LỜI NGỎ
Vai trò của gia đình đối với Hội Thánh và xã hội tối quan trọng. Là một “Hội Thánh Tại Gia”[1], gia đình là ngôi trường đào luyện nhân cách và đức tin của con người.[2]
Vì thế, lễ Thánh Gia Thất: Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse - bổn mạng và gương mẫu của các gia đình Công Giáo - là một cơ hội hết sức quý báu để chúng ta, các mục tử Hội Thánh, vun đắp, củng cố tình yêu gia đình Kitô theo ánh sáng Tin Mừng, giúp mọi thành viên gia đình tiến bước trên đường nên thánh mà đạt tới hạnh phúc tại thế và Nước Trời. Hơn nữa, chủ đề mục vụ năm nay: “Gia đình hãy là dấu chỉ lòng thương xót của Thiên Chúa” càng thôi thúc chúng ta đẩy mạnh việc chăm sóc các gia đình.
Ban Phụng Tự Giáo Phận chúng con kính gửi đến Quý Cha bản “Hướng dẫn lễ Thánh Gia” với ước mong giúp Quý Cha có thể tổ chức thánh lễ cho các gia đình cách ý nghĩa hơn, hy vọng giúp ích cho các gia đình nhiều hơn.
Chúng con thực hiện ba mẫu Thánh lễ:
Mẫu I: Thánh lễ với nghi thức dâng Gia Đình cho Thánh Gia Thất.
Mẫu II: Thánh lễ với Nghi thức Chúc Lành cho các Gia Đình.
Mẫu III: Thánh lễ với Nghi thức Chúc Lành cho các Gia Đình Kỷ niệm Ngân Khánh, Kim Khánh và Ngọc Khánh.
Nguyện xin Thánh Gia hằng hộ phù, che chở gia đình Hội Thánh, gia đình Giáo Xứ và từng gia đình Kitô giáo chúng ta.
Vai trò của gia đình đối với Hội Thánh và xã hội tối quan trọng. Là một “Hội Thánh Tại Gia”[1], gia đình là ngôi trường đào luyện nhân cách và đức tin của con người.[2]
Vì thế, lễ Thánh Gia Thất: Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse - bổn mạng và gương mẫu của các gia đình Công Giáo - là một cơ hội hết sức quý báu để chúng ta, các mục tử Hội Thánh, vun đắp, củng cố tình yêu gia đình Kitô theo ánh sáng Tin Mừng, giúp mọi thành viên gia đình tiến bước trên đường nên thánh mà đạt tới hạnh phúc tại thế và Nước Trời. Hơn nữa, chủ đề mục vụ năm nay: “Gia đình hãy là dấu chỉ lòng thương xót của Thiên Chúa” càng thôi thúc chúng ta đẩy mạnh việc chăm sóc các gia đình.
Ban Phụng Tự Giáo Phận chúng con kính gửi đến Quý Cha bản “Hướng dẫn lễ Thánh Gia” với ước mong giúp Quý Cha có thể tổ chức thánh lễ cho các gia đình cách ý nghĩa hơn, hy vọng giúp ích cho các gia đình nhiều hơn.
Chúng con thực hiện ba mẫu Thánh lễ:
Mẫu I: Thánh lễ với nghi thức dâng Gia Đình cho Thánh Gia Thất.
Mẫu II: Thánh lễ với Nghi thức Chúc Lành cho các Gia Đình.
Mẫu III: Thánh lễ với Nghi thức Chúc Lành cho các Gia Đình Kỷ niệm Ngân Khánh, Kim Khánh và Ngọc Khánh.
Nguyện xin Thánh Gia hằng hộ phù, che chở gia đình Hội Thánh, gia đình Giáo Xứ và từng gia đình Kitô giáo chúng ta.
Mẫu I
LỄ THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU
ĐỨC MARIA VÀ THÁNH GIUSE
LỄ THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU
ĐỨC MARIA VÀ THÁNH GIUSE
LỜI DẪN NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Xin cho các gia đình đang sống trong sự bất thường với nhiều nỗi khổ tâm đừng bao giờ thất vọng. “Dù thế nào đi nữa, cứ phó mình cho Chúa.”[3] “Khiêm nhường chấp nhận sự nghèo nàn tận căn của phận người để đặt tất cả niềm cậy trông nơi mình Thiên Chúa”[4], nỗ lực sống đức tin và đức ái, để khỏi rơi vào tình trạng chai lì hoặc buông xuôi, nhưng vẫn bước tới trong niềm hy vọng đặt nơi lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
LỜI DẪN NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Xin cho các gia đình đang sống trong sự bất thường với nhiều nỗi khổ tâm đừng bao giờ thất vọng. “Dù thế nào đi nữa, cứ phó mình cho Chúa.”[3] “Khiêm nhường chấp nhận sự nghèo nàn tận căn của phận người để đặt tất cả niềm cậy trông nơi mình Thiên Chúa”[4], nỗ lực sống đức tin và đức ái, để khỏi rơi vào tình trạng chai lì hoặc buông xuôi, nhưng vẫn bước tới trong niềm hy vọng đặt nơi lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
- Thánh lễ diễn ra bình thường.
- Lời Nguyện Chung lấy trong sách của Giáo Phận.
- Sau Lời Nguyện Hiệp Lễ là phép lành trọng thể:
LM. Chúa ở cùng anh chị em.
Đ. Và ở cùng cha.
1. Xin Thiên Chúa là Cha toàn năng chúc phúc cho gia đình chúng ta/ và ban cho chúng ta dồi dào ơn thánh/ để chu toàn bổn phận nơi gia đình.
Đ. Amen.
2. Xin Con Một Thiên Chúa thương xót phù giúp gia đình chúng ta khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan.
Đ. Amen.
3. Xin Chúa Thánh Thần hằng tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống lòng mọi người chúng ta, để chúng ta biết dùng cả cuộc đời mà tôn vinh Chúa.
Đ. Amen.
Và xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con + và Thánh Thần ban phúc lành cho tất cả anh chị em đang hiện diện nơi đây.
Đ. Amen.
- Sau Phép lành trọng thể là nghi thức dâng gia đình cho Đức Mẹ.
Lời dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng hướng về Mẹ Maria để dâng gia đình chúng ta lên Mẹ và Thánh Giuse.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
- Hát bài thích hợp để dâng bản thân và gia đinh lên Mẹ Maria.
- Có thể chọn hai vợ chồng cầm hoa nến tiến lên đứng trước Tòa Đức Mẹ.
Mẫu II
LỄ THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU
ĐỨC MARIA VÀ THÁNH GIUSE
& NGHI THỨC CHÚC LÀNH CHO CÁC GIA ĐÌNH
- Trong thánh lễ này, nên xếp đặt các gia đình cùng ngồi bên nhau trong Nhà Thờ.
- Trong đoàn rước đầu lễ, có thể cử đại diện một hai gia đình tham dự đoàn rước.
LỜI DẪN NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Xin Chúa chúc lành cho từng gia đình chúng ta. Xin Ngài luôn đồng hành, yêu thương, chăm sóc, giữ gìn gia đình chúng ta luôn an vui trong cuộc đời tại thế và dẫn chúng ta tiến về Quê Trời bình an.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
I. NGHI THỨC NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Xin Chúa chúc lành cho từng gia đình chúng ta. Xin Ngài luôn đồng hành, yêu thương, chăm sóc, giữ gìn gia đình chúng ta luôn an vui trong cuộc đời tại thế và dẫn chúng ta tiến về Quê Trời bình an.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
I. NGHI THỨC NHẬP LỄ
- Thánh lễ khai mở bình thường.
II. PHỤNG VỤ LỜI CHÚA
- Lời Chúa lễ Thánh Gia, năm A.
- Giảng.
- Sau bài giảng là Lời Nguyện Chung và Nghi thức Chúc Lành cho các Gia Đình[5].
Anh chị em thân mến,
Chúa Kitô là Ngôi Lời đồng vĩnh hằng với Chúa Cha. Khi sống giữa loài người, Chúa đã muốn sống trong gia đình/ và làm cho gia đình ấy tràn đầy ơn phúc bởi trời. Chúng ta hãy khiêm tốn khẩn xin Chúa đoái thương phù hộ các gia đình chúng ta và cùng dâng lên những lời cầu nguyện:
1. “Ông Giuse trỗi dậy, đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập”. Xin cho các bậc làm cha mẹ luôn biết quý trọng và bảo vệ con cái Chúa ban/ bằng một đời sống trách nhiệm, hy sinh và gương mẫu.
2. “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương”. Xin cho các thành viên trong gia đình luôn nỗ lực thánh hóa chính mình, để góp phần đem lại hạnh phúc và giúp gia đình mình nên thánh thiện hơn.
3. “Người vợ hãy phục tùng chồng và người chồng hãy yêu thương vợ mình”. Xin cho người vợ cũng như người chồng luôn biết nhẫn nại, cảm thông và tha thứ cho nhau, để xây dựng gia đình thành tổ ấm yêu thương.
4. “Ai kính sợ Đức Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ”. Xin cho những người con trong gia đình luôn biết sống vâng phục, hiếu kính và phụng dưỡng cha mẹ, nhất là khi các ngài già yếu và bệnh tật.
Chúa Kitô là Ngôi Lời đồng vĩnh hằng với Chúa Cha. Khi sống giữa loài người, Chúa đã muốn sống trong gia đình/ và làm cho gia đình ấy tràn đầy ơn phúc bởi trời. Chúng ta hãy khiêm tốn khẩn xin Chúa đoái thương phù hộ các gia đình chúng ta và cùng dâng lên những lời cầu nguyện:
1. “Ông Giuse trỗi dậy, đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập”. Xin cho các bậc làm cha mẹ luôn biết quý trọng và bảo vệ con cái Chúa ban/ bằng một đời sống trách nhiệm, hy sinh và gương mẫu.
2. “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương”. Xin cho các thành viên trong gia đình luôn nỗ lực thánh hóa chính mình, để góp phần đem lại hạnh phúc và giúp gia đình mình nên thánh thiện hơn.
3. “Người vợ hãy phục tùng chồng và người chồng hãy yêu thương vợ mình”. Xin cho người vợ cũng như người chồng luôn biết nhẫn nại, cảm thông và tha thứ cho nhau, để xây dựng gia đình thành tổ ấm yêu thương.
4. “Ai kính sợ Đức Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ”. Xin cho những người con trong gia đình luôn biết sống vâng phục, hiếu kính và phụng dưỡng cha mẹ, nhất là khi các ngài già yếu và bệnh tật.
- Linh mục giang tay trên các thành viên trong gia đình và đọc lời nguyện chúc lành như sau:
Lạy Chúa là Đấng tạo thành dân Chúa và là Đấng Cứu Chuộc rất nhân hậu, Chúa đã muốn gia đình thành lập trong khế ước hôn nhân, trở nên Bí tích Đức Kitô và Hội Thánh; chúng con nài xin Chúa đổ phúc lành dồi dào trên các gia đình này đã tụ họp lại vì Danh Chúa, để những người trong các gia đình này gắn bó với nhau bằng một tình yêu, có tinh thần sốt sắng và kiên tâm cầu nguyện, biết săn sóc lẫn nhau, biết thông cảm với nhu cầu của mọi người, và biết dùng lời nói và gương lành trở nên những người tuyên xưng đức tin.
Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
Nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
CĐ: Amen.
- Linh mục rảy nước thánh trên các gia đình.
III. PHỤNG VỤ THÁNH THỂ
- Trình dâng lễ vật (có thể chọn người dâng là các đôi vợ chồng) .
IV. NGHI THỨC KẾT LỄ
- Sau Lời Nguyện Hiệp Lễ, linh mục ban phép lành:
LM. Chúa ở cùng anh chị em.
Đ. Và ở cùng cha.
1. Xin Thiên Chúa là Cha toàn năng ban cho ông bà, anh chị được hưởng niềm vui của Ngài và ban phúc lành cho ông bà, anh chị nơi con cái.
Đ. Amen.
2. Xin Con Một Thiên Chúa thương xót phù giúp ông bà, anh chị khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan.
Đ. Amen.
3. Xin Chúa Thánh Thần hằng tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống lòng ông bà, anh chị và mọi người chúng ta.
Đ. Amen.
Và xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con + và Thánh Thần ban phúc lành cho tất cả anh chị em đang hiện diện nơi đây.
Đ. Amen.
- Sau Phép Lành:
Lời dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng hướng về Mẹ Maria để dâng gia đình chúng ta lên Mẹ và Thánh Giuse.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
Đ. Và ở cùng cha.
1. Xin Thiên Chúa là Cha toàn năng ban cho ông bà, anh chị được hưởng niềm vui của Ngài và ban phúc lành cho ông bà, anh chị nơi con cái.
Đ. Amen.
2. Xin Con Một Thiên Chúa thương xót phù giúp ông bà, anh chị khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan.
Đ. Amen.
3. Xin Chúa Thánh Thần hằng tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống lòng ông bà, anh chị và mọi người chúng ta.
Đ. Amen.
Và xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con + và Thánh Thần ban phúc lành cho tất cả anh chị em đang hiện diện nơi đây.
Đ. Amen.
- Sau Phép Lành:
Lời dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng hướng về Mẹ Maria để dâng gia đình chúng ta lên Mẹ và Thánh Giuse.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
- Hát bài thích hợp để dâng bản thân và gia đinh lên Đức Mẹ …
- Có thể chọn hai vợ chồng cầm hoa nến tiến lên đứng trước Tòa Đức Mẹ.
Mẫu III
LỄ THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU
ĐỨC MARIA VÀ THÁNH GIUSE
& TẠ ƠN NGÂN KHÁNH, KIM KHÁNH HÔN NHÂN
LỄ THÁNH GIA: CHÚA GIÊSU
ĐỨC MARIA VÀ THÁNH GIUSE
& TẠ ƠN NGÂN KHÁNH, KIM KHÁNH HÔN NHÂN
- Trong thánh lễ này, có thể để các gia đình Ngân Khánh, Kim Khánh, Ngọc Khánh tham dự đoàn rước nếu thuận tiện.
LỜI DẪN NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Hôm nay, chúng ta đặc biệt tạ ơn Chúa cho các gia đình mừng Ngân Khánh, Kim Khánh, (Ngọc Khánh). Khẩn xin Chúa tuôn đổ muôn ơn xác hồn trên các gia đình này, để họ giữ mãi một tình yêu trung tín với Chúa và vẹn nghĩa với nhau, nồng nàn trong lòng mến Chúa, yêu người, để cả gia đình luôn được an vui, hạnh phúc trong tình yêu của Chúa.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
I. NGHI THỨC NHẬP LỄ
Kính thưa Cộng đoàn Phụng vụ,
Hôm nay, chúng ta họp nhau dâng thánh lễ kính Thánh Gia: Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, là gương mẫu của các gia đình Công giáo. Chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa đã ban xuống trên gia đình chúng ta muôn ơn xác hồn.
Trong thế giới tục hóa ngày nay, có quá nhiều sức mạnh sự dữ tấn công và đang làm nhiều gia đình chao đảo hoặc đổ vỡ. Những tệ nạn như yêu vội sống cuồng, phá thai, ly thân, ly dị, cùng các xu hướng hưởng thụ ích kỷ, đề cao chủ nghĩa cá nhân, thiếu tinh thần hy sinh hiến mình cho nhau đang làm giảm suy phẩm giá thiêng liêng của gia đình và phá vỡ tình yêu trung tín vợ chồng.
Thánh lễ hôm nay là cơ hội đặc biệt để các gia đình chúng ta cùng nhau hướng nhìn lên Chúa, khẩn nài lòng thương xót vô biên của Ngài đoái đến gia đình chúng ta, giúp chúng ta nỗ lực bảo vệ và vun đắp tình yêu gia đình bằng cách:
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta luôn hướng về Chúa như mục đích tối hậu, can đảm sống lề luật và thánh ý Chúa, nỗ lực sống đức tin và đức ái. Đó là con đường chắc chắn nhất đưa gia đình chúng ta tới bình an, hạnh phúc hôm nay và mai hậu.
- Theo gương Thánh Gia, gia đình chúng ta nỗ lực vun đắp tình yêu hỗ tương. Nếu chồng hết lòng yêu thương và trung tín với vợ, thì chắc chắn vợ cũng hết lòng hy sinh cho chồng. Cha mẹ sống vì con cái và con cái sống cho cha mẹ. Đó cũng là lúc gia đình đang nỗ lực “Trở nên dấu chỉ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa” cho nhau và cho mọi người.
Xin cho ngày càng có nhiều gia đình Công giáo can đảm sống tình yêu trung tín, quảng đại hiến mình cho nhau và nêu cao gương mẫu đời sống đức tin, để gia đình an vui và hạnh phúc trong Chúa, góp phần làm cho gia đình Hội Thánh tỏa sáng sự hiệp nhất và thánh thiện.
Hôm nay, chúng ta đặc biệt tạ ơn Chúa cho các gia đình mừng Ngân Khánh, Kim Khánh, (Ngọc Khánh). Khẩn xin Chúa tuôn đổ muôn ơn xác hồn trên các gia đình này, để họ giữ mãi một tình yêu trung tín với Chúa và vẹn nghĩa với nhau, nồng nàn trong lòng mến Chúa, yêu người, để cả gia đình luôn được an vui, hạnh phúc trong tình yêu của Chúa.
Với những tâm tình đó, chúng ta cùng sốt sắng cử hành thánh lễ.
I. NGHI THỨC NHẬP LỄ
- Thánh lễ khai mở bình thường.
II. PHỤNG VỤ LỜI CHÚA
- Lời Chúa lễ Thánh Gia, năm A.
- Giảng.
- Sau bài giảng là Nghi thức Chúc Lành cho vợ chồng.
NGHI THỨC CHÚC LÀNH CHO VỢ CHỒNG
TRONG THÁNH LỄ KỶ NIỆM THÀNH HÔN[6]
LM: Ông bà, anh chị rất thân mến,
Tưởng nhớ lại lễ cử hành năm xưa, trong đó, qua bí tích Hôn Phối, ông bà, anh chị đã liên kết cuộc sống với nhau bằng mối dây không thể tháo gỡ. Giờ đây, trước mặt Chúa, ông bà anh chị cùng lặp lại những lời hứa mà (60 năm), 50 năm, 25 năm trước, ông bà anh chị đã cam kết với nhau qua dấu chỉ của việc trao lại cho nhau chiếc nhẫn. Ông bà anh chị hãy khẩn cầu Chúa ban ơn, để những lời hứa này được nên vững bền.
- Vợ chồng cùng đọc:
Lạy Chúa, chúc tụng Chúa, với lòng nhân hậu Chúa đã hiện diện trong suốt cuộc sống của chúng con, khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan. Chúng con nài xin Chúa phù trợ để chúng con luôn trung thành yêu thương nhau, hầu trở nên nhân chứng của giao ước mà Chúa đã ký kết với loài người.
- Linh mục đọc lời nguyện chúc:
LM: Xin Chúa gìn giữ ông bà, anh chị mọi ngày trong suốt cuộc đời. Xin Ngài an ủi ông bà, anh chị lúc gian nan, phù giúp ông bà, anh chị khi thịnh vượng và cho nhà ông bà, anh chị được tràn đầy phúc lành của Ngài.
Đ. Amen.
Lời dẫn: Linh mục làm phép nhẫn.
Đ. Amen.
Lời dẫn: Linh mục làm phép nhẫn.
- Để tiện, tất cả sắm nhẫn mới. Nên sắp xếp đặt nhẫn trên đĩa trước thế nào cho thuận tiện hoặc hai vợ chồng sẽ đặt trên tay để linh mục làm phép.
- Linh mục đọc Lời Nguyện làm phép nhẫn sau đây:
Lạy Chúa, xin gia tăng và thánh + hóa tình yêu của các tôi tớ Chúa đây để những người đã trao cho nhau những chiếc nhẫn này làm dấu chỉ lòng chung thủy cũng luôn được thăng tiến trong ân sủng của bí tích.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
Đ. Amen.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
Đ. Amen.
- Hai người trao nhẫn cho nhau trong lúc đọc lời dẫn.
Lời dẫn: Trong thinh lặng, hai người trao cho nhau chiếc nhẫn như dấu chỉ nhắc lại lời cam kết hôm nào và xin Chúa củng cố quyết tâm này của họ luôn bền vững.
- Sau khi trao nhẫn, đọc Lời Nguyện Chung.
Anh chị em thân mến,
Gia đình là nền tảng của xã hội và Giáo Hội, là nơi vun trồng đời sống nhân bản và đức tin, là nơi vun đắp đời sống thánh thiện. Cùng với các gia đình mừng Kim Khánh, Ngân Khánh Hôn Phối hôm nay, chúng ta tạ ơn Chúa và dâng lời nguyện xin:
1. “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương”. Xin cho các thành viên trong gia đình luôn nỗ lực thánh hóa chính mình, để góp phần đem lại hạnh phúc và giúp gia đình mình nên thánh thiện hơn.
2. “Người vợ hãy phục tùng chồng và người chồng hãy yêu thương vợ mình”. Xin cho người vợ cũng như người chồng luôn biết nhẫn nại, cảm thông và tha thứ cho nhau, để xây dựng gia đình thành tổ ấm yêu thương.
3. “Ai kính sợ Đức Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ”. Xin cho những người con trong gia đình luôn biết sống vâng phục, hiếu kính và phụng dưỡng cha mẹ, nhất là khi các ngài già yếu và bệnh tật.
4. “Tất cả là hồng ân – Tất cả là tình yêu”. Xin cho các gia đình mừng Kim Khánh và Ngân Khánh hôm nay/ biết trung tín với Chúa và vẹn nghĩa với nhau, để gia đình luôn ấm áp yêu thương tại thế/ và được hưởng hạnh phúc viên mãn với Chúa trên trời .
Lạy Chúa, Chúa đã tác tạo gia đình và hằng tuôn đổ muôn ơn/ để giúp chúng con hoàn thành ơn gọi hôn nhân. Xin giúp chúng con chuyên cần cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, sống đời yêu thương, để tìm được hạnh phúc tại thế và đạt tới sự sống đời đời. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
III. PHỤNG VỤ THÁNH THỂ
- Sau khi trao nhẫn, đọc Lời Nguyện Chung.
Anh chị em thân mến,
Gia đình là nền tảng của xã hội và Giáo Hội, là nơi vun trồng đời sống nhân bản và đức tin, là nơi vun đắp đời sống thánh thiện. Cùng với các gia đình mừng Kim Khánh, Ngân Khánh Hôn Phối hôm nay, chúng ta tạ ơn Chúa và dâng lời nguyện xin:
1. “Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương”. Xin cho các thành viên trong gia đình luôn nỗ lực thánh hóa chính mình, để góp phần đem lại hạnh phúc và giúp gia đình mình nên thánh thiện hơn.
2. “Người vợ hãy phục tùng chồng và người chồng hãy yêu thương vợ mình”. Xin cho người vợ cũng như người chồng luôn biết nhẫn nại, cảm thông và tha thứ cho nhau, để xây dựng gia đình thành tổ ấm yêu thương.
3. “Ai kính sợ Đức Chúa thì hiếu thảo với cha mẹ”. Xin cho những người con trong gia đình luôn biết sống vâng phục, hiếu kính và phụng dưỡng cha mẹ, nhất là khi các ngài già yếu và bệnh tật.
4. “Tất cả là hồng ân – Tất cả là tình yêu”. Xin cho các gia đình mừng Kim Khánh và Ngân Khánh hôm nay/ biết trung tín với Chúa và vẹn nghĩa với nhau, để gia đình luôn ấm áp yêu thương tại thế/ và được hưởng hạnh phúc viên mãn với Chúa trên trời .
Lạy Chúa, Chúa đã tác tạo gia đình và hằng tuôn đổ muôn ơn/ để giúp chúng con hoàn thành ơn gọi hôn nhân. Xin giúp chúng con chuyên cần cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, sống đời yêu thương, để tìm được hạnh phúc tại thế và đạt tới sự sống đời đời. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
III. PHỤNG VỤ THÁNH THỂ
- Trình dâng lễ vật có thể cử các đôi vợ chồng mừng Kim Khánh Ngân Khánh.
- Sau kinh Lạy Cha, bỏ qua kinh “Lạy Chúa, xin cứu chúng con,” linh mục chủ tế quay về phía các gia đình mừng Ngân Khánh, Kim Khánh dang tay đọc: [7]
Chúng con ca ngợi và chúc tụng Chúa là Thiên Chúa và là Đấng tạo dựng muôn loài, ngay từ đầu, Chúa đã dựng nên một cộng đoàn sự sống và tình yêu; Chúng con cũng cảm tạ Chúa vì Chúa đã đoái thương ban phúc lành cho đời sống gia đình của các tôi tớ Chúa mà họ mừng Kim Khánh và Ngân Khánh hôm nay, để cuộc sống này biểu lộ hình ảnh sự kết hợp giữa Đức Kitô và Hội Thánh. Vậy hôm nay, xin Chúa nhân từ nhìn đến các tôi tớ Chúa đây và như Chúa đã gìn giữ họ thông hiệp với nhau khi được vui mừng cũng như lúc phải lao nhọc, xin Chúa không ngừng làm Giao Ước Hôn Nhân của họ được sống động, củng cố tình yêu và mối dây an bình nơi họ, để cùng với con cái bao quanh, họ luôn được hưởng phúc lành của Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Đ. Amen.
- Sau đó Linh mục đọc “Bình an của Chúa ở cùng anh chị em,” và kêu gọi “Anh chị em hãy chúc bình an cho nhau”.
- Anh chị kỷ niệm Kim Khánh, Ngân Khánh Hôn Phối và con cái rước lễ hai hình.
IV. NGHI THỨC KẾT LỄ
LM. Chúa ở cùng anh chị em.
Đ. Và ở cùng cha.
1. Xin Thiên Chúa là Cha toàn năng ban cho ông bà, anh chị được hưởng niềm vui của Ngài và ban phúc lành cho ông bà, anh chị nơi con cái.
Đ. Amen.
2. Xin Con Một Thiên Chúa thương xót phù giúp ông bà, anh chị khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan.
Đ. Amen.
3. Xin Chúa Thánh Thần hằng tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống lòng ông bà, anh chị và mọi người chúng ta.
Đ. Amen.
Và xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con + và Thánh Thần ban phúc lành cho tất cả anh chị em đang hiện diện nơi đây.
Đ. Amen.
- Sau Phép Lành:
Lời dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng hướng về Mẹ Maria để dâng gia đình chúng ta lên Mẹ và Thánh Giuse.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
- Hát bài thích hợp mang ý hướng dâng mình như “Con đến trước tòa”… Thánh lễ kết thúc.
KINH CẦU NGUYỆN VỚI THÁNH GIA[8]
LM. Chúa ở cùng anh chị em.
Đ. Và ở cùng cha.
1. Xin Thiên Chúa là Cha toàn năng ban cho ông bà, anh chị được hưởng niềm vui của Ngài và ban phúc lành cho ông bà, anh chị nơi con cái.
Đ. Amen.
2. Xin Con Một Thiên Chúa thương xót phù giúp ông bà, anh chị khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan.
Đ. Amen.
3. Xin Chúa Thánh Thần hằng tuôn đổ tình yêu của Ngài xuống lòng ông bà, anh chị và mọi người chúng ta.
Đ. Amen.
Và xin Thiên Chúa toàn năng là Cha và Con + và Thánh Thần ban phúc lành cho tất cả anh chị em đang hiện diện nơi đây.
Đ. Amen.
- Sau Phép Lành:
Lời dẫn: Giờ đây, chúng ta cùng hướng về Mẹ Maria để dâng gia đình chúng ta lên Mẹ và Thánh Giuse.
NHD: Lạy Mẹ Maria và Thánh cả Giuse, xưa kia Mẹ và Thánh nhân đã chăm sóc, gìn giữ Thánh Gia luôn trung tín với Chúa và trọn nghĩa với nhau. Giờ đây, chúng con xin dâng lên Mẹ và Thánh Cả từng người và từng gia đình trong giáo xứ chúng con.
Xin Mẹ và Thánh Cả thương cầu bầu, che chở, dẫn dắt, để gia đình chúng con luôn nhiệt thành sống đức tin, nồng nàn trong lòng mến Chúa yêu người, và vững niềm cậy trông Chúa trong suốt hành trình cùng nhau tiến về hạnh phúc Nước Trời. Amen.
- Hát bài thích hợp mang ý hướng dâng mình như “Con đến trước tòa”… Thánh lễ kết thúc.
KINH CẦU NGUYỆN VỚI THÁNH GIA[8]
- Có thể đọc kinh này trước lễ hoặc sau khi rước lễ.
Lạy Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Cha Thánh Giuse,
nơi các Ngài chúng con chiêm ngắm
vẻ rạng ngời của tình yêu đích thực;
chúng con tin tưởng phó thác nơi các Ngài.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin cũng làm cho các gia đình chúng con
trở thành nhà của hiệp thông và cầu nguyện,
trở thành trường học đích thực của Tin Mừng
và những Hội Thánh tại gia nhỏ bé.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin đừng bao giờ để các gia đình chúng con
xảy ra bạo lực, khép lòng và chia rẽ;
xin cho tất cả những ai bị tổn thương hay bị xúc phạm
mau tìm được sự an ủi và chữa lành.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin làm cho mọi người chúng con
ý thức về tính thánh thiêng, sự bất khả xâm phạm,
và vẻ kiều diễm của gia đình trong chương trình của Thiên Chúa.
Lạy Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Cha Thánh Giuse,
xin đoái nghe và nhận lời chúng con cầu khẩn. Amen.
nơi các Ngài chúng con chiêm ngắm
vẻ rạng ngời của tình yêu đích thực;
chúng con tin tưởng phó thác nơi các Ngài.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin cũng làm cho các gia đình chúng con
trở thành nhà của hiệp thông và cầu nguyện,
trở thành trường học đích thực của Tin Mừng
và những Hội Thánh tại gia nhỏ bé.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin đừng bao giờ để các gia đình chúng con
xảy ra bạo lực, khép lòng và chia rẽ;
xin cho tất cả những ai bị tổn thương hay bị xúc phạm
mau tìm được sự an ủi và chữa lành.
Lạy Thánh Gia Nadarét,
xin làm cho mọi người chúng con
ý thức về tính thánh thiêng, sự bất khả xâm phạm,
và vẻ kiều diễm của gia đình trong chương trình của Thiên Chúa.
Lạy Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Cha Thánh Giuse,
xin đoái nghe và nhận lời chúng con cầu khẩn. Amen.
[1] Thánh Gioan Phaolô II, Tông huấn Familiaris consortio, 21: AAS 74 (1982) 105; x. CĐ Vaticanô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 11: AAS 57 (1965) 16.
[2] x. GLHTCG, 1657.
[3] Jacques Philippe, Tìm kiếm và giữ lấy bình an, NXB Hồng Đức 2013, tr. 52.
[4] Jacques Philippe, Time for God, Chapter I, n. 6: “Humility and Poverty of Heart”.
[5] Trích trong Sách Các Phép từ số 75 đến 88 (De Benedictionibus).
[6] Trích Sách lễ Rôma, Nghi thức Cử Hành Hôn Nhân, từ số 275-281
[7] Sách lễ Rôma, Nghi thức Cả hành Hôn Nhân, tr. 103.
[8] ĐGH Phanxicô, Tông huấn Niềm Vui của Tình Yêu, 2016 (Bản dịch của HĐGMVN).