Các Bài Suy Niệm Chúa Nhật 23 Thường Niên năm A

SỐNG ĐẸP

Tuần 23 TN-A: Mt 18, 15-20

Lm. Jos. DĐH, Gp. Xuân Lộc

Nói theo ngôn ngữ giang hồ: đỉa bám chân ai người ấy gỡ; thân ai, nấy lo, hồn ai người ấy giữ. Theo phạm vi thiêng liêng: ngày nào có sự khốn khó của ngày ấy; một con ngựa đau, cả tầu bỏ bỏ; một chi thể đau, ít nhiều tinh thần cũng bị ảnh hưởng ! Cuộc đời có vui có buồn, có tốt có xấu, và ai cũng có tự do để chọn lựa cho mình một hướng đi thích hợp nhất. Vì yêu thương: cha mẹ chỉ dạy điều hay, con kêu lắm lời, bước chân vào đời ngớ nga ngớ ngẩn ! Vâng, cha mẹ là chứng nhân duy nhất trên cuộc đời này, thấu hiểu những điều người con muốn nói mà chưa thể nói được ! Tình yêu có sức biến điều vô nghĩa thành những gì có nghĩa, làm cho bất hạnh trở nên hạnh phúc. Trong giáo dục, tiền nhân cũng lưu ý hậu thế bằng một kinh nghiệm: dạy con trẻ vạn lời hay, không bằng nửa ngày làm gương, làm mẫu …

Sửa lỗi cho nhau, là bổn phận, là trách nhiệm, khi sống tình làng nghĩa xóm, vì người ta chỉ bị khuất phục bởi việc làm chân thành, nên các đấng bậc mới nhắn nhủ: một trăm câu nói hay không bằng một hành động thiết thực. Ở đời người ta thích bình luận, suy xét, về người khác, nhưng lại rất ngại phơi bày sự thật, nói thật về tâm trạng của mình. Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy; có yêu thầy mới được làm thầy. Khi nói đến việc sửa lỗi cho nhau, mỗi người phải ý thức sự chuẩn mực của mình, mới đủ lực để thuyết phục người khác thay đổi tâm tính, cách sống. Là cha mẹ, là con cháu, là thầy dạy, là học trò, hẳn vai trò và ví trí không giống nhau, nhưng ai cũng cần được tôn trọng, được khích lệ, hầu trọng trách và bổn phận mỗi người sẽ chu toàn tốt đẹp hơn.

Sống đẹp, hành động đáng yêu, điều mà ai cũng muốn thấy, muốn gặp, thực ra, để làm thầy thiên hạ, phải qua giai đoạn làm học trò, để sửa lỗi, để giúp nhau sống tốt, ta phải chuẩn mực, uy tín, mới đủ thuyết phục. Trong tư cách là thầy, Đức Giêsu chỉ dạy các học trò cư xử nhẹ nhàng, tế nhị, khi sửa lỗi anh chị em mình, nếu chưa kết quả thì hãy nâng lên mức độ cao hơn trước hai ba nhân chứng, hãy bình tĩnh, nhẫn nại. Đồng ý rằng, mang thân phận người ai cũng bất toàn, chẳng ai hoàn hảo, nhưng nếu đợi đến lúc tốt lành, thánh đức, có thể nhắm mắt xuôi tay chắc gì đã đạt tới mức độ thánh thiện hoàn toàn ? Cha ông ta nói: ai nên khôn mà chẳng dại dột đôi ba lần; có gan ăn cắp có gan chịu đòn. Xưa Tuân Tử dạy học trò: ai chê ta mà chê phải là thầy ta. Đúng, nếu không có bạn tốt, làm sao ta biết được những giới hạn của bản thân ?

Sống đẹp, sống đúng, sống tốt, chắc không phải chỉ là ước muốn của bậc sinh thành, không phải là “lập trình” của trời đất, mà do được thấm nhuần sự tự do chọn lựa và hành động nơi mỗi người. Ý thức mình không phải là thần thánh, cảm nhận được tình yêu thương của gia đình, xã hội, chăm sóc giáo dục, người ta sẽ không thể tự cao tự đại. Vì tình người, tình làng nghĩa xóm, có lẽ không ai nỡ lòng nhìn người anh chị em té ngã, lầm lạc, mà không tìm cách cứu giúp ! Vì tình Chúa, vì tình bạn, chẳng ai khoanh tay đứng ngoài cuộc, khi anh chị em mình đang gặp nguy hiểm đến tính mạng. Cuộc sống cho ta biết, bệnh nào cũng cần phải có thuốc chữa, dù đau tinh thần hay thể xác, cũng cần được cảm thông, nâng đỡ. Thầy Giêsu sẽ không vui, khi thấy ta dửng dưng, bỏ mặc, buông xuôi, không muốn cộng tác để sửa chữa tâm tính !

Sống đẹp, sống có tình có nghĩa, sống an vui, biết cư xử đẹp, luôn mãi là lời mời gọi từ sâu thẳm nơi mỗi người. Đức Giêsu làm sao có thể vui, khi một số người “vịn cớ” tôi là ai, tôi có thanh sạch tốt lành gì đâu mà dám nhắc nhở, sửa lỗi cho người khác ? Đụng chạm đến tật xấu tính hư của anh chị em mình, tưởng rằng trách nhiệm, bổn phận, nhắc nhau sống đẹp, sống đúng, sống tốt, thuộc về các đấng bậc ! Đức Giêsu trao quyền cầm buộc và tháo cởi cho các môn đệ, là gián tiếp trao cho toàn thể hội thánh trong đó chúng ta. Sứ mạng của người môn đệ, của những người theo Đức Giêsu vừa là để hoàn thiện mình, vừa là trọng trách nói lên tình hiệp thông, nếu đợi đến khi làm thầy, có thể người ta sẽ mất cớ hội làm con Chúa. Mang thân phận giới hạn bất toàn, người ta muốn được không muốn mất, muốn gặt hái thành quả hơn là gieo trồng !

Có hai ông bạn già nhiều năm xa cách, họ gặp nhau và lần lượt chia sẻ quãng đời đã qua trong hối tiếc ! ông già thứ nhất nói rằng: lúc còn trẻ đầy sức sống, tôi làm việc chỗ này chỗ kia, chỉ vì không hài lòng với sếp. Nhiều bạn bè khuyên, đừng tự ái, nhưng tôi cho rằng con người bình đẳng, lang thang mãi, rồi trở về quê hương trong chán chường không vợ không con ! Ông thứ hai chia sẻ: tôi nhỏ bé và ốm yếu, mẹ tôi cho đi học võ, vì nghĩ rằng nếu rèn luyện thế nào tôi cũng khoẻ mạnh. Ai ngờ ông thầy dạy võ cho tôi bài học là ném hết đống đá này đến đống đá khác. Tôi bực mình, ném chết ông thầy, thế là vào tù ! Chẳng  có thành công nào mà không phải nỗ lực đến mệt mỏi, con người “nhân vô thập toàn”, đừng ảo tưởng, đừng chờ đợi “may hơn khôn”. Ai cũng có cơ hội nhận ra mình được thương yêu, được sống trong tình liên đới hiệp thông để sửa chữa và rèn luyện tâm tính, sống đúng, sống đẹp và sống tốt với mọi người. Amen.

Về mục lục

BÁC ÁI KITÔ GIÁO

Thiên San, MTG. Thủ Đức

Trong cuộc sống, để trở nên là người hơn, chúng ta cần sống trong tương quan với tha nhân. Không ai có thể phát triển cách toàn diện khi ở một mình. Mỗi người mang trong mình những nét rất riêng. Vô vàn những khác biệt, nét riêng ấy của từng người lại trở nên phong phú và bổ túc cho nhau trong đời sống chung. Lắm khi nó cũng trở nên những trở ngại khiến ta gặp khó khăn khi sống cùng và sống với người khác. Sống với nhau, chúng ta có cơ hội mở rộng tương quan, hiểu người và hiểu mình hơn. Để đi đến cái gọi là tương quan đích thực, chúng ta phải học cách yêu thương như Chúa mời gọi. Yêu thương nên chấp nhận thua thiệt, yêu thương nên dám đi bước trước để hòa giải, giúp nhau mỗi ngày nên tốt hơn, yêu thương nên dám liều mình yêu thương cả kẻ thù… Cách yêu đó còn gọi là “bác ái Kitô Giáo.

Đức Giêsu hiểu rằng, đời sống chung không hề dễ dàng. Đâu đó có lần Phêrô đã phải lên tiếng hỏi Thầy về việc tha thứ cho người anh em, hay có lần các học trò của Người “mặt nặng mặt nhẹ” với nhau chỉ vì “chỗ ngồi”. Đời sống chung có thể hiểu là đời sống cộng đoàn, gia đình hay mở rộng hơn là đời sống trong môi rường học đường, công sở… Một trong những bài toán khó nhất trong đời sống chung chính là việc sửa lỗi cho nhau. Khi nhận thấy người khác sai lỗi, chúng ta có nhiều kiểu phản ứng khác nhau. Có người sẽ vội vàng đưa lên mạng để “câu like”, có người kể cho người khác nghe, có người lại chọn cách nói cho đương sự biết về sai lỗi của họ… Cách phản ứng nào mới là cách phản ứng khôn ngoan, hợp tình hợp lý? Đức Giêsu đã cho chúng ta câu trả lời khi Ngài đích thân chỉ cho ta cách sửa lỗi cho người anh chị em của mình.

Theo Đức Giêsu: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.” (Mt 18, 15-17).  Có thể nói, đó là cả một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, tình thương, sự chân thành của ta dành cho người ta sửa lỗi. Bác ái Kitô giáo đòi hỏi chúng ta sửa lỗi cho tha nhân trong sự tôn trọng, yêu thương, tế nhị. Đừng bao giờ để cho việc sửa lỗi trở thành một vết thương nơi tha nhân.

Việc sửa lỗi là trách nhiệm của chúng ta nhưng việc thay đổi hay không là ở đương sự. Nói là trách nhiệm bởi vì chúng ta liên đới với nhau trong cùng một Cha trên trời. Chúng ta không được làm ngơ khi biết người khác sai lỗi, hãy giúp họ nhìn ra sai lỗi đó. Trong việc sửa lỗi, cái tế nhị nhất vẫn là mình ta với đương sự. Nếu họ chịu nghe thì mọi chuyện ổn còn nếu họ không chịu nghe thì ta phải nại đến sự giúp đỡ của hai hoặc ba người khác. Người khác ở đây là những người có trách nhiệm, những người khôn ngoan để cùng ta giúp đương sự nhìn ra vấn đề. Khi người đó vẫn không chịu thì ta phải thưa Hội Thánh. Còn nếu Hội Thánh mà họ không chụi thì kể họ như người thu thuế hay người ngoại. Thiết nghĩ, ngay cả khi ta coi họ như những người thu thuế, dân ngoại thì ta cũng không để họ ngoài sự quan tâm và trách nhiệm của ta. Bởi chính khi đó là ta đang trao họ vào bàn tay uy quyền và trái tim giàu lòng thương xót của Chúa. Việc tiếp theo của chúng ta có hay chăng là thêm lời cầu nguyện cho họ. Chính Chúa Giêsu đã hứa: “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho.Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt 18, 19-20).

Người sửa lỗi cần lắm một sự chân thành, yêu thương thật, hết sức tôn trọng và kiên nhẫn với tha nhân. Người được sửa lỗi cần khiêm tốn đón nhận lời góp ý, sửa lỗi. Đón nhận không có nghĩa là chúng ta thừa nhận mình sai nhưng hơn hết là nhìn nhận cách nhìn của người khác về ta và về việc ta làm. Để cho tương quan của ta với tha nhân mỗi ngày thêm thấm được tình thương, cần lắm ở mỗi người sự chân thành, khôn ngoan, tìm đúng người, đúng việc và nói đúng lúc đúng nơi. Bác ái với nhau chẳng phải là như thế sao? Trước và sau khi sửa lỗi cho nhau, mỗi người hãy dành thời gian cầu nguyện cùng Chúa. Ngài sẽ soi sáng cho chúng ta phải biết làm thế nào trong việc thực hành bác ái Kitô giáo đúng nghĩa.

Về mục lục

ĐỨC TIN CẦN PHẢI TRẢ GIÁ

Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

Qua lời Tổng Nguyện của Tuần XXIII Thường Niên, Năm A này, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Thiên Chúa đã cứu chuộc và đã nhận chúng ta làm nghĩa tử, nghĩa là, Người đã làm cho chúng ta được tự do và được hưởng gia nghiệp của Người. Điều kiện để được hưởng ơn cứu độ của Người là tin vào Đức Kitô, Con Một của Người.

Thật vậy, trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã hòa giải thế gian với Người, và sai chúng ta đi công bố lời hòa giải đó, như câu Tung Hô Tin Mừng mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay. Công bố lời hòa giải thật không dễ dàng chút nào, nó đòi buộc chúng ta phải có một đức tin vững mạnh, dám đương đầu với những thử thách cam go. Lời hòa giải thật khó công bố, nhưng, chúng ta cũng phải thực hiện và với ước mong, như vịnh gia, trong Thánh Vịnh 94 của bài Đáp Ca hôm nay: Ước gì hôm nay, các bạn nghe tiếng Chúa và đừng cứng lòng.

Trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, ngôn sứ Giêrêmia đã công bố cho vua Xítkigiahu biết: Phải chịu thảm bại trước, rồi mới được cứu thoát sau. Chính vì không tin lời công bố này, mà Xítkigiahu đã chết trong lúc bị lưu đày. Thật vậy, chính trong những cơn gian nan, khốn quẫn, những lúc lo âu, những lúc chịu đòn vọt, tù tội, chúng ta mới cho thấy niềm tin của chúng ta đặt nơi Chúa, bởi vì, tất cả những ai muốn làm đẹp lòng Chúa, đều phải trải qua nhiều nỗi gian truân, mà vẫn một mực trung thành với Người. Điều này Chúa cũng cảnh báo cho ngôn sứ Êdêkien trong bài đọc một của Thánh Lễ: nếu ông sợ không dám lên tiếng cảnh báo đứa gian ác, thì nợ máu của nó, Chúa sẽ đòi ông. Lên tiếng nói lời cảnh báo những kẻ bất lương, sẽ có nguy cơ rước họa vào thân, như trong trường hợp của ông Gioan Tẩy Giả, chỉ những ai chấp nhận trả giá cho niềm tin của mình vào Chúa, mới dám thực hiện điều Chúa truyền dạy.

Trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Lêô Cả nói về đức khôn ngoan Kitô giáo qua việc diễn giải các mối phúc, điều mà thế gian sẽ cho là ngu dại và điên rồ. Tuy nhiên, điều mắt chẳng hề thấy, tai chẳng hề nghe, lòng người không hề nghĩ tới, thì Chúa lại thi thố trước mặt phàm nhân, cho những ai đặt niềm tin tưởng và tìm nương náu nơi Người.

Trong bài đọc hai của Thánh Lễ, thánh Phaolô cho thấy: cái giá phải trả cho đức tin vào Đức Kitô là thực thi giới luật yêu thương, yêu thương thì không làm hại người đồng loại, thấy điều có hại cho tha nhân thì phải giúp họ tránh, đó là yêu thương, yêu thương là chu toàn Lề Luật.

Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu mời gọi chúng ta phải lên tiếng khi chứng kiến những người xung quanh chúng ta phạm tội, và Người cũng đã dạy cho chúng ta thực hiện công việc này theo từng bước một. Cuối cùng, nếu không được, thì hãy xem đương sự như là người tội lỗi, người thu thuế. Tuy nhiên, đây không phải giới hạn cuối cùng, vô phương cứu chữa, chúng ta hãy chiêm ngắm Đức Giêsu đã đối xử thế nào với những người tội lỗi, và những thu thuế mà rút ra bài học. Nếu chúng ta đặt niềm tin tưởng nơi Chúa, thì không có gì là không thể, bởi vì, ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ, và rồi, xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, cũng sẽ ban cho.

 Trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã hòa giải thế gian với Người, và sai chúng ta đi công bố lời hòa giải đó. Động lực đầu tiên thúc đẩy chúng ta thực hiện lệnh truyền này chính là tình yêu của Ðức Giêsu, Đấng đã yêu thương và thí mạng vì chúng ta. Chính tình yêu cứu độ này đã thúc bách chúng ta yêu Người mỗi ngày một hơn. Thử hỏi có tình yêu nào: mà người được yêu, lại không cảm thấy: có nhu cầu, cần phải nói cho người khác biết về người mình yêu. Muốn hưởng ơn cứu độ, chúng ta phải tin vào Đức Kitô. Đức tin thì cần phải được tinh luyện qua những thử thách, khi đối mặt với những khó khăn, có người sẽ bỏ cuộc, ngã lòng, bổn phận của những người vững mạnh là tiếp sức, sửa dạy để những ai đang lầm lạc biết quay về nẻo chính đường ngay, khi làm như thế, chúng ta phải chấp nhận trả giá như các ngôn sứ, như chính Đức Giêsu, Đấng đến để cứu chữa những gì đã hư mất và đã chấp nhận thí mạng để làm trung gian hòa giải chúng ta với Thiên Chúa.

Về mục lục

NGÔN SỨ CỦA NIỀM HY VỌNG

Tgm. Giuse Vũ Văn Thiên

Khi lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy, người tín hữu được trao ban ba chức năng quan trọng, đó là: ngôn sứ, tư tế và vương đế. Chức năng ngôn sứ để rao giảng Lời Chúa; chức năng tư tế để thánh hoá bản thân và góp phần thánh hoá môi trường xã hội; chức năng vương đế để cộng tác trong việc quản trị và xây dựng cộng đoàn đức tin. Cả ba chức năng này làm thành vẻ đẹp của đời sống Kitô hữu. Nhờ ba chức năng này, người tín hữu giáo dân không chỉ là những thành viên thụ động, dửng dưng với những sinh hoạt chung, nhưng là những thành viên tích cực tham gia làm cho cộng đoàn Giáo Hội địa phương sinh động và phát triển.

Lời Chúa hôm nay nhấn mạnh đến chức năng ngôn sứ. Như vừa nói ở trên, chức năng này giúp chúng ta loan báo Lời Chúa. Ngôn có nghĩa là Lời; Sứ là được sai đi. Người tín hữu được Chúa sai đi để nói Lời Ngài trong mọi hoàn cảnh, lúc thuận lợi cũng như lúc gặp khó khăn.

Lịch sử và truyền thống Do Thái giáo ghi đậm dấu ấn từ giáo huấn của các ngôn sứ. Trong Cựu ước, Chúa dùng các ngôn sứ để ngỏ lời với dân riêng được tuyển lựa. Thông điệp của các ngôn sứ mang nội dung rất phong phú: khiển trách, cảnh cáo, lên án, báo trước tai hoạ, khen ngợi, tuyên dương. Dù được sai đi để chuyển tải sứ điệp nào, các ngôn sứ đều phải trung thành với nhiệm vụ được trao. Bài đọc I hôm nay ghi lại lời Chúa căn dặn ngôn sứ Egiêkien. Ông sống và thi hành sứ vụ ở thế kỷ thứ VI trước công nguyên. Chúa nói rõ với ông: “Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel”. Chúa cũng cảnh báo: phải trung thành với sứ mạng, và phải chuyển tải thông điệp một cách trung thực, không sợ hãi. Nếu ngôn sứ tránh né không dám nói sự thật, thì chính ông phải gánh chịu những hậu quả và tai ương. Egiêkien là ngôn sứ của niềm hy vọng. Ông chuyển tải cho dân chúng giáo huấn của Chúa nói về những bộ xương khô sẽ trở lại thành những con người sống động, những nấm huyệt sẽ được mở ra và những trái tim khô cằn chai đá sẽ được thay thế bằng trái tim bằng thịt biết yêu thương. Giáo huấn của ông đã góp phần nuôi dưỡng niềm hy vọng của dân Israel trong cảnh lưu đày, giúp dân chúng vững tin vào Chúa trong khi chờ đợi ngày trở về quê cha đất tổ (x.Ez chương 36 và 37).

Đối với chúng ta hôm nay là người Kitô hữu, đâu là nhiệm vụ của người ngôn sứ? Chúng ta có thể tìm thấy câu trả lời trong Tin Mừng. Thánh Mátthêu đã tổng hợp trong một đoạn văn ngắn giáo huấn của Chúa ở ba lãnh vực: sửa lỗi anh em, bao dung tha thứ, và cầu nguyện cộng đoàn. Mặc dù phân chia ba nội dung, nhưng đều có chung một ý tưởng, đó là sống với tha nhân, sống cho tha nhân và cùng cầu nguyện với tha nhân. Đây chính là nhiệm vụ của người ngôn sứ: nhắc nhở người khác trong tình bác ái khi họ làm điều sai lỗi, với sự khiêm nhường và với trái tim chân thành. Cộng đoàn xã hội cũng như cộng đoàn Đức tin luôn bao gồm những người tốt và những người chưa tốt. Chẳng ai có thể tự nhận mình là đã hoàn hảo. Mỗi chúng ta còn mang nhiều khiếm khuyết, mặc dù có thể hoàn hảo ở một khía cạnh nào đó. Chính vì vậy mà mỗi khi cử hành Thánh lễ, điều đầu tiên là chúng ta phải khiêm tốn nhìn nhận những lỗi lầm của mình và thân thưa với Chúa: Xin Chúa thương xót chúng con!. Việc sửa lỗi anh em là một nghĩa cử của đức bác ái, nên phải được thực hiện trong tình yêu thương như Chúa đã dạy. Người tín hữu vừa có bổn phận sửa lỗi người khác, vừa phải khiêm tốn lắng nghe những lời góp ý để hoàn thiện bản thân.

Con người sống trên trần gian không như những ốc đảo riêng biệt và khép kín, theo kiểu “đèn nhà ai nấy rạng”, nhưng liên đới với nhau và cùng chung chia hạnh phúc cũng như đau khổ. Một người sống vô trách nhiệm, hoặc không quan tâm đến ích chung sẽ làm cho những người xung quanh bị ảnh hưởng lây, giống như đại dịch Covid-19 đang hoành hành nhân loại, ảnh hưởng tiêu cực đến toàn xã hội. Ngày nay người ta cũng nói nhiều đến ô nhiễm môi trường do các công ty xí nghiệp tự tiện xả rác thải hoặc do nhiều người dân không có ý thức giữ gìn vệ sinh chung. Xã hội không chỉ ô nhiễm môi trường trong không gian, mà còn trong lãnh vực luân lý do lối sống buông thả và coi thường đạo lý. Hậu quả là ngày càng có nhiều vụ giết người cướp của, bạo lực và thù hằn ngay giữa những thành viên trong cùng một gia đình. Những đứa trẻ vừa sinh ra đã bị chính mẹ ruột của mình giết chết hoặc bỏ rơi. Tình mẫu tử đã khô cạn và tình nhân loại cũng không còn.

“Dưới đất, anh em ràng buộc những điều gì, trên trời cũng sẽ ràng buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy”. Trong Tin Mừng Thánh Mátthêu, đây là lần thứ hai Chúa Giêsu nói đến “Cầm buộc” và “Tháo cởi”. Tuy vậy, dựa theo ngữ cảnh, thì hai lần Chúa nói mang ý nghĩa khác nhau. Lần trước Chúa trao quyền cho thánh Phêrô chìa khoá Nước Trời với lời tuyên bố: “Dưới đất, anh cầm buộc điều gì, trên trời cũng sẽ cầm buộc như vậy; dưới đất, anh tháo cởi điều gì, trên trời cũng sẽ tháo cởi như vậy” (Mt 16,19). Qua lời này, Chúa trao cho thánh Phêrô và Giáo Hội quyền lãnh đạo đoàn chiên của Chúa, duy trì kỷ luật và giúp các tín hữu nên hoàn thiện. Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu muốn nói đến sự tha thứ bao dung, như một nhân đức cần phải có nơi mỗi người tín hữu. Nếu họ cố chấp không tha thứ cho người khác, Chúa cũng sẽ không tha thứ cho họ. Lòng bao dung quảng đại đối với tha nhân là một điều kiện căn bản để đón nhận ơn tha thứ của Thiên Chúa. Đây cũng là ý nghĩa của lời cầu nguyện chúng ta vẫn đọc trong kinh Lạy Cha: “Xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”. Đó là nguyên tắc “gieo nhân nào gặt quả nấy” trong truyền thống Việt Nam, hoặc “đong đấu nào nhận đấu ấy” mà Chúa Giêsu đã dạy trong Tin Mừng. Nếu chúng ta khe khắt với anh chị em mình, thì Chúa cũng khe khắt với chúng ta.

“Yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy” – Thánh Phaolô quả quyết với chúng ta như thế. Vị tông đồ dân ngoại có lý, vì luật yêu thương bao trùm tất cả. Chính tình yêu nâng tâm hồn chúng ta lên với Chúa và giúp ta sống hài hòa với anh chị em mình. Thánh Augustinô cũng nói với chúng ta: “Ama et fac quod vis”: Cứ yêu đi rồi sẽ làm được mọi sự”. Ở nơi khác, ngài cũng viết: “Tình yêu có đôi chân đến với người nghèo. Tình yêu có đôi mắt để thấy bất hạnh và thiếu thốn. Tình yêu có đôi tai để nghe được tiếng than thở của tha nhân”. Đó chính là hoa trái của Đức yêu thương. Tình yêu giúp chúng ta chiến thắng tất cả. Tình yêu là chu toàn Lề Luật.

Tình yêu đối với tha nhân còn là điều kiện để chúng ta được Thiên Chúa nhận lời chúng ta cầu xin. “Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thày, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho”. Lời cầu nguyện chung giữa hai hoặc nhiều người là lời cầu nguyện đặt nền tảng trên tình yêu thương. Đó là lời cầu nguyện đẹp lòng Chúa, đến nỗi Chúa Giêsu nhấn mạnh “Xin bất cứ điều gì” cũng được Chúa Cha nhận lời.

“Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác nhà Israen…”. Trong bối cảnh xã hội hôm nay, Chúa đang đặt chúng ta làm “người canh gác”, tức là người có khả năng và có trách nhiệm cảnh báo cho người khác những nguy hiểm đang rình rập: có thể đó là lối sống buông thả, coi thường luân thường đạo lý. Có thể đó là sự dửng dưng với Thiên Chúa và những giá trị tâm linh. Đó còn là những mâu thuẫn, hận thù, dối trá, lừa lọc, chỉ nhìn những lợi lộc nhất thời trước mắt mà không chú ý đến tiếng nói của lương tâm và những ích lợi lâu dài. Một cuộc sống ngay thẳng, tốt lành của người tín hữu sẽ giống như lời nhắc nhở và cảnh báo đối với những người xung quanh. Họ giống như những biển báo giao thông được đặt hai bên đường, giúp người giao thông tránh những chỗ nguy hiểm, tuân thủ những quy định, hầu đem lại an toàn và hạnh phúc cho mọi người. Như ngôn sứ Egiêkien, mỗi chúng ta hãy trở nên ngôn sứ của niềm hy vọng, chiếu rọi ánh sáng của Chúa vào những góc khuất của cuộc đời và đem niềm vui của Chúa đến cho đồng loại hôm nay.

Về mục lục

HÀI HÒA TÌNH NGHĨA

Lm. Jos DĐH.

Phục thiện, quay lại với tuổi thơ: sống hồn nhiên, chân thành, nói tốt, nghĩ tốt và thực hành nghĩa cử yêu thương, thăng tiến bản thân, giúp tha nhân cùng gặt hái hạnh phúc, nhiều người đã và đang phấn đấu cách tốt nhất có thể. Phân biệt được điều xấu cần xa tránh, điều hay cần phát huy, biết thu hút con cháu bằng gương sáng, minh chứng được uy tín của mình với anh chị em, luôn là hành động đáng nể phục. Sự hùng vĩ ở đời này, chẳng ai nghĩ là do giầu sang, chức quyền, xinh đẹp tài giỏi, đúng hơn là được mọi tầng lớp xã hội kính trọng, mộ mến, để lại được “danh thơm tiếng tốt” cho quê hương đất nước. Tuy nhiên, để có sự cao đẹp toàn diện, ai cũng phải trải qua giai đoạn tập luyện, gọt giũa, phấn đấu bằng công sức, bằng mồ hôi nước mắt.

Tự do chọn lựa có phải là một cơ hội đẹp cho tất cả những ai khao khát thành toàn không ? Nếu các đấng bậc đạo đức cho bạn một sợi dây, bạn sẽ nghĩ đến việc việc trói buộc tội phạm, hay trói cột tính hư nết xấu của mình ? Kinh nghiệm cho thấy, cuộc sống không oán không thù, đều khởi đầu và kết thúc bằng chủ trương dĩ hoà vy quý ! Sợi dây theo cái nhìn hài hoà, còn được nói đến là công cụ thắt chặt tình đoàn kết, yêu thương, giữa các thành viên gia đình xã hội với nhau. Suốt 33 năm tại trần thế, Đức Giêsu không lạ gì tâm tính con người: tật nhiều hơn tài, lỗi lầm, sai phạm, nhiều hơn đức độ, mực thước bao dung. Đức Giêsu quá rõ về con người yếu đuối thiếu trung thực trong các tương quan: tốt khoe, xấu che, bảo thủ, giữ lập trường của mình đến cùng, mấy ai dám nhận lỗi sai sót về mình !

Hãy sửa lỗi cho nhau, hãy thu phục người anh chị em đang lầm đường lạc lối, giúp họ sớm trở về với gia đình đồng loại, lời kêu gọi của Đức Giêsu hẳn vẫn còn thiết thực cho tất cả chúng ta, vì đó là trách nhiệm, là bổn phận. Con người giới hạn, có thể sẽ đổ lỗi cho gia đình thiếu quan tâm, tại hoàn cảnh xã hội đưa đẩy, nên tôi khốn khổ: ông chẳng ra ông, thằng chẳng ra thằng ! Con người lý sự, hiếu thắng hơn hiếu hoà, sẵn sàng biện minh: kẻ biết suy xét cân nhắc đúng sai, sẽ sớm phục thiện, chẳng phải dài dòng giải thích, người đã cạn tình cạn nghĩa, không cần đến bạn bè, cần gì phải giải thích, khuyên can làm chi cho mệt, tốn công. Nếu tài giỏi thông thái, giầu có, khuynh hướng chung, ta không gian tham, không làm hại ai, nói đến sai lỗi, xin lỗi, làm gì ? Hoặc mang thân phận khó nghèo, tài không, đức không, làm sao dám nói đến sửa lỗi, dám nhắc nhớ một ai quay về đường ngay nẻo chính !

Hãy sửa lỗi cho nhau, hãy sống hài hoà tình nghĩa với nhau, lời mời gọi đó tưởng chừng lại là nghịch lý, bởi đại đa số chẳng ai muốn can dự vào đời tư của ai làm gì, là do sợ đủ điều, sợ mang tiếng: chân mình những lấm mê mê, lại cầm bó đuốc mà rê chân người. Nếu không phải vì yêu, không phải máu mủ ruột thịt, mấy ai đủ can đảm khuyên răn, nhắc nhớ, sửa lỗi cho người anh chị em mình ? Đầu không phải, phải tai ; làm ơn mắc oán, không phải là không xảy ra. Hài hoà tình nghĩa, ăn ngay nói thật, mọi tật mọi lành, vẫn mãi là thách thức đối với những ai dám hết tình, hết mình vì yêu quê hương, yêu đất nước, khi đồng lòng tin tưởng, cậy trông vào tình hiệp thông: “nếu ở đâu có hai hoặc ba người hiệp lời cầu nguyện, có Ta ở giữa”.

Thời đại “vàng thau lẫn lộn”, có người nhặt được của rơi, nhiệt tâm nhiệt tình kiếm tìm tới địa chỉ, trả cho người bị mất, ngoài câu cám ơn lạnh nhạt, người tốt ấy còn phải nghe một câu thật đắng lòng: dù sao cái ví cũng còn lại giấy tờ. Thời nào cũng có kẻ xấu, người tốt, đang sống chung với nhau, nhưng làm sao ta dám giúp đỡ, nhắc bảo kẻ xấu, nếu thiếu tình yêu, thiếu niềm tin ? Nếu không đủ ơn Chúa, cùng lắm người ta chỉ lặng thinh là giỏi rồi ! Sống hài hoà tình nghĩa, dám giúp anh chị em mình sửa đổi tính xấu tật hư, luôn luôn là bài thực hành khó, bởi tâm lý tự nhiên người ta dễ vịn cớ, tôi có tốt lành gì đâu, ổn định trật tự thuộc về xã hội, tư vấn, sửa lỗi, là việc làm của bề trên.

Điều đẹp lòng Chúa chắc chắn không phải là né tránh kẻ tội lỗi, kẻ sai phạm, mà là biết yêu thương, liên đới trách nhiệm với ơn gọi là môn đệ Đức Giêsu, là con Cha trên trời. Chúa Giêsu đưa ra 3 phương thế từ đơn lẻ tế nhị, đến sự rõ ràng nghiêm túc của cộng đoàn, đó là lòng nhiệt huyết, nhằm giúp người anh chị em của mình sửa lỗi, nhưng giải pháp tối ưu, vẫn là đặt tình yêu thương vào hành động. Chính việc sống hài hoà tình nghĩa, mới giúp người thanh niên thanh nữ tỉnh ngộ, biết mình được yêu thương. Chính tình yêu chân thành là tình yêu có Chúa, sẽ hàn gắn mọi tương quan gia đình xã hội sống hài hoà tình nghĩa. Cũng chính từ Đức Giêsu, mà mỗi người sẽ đủ sức mạnh nối kết tình hiệp thông, giúp nhau đủ nhạy bén sửa lỗi mình, cùng chu toàn ơn gọi và trách nhiệm của mình. Amen.

Về mục lục

CẦN LOẠI BỎ VĂN HÓA CHỬI

 Lm.Jos Tạ Duy Tuyền

Hình như con người hôm nay mất dần tính kiên nhẫn để sửa dạy cho nhau. Ở nhà cha mẹ thấy con cái sai thì đánh. Ra nhà trường thầy cô thấy học trò sai thì mắng. Ở cơ quan thấy nhân viên sai thì chửi. Ra đường thấy người mắc lỗi thì la lối có khi còn phang nhau giữa phố đông người.

Điểm chung là con người Việt Nam hôm nay dễ nổi giận và chửi mắng nhau. Đi đâu ta cũng có thể thấy họ chửi bới lẫn nhau. Chửi nhau để trút cái bực của mình qua người khác rồi mặc kệ họ. Chửi cũng có muôn màu muôn vẻ: chửi từ ngoài đường vào trong nhà, từ nhà tới cơ quan,… chửi từ người cho tới vật, từ pháp luật tới chính sách Nhà nước, chửi cả Tàu cho tới Mỹ… Người chửi hoặc bị chửi có thể là trẻ trâu, già trâu, người lao động hay trí thức. Hình thức chửi có thể là công khai hoặc chửi sau lưng, dạng online hoặc offline. Lãnh đạo chửi nhân viên, nhân viên chửi phụ tá, phụ tá về chửi vợ/chồng/con; đứa con vừa bị cô giáo rày, bạn ăn hiếp lại thêm bị ba mẹ mắng, thế là trút giận lên bạn bè của nhau. . .

 Thực ra, con người ai cũng có sơ sót và lầm lỗi. Đối với bản thân ta dễ cảm thông, bao dung với chính mình, nhưng đối với lỗi lầm của người khác, ta thường có hai thái độ, hoặc quá khắc nghiệt loại trừ, hoặc quá thờ ơ lãnh đạm.  Cả hai thái độ đó đều thiếu xây dựng.  Quá khắc nghiệt loại trừ sẽ khiến ta can thiệp thô bạo vào đời tư, sẽ gây ra bất mãn, đổ vỡ.  Quá thờ ơ lãnh đạm sẽ buông thả mặc cho sự xấu tràn lan, sẽ làm cho cộng đoàn và xã hội suy thoái.

Người ta nói “ai nên khôn mà không dại một lần”. Lầm lỗi là không thể tránh khỏi. Vì thế, sống trong xã hội phải chấp nhận sống chung với những con người đang còn thiếu sót và đang còn hoàn thiện. Vì thiếu sót và đang hoàn thện nên việc sửa lỗi là cần thiết, nhất là đối với những lầm lỗi công khai ảnh hưởng đến đời sống cộng đoàn. Im lặng là đồng lão cho cái xấu lên ngôi. Chửi bới là đẩy xa anh em vào vòng tội lỗi. Nhưng góp ý và sửa lỗi cho nhau là cùng giúp nhau hoàn thiện và làm cho xã hội bình an.

Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay Chúa Giê-su nói rằng: “Khi anh em ngươi sai lỗi” (Mt.18:15).  Vâng, người sai lỗi đó không phải ai xa lạ.  Đó là anh em tôi, là người nhà của tôi, là một thành phần của đời tôi.  Dù họ là ai thì chúng ta cũng phải lấy tình yêu mà nhắc nhở họ về cái sai cần sửa. Nhắc nhở trong tế nhị và kín đáo. Thoạt tiên chỉ gặp riêng một mình. Gặp riêng là một thái độ tế nhị. Tếnhị là tôn trọng nhau, là đề cao nhau sẽ giúp cho người được sai lỗi dễ dàng tiếp thu lời góp ý chân thành. Sau đó là gặp có người làm chứng và sau cùng mới đưa ra cộng đoàn. (Mt.18:15-17).

Người ta nói rằng: “tình yêu thì luôn vun đắp cho nhau nên tốt hơn”. Nếu chúng ta yêu nhau thì hãy yêu cả cái xấu của nhau để có thể cảm thông tha thứ và giúp nhau loại bỏ dần tính xấu. Tình yêu cũng đòi hỏi chúng ta hoàn thiện mình cho xứng với kỳ vọng của người mình yêu. Nếu chúng ta muốn cho người mình yêu hạnh phúc thì chúng ta cũng cần khiêm tốn để đón nhận những lời góp ý mà thực tâm sửa đổi.

Cụ thể: nếu người chồng say sỉn, cờ bạc thì hãy thương vợ mà loại bỏ tật xấu để sống có trách nhiệm với gia đình. Người vợ thích an nhàn, lười làm việc, nếu yêu chồng hãy biết chăm sóc gia đình hơn là chăm sóc bản thân. Người con thích đua đòi, lao vào chốn ăn chơi, nếu yêu cha mẹ hãy nghĩ đến mồ hôi nước mắt mà các ngài bỏ ra vì mình mà bỏ chốn sa đoạ.

Xin Chúa là Đấng nhân từ chậm bất bình và rất mực khoan nhân giúp chúng ta luôn kiên nhẫn để sửa lỗi cho nhau, luôn lấy lòng bao dung để nâng đỡ sự yếu đuối của anh em, và xin Chúa giúp cho mỗi người chúng ta biết khiêm tốn để nhận sai và sửa sai, ngỏ hầu biết hoàn thiện mình nên tốt hơn xứng với tình yêu của Chúa và mọi người đã dành cho chúng ta. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI CHO NHAU

Lm Giuse Hoàng Kim Toan

Sống trong đời sống thường ngày, ít nhiều gì mình cũng mắc lỗi với mình và với người khác. Lỗi lầm thường đến qua lời nói, qua việc làm vô ý và có khi ở mức độ sâu xa hơn xuất phát từ lòng ghen ghét, thù hận…Sửa lỗi cho nhau làm sao có thêm tình thân mới, lòng yêu thương nhau thêm đậm sâu.

Sửa lỗi không phải là lúc lửa giận sôi sùng sục. Bao nhiêu lỗi lầm từ thưở nào cũng đưa ra để phán xử, trút nỗi giận hờn lên người khác. Có một câu chuyện vui hay kể rằng: Ông chồng nào muốn xét mình cho kỹ, nên chủ động làm cho người vợ tức điên lên. Giận lên, bà sẽ kể hết mọi thứ tội của ông, kể cả những tội ông chưa phạm và có ý định sắp phạm cũng được kể ra. Lúc đó, ông chồng nhớ ghi âm vào phone, đó là bản xét mình kỹ nhất có thể tưởng tượng ra được dành cho ông, để ông có thể đi xưng hết mọi tội do vợ xét mình giúp cho.

Sửa lỗi cho người khác không để lòng giận ghét bùng lên hoặc do lòng đố kỵ xui khiến, hoặc trút giận ở đâu đó về trong gia đình của mình. Có câu chuyện kể rằng. Người cha thường đi làm về, ông treo trước cửa nhà chiếc túi đen. Người nhà thắc mắc, tại sao ngày nào cũng thế, cha lại treo chiếc túi trước sân, dù chỉ là chiếc túi không. Người cha điềm đạm trả lời: Cha treo tất cả những buồn giận, lòng đố ky, ghen ghét của người khác, để không mang những thứ đó vào trong gia đình của mình.

Mở lòng ra trước đối với người phạm lỗi với mình. Tại bờ hồ Tibêria, Chúa Giêsu khi tha lỗi cho Phêrô, Người chuẩn bị cho ông bữa ăn cá và bánh nướng bên bên bếp lửa. Phêrô nghe Gioan nói “Chúa đó” sau mẻ cá đầy. Phêrô bơi ngay vào bờ để gặp Chúa. Chưa kịp mở lời, Chúa đã mở lời trước với Phêrô và dẫn chuyện từ từ đến câu hỏi: “Phêrô, anh có yêu mến Thầy không?”. Tế nhị và nhẹ nhàng!.

Điểm hẹn xưa. Là bạn bè, là vợ chồng, những lúc giận buồn nhau, muốn sửa lỗi cho nhau, có những điểm hẹn, kỷ niệm dấu yêu ngày xưa trong đời. Hẹn nhau đến đó, nói câu chuyện tâm tình, giúp nhau hoàn thiện. Khung cảnh xưa thân ái, những kỷ niệm đẹp xưa, sống lại ký ức thân tình, làm nhẹ bớt những gì đã làm nặng lòng nhau. Đó cũng là kinh nghiệm của Hôsê khi viết về Thiên Chúa sửa lỗi cho dân Israel bất trung:  “Cho nên, này Ta dụ dỗ nó, đem nó vào sa mạc và kề lòng, Ta nói khó với nó.” (Hs 2, 16)

Sửa lỗi qua câu chuyện dụ ngôn. Là cách ngôn sứ Nathal sửa lỗi cho Đavit sau khi mắc tội tày đình. Là câu chuyện Chúa Giêsu kể một người mắc nợ mười ngàn nén bạc và người mắc một trăm nén. Dùng một lối kể chuyện là một phương cách độc đáo để sửa lỗi cho người khác, vừa tế nhị vừa kín đáo.

Theo tác giả Toan Ánh trong văn hóa người Việt xưa. Khi cha mẹ không còn, người anh hay người chị muốn sửa lỗi cho em mình. Trước tiên, dẫn em mình tới trước bàn thờ gia tiên, thắp lên nén nhang, xá lạy, xin phép cha mẹ quá cố cho phép anh hay chị được sửa lỗi cho em, bằng roi hay bằng lời nói. Có khi cảm động cả anh, chị, em sau sửa lỗi lại cùng nhau khóc trước bàn thờ gia tiên. Đó là cách giáo huấn ngày xưa trong gia đình đầy tràn tình thương.

Rất gần theo cách Chúa dạy, với văn hóa gia đình xưa. Cách tốt nhất sửa lỗi cho người khác là cầu nguyện chung với nhau. Người sửa và người được sửa lỗi đều cần được Chúa trợ giúp. “Ở đâu có hai, ba người họp lại nhân danh Ta, thì có Ta ở đó, giữa họ” (Mt 18, 20). Người sửa lỗi cũng đặt mình thành tâm với Chúa và người được sửa lỗi cũng thấy mình được Chúa chữa lành. Cả hai sẽ gắn kết với nhau hơn nhờ vào tình thương mến giúp nhau nên hoàn thiện.

Xin Chúa giúp chúng con biết kiên nhẫn, chịu đựng lẫn nhau, hy sinh cho nhau và tha thứ cho nhau, nếu người này lỗi phạm với người kia. Cùng với việc sửa lỗi cho nhau trong khung cảnh cầu nguyện để tình yêu của Chúa chữa lành cho chúng con..

Về mục lục

NHÂN DANH THẦY

Bông hồng nhỏ

Đã là người, ai cũng muốn mình được người khác yêu thương và tôn trọng, nhưng không phải ai cũng biết yêu thương và tôn trọng người khác đúng như ý Chúa muốn. Ai biết yêu thương chân thành sẽ biết tôn trọng người mình yêu. Khi biết một người anh em của ta trót phạm tội, ta phải làm gì? Lên án hay im lặng cho qua? Làm thế nào để ta có thể yêu thương và tôn trọng họ? Hôm nay, Thầy Giêsu dạy ta cách để yêu thương và tôn trọng người khác: từng bước sửa lỗi cho người anh em và kiên trì cầu nguyện. Ta không lên án hay im lặng cho qua, nhưng là cố gắng đưa người anh em ấy trở về với Chúa. Thầy Giêsu không để ta phải thực hiện điều ấy một mình.

Mang thân phận làm người đầy những yếu đuối và giới hạn, ta không tránh khỏi những lần trót phạm tội. Tội lỗi trói buộc ta trong những sợi dây vô hình của nó và làm cho ta xa cách Thiên Chúa. Tự sức mình, ta không thể nào vùng vẫy mà thoát ra được nếu không có ơn Chúa và sự giúp đỡ của người khác. Mỗi khi vấp ngã, đau đớn trong vết thương do tội lỗi gây ra, ta rất cần một bàn tay nâng đỡ, kéo ra khỏi hố sâu đen tối của tội lỗi. Là người có tội, ta cần phải khiêm tốn nhìn nhận sai lỗi của mình và quyết tâm chừa bỏ. Khiêm tốn lắng nghe khi được sửa lỗi và khao khát muốn bản thân mình được thay đổi là hai thái độ rất cần thiết để ta có thể trở về cùng Thiên Chúa. Thiên Chúa ban ơn cho những ai biết ăn ở khiêm nhường.

  Cũng giống như ta, bất kỳ ai hễ trót phạm tội đều bị trói buộc trong tội và cần được giải thoát, cần được người khác giúp đỡ để trở lại cùng Thiên Chúa. Ai cũng là tội nhân cần được người khác giúp đỡ và ai cũng được Thiên Chúa trao cho nhiệm vụ làm “người canh gác” của Thiên Chúa để đưa người anh em trở về cùng Thiên Chúa (x. Ed 33, 7). Khi biết một người anh em của ta phạm lỗi, nếu yêu thương người ấy thật lòng, ta sẽ tìm cách để khuyên bảo họ. Theo lời Thầy Giêsu dạy, ta phải thận trọng tiến hành từng bước một: gặp riêng người anh em ấy để khuyên bảo họ, nếu họ không nghe thì tìm thêm hai hoặc ba người khác để “công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân”; nếu người anh em ấy vẫn không nghe thì đi thưa với Hội Thánh, nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế (x. Mt 18, 15-17). Việc sửa lỗi cần có sự tế nhị và thực hiện với lòng cảm thông, khoan dung và sẵn sàng tha thứ để hối nhân tìm thấy niềm hy vọng được quay trở về. Nếu được sửa dạy trong yêu thương, người ta sẽ thấy mình được tôn trọng và nhờ đó, họ muốn sửa lại lỗi lầm của mình.

Trước khi đến với một người đang cần được sửa lỗi, ta hãy cầu nguyện cùng Thiên Chúa. Thánh Giacôbê tông đồ khuyên nhủ: “Anh em hãy thú tội với nhau và cầu nguyện cho nhau để được cứu thoát. Vì lời cầu xin tha thiết của người công chính rất có hiệu lực… Nếu có người nào trong anh em lạc xa đường chân lý và có ai đưa người ấy trở về, thì anh em hãy biết rằng: kẻ nào làm cho một tội nhân bỏ đường lầm lạc mà trở về, thì cứu được linh hồn ấy khỏi chết và che lấp được muôn vàn tội lỗi của mình” (x. Ga 5, 16-19-20). Chính khi hiệp lời cầu xin nhân danh Chúa Giêsu, ta sẽ được Thiên Chúa nhậm lời, chính Chúa Giêsu là của lễ đẹp lòng Thiên Chúa. Như thế, dù là người được sửa lỗi hay là người đi sửa lỗi cho người khác, ta đều cần biết kiên trì cầu nguyện. Chỉ với ơn Chúa, ta mới có thể thực hiện cả hai điều ấy. Khi ai đó chưa bỏ được một sai lỗi nào đó, không phải vì họ không muốn bỏ, nhưng vì để bỏ một tội lỗi hay tật xấu nào, người ta phải vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách; họ sẽ thất bại nhiều lần. Nếu không được người thân hay bạn bè và những người có trách nhiệm yêu thương, tôn trọng và nâng đỡ, họ sẽ thất vọng và không thể thoát ra vòng kìm kẹp của tội. Ai cũng có thể cho người khác một cơ hội để sửa lại lỗi lầm của mình. Thầy Giêsu đã khẳng định rằng: “Thầy không bảo là tha đến bảy lần, nhưng là đến bảy mươi lần bảy” (Mt 18, 22). Yêu thương vô hạn là tha thứ vô hạn.

Lạy Chúa Giêsu! Đã bao lần con vấp ngã và được Chúa thứ tha, yêu thương và vực con trỗi dậy. Xin Chúa hãy dùng con như khí cụ bình an của Chúa (x. “Kinh hòa bình”, Thánh Phanxicô Assidi), nhân danh Chúa mà cầu nguyện trong mọi hoàn cảnh. Xin Chúa ban cho con một trái tim biết yêu thương và tôn trọng người khác như chính Chúa đã luôn yêu thương và tôn trọng con. Amen.

Về mục lục

MỐI DÂY HIỆP NHẤT

Anna Cỏ may

 “Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đó, giữa họ” (Mt 18,20)

Đây là lời Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ sống đời sống huynh đệ cộng đoàn, đời sống này biểu lộ sự hiệp nhất qua đời sống cầu nguyện.

Sự hiệp nhất trong cộng đoàn không tự nhiên mà có nhưng đòi hỏi mỗi người phải nỗ lực xây đắp, cần có sự cộng tác và sự cố gắng của từng người và tất cả mọi người. Chúa Giêsu dẫn các môn đệ đến sự hiệp nhất trong hành trình yêu thương: nâng đỡ nhau bằng việc tha thứ và sửa lỗi cho nhau. Ngài nói rằng, nếu một người trong anh em trót phạm tội thì hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó; nếu nó không nghe thì đem theo một hay hai người nữa; nếu nó cũng không nghe thì thưa với Hội Thánh (x. Mt 18,15-17).

Việc sửa lỗi cho người anh em cần có một quá trình: kiên nhẫn, bác ái, yêu thương và nhất là nhìn thấy Chúa Giêsu nơi người anh em. Bởi vì, chúng ta rất dễ thấy tội của người anh em và kết án người anh em. Chúng ta khó sống bác ái và khó nhẫn nại với một người phạm tội. Mặt khác, những ai đã phạm tội và ở trong mặc cảm tội lỗi sẽ không dám đối diện với sự lầm lỗi của mình, không dám đón nhận những điều mình đã gây ra, cũng như không dễ đón nhận những lời góp ý của người anh em. Thư gửi tín hữu Do thái viết rằng: “Ngay lúc bị sửa dạy thì chẳng ai lấy làm vui thú mà chỉ thấy buồn phiền” (Dt 12,11b). Vì vậy, người sửa lỗi cho người anh em cần có một tình yêu, một cái nhìn của Chúa Giêsu và một ước muốn chân thành dành cho người anh em. Ngoài ra, người đó cần có sự can đảm nói lên sự thật như ông Gioan Tẩy Giả (x. Mc 6, 17-29). Như thế, họ mới có thể giúp người anh em nhận ra lỗi lầm cũng như khuyết điểm của mình. Đối với người được sửa lỗi, họ cần can đảm đón nhận những lỗi lầm của mình. Vì khi được sửa lỗi, chúng ta sẽ gặt được hoa trái là bình an và sự công chính, cùng được giải thoát khỏi những bóng đêm tội lỗi, hướng đến một cuộc sống thánh thiện trong Chúa Kitô. Mối tình huynh đệ nhờ đó mà ngày càng thêm ngọt ngào thắm thiết. Khi mỗi người tiến đến việc hiểu biết nhau hơn, họ sẽ đón nhận nhau, yêu thương nhau. Những giây phút cùng ngồi lại bên nhau để ca tụng Chúa sẽ làm tăng trưởng tình huynh đệ trong cộng đoàn. Như vậy, họ cùng nhau chu toàn luật Chúa mỗi ngày.

Nhìn lại chính mình, tôi là người sửa lỗi cho người anh em hay người được sửa lỗi? Tôi đang sống trong gia đình, trong cộng đoàn mình theo hướng nào? Chúa đang mời gọi tôi điều gì?

Lạy Chúa, Ngài là Đấng thấu suốt mọi sự. Xin Chúa hướng dẫn chúng con biết sống bác ái với nhau trong mọi việc làm. Để nhờ đó, chúng con luôn hiệp nhất trong Chúa Kitô và dùng lời kinh tiếng hát mà ca tụng Chúa mỗi ngày. Amen.

Về mục lục

TRONG CHÚA ĐẾN VỚI THA NHÂN

Maria Phạm Anh

Con người được dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa, chúng ta đang trong hành trình tiến tới sự hoàn thiện, theo khuôn mẫu là Thiên Chúa như lời mời gọi: “Anh em hãy nên hoàn thiện như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” ( Mt 5, 48). Và, chúng ta là những thụ tạo đầy giới hạn, yếu đuối, và sai lỗi. Nên, chúng ta được Chúa Giêsu trao phó trách nhiệm cùng giúp nhau trở nên tốt hơn mỗi ngày qua việc sửa lỗi cho nhau: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội, anh hãy đi sửa lỗi nó,…” (Mt 18, 15-16). Nhưng chúng ta không tự tin để thực hiện điều ấy, bởi khi nhìn về chính bản thân, chúng ta còn nhiều thiếu sót. Vậy đâu là tiêu chuẩn để chúng ta sửa lỗi cho nhau và chúng ta sẽ đến với tha nhân bằng cách nào?

Khi chứng kiến những hành động sai lỗi, chẳng hạn, con cháu của chúng ta nói năng thô lỗ, cọc cằn, thiếu lễ phép với người trên, … chúng ta không đành lòng nhìn thấy chúng trở nên như vậy. Hay những người chồng (vợ) thiếu quan tâm đến gia đình, trong chúng ta cảm thấy rất thương và mong muốn họ thay đổi nên tốt hơn. Có thể, khi chúng ta đến với họ, chúng ta sẽ nhận được một lời phản kháng rằng: anh dựa vào đâu mà bắt lỗi, sửa dạy tôi! Phải chăng chúng ta đang dựa vào những tiêu chuẩn của chúng ta đưa ra về những việc tốt xấu? Nếu chúng ta chỉ dựa theo quy định của loài người, chúng ta sẽ trở nên xét đoán và làm tổn thương đến tha nhân. Tiêu chuẩn ấy là chính Chúa, là Lề Luật của Chúa, tiếng nói của Chúa đang thúc giục trong lương tâm chúng ta. Với kinh nghiệm của tiên tri Ê-dê-ki-en, chúng ta là những khí cụ của Thiên Chúa dùng để đến với tha nhân, giúp họ nhận ra ý định của Thiên Chúa, để họ được hoán cải mà trở về với Người. Chúng ta không đưa ra ý kiến của cá nhân, nhưng là trung thành loan báo Thánh ý của Chúa: “Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết” (Ed 33, 7). Để nói lên ý định của Thiên Chúa mà không phải do sự chủ quan của chúng ta, đó là điều rất khó. Do vậy, chúng ta phải được ngụp lặn trong tình yêu của Chúa. Chính trong tình yêu ấy, chúng ta mới nhận ra những điều phải làm để mang lại lợi ích cho tha nhân. Chúng ta hãy chạy đến với Chúa Giêsu và thinh lặng, lắng nghe lời thì thầm của Chúa Thánh Thần đang hoạt động trong chúng ta.

Thật vậy, khi chúng ta mang trong mình tâm thức Thiên Chúa đang hiện diện, chúng ta sẽ có những hành động, lời nói khôn ngoan vừa thuyết phục được người khác mà lại không làm cho họ bị tổn thương. Theo cách thức mà Chúa Giêsu đã dạy, khi người khác sai lỗi, chúng ta đừng vội “rêu rao” cho làng trên xóm dưới biết, nhưng hãy ân cần và kín đáo chỉ một mình ta và người ấy. Khi họ cũng không chịu cải thiện, tình yêu của chúng ta dành cho người ấy tăng lên khi có hai hay ba người, hay được sự đón nhận của cả cộng đoàn trong bầu khí yêu thương. Như vậy, họ sẽ cảm thấy an tâm, tin tưởng và được biến đổi đời sống. Dân gian có câu: “uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”. Chúng ta hãy suy nghĩ thật kỹ những điều chúng ta sẽ trao ban với họ, để những điều ấy sẽ sinh ích cho họ. Và một điều hết sức quan trọng là gương sống, chúng ta hãy trở nên những người kitô hữu thánh thiện ngay trong môi trường sống của mình. Đó là lời khuyên có sức thuyết phục nhất.

Lạy Chúa, con cám ơn Chúa đã trở nên mẫu gương, tiêu chuẩn cho chúng con trong tất cả mọi sự. Chúng con là những người đầy yếu đuối rất cần đến ơn Chúa và tình yêu thương của tha nhân qua việc sửa lỗi cho nhau. Xin cho chúng con luôn biết ở lại trong tình yêu của Chúa, nhờ đó, chúng con có thêm can đảm và tình yêu thương để đến với tha nhân, hầu mỗi ngày chúng con được lớn lên và triển nở trong ân sủng của Chúa. Amen.

Về mục lục

ĐỂ GẦN NHAU HƠN

Maria Nguyễn Huệ

Một xã hội, một cộng đoàn, một gia đình, tuy là “một” nhưng được góp nên từ sự hiện diện của biết bao người. Những con người thuộc về nhau, cùng sống chung dưới một mái nhà, cùng nâng đỡ, bổ túc cho nhau trong hành trình của phận người, cùng xây dựng xã hội, Giáo hội thêm tốt đẹp hơn. Vì là phận người nên không tránh khỏi những thiếu sót, yếu đuối, do vậy, không tránh khỏi những hiểu lầm. Đó là một trong những điều ngăn cản chúng ta trong hành trình liên kết, tiến lại gần nhau. Nhưng chúng ta sẽ không lùi bước trước khó khăn ấy. Vậy chúng ta phải làm gì?

Con người, ai cũng có những điểm mạnh và điểm yếu. Chúa Giêsu hiểu rõ những khía cạnh ấy khi chúng ta sống chung với nhau, nên Ngài đã giúp các môn đệ, cũng như chúng ta có những phương cách thích hợp để sống cùng anh em mình. Để khắc phục điểm yếu- những lỗi phạm, trước hết là sửa lỗi cho nhau theo mức độ lỗi của người ấy, từng bước giúp người anh em thay đổi. Việc sửa lỗi, ban đầu, chỉ có chúng ta với người ấy, theo cái nhìn của chúng ta; rồi đến, sửa lỗi theo tính khách quan bên ngoài, có nhân chứng (x. Mt 18, 15-17). Nhưng điều quan trọng là thái độ của chúng ta cần có khi sửa lỗi. Chúng ta đừng “gắn cái tội vào chính con người”, để chúng ta kết luận họ là xấu, nhưng phải tách biệt con người và những lỗi ấy. Vì chúng ta cũng như người ấy là những con người yếu đuối, nên chúng ta phải thông cảm và sống làm gương cho nhau. Đặc biệt, việc sửa lỗi còn phải được soi dẫn dưới ánh sáng đức tin. Đó là hiệp ý, cùng cầu nguyện cho nhau: “nếu hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho” ( Mt 18, 19). Chúng ta luôn tin tưởng rằng Đấng ngự trên trời luôn tha thứ cho chúng ta và mong muốn chúng ta trở về với Người, để được Người yêu thương, chăm sóc. Thiên Chúa có thể biến đổi những điều chúng ta tưởng là không tốt sẽ nên tốt nhất cho chúng ta, bởi, chính Người là Đấng Tạo Dựng nên chúng ta. Trong tình yêu thương và sự hiện diện của Chúa, chúng ta hãy mở lòng để đến với tha nhân qua việc khiêm tốn sửa lỗi và cùng hợp lại để cầu nguyện cho nhau. Dần dần, tương quan của chúng ta với tha nhân được xích lại gần nhau hơn.

Hãy nhìn sâu vào tận đáy lòng, chúng ta có đang sống gần anh em mình không? Hay tuy bề ngoài khoảng cách địa lý là gần nhưng tâm hồn thì lại xa cách, chúng ta biến chính mình thành những hòn đảo. Khi sửa lỗi cho ai đó thật là khó, vì mỗi chúng ta ai cũng có những giới hạn, và hoàn cảnh sống khác nhau. Chúng ta ngại ngần khi sửa lỗi cho người khác, vì, có thể sẽ dẫn đến mối tương quan của chúng ta với người ấy lại thêm xa cách. Chúng ta không muốn điều ấy, nhưng nếu thấy sai mà không giúp đỡ để cho người anh em sa ngã thì dường như chúng ta cũng đang cách xa nhau. Giống như một con tàu, nếu người lái tàu biết nó trật đường ray nhưng vẫn tiếp tục tiến về phía trước thì kết quả là con tàu sẽ lao xuống vực. Thật vậy, khi chúng ta thực sự đang sống gần nhau là chúng ta biết chân thành đến để cho “người sống cùng” biết về chính họ. Như thế, mỗi ngày chúng ta cùng nhau tiến đến mức hoàn thiện hơn như lòng Chúa mong ước.

Lạy Chúa, Chúa biết con là phận người yếu đuối, con có rất nhiều những sai phạm, xin Chúa thương xót và sửa dạy con theo Thánh ý Chúa. Con xin dâng lên Chúa tất cả các tội nhân, xin cho mỗi người chúng con biết can đảm từ bỏ con đường  tội lỗi để quay về với Chúa. Vì chính nơi sự yếu đuối của chúng con, sức mạnh, quyền năng và vinh quang Chúa được thể hiện. Amen.

Về mục lục

NGHỆ THUẬT CHINH PHỤC

Thiên San

• Thưa cha sở, thằng B con nhà ông A đầu xóm. Chúa nhật này, cha phải cho nó lên đứng trên cung thánh cho nó biết mặt, gọi cả cha mẹ nó lên đứng cùng cho cả xứ biết. Mới tí tuổi đầu mà trộm với cắp.
• Cám ơn ông trùm, tôi biết rồi.

…

• Thưa cha, sao cha lại cho cái thằng đó vào đội giúp lễ?
• Chẳng phải ông bảo tôi cho nó lên cung thánh đứng đó sao? Như vậy chẳng tốt hơn sao?
• Nhưng, thưa cha, không phải đứng theo kiểu đó.

Trong chúng ta, không ai có thể vỗ ngực cho mình chưa hề phạm một lỗi nào, dù nhỏ nhất. Đã là người, ai cũng có những bất toàn, thiếu sót. Đứng trước lỗi lầm của ta, của tha nhân, thái độ của ta như thế nào? Cảm thông hay lên án mỉa mai, trù giập? Qua bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu chỉ cho ta cách xử sự trước lỗi lầm của người anh em: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội,thì hãy đi sửa lỗi nó…” (Mt 18,15).

Kinh nghiệm cho ta thấy, việc sửa lỗi không hề đơn giản. Đó là cả một nghệ thuật sống: Nghệ thuật chinh phục người anh em. Là nghệ thuật, bởi nó đòi hỏi sự khéo léo, tế nhị, phân định, và bác ái. Người góp ý phải hết sức can đảm, khiêm tốn, nhất là sự kiên nhẫn. Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng có kinh nghiệm sửa lỗi và được sửa lỗi. Ở đây, ta đang bàn đến việc sửa lỗi cho người anh em. Theo cách của Đức Giêsu, việc sửa lỗi phải từ từ, từng bước. Ban đầu chỉ có ta với người ấy, nếu người ấy không nghe, ta sẽ gọi thêm một hay hai người nữa, nếu không được nữa thì thưa với Hội thánh, và cuối cùng kể họ như một người ngoại và một người thu thuế (x Mt 18, 15-16). Thường chúng ta dễ mất kiên nhẫn khi sửa lỗi cho người khác hoặc ta dễ nóng lòng buộc người khác phải thay đổi. Chính những thái độ ấy làm cho người khác khó đón nhận và làm cho tương quan của ta với người ấy sẽ trở nên căng thẳng. Thế là, chúng ta cảm thấy mâu thuẫn trong chính mình, một đàng chúng ta muốn tháo lui, nhưng đàng khác, trong ta luôn bừng cháy lên khao khát, ước muốn cho tha nhân nên tốt hơn. Vậy chúng ta phải làm gì?

Thật vậy, nếu ta biết người anh em của ta phạm tội và tội ấy lại nghiệm trọng theo đức công bằng và tình liên đới, ta phải lên tiếng để giúp người anh em sửa lỗi. Bởi đó là trách nhiệm và bổn phận của chúng ta: “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy phải chết vì tội của nó, nhưng ta sẽ đòi nợ ngươi đền nợ máu nó” (Ed 33, 8). Chúng ta không thể làm ngơ khi nhìn người anh em của ta lầm đường lạc lối! Khi ta biết sống tình liên đới với mọi người, chúng ta sẽ cảm thấy cuộc sống này thật hạnh phúc và đáng sống biết bao.

Sau khi mời gọi ta sửa lỗi cho nhau để ngày một nên hoàn thiện hơn, Chúa Giêsu tiếp tục mời gọi ta hiệp thông với nhau trong lời cầu nguyện. Bởi, chính Người ở giữa khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, và nhờ Người, Chúa Cha sẽ ban cho ta bất cứ điều gì ta xin (x. Mt 18,19-20). Theo truyền thống và lòng đạo đức, người giáo dân Việt Nam thường có thói quen đọc kinh gia đình vào mỗi tối, mỗi sáng. Nhưng hiện nay, truyền thống ấy đang dần bị mai một. Các gia đình ít dần các cuộc gặp mặt, các giờ kinh chung. Chính vì thế, các cuộc xung đột trong gia đình ngày càng gia tăng? Nếu có thể, ta hãy cố gắng giữ lấy truyền thống tốt đẹp ấy, để tình liên đới và sự hiệp thông của ta và mọi người trong gia đình thêm gắn kết. Trong tình thương và sự tin tưởng lẫn nhau, ta sẽ dễ dàng tha thứ, đón nhận nhau và nhất là dễ dàng sửa lỗi cho nhau.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã làm gương cho chúng con khi Chúa yêu thương sửa lỗi cho các môn đệ, cho chúng con và cũng sẵn sàng tha thứ cho chúng con. Ước chi chúng con biết noi gương bắt chước Chúa để đến với nhau, sẵn sàng tha thứ, đón nhận nhau, đặc biệt kiên nhẫn sửa lỗi cho nhau trong tình bác ái huynh đệ. Để khi đó, chúng con có thể cùng nhau hợp lời tôn vinh, ca ngợi, tạ ơn Thiên Chúa ngay trong những khó khăn, yếu đuối của chúng con. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI THEO LỜI CHÚA DẠY

Lm Trần Bình Trọng

Muốn tìm điểm nổi bật nơi cộng đồng đức tin Kitô giáo, người ta phải tìm những giá trị tinh thần và thiêng liêng. Cộng đồng đức tin không chủ trương phe phái cũng không nhắm đến việc tranh chấp thắng bại. Cộng đồng đức tin chú tâm đến việc chữa trị cá nhân đã lỗi phạm cũng như chữa trị cộng đồng bị sứt mẻ vì lỗi phạm của cá nhân. Người Do Thái cổ xưa coi việc sửa trị như là phương thế giáo dục luân lý. Họ tin việc cha mẹ đưa con cái vào vòng kỷ luật là cần thiết. Vì thế trong sách Êdêkien, Thiên Chúa truyền cho vị ngôn sứ cảnh giác và sửa dạy dân chúng. Còn lời Chúa trong Phúc âm hôm nay dạy ta đi theo ba giai đoạn trong việc sửa lỗi khi người anh em phạm tội. Giai đoạn một là sửa riêng người súc phạm nhằm tránh làm mất mặt đương sự. Giai đoạn hai là gọi hai người làm chứng để thuyết phục phạm nhân. Giai đoạn ba là đưa vấn đề ra trình bày trước cộng đồng tín hữu để bảo toàn sức khoẻ tâm thần của cá nhân cũng như cộng đoàn (Mt 18:15-16).

Ðộng lực khiến người tín hữu sửa bảo người khác như Chúa dạy trong Phúc âm là động lực yêu thương. Có yêu thương và quan tâm, người ta mới sửa bảo. Sửa bảo người khác là bổn phận và trách nhiệm của người dân được chọn trong đạo cũ như sách ngôn sứ Êdêkien dạy: Nếu … ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa, thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết, vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó (Ed 33:8). Lời Thánh kinh đây có nghĩa là người ta phải chịu trách nhiệm một phần vì đã làm thinh. Tình yêu Kitô giáo đòi người ta nhắc nhở cho người khác nhất là những người duới quyền giáo huấn của mình như con cái, học sinh nếu chúng đi vào đường lầm lỗi.

Nếu thời đại mà người ta đang sống là thời đại buông thả thì người ta coi nhẹ việc sửa bảo. Sống trong một văn hoá đề cao chủ nghĩa cá nhân, thì người ta thường không muốn sửa bảo, nhưng để mặc kệ người khác: ai có thân nấy lo. Sống trong một xã hội mà văn hoá của xã hội đó thiên về nhậy cảm, hoặc sống vào thời đại mà văn hoá của thời đại đó trở nên nhậy cảm, thì việc sửa bảo khó lòng được chấp nhận. Gặp người có tự ái cao, thì người muốn sửa bảo, cũng phải dè dặt khi nói động đến chân tơ kẽ tóc của họ, vì sợ họ nổi da gà hay rợn tóc gáy. Và nếu như vậy thì xét về phương diện thiêng liêng và luân lý sẽ không mang lại lợi ích thiêng liêng cho người phạm lỗi vì đương sự không được ai nhắc bảo. Người phạm lỗi không có cơ hội trở nên hoàn thiện như Chúa muốn người môn đệ trở nên hoàn thiện (Mt 5:48). Việc sửa sai là cần thiết nên người tín hữu không thể đợi tới khi mình trở nên hoàn thiện mới sửa người khác. Người được sửa lỗi phải hiểu rằng người làm việc sửa lỗi cũng có những khuyết điểm của họ, nhưng nếu thấy người khác làm lỗi, họ cũng có bổn phận theo trách nhiệm liên đới Kitô giáo, để nhắc nhở người làm lỗi. Chỉ khi người ta chịu để cho người khác xát xà bông thì mới tẩy rửa đươc những ghét gúa ra khỏi thân mình.

Một trong những điều khó khăn mà người ta gặp trong việc giao tế hàng ngày là khi phải nói ra cho ai điều mà họ không muốn nghe. Nếu trong gia đình mà từ nhỏ cha mẹ có khuynh hướng bênh con, thì sau này con cái có thể không muốn chấp nhận lỗi lầm, nhưng tìm cách biện hộ. Nếu còn nhỏ mà đứa con hay được khen thay vì khuyên răn không nên làm điều nọ chuyện kia – chẳng hạn như lấy của người khác đem về nhà dùng-   thì sau này đứa con có thể mắc vào tật xấu đó. Xét trên bình diện giữa người với người thì người hay tự biện hộ thường là người ít có bạn thân. Người hay biện hộ cho mình trước mặt người khác cũng thường hay biện hộ cho mình trước mặt Chúa. Và khi người ta biện hộ cho mình trước mặt Chúa thì ơn Chúa khó thấm nhập vào tâm hồn được. Ðó là trường hợp của người Pharisêu đã biện hộ cho mình khi cầu nguyện trước mặt Chúa: Xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: tham lam, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia (Lc 18:11). Chúa bảo người này về nhà không được nên công chính (c. 14).

Ta thường nghe nói yên lặng là vàng. Tuy nhiên có những trường hợp mà không nói ra có nghĩa là dung thứ việc làm sai trái. Sửa bảo không phải là chuyện dễ làm vì có thể làm cho người được sửa bảo phải mất mặt và khiến cho người sửa bảo mất tình bạn hữu. Vì thế mà người làm việc sửa bảo cần làm trong tinh thần tế nhị và bác ái. Người làm việc sửa bảo cần cầu nguyện để xin ơn khôn ngoan trong việc sửa bảo.

Trong Phúc âm hôm nay, Chúa dạy: để có thể nhận ra lỗi lầm, người ta cần phải biết lắng nghe. Khi mà người ta không muốn nghe hay không muốn hiểu thì người khác có cố gắng cắt nghĩa, giải  thích thế nào đi nữa cũng vô hiệu. Vậy ước gì hôm nay ta biết lắng nghe và suy gẫm lời Ðáp ca trong thánh lễ: Ước chi hôm nay anh em nghe tiếng Chúa! Anh em đừng cứng lòng (Tv 94:8).

Lời cầu nguyện xin được chấp nhận sửa sai:

Lạy Chúa là Ðấng hoàn thiện hoàn hảo.

Chúng con xin cảm tạ Chúa đã dạy bảo con

về đường lối thiện hảo của Chúa.

Chúa còn dạy loài người phải sửa lỗi cho nhau.

Xin ban cho con một tâm hồn khiêm tốn,

biết chấp nhận những yếu hèn và tội lỗi của mình

để con biết mở rộng tâm hồn khi được sửa lỗi.

Cũng xin cho con dược nhận thức rằng

việc trở nên hoàn thiện là lệnh truyền của Chúa. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI HUYNH ĐỆ

Lm Trần Thanh Sơn

Đoạn Tin mừng mà chúng ta vừa nghe được trích từ Tin mừng theo thánh Matthêu 18, 15-20. Theo bố cục của thánh Matthêu, thì đoạn này nói về: “Sinh hoạt trong Hội Thánh”. Một Hội Thánh vừa được thành lập sau lời tuyên tín của Phêrô.

Mọi sinh hoạt của Hội Thánh này được đặt trên nền tảng của tình yêu.

Mở đầu đoạn 18, Đức Giêsu cho biết “muốn vào Nước Trời, phải trở nên như trẻ nhỏ” (Mt 18, 1-5). Vì đời sống của Giáo Hội được xây dựng trên tình yêu nên Ngài nhắc nhở chúng ta đừng làm cớ vấp phạm cho bất cứ người nào, cho dù là một người bé mọn nhất ở giữa chúng ta (x. Mt 18, 6-11). Tình yêu đó còn được thể hiện qua hình ảnh người Mục Tử đi tìm con chiên lạc (x. Mt 18, 12-14). Và cũng trong tình yêu đó, hôm nay, Đức Giêsu hướng dẫn chúng ta cách sửa lỗi huynh đệ.

Có lẽ một trong những điều khó khăn nhất của chúng ta khi cư xử với người khác đó là việc sửa lỗi nhau. Đây quả là một việc làm rất tế nhị. Vì ranh giới giữa việc sửa lỗi huynh đệ và chỉ trích, phê bình chỉ là một sợi chỉ nhỏ.

SỬA LỖI, MỘT BỔN PHẬN CỦA NGƯỜI KITÔ HỮU:

Sửa lỗi anh em không là một việc làm tuỳ ý muốn của chúng ta, nhưng là một lệnh truyền của Thiên Chúa: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó”. Trong lệnh truyền này của Thiên Chúa, chúng ta nghe Chúa nói: “nếu anh em ngươi”, nghĩa là trong Giáo Hội của Đức Kitô, mọi người đều là anh em với nhau. Tình huynh đệ này của chúng ta không chỉ dựa trên tình máu mủ, nhưng là do việc chúng ta cùng được tái sinh nhờ một phép Rửa và cùng nhận một Thiên Chúa là Cha. Do đó, ngay từ đầu, danh từ “anh em” đã trở thành một danh xưng thông thường để chỉ các kitô hữu. Và nếu là anh em, chúng ta có nhu cầu tự nhiên muốn cho anh em mình được trở nên tốt hơn. Do đó, với tư cách là một kitô hữu, việc sửa lỗi, hay nói cách khác, việc giúp cho anh em được hoàn thiện là một việc làm tự nhiên.

Hơn nữa, việc sửa lỗi này còn là một bổn phận như lời ngôn sứ Ezékiel: “Nếu ngươi không chịu nói để kẻ gian ác bỏ đường lối mình: thì chính kẻ gian ác sẽ chết trong sự gian ác của nó, nhưng Ta đòi máu nó bởi tay ngươi.”, nghĩa là chúng ta cũng có trách nhiệm liên đới với những lỗi lầm của anh chị em mình. Chúng ta không có quyền thờ ơ, hay vì muốn yên thân, hoặc vị nể mà không dám nói tới những điều sai trái của người anh em. Chúng ta có thể không sửa sai ngay, nhưng điều quan trọng, chúng ta phải nhớ là chúng ta có bổn phận xây dựng cho anh em cũng như anh em có bổn phận xây dựng cho chúng ta. Hay nói theo cách nói của thánh Phaolô trong bài đọc hai, mỗi người chúng ta đang mắc nợ anh chị em mình, một món nợ tình yêu: “Anh em chớ mắc nợ ai, ngoài việc phải yêu mến nhau”. Mà yêu nhau thì luôn muốn cho nhau nên tốt, mà muốn cho được tốt thì phải uốn nắn, sửa chữa những sai lầm của nhau, nếu có.

Tuy nhiên, để việc sửa lỗi này không phải là dễ dàng, muốn có hiệu quả và mang lại lợi ích thiết thực cho mọi người, Đức Giêsu đã chỉ cho chúng ta các bước tiến hành thật cụ thể như sau:

SỬA LỖI THEO TINH THẦN TIN MỪNG:

Trước hết, “Nếu anh em người lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó, riêng ngươi và nó thôi”. “Riêng ngươi với nói thôi”. Vâng điều này thật chí lý và cụ thể. Cha ông chúng ta vẫn thường khuyên dạy: “đóng cửa bảo nhau”. Trong cuộc sống đời thường, với kinh nghiệm bản thân, chắc hẳn quý ông bà anh chị em cũng nhận ra rằng: có những chuyện nói riêng sẽ dễ giải quyết và mang lại hiệu quả tích cực hơn rất nhiều so với khi đưa ra tập thể. Chính nhờ gặp gỡ riêng tư cách tâm tình, chúng ta dễ cởi mở với nhau hơn. Nhờ đó, chúng ta biết rõ sự việc, hiểu rõ hoàn cảnh của tha nhân, dễ dàng thông cảm với nhau, tránh được những chỉ trích phê bình phiến diện.

Đồng thời, khi gặp riêng, chúng ta cũng giữ được sự kín đáo, bảo vệ được danh dự của người sai lỗi. Nhờ đó, việc sửa lỗi sẽ dễ dàng hơn.

Kế đến, Đức Giêsu dạy chúng ta: “Nếu nó không nghe lời ngươi, hãy đem theo một hoặc hai người nữa, để mọi việc được giải quyết nhờ lời hai hay ba nhân chứng”. Mời thêm người không phải để làm áp lực, nhưng là để sự việc khách quan hơn. Đồng thời, cũng giúp cho người sai lỗi nhận ra tầm quan trọng của họ ở giữa cộng đoàn. Họ đang được sự quan tâm của rất nhiều người.

Bước thứ ba là đưa ra cộng đoàn để cùng nhau xây dựng. Và cuối cùng: “Nếu nó cũng không nghe họ, hãy kể nó như người ngoại giáo và người thu thuế”. Khi nói điều này, Chúa không dạy chúng ta loại trừ người anh em, nhưng Ngài muốn chúng ta cậy trông vào quyền năng của Thiên Chúa để Ngài hoán cải họ. Vì Đức Giêsu cũng đã nhiều lần đến đồng bàn với những người ngoại giáo, thu thuế và đĩ điếm, những người tội lỗi bị mọi người khinh bỉ. Hiểu như thế, chúng ta sẽ thấy thật ý nghĩa, khi phần sau của bài Tin mừng nói về việc hiệp nhất cầu nguyện trong cộng đoàn.

Tóm lại, khi sửa lỗi đòi hỏi người sửa lỗi phải dẹp đi tính tự ái kiêu căng, cho rằng mình là người đạo đức, tài giỏi hơn đi dạy dỗ người khác. Người sửa lỗi cần có cái gọi là “tâm thành” hay nói một cách khác cần có một tình yêu thương thật sự với anh chị em mình. Góp ý với anh em là để anh em trở nên tốt hơn và nên ghi nhớ: những gì mình góp ý với anh em, cũng là những điều mình cần sửa sai, vì chúng ta dễ dàng nhận ra nơi anh em những sai lỗi mà mình thường hay lỗi phạm nhất.

Còn phần người được sửa lỗi, chúng ta cần có thái độ khiêm nhường, lắng nghe với thiện chí như lời mời gọi của tác giả Thánh vịnh trong bài đáp ca: “Ngày hôm nay nghe tiếng Chúa, các ngươi đừng cứng lòng” (Tv 94).

Cuối cùng, trong mọi việc, kể cả việc sửa lỗi, chúng ta cũng hãy nhớ tới “Luật vàng” của Đức Kitô: “Điều anh em muốn người ta làm cho mình, thì hãy làm cho người ta như thế” (Mt 7, 12).

Sống Tin mừng hôm nay trong đời sống gia đình, vợ chồng cần khiêm tốn lắng nghe và giúp đỡ nhau sửa sai những khuyết điểm. Khi có những ý kiến bất đồng, chúng ta cần “đóng cửa bảo nhau” như kinh nghiệm cha ông chúng ta đã dạy và cũng là điều Đức Giêsu hướng dẫn chúng ta: “riêng ngươi với nó”. Trong khu xóm, xứ đạo khi có những xích mích, chúng ta cũng cần lắng nghe và khiêm tốn sửa sai với nhau. Mỗi người đều có những yếu đuối, lỡ lầm, điều quan trọng là chúng ta biết lắng nghe và sửa lỗi. Và một trong những điều chứng tỏ lòng quyết tâm sửa sai là chúng ta hãy mau chóng đến với bí tích Giao Hoà mỗi khi lầm lỡ.

Giờ đây, ý thức thân phận yếu đuối của mình, chúng ta cùng dọn mình sốt sắng lãnh nhận Thánh Thể, để nhờ sức mạnh Thần lương nâng đỡ, chúng ta đủ can đảm chỗi dậy sau mỗi lần sa ngã. Nhờ đó, chúng ta ngày càng sống xứng đáng là một thành viên trong Giáo Hội của Chúa Kitô. Amen.

Về mục lục

HẠNH PHÚC THẬT

Lm Vũđình Tường

Vui, buồn, sướng khổ là những cảm xúc xuất phát từ bên trong. Chúng gây nên bởi những điều mắt thấy, tai nghe. Từ đó chúng tạo nên cảm giác vui buồn cho con người. Chúng ta cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ khi trong lòng thoải mái, thảnh thơi. Chúng ta lo lắng bồn chồn, mất ngủ khi trong lòng có lo lắng, bất an. Khi vui chúng ta mang niềm vui lại cho người khác. Khi đau buồn chúng ta là nguyên nhân gây đau khổ, lo lắng cho người chung quanh. Có nhiều lí do mang đến đau khổ, bài này chú trọng đến việc hoà giải khi có bất đồng. Để có được cuộc sống hạnh phúc, việc đầu tiên cần làm là đuổi ra khỏi, hay ít nhất kiềm chế điều từ bên ngoài vào làm cho ta đau khổ. Tha thứ đóng vai trò quan trọng trong việc sống vui. Tha cho người làm cho ta đau khổ không có nghĩa là trong ta hết đau, hết khổ. Tha thứ mang í nghĩa không để cho đau buồn lớn mãi trong ta; kiềm chế không cho phép chúng tiếp tục làm ta khổ hơn nữa. Khi tức giận, buồn khổ chúng ta thường nhai đi, nhai lại điều buồn phiền làm cho chúng lớn hơn thực tế. Cần kiềm chế chúng, chế ngự chúng, loại khỏi chúng ra khỏi đầu óc. Giữ chúng càng lâu trong người, tức giận, buồn khổ càng tăng. Cơ thể ta phản ứng lại nỗi buồn bằng cách tự tiết ra những độc tố làm cho buồn thêm. Độc tố này làm tăng nỗi buồn, gây chán nản, bất an và bất mãn, tạo cơ hội dẫn đến hận thù. Tha thứ là cách triệt tiêu những độc hại trên. Tha thứ có sức mạnh chữa lành, làm giảm cơn giận, xoa dịu vết thương lòng. Người ta chỉ có thể sống hạnh phúc khi người ta tiêu diệt các độc tố trên. Khi các độc tố trên bị tiêu diệt, tâm hồn trở nên thanh thản, cõi lòng trở nên yên lặng và tâm hồn vui tươi. Tha thứ khởi đầu từ nội tâm, từ trong tâm hồn. Khi tâm hồn ta được chữa lành cũng là lúc ta cảm thấy tha thứ dễ dàng hơn. Tha thứ chính là thước đo sức mạnh nội tâm. Sức mạnh nội tâm đến từ lòng khiêm nhường. Chính khiêm nhường là con đường dẫn đến tha thứ. Bởi khiêm nhường giúp nhận ra yếu đuối của chính ta, từ đó nhận ra yếu đuối của người. Vì họ yếu đuối, sa ngã, nên tha cho họ. Tha thứ chính là bước đi theo đường lối Chúa. Chính Ngài hoà giải với ta trước, dù biết rõ lỗi là lỗi của ta nhưng Thiên Chúa nhận lấy để giao hoà. Qua đó Thiên Chúa dậy chúng ta sống cuộc sống giao hoà với Thiên Chúa, và với tha nhân. Kinh Lậy Cha, Đức Kitô dậy các môn đệ và chúng ta là ‘Xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha cho kẻ có lỗi với chúng con’. Mat 6, 11tt. Không thứ tha là loại cám dỗ kinh khủng, đáng sợ nhất trong cuộc sống. Sống trong thù hằn sẽ không biết niềm vui, hạnh phúc. Sống trong thù hận giết chết tình người. Giết chết hạnh phúc, bình an cuộc sống đời này và giết chết cuộc sống trường sinh. Tha thứ quan trọng đến độ trở thành Bí Tích Hoà Giải trong Giáo Hội. Bí tích Hoà Giải là nhịp cầu nối kết tình thân hữu, tình con người với con người; tình con người với Thiên Chúa. Bí tích Hoà Giải mang lại bình an, mang đến hạnh phúc, giải toả gánh nặng cuộc sống. Bí tích Hoà Giải giúp con người sống khiêm nhường. Trái với khiêm hạ là kiêu căng, tự cao, tự đại, tự mãn. Đó là lối sống của ma quỉ, chúng cổ võ, hỗ trợ, khuyến khích sống cao ngạo để tiếp tục làm nô lệ cho chúng sai khiến. Hoà giải để đón nhận Thiên Chúa vào trong cõi lòng. Không hoà giải là sống với bất mãn, đau khổ và mang chúng vào giường ngủ. Bài đọc hôm nay cho biết hoà giải giúp đón nhận thành viên cộng đoàn đức tin. Tiếng nói cộng đoàn quan trọng hơn tiếng nói cá nhân. Từ chối lời khuyên của cộng đoàn bởi tự nhận tiếng nói, í kiến cá nhân quan trọng hơn í kiến chung của cả cộng đoàn. Vì lí do đó mà tự mình tách khỏi cộng đoàn đức tin. Thiếu hoà giải cắt đứt liên hệ giữa cá nhân và cộng đoàn. Hoà giải giúp giải toả bức tường ngăn cách đó, nối kết lại tình thân trong cộng đoàn. Hoà giải còn nói lên lòng tin. Người làm lỗi nhờ giao hoà nhận biết được sai trái của mình để từ đó tiến lên tốt hơn.

Chúng ta xin ơn biết quí mến Bí Tích Hoà Giải.

Về mục lục

SỬA LỖI VÀ ĐƯỢC SỬA LỖI

Lm. JB Nguyễn Minh Hùng

Muốn sửa lỗi phải quan tâm điều này: Chúa không nói, hãy đi sửa lỗi cho người khác, nhưng lại nói: “Nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó…”.

Dù là người mắc lỗi, họ không phải ai xa lạ. Họ là anh em, là người thân thương, là thành phần không thể thiếu của đời tôi. Tôi không thể lạnh lùng khi thấy anh em sa ngã. Tôi không thể khoanh tay đứng nhìn một thành phần trong chính con người tôi đau ốm, bệnh tật. Bởi lẽ mọi người làm nên một thân thể. Vì thế, mỗi người mang vết thương của nhau. Cái đau của một phần thân thể là cái đau chung của cả thân thể.

Nhưng sửa lỗi cho anh chị em không phải dễ. Bởi thói thường, khó có ai muốn nhận lỗi về phía mình. Nếu có, vì cái tôi, vì bảo thủ, vì ngại mang tiếng là người phải sửa lỗi, khó có ai sẵn sàng chấp nhận thay đổi bản thân.

Mọi người cần khiêm tốn nhìn nhận sự thật này: là người, ai mà chẳng lầm lỗi. Nhờ đó, ta sẽ luôn mang trong tâm mình sự cảm thông khi có trách nhiệm sửa lỗi, và mang nơi cõi lòng thái độ hòa nhã, đón nhận khi được xây dựng, được góp ý nhằm chỉnh đốn và tiến tới hoàn thiện bản thân.

Không ai trên trần thế có thể tự hào mình vô tội dẫu là người sửa lỗi hay người được sửa lỗi. Chính thánh Gioan quả quyết: “Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội, chúng ta tự lừa dối mình và sự thật không ở trong chúng ta” (1Ga 1, 8). Nay ta can đảm sửa lỗi cho người, mai người sẽ có dịp chỉ ra sai sót của ta.

Đời sống chung cần sự sửa lỗi, hòng có thể giúp nhau nhận ra sai sót. Sửa lỗi huynh đệ là cần thiết. Nhưng nên nhớ:

– Người sửa lỗi: Cần cẩn trọng lời nói, ôn tồn, tôn trọng người mình sửa lỗi. Thái độ hết sức nhẹ nhàng, khôn khéo, thiện chí, chỉ nói đúng lúc, đúng chỗ. Người sửa lỗi không bao giờ được lên giọng, kẻ cả, uy quyền hoặc có thái độ chỉ trích, phê phán.

– Người được sửa lỗi: Không cố chấp, không tự ái, nhưng khiêm nhường đón nhận lời khuyên, và thiện chí nhìn nhận sai lầm, cùng can đảm để cố gắng sửa đổi bản thân.
Một đáng tiếc đang xảy ra trong đời sống chung: Sửa lỗi cho nhau hầu như càng lúc càng vắng bóng, không chỉ phương diện đời sống, kinh tế, tương quan…, mà còn phương diện đức tin, thứ phương diện thiêng liêng giúp nhau hiểu hơn về Nước trời, về thánh ý Chúa.

Bởi thông thường, tâm hồn người đã phạm lỗi rất mong manh, dễ chất chứa mặc cảm, tự ái. Một lời nói sơ sẩy, không khéo sẽ dẫn đến đổ vỡ. Một thái độ vô tình sẽ càng khơi thêm hố ngăn cách. Do đó ta dễ tránh xa việc sửa lỗi cho anh chị em mình để tìm an thân.

Ngoài ra, còn do chính bản thân ta muốn tránh đụng chạm, sợ mích lòng: Dại gì nói những chuyện không vui để mua thù chuốc oán. Đó cũng là lý do dễ làm ta né tránh việc sửa lỗi cho nhau, dù sửa lỗi thân tình trong huynh đệ.

Để tránh sự câu nệ chỉ vì ích lợi của bản thân, mọi người trong cùng một cộng đoàn cần ý thức mấy điều:

– Đặt quyền lợi của cộng đoàn, của Hội Thánh và danh dự của tôn giáo mình lên trên hết. Hãy nhớ, chỉ vì tất cả lợi lộc chung ấy mà tôi xây dựng đời sống cho anh chị em tôi.

– Sửa lỗi hoàn toàn được thúc đẩy do tình yêu với cộng đoàn, với mọi anh chị em, nhất là với cá nhân người phạm lỗi đang cần xây dựng. Chính bầu khí yêu thương là yếu tố quan trọng cho việc phát triển từng ngày của cộng đoàn, của từng cá nhân trong cộng đoàn ấy.

Mọi người đều yêu thương nhau, đó là một cộng đoàn lý tưởng. Bất cứ ai cũng mong được sống trong cộng đoàn yêu thương như thế. Nhờ đó, từng người sẽ yên tâm rằng, nếu lỡ ta có sai sót, ta biết mình không bị loại trừ nhưng được quan tâm giúp đỡ, thậm chí giúp đỡ chân thành, tế nhị, đầy cảm thông.

– Để sửa lỗi cũng cần can đảm. Can đảm đến với người lầm lỗi. Can đảm nói sự thật về chính họ. Can đảm chấp nhận rủi ro do việc sửa lỗi mang đến như bị giận, bị ghét, bị công kích, thậm chí bị chửi bới, bị trả thù, bị tấn công sau lưng…

– Không thể thiếu sức mạnh thiêng liêng mà người có trách nhiệm sửa lỗi phải ý thức. Đó là đời sống cầu nguyện. Chỉ có ơn Chúa, chỉ nhờ đồng hành cùng sức mạnh của ơn Chúa, ta mới có thể đến với anh chị em, và anh chị em mới có thể trở nên tốt.

– Cuối cùng, ta cần thường xuyên kiểm điểm đời mình. Hãy nhớ, cũng như người được sửa lỗi, người sửa lỗi vẫn là thụ tạo yếu đuối, dễ sa ngã, dễ phạm tội. Chân nhận mình còn đầy thiếu sót, yếu đuối, ta phải chỉnh đốn mình, phải làm mới mình trong ơn Chúa. Có như thế, cả người sửa lỗi lẫn người được sửa lỗi mới có thể tiến xa trên đường nên thánh.

Về mục lục

NGHỆ THUẬT NÓI

Lm Giuse Nguyễn Hữu An

Bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói về người sửa lỗi. Chúa dạy, khi sửa bảo nhau cần có một trình tự theo bác ái qua bốn bước. Bước thứ nhất là “một mình anh với nó thôi”; “nếu nó không chịu nghe” thì qua bước thứ hai là “hãy đem theo một hay hai người nữa”; “nếu nó không nghe họ” thì bước thứ ba là “hãy đi thưa Hội Thánh”. Bước cuối cùng “Nếu Hội Thánh mà nó cũng không nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế”. Nhưng nên nhớ Chúa luôn coi trọng người ngoại và thu thuế ! Vì thế ta có thể nói, chỉ còn cách phó thác người đó cho Chúa mà thôi !

Trong những bước ấy, phải ưu tiên bước một: giữa hai người với nhau. Thông thường, chẳng ai thích bị “sửa lưng” hay “sờ gáy”. Thư gởi tín hữu Do thái nhận định như sau: “đã hẳn bị sửa dạy ngay tại trận thì hình như vui chẳng có, chỉ có buồn; nhưng về sau (mới thấy) nó sinh lợi cho những ai nhờ đó mà được luyện tập: tức là hoa quả bình an công chính” (Dt 12, 11).

Để việc sửa lỗi có kết quả, cần phải cho người ấy thấy là mình yêu thương họ, muốn họ nên tốt. Chính Chúa cũng làm như vậy: “vì Chúa thương ai, Người mới sửa dạy, con nào Người nhận, Người mới cho đòn” (Dt 12, 6).

Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót nên Ngài không muốn cho kẻ có tội phải chết, nhưng muốn họ ăn năn sám hối và được sống (x.Ed 18, 23).

Sách Samuel 1 kể rằng: vì ghen tương, vua Saolô quyết tâm giết Đavit, nhưng hoàng từ Gionathan đã tìm cơ hội thuận tiện, rồi khôn khéo và chân thành trình bày với vua cha: “Thưa cha, con trộm nghĩ: Đavit không làm gì chống lại cha. Tất cả những điều anh ta làm đều tốt đẹp và hữu ích cho cha cũng như cho dân Israel… Chính cha đã thấy những việc anh ấy làm và cha đã vui mừng…”. Những lời nói chân thành và hợp tình hợp lý của Gionathan, khiến nhà vua suy nghĩ. Sau đó, nhà vua trả lời: “Vậy, nhân danh Thiên Chúa hằng sống, cha hứa sẽ không tìm giết Đavit nữa”.

Sách Samuel 2 kể câu chuyện hấp dẫn. Một buổi chiều nọ, vua Đavít tản bộ trên sân thượng và chợt thấy một phụ nữ xinh đẹp đang tắm, đó là bà Bat-shêba, vợ của tướng Uria. Vua sai người đưa bà đến với vua. Ít lâu sau, Bat-shêba báo tin cho vua hay là bà đã có thai với nhà vua. Đavít tìm cách ‘bán cái’ cho Uria. Vua cho triệu Uria từ mặt trận trở về, cho ông ăn uống no say rồi truyền cho Uria về nhà thăm vợ. Hai đêm liền, Uria nằm ngủ trong đền vua với những tên lính canh mà không chịu về nhà. Thấy kế hoạch ‘bán cái’ không xong, vua Đavít ra lệnh cho tướng Yôab mượn tay quân giặc giết chết Uria ngoài chiến trường.Sau đó, khi đã mãn tang chồng, Bat-shêba được vua Đavít đón vào cung làm vợ chính thức của nhà vua.(x.2 Sam 11 và 12).

Vua Đavít đã phạm tội đoạt vợ giết chồng, thế mà vẫn ung dung như không có gì xảy ra. Khi người ta không tự thấy được tội lỗi của mình để sám hối thì cần phải có ai đó đến nhắc bảo họ.Thế là Thiên Chúa sai tiên tri Natan đến cảnh tỉnh vua. Khuyên vua thì phải khôn ngoan lựa lời. Natan trình với vua: “Trong thành kia, có một người giàu sang phú quý có cả đến hàng ngàn chiên dê và bò, trong khi đó, một người nghèo bên cạnh chỉ có một con chiên nhỏ mà ông ta rất yêu quý, coi như đứa con gái của ông. Thế rồi khi người giàu có khách, ông tiếc của không dám bắt chiên mình đãi khách mà lại cho tôi tớ đi bắt con chiên độc nhất của người nghèo làm thịt”. Nghe đến đây, vua Đavít bừng bừng nổi giận. Vua quát: “Nó đáng chết, tên ác nhân đó! Nó phải bị trừng phạt và phải bồi thường gấp bốn vì việc nó đã làm”. Tiên tri Natan thưa: “Người ấy chính là vua. Nhà vua đã có nhiều thê thiếp lại còn nhẫn tâm giết chết Uria và cướp vợ của ông ta”. Bấy giờ vua Đavít mới nhận ra tội mình và ăn năn khóc lóc thảm thiết.Nếu không được tiên tri Natan cảnh tỉnh, vua Đavít đã không nhận ra tội lỗi của mình và không thể hối cải (Lm Ignatiô Trần Ngà).

Tiên tri Natan đã thành công khi sửa lỗi cho vua Đavit. Đó là cả một nghệ thuật nói năng khôn ngoan.

Suy niệm bài Tin Mừng hôm nay, Đức cha Bùi Tuần viết: tôi nhận thấy Chúa Giêsu dạy tôi về sự nói năng.

Chúa dạy tôi phải biết nghệ thuật nói với:

Để nói với tha nhân, Chúa dạy tôi phải nói lời xây dựng. Chúa dạy thật rõ ràng: “nếu anh em ngươi lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó”. Sửa dạy chứ không lên án, xây dựng chứ không loại trừ. Điều này đòi phải có lòng yêu thương và coi mọi người là anh chị em thân thiết của mình.

Để nói với tha nhân, Chúa cũng dạy tôi phải nói lời tế nhị. Khi góp ý với ai đó thì cần phải kín đáo “riêng ngươi và nó thôi”, bởi nếu không thì chuyện bé cũng sẽ xé ra to. Điều này cần sự tôn trọng, và tin tưởng lẫn nhau. Tôn trọng cái tốt vẫn luôn còn nơi mỗi người. Tin tưởng rằng ai, dù lỗi lầm đến đâu vẫn có khả năng hoán cải nên tốt hơn.

Để nói với tha nhân, Chúa còn dạy tôi phải nói lời đối thoại. Chỉ nói khi có “riêng ngươi và nó thôi” còn có nghĩa là biết trao đổi, biết đối thoại với nhau. Điều này cần có thái độ kiên nhẫn và biết sẵn sàng lắng nghe, biết chấp nhận khác biệt của nhau.

Chúa cũng dạy tôi phải biết nghệ thuật nói cùng, đúng hơn là phải cùng nhau nói với Chúa.

Khi nói cùng nhau tức là hiệp thông với nhau trong tình huynh đệ. Hiệp thông luôn là một lời mời gọi trong Giáo Hội, là dấu chỉ của Nước Trời. Càng hiệp thông với nhau, chúng ta gắn bó với Chúa và Giáo Hội.

Khi nói cùng nhau trong Chúa tức là cùng nhau cầu nguyện. Chúa Giêsu đã hứa: “Thầy bảo thật các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên Trời sẽ ban cho họ điều đó”.

Lời Chúa ngày hôm nay thật thiết thực với cuộc sống con người. Lời Chúa mời gọi tất cả chúng ta biết hoán cải, biết đổi mới trong cung cách nói năng hằng ngày: nếu như xưa kia chúng ta thường nói lời chỉ trích, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời xây dựng; nếu như xưa kia chúng ta thích nói lời gắt gỏng, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời tế nhị; nếu như xưa kia chúng ta chỉ muốn nói lời ra lệnh, thì nay Chúa mời chúng ta hãy nói lời đối thoại; và nếu ngày xưa chúng ta thường sống khép kín, thì hôm nay Chúa mời chúng ta hãy mở rộng tâm hồn để có thể cùng nhau dâng lên Người những lời nguyện cầu.

Sửa lỗi cho anh em là một hành vi tích cực của đức Bác Ái, mục đích là để cho anh em được nên hoàn thiện hơn. Lời nói góp ý xây dựng phải có nội dung, ý hướng và cung cách.

Nội dung lời nói phải là sự thực. Đã nói thì phải nói sự thực. Nhưng không phải sự thực nào cũng nên nói. Gán cho người điều xấu không có, đó là vu khống. Tiết lộ hay phổ biến điều xấu người ta có, đó là nói hành. Gièm pha, thêm bớt xuyên tạc, đó là những hình thức và mức độ khác nhau của vu khống và nói xấu.

Ý hướng lời nói phải là sự thiện.Nói để thông tri. Nói để xây dựng. Nhưng có khi nói sự thực với chủ ý phô trương, có khi nói đạo đức với thêm ý quảng cáo chính mình, có khi chỉ trích sự tội kẻ khác với thâm ý hại họ và đề cao bản thân, có khi bênh vực chân lý với hậu ý bênh vực tự ái.

Cung cách lời nói phải là lịch sự.Nói là truyền thông tư tưởng, nhưng cũng đã diễn tả chính mình.Có nhiều kiểu nói cộc cằn, biểu lộ tâm hồn thiếu tế nhị. Có những giọng nói hách dịch, tố cáo một khuynh hướng kiêu căng. Có những lời nói cứng cỏi phơi bày một tính tình nghèo thiện cảm.

Chọn lời mà nói. Chọn chữ mà dùng. Ăn phải nhai, nói phải nghĩ. Nói hợp với người nghe. Việc đó không dễ. Chắc không phải vô cớ mà thánh Giacôbê đã quả quyết: “Ai không lỗi trong lời nói, người đó là người hoàn toàn” (Gc 3, 2). (x. Nói với chính mình, Đức cha Bùi Tuần)

Lạy Chúa, xin giúp chúng con học bài học sửa lỗi cho nhau thật tốt đẹp trong mọi mối tương quan. Xin cho chúng con ơn phân định khôn ngoan để biết suy xét, nói năng và hành động khi sửa lỗi cho nhau. Amen.

Về mục lục

SỬA LỖI LÀ BỔN PHẬN VÀ LÀ MÓN NỢ PHẢI TRẢ

Lm. Đa-minh Trần đình Nhi

        Chúng ta đều là những con người bất toàn, cần được người khác giúp sửa lỗi lầm.  Khi còn nhỏ và trong gia đình, ta được cha mẹ sửa dạy và dễ dàng chấp nhận.  Nhưng khi ta trưởng thành, việc sửa lỗi trở thành khó khăn dù ta sửa lỗi người khác hoặc chấp nhận người khác giúp ta nhận ra lỗi lầm.  Qua các bài đọc hôm nay, Chúa cho chúng ta nhìn rõ vấn đề sửa lỗi như một bổn phận (bài đọc 1), một hành vi trả “món nợ tương thân tương ái” (bài đọc 2).  Cụ thể hơn, Chúa Giê-su đã cho ta thấy những bước tuần tự trong việc sửa lỗi người khác, để việc sửa lỗi đem lại hiệu quả tích cực (bài Tin Mừng).

1. Thiên Chúa coi việc ngôn sứ sửa lỗi dân Chúa là một bổn phận.  Như chúng ta thấy trong lịch sử dân Chúa, các ngôn sứ thường là những người Chúa sai đến với sứ mệnh thức tỉnh dân chúng và kêu gọi họ trở về đường ngay nẻo chính.  Chúa xác định rõ ràng đâu là trách nhiệm của các ngài.  Qua Ê-dê-ki-en, Chúa nhắc lại nhiệm vụ của ngôn sứ là “sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết”.  Nói khác đi, ngôn sứ là người nói thay cho Thiên Chúa.  Các ngài chuyển tải sứ điệp của Thiên Chúa cho dân chúng.  Thay mặt Chúa, các ngài tố cáo lỗi lầm của dân chúng và kêu gọi họ thay đổi.  Tuy nhiên Chúa lại ấn định rõ ràng đây là một bổn phận các ngôn sứ phải chu toàn, nếu không chính các ngài sẽ bị Thiên Chúa trừng phạt.  Tại sao Chúa lại tỏ ra quá khắt khe như vậy?  Là vì việc ngôn sứ cảnh cáo kẻ tội lỗi chẳng khác gì đưa nó từ cõi chết trở về cõi sống.  Không những ngôn sứ đã cứu mạng sống của những kẻ tội lỗi đáng chết, mà ngài còn “cứu được mạng sống mình” vì ngài đã chu toàn sứ mệnh Chúa trao nữa!  Chắc chắn những điều Chúa phán với ngôn sứ Ê-dê-ki-en về sứ mệnh của ngài không chỉ áp dụng cho riêng ngài, nhưng cũng áp dụng cho chúng ta, những ngôn sứ hôm nay, là những người có trách nhiệm với anh chị em mình trong bổn phận giúp nhau sửa lỗi.
2. Sửa lỗi trong tinh thần yêu thương là trả món nợ tương thân tương ái.  Thấm nhuần tư tưởng của Chúa Giê-su về việc sửa lỗi anh em, thánh Phao-lô đã đem áp dụng vào đời sống cộng đoàn Ki-tô hữu.  Trước hết ngài quả quyết:  “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái”.  Nghĩa là chúng ta đều mắc nợ nhau một điều duy nhất, đó là “tương thân tương ái”.  Đúng vậy, là con cái Thiên Chúa và anh chị em với nhau, chúng ta có bổn phận phải giúp đỡ nhau trở nên tốt lành mỗi ngày một hơn.  Mà một trong những phương thức giúp đỡ nhau là vì yêu thương anh chị em thật tình nên chúng ta không ngần ngại giúp họ nhận ra những sai trái để họ sửa đổi.  Thực tế chúng ta ít khi phải giúp anh chị em sửa đổi trong những điều to lớn mà thánh Phao-lô nhắc đến, như các tội ngoại tình, giết người, trộm cắp, ham muốn…, nhưng giúp họ sửa đổi ngay trong những điều nhỏ nhặt của đời sống hằng ngày, thì cũng đã là “yêu người và chu toàn Lề Luật” rồi!  Thánh Phao-lô còn đề cao phương thức sửa lỗi anh chị em, là “đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại”.  Phải, nếu ta vạch lỗi lầm của người khác cốt để họ phải nhục nhã, mất tiếng tốt… là ta thực sự “làm hại” chứ không phải xây dựng cho người đồng loại.  Nói khác đi, làm như thế là ta “ghét” anh chị em và không chu toàn Lề Luật.  Trái với giáo huấn của thánh Phao-lô, chúng ta vẫn thấy nhan nhản trong các cộng đoàn, giáo xứ và hội đoàn những nói xấu, tố cáo, bôi nhọ nhau làm cho giáo dân chia rẽ và chống đối lẫn nhau.  Thật buồn.  Nhưng chúng ta sẽ cố gắng “trả nợ” và thay đổi lối sửa lỗi tai hại này để xây dựng cộng đoàn Ki-tô đích thực.
3. Sửa lỗi là cách “chinh phục được người anh em”.  Trước hết Chúa Giê-su dạy việc sửa lỗi anh em là một bổn phận.  Chúng ta ai mà chẳng “trót phạm tội” vì yếu đuối con người!  Cho nên Chúa dạy ta:  “Anh hãy đi sửa lỗi nó”.  Nhưng Chúa ơi, con phải sửa lỗi “nó” thế nào đây?  Chính con đang mang cái xà trong mắt thì làm sao khều cái rác khỏi mắt anh em!  Chúa dạy:  OK, một mình anh với nó mà thôi.  Tại sao vậy?  Để dễ thông cảm và khiêm nhường với nhau.  Nếu kẻ phạm tội lẫn kẻ sửa lỗi đều biết mình là thân phận tội lỗi thì không ai dám lên mặt dậy đời, mà là đang khiêm nhường và bác ái trả món nợ tương thân tương ái vậy.  Tình yêu phải là nền móng cho việc sửa lỗi, không hẳn giữa hai người mà còn giữa kẻ trót phạm tội với một nhóm hai hay ba chứng nhân, thậm chí giữa kẻ ấy với cả Hội Thánh nữa.  Bất cứ ở cấp độ nào, nền móng tình yêu và bác ái cũng không thể nào thiếu được.  Hầu hết những vụ sửa lỗi thất bại là vì thiếu nền móng này.  Làm sao xây dựng nền móng tình yêu này?  Chúa Giê-su trả lời:  “Ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ”.  Cầu nguyện là nói lên chúng ta yêu mến Chúa và yêu thương anh chị em.  Đâu có tình yêu thương, ở đấy có Đức Chúa Trời.  Chúng ta vẫn hát như thế.  Khi anh em chấp nhận việc chúng ta giúp họ sửa lỗi là ta “chinh phục được người anh em” như Chúa dạy.  Ta không chinh phục người khác bằng sức mạnh, bằng truyền thông hoặc bằng thủ đoạn, nhưng duy nhất bằng tình tương thân tương ái.

Sống sứ điệp Lời Chúa

        Chúng ta đã xác tín việc sửa lỗi anh em là một bổn phận và được dạy cách thức thi hành bổn phận ấy.  Vậy hôm nay, chúng ta hãy thực hành ngay bài học thực tiễn này đi!

Về mục lục

SỬA LỖI

Trầm Thiên Thu

Cuộc sống vô cùng phức tạp, nhất là vấn đề sai lầm. Vì sai lầm mà phải sửa, gọi là tu thân – tu là sửa. Sai lầm liên quan lời nói: “Người càng nói nhiều càng sai lầm nhiều.” (Benjamin Franklin) Như vậy có nghĩa là nên nói ít để bớt sai lầm. Nói ít cũng giảm bớt mức phát tán và lây nhiễm vi khuẩn, nhất là trong tình trạng đại dịch covid lúc này. Nói ít là một dạng tự cách ly, lợi cho mình và ích cho người – cả về xã hội lẫn tâm linh.

Cuộc sống có tính liên đới. Chúng ta tạo nên sai lầm, chứ sai lầm không tạo nên chúng ta. Vì sai lầm mà phải sửa đổi, và cần có sự tha thứ của người khác. Đó là sự ràng buộc lẫn nhau về trách nhiệm và nghĩa vụ. Bất cứ cái gì cũng có tính liên đới, ngay cả tội lỗi cũng có tính liên đới. Thật vậy, khi một chi thể trong Nhiệm thể Chúa Kitô phạm tội, tất cả chúng ta đều chịu đau khổ, một số người ảnh hưởng trực tiếp. Tội của mình có ảnh hưởng tới người khác, tội của người khác có thể “dính líu” tới mình.

Con người có nam và nữ, tính cách khác nhau nên sai lầm cũng khác nhau. Cách phạm tội khác nhau thì cách sửa đổi cũng khác nhau: “Thay đổi lớn nhất trong bản tính phụ nữ đến từ tình yêu, và trong bản tính của đàn ông đến từ tham vọng.” (Rabindranath Tagore)

Bởi mang thân tro xác bụi, là phàm phu tục tử, tất cả chúng ta đều yếu đuối, mỏng giòn. Vì vậy, khi chúng ta muốn hòa giải với Thiên Chúa, chúng ta cũng phải hòa giải với Giáo hội, không chỉ với người này hay người nọ mà có thể chúng ta đã làm tổn thương, bởi vì “cấu trúc tội lỗi” cũng có “chiều kích xã hội.” Lý do là nó nằm trong cách mà chúng ta có thể phạm tội – không chỉ là hành động trực tiếp của mình, mà còn là động thái gián tiếp liên quan các tội lỗi do người khác vi phạm trực tiếp. Nói chung, dù là điều tốt hay xấu cũng đều có tính liên đới với nhau.

Việc sửa đổi cũng có tính liên đới: “Liên đới nhấn mạnh đặc biệt đến bản tính xã hội nội tại của con người, sự bình đẳng của mọi người về phẩm giá, các quyền và con đường chung của các cá nhân và các dân tộc hướng đến một sự hợp nhất ngày càng gắn bó hơn… Việc gia tăng tương thuộc giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được kèm theo những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đưa bất công lên tầm mức toàn cầu. Việc tăng tốc tình trạng tương tác giữa các cá nhân và các dân tộc cần phải được đi kèm với những nỗ lực mãnh liệt không kém trên bình diện đạo đức xã hội, để tránh những hậu quả nguy hiểm của việc đem bất công lên phạm vi toàn cầu.” (Giáo huấn Xã hội Công giáo) Tính liên đới cũng là tình liên đới: “Tình liên đới phải góp phần vào việc thực hiện ý định của Thiên Chúa trên bình diện cá nhân lẫn bình diện của xã hội quốc gia và quốc tế.” (Gioan Phaolô II – Sollicitudo Rei Socialis, 1987, số 40)

Thời Cựu Ước, Thiên Chúa ân cần nhắn nhủ con người: “Phần ngươi, hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Israel. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết.” (Ed 33:7) Đó là trách nhiệm của loài người, trong đó có mỗi chúng ta, không phân biệt nam, phụ, lão, ấu.

Được giao việc thì phải có trách nhiệm. Thiên Chúa khuyến cáo: “Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng: ‘Hỡi tên gian ác, chắc chắn ngươi phải chết,’ mà ngươi không chịu nói để cảnh cáo nó từ bỏ con đường xấu xa thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác phải từ bỏ con đường của nó mà trở lại, nhưng nó không trở lại thì nó sẽ phải chết vì tội của nó; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình.” (Ed 33:8-9) Rõ ràng chúng ta có trách nhiệm và bổn phận đối với nhau, kể cả việc chấn chỉnh lẫn nhau. Thấy điều sai trái thì phải lên tiếng (bằng cách này hay cách nọ, trực tiếp hoặc gián tiếp). Ai thấy điều sai trái mà im lặng, đó là đồng lõa hoặc hèn nhát. Thật vậy, chỉ là kẻ ích kỷ nếu muốn lên Thiên Đàng một mình. Như vậy là không có đức ái, nghĩa là không thể vào Thiên Đàng. Rất lô-gích.

Thật hạnh phúc khi chúng ta biết tôn thờ chính vị Thiên Chúa duy nhất, Ngài là Tình Yêu và Chân Lý, mà chỉ có sự thật mới giải thoát chúng ta mà thôi. (x. Ga 8:32) Niềm hạnh phúc đó không thể giấu kín trong lòng mà phải thể hiện và chia sẻ cho người khác cùng biết: “Hãy đến đây ta reo hò mừng Chúa, tung hô Người là Núi Đá độ trì ta, vào trước Thánh Nhan dâng lời cảm tạ, cùng tung hô theo điệu hát cung đàn.” (Tv 95:1-2) Bổn phận của chúng ta không chỉ là chúc tụng Ngài, mà chúng ta còn phải tôn thờ Ngài và vâng theo Thánh Ý Ngài: “Hãy vào đây ta cúi mình phủ phục, quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta. Bởi chính Người là Thiên Chúa ta thờ, còn ta là dân Người lãnh đạo, là đoàn chiên tay Người dẫn dắt.” (Tv 95:6-7a) Chỉ có một Thiên Chúa thì cũng chỉ có Ngài là Đấng Cứu Độ, chắc chắn không còn ai khác.

Chúng ta chỉ là phàm nhân yếu đuối nhưng lại rất kênh kiệu, bướng bỉnh. Xơ gan là chứng bệnh quái ác. Xơ cứng bất cứ cơ phận nào cũng nguy hiểm. Xơ cứng lòng tin còn nguy hiểm hơn nhiều. Cứng lòng là cố chấp. Cố chấp là phạm tới Chúa Thánh Thần – loại tội không được tha cả đời này lẫn đời sau. (x. Mc 3:28-29; Mt 12:31-32) Thật đáng sợ vì thực sự rất nguy hiểm. Thượng sách là canh tân đời sống, không thể trì hoãn, thay đổi cách sống càng sớm càng tốt. Nhưng muốn canh tân thì phải vâng theo Ý Chúa.

Thiên Chúa vì thương xót mà Ngài vẫn tiếp tục nhắn nhủ chúng ta, Ngài thực sự không muốn ai cố chấp mà phải hư mất đời đời: “Ngày hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa! Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mơ-ri-va, như ngày ở Ma-xa trong sa mạc, nơi tổ phụ các ngươi đã từng thách thức và dám thử thách Ta, dù đã thấy những việc Ta làm.” (Tv 95:7b-9) Hoán cải ngay hôm nay, ngay bây giờ, thời hiện tại chứ không thuộc tương lai – dù là tương lai gần nhất. Đó là tính cấp bách trong việc sửa đổi.

Sửa đổi và yêu thương có liên đới với nhau. Trong tương quan đó, Thánh Phaolô khuyên: “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; vì ai yêu người thì đã chu toàn Lề Luật.” (Rm 13:8) Yêu thương là chu toàn luật Chúa. Rất đơn giản và ngắn gọn, xem chừng dễ nhưng lại khó lắm, vì khi “xòe” chiếc-quạt-yêu-thương ra, chúng ta thấy cả một bầu trời bao la lắm, chỉ trong “hình quạt” đó thôi cũng chứa biết bao vấn đề liên quan chữ YÊU. Đó là sự liên quan, cũng là tính liên đới yêu thương, yêu thương liên quan việc sửa đổi – chính mình và lẫn nhau.

Thật vậy, Thánh Phaolô giải thích: “Các điều răn như: Ngươi không được ngoại tình, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời này: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy.” (Rm 13:9-10) Cụm từ “không làm hại” cũng ẩn chứa biết bao điều liên quan thể lý và tinh thần, liên quan đức ái. Khó lắm, nhưng ai thực sự có lòng yêu thương của Đức Kitô thì có thể làm được.

Nói về tính liên đới tâm linh giữa những con người đối với nhau, Chúa Giêsu cho biết quy trình: “Nếu người anh em của anh trót phạm tội thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh thì anh đã chinh phục được người anh em. Còn nếu nó không chịu nghe thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế.” (Mt 18:15-17) Thấy điều sai trái không thể mặc kệ. Martin Luther King Jr. (1929-1968) nói: “Cuộc đời chúng ta bắt đầu kết thúc khi chúng ta im lặng về những điều lẽ ra phải lên tiếng.” Thánh Gioan Tẩy Giả là người dám nói sự thật, dù biết mình bị thiệt thòi.

Cái gì cũng có quy trình và mức độ. Việc sửa đổi cũng vậy, và có bốn giai đoạn: Nói riêng (nói nhỏ), nói bán công khai, nói công khai, và loại bỏ. Dạng “cấp bốn” là “hết thuốc chữa” – vì đối phương cố chấp, hết hy vọng họ thay đổi. Chấm hết!

Vốn dĩ giàu tình thương xót và muốn cứu tội nhân, Chúa Giêsu đã trao quyền tha tội cho các môn đệ qua thiên chức linh mục: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy; dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy.” (Mt 18:18) Chúa Giêsu nói “cầm buộc” hoặc “tháo cởi” ở đây không có nghĩa là thích thì “cởi,” ghét thì “buộc,” mà là phải luôn cố gắng tìm cách “tháo cởi” cho người khác. Ngài thiết lập chức linh mục là để thay Ngài yêu thương và tha thứ, để phục vụ chứ không để hưởng thụ hoặc “chảnh,” (Mt 20:28) thật buồn khi vẫn có một số linh mục lại “thích” làm ngược lại điều Chúa dạy, với công thức 2H – Hống hách và Hưởng thụ. Cũng chỉ là phàm nhân bình thường, nhưng linh mục được Thiên Chúa tuyển chọn và được phép hành động nhân danh Đức Giêsu Kitô, là bình sành nhưng chứa đựng kho tàng của Thiên Chúa. (2 Cr 4:7) Thật kỳ diệu! Ước gì các linh mục biết sửa đổi suốt đời, không phải sau thời gian tu học rồi thôi, phải thực sự nghiêm túc với ý thức TU – vì tu là sửa, đừng ảo tưởng kẻo làm đau lòng Đức Kitô – Thầy Giêsu nhân lành.

Chúa Giêsu cũng đề cập việc hiệp nguyện: “Thầy còn bảo thật anh em: nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời, sẽ ban cho. Vì ở đâu có hai ba người họp lại nhân danh Thầy thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” (Mt 18:19-20) Cầu nguyện là điều cần thiết và tốt lành, nhưng việc cầu nguyện chung được Chúa Giêsu đề cao. Việc cầu nguyện chung luôn cần thiết là “giờ kinh gia đình,” nhất là buổi tối, nhưng việc làm tốt lành này lại đang bị “xói mòn” vì người ta đưa ra nhiều lý do để biện hộ cho cái sự “quên lãng” của mình. Cầu nguyện là hơi thở của tín nhân. Thánh Isaak Syria nói: “Cầu nguyện là một chuyện, chiêm niệm trong cầu nguyện là chuyện khác… Cầu nguyện là gieo vãi, chiêm niệm là gặt hái, khi người thợ ngỡ ngàng nhìn thấy cảnh tượng tuyệt vời mở ra trước mắt: những quả bắp xinh đẹp trổ ra từ những hạt giống trần trụi bé nhỏ mà họ đã gieo vãi.”

Cầu nguyện còn là “cách xua tan mọi ưu tư trần thế.” (Thánh Mark khổ tu) Cần lưu ý: Có lẽ chúng ta thường chỉ cầu xin nhiều hơn cầu nguyện, và chúng ta cũng thường “quên” nhân danh Đức Giêsu Kitô, đúng như Ngài đã trách các môn đệ: “Cho đến nay, anh em đã chẳng xin gì nhân danh Thầy.” (Ga 16:24) Một lời trách nhẹ nhàng mà đau nhói. Đó cũng là lời trách mà Đức Giêsu Kitô đang nói với mỗi chúng ta hôm nay, nhất là lúc này. Ngài trách vì Ngài yêu thương chúng ta, muốn chúng ta sửa đổi để hoàn thiện như Cha trên trời. (Mt 5:48)

Lạy Thiên Chúa, chúng con đã là tội nhân ngay khi có hình hài trong bụng mẹ, xin giúp chúng con biết mình xấu xa để biết hoán cải không ngừng. Xin thúc giục chúng con yêu thương và tha thứ chân thành, biết quên mình mà hành động vì Thánh Danh Ngài và sẵn sàng nâng đỡ tha nhân. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

Về mục lục