Chúa Nhật 16 Năm A Nhiều Tác Giả
17/07/2020
1418
Lời Chúa: Kn. 12, 13.16-19; Rm. 8, 26-27; Mt. 13, 24-43
MỤC LỤC
1. Cỏ lùng xen vào lúa - ViKiNi
2. Nhẫn nại và bao dung - Huệ Minh
3. Truyền giáo
4. Tốt và xấu
5. Nụ cười.
6. Lúa tốt và cỏ lùng - Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
7. Thiên Chúa luôn tôn trọng tự do con người
8. Không gì là quá muộn
9. Lấy thiện lúa tốt thắng cỏ lùng tội lỗi
10. Suy niệm của Lm. Anthony Trung Thành
11. Dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng
12. Cỏ lùng ai gieo? - Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
13. Tự do của con người – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
14. Diệt cỏ lùng bằng nhân đức
15. Như hạt giống tốt
16. Cuộc chiến cỏ dại trường kỳ - AM. Trần Bình An
17. Nước Trời được ví như...
18. Con người, không phải cỏ cây
19. Nhẫn nại đợi chờ! – Lm Giuse Nguyễn Hữu An
20. Giống tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
21. Thiện ác song hành – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
22. Thiên Chúa nhân hậu và yêu thương
23. Lòng Chúa cao cả hơn lòng chúng ta
24. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt
25. Lòng kiên nhẫn – Lm Đam. Nguyễn Ngọc Long
26. Lúa tốt và cỏ lùng – Lm. Nguyễn Ngọc Long
27. Hãy chờ đã
28. Suy niệm của Lm Ignatiô Hồ Thông
29. Lúa và cỏ – Jos. Nguyễn Văn Thuần
30. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung
31. Cỏ lùng và lúa tốt – Lm Bùi Quang Tuấn, CSsR
32. Suy niệm của Lm Trầm Phúc
33. Cứ để cả hai cùng mọc lên
34. Lúa hay cỏ lùng?
35. Dụ ngôn lúa và cỏ lùng
36. Nhổ đi hay sống chung – Lm. Trịnh Ngọc Danh
37. Nhận diện sự dữ.
38. Tất cả là hồng ân
39. Không được loại trừ
40. Đừng nhổ cỏ lùng.
41. Thiên Chúa luôn cho ta cơ hội để hoán cải
42. Giáo Hội thánh thiện gồm những người có tội.
43. Cánh đồng truyền giáo
44. Thiên Chúa nhẫn nại với cỏ dại – Charles E. Miller
45. Thế chỗ Chúa Giêsu trên thập giá.
46. Sống với cỏ lùng.
47. Tội lỗi nào được tha thứ – R. Veritas.
48. Hai tay chạy đua can đảm - Lm. Mark Link SJ.
49. Cỏ dại.
50. Đức tin giữa đời - Lm. Bùi Mạnh Tín
51. Hạt lúa đã trổ bông - Lm. Thu Băng, CRM
52. Lúa và cỏ.
53. Ngọn đèn trong đêm đen
54. Hãy để cả hai mọc lên
55. Lúa và cỏ.
56. Cỏ và lúa.
57. Lúa và cỏ lùng - T.Q.T.
58. Cuộc biến đổi thái độ.
59. Thiên Chúa là Đấng kiên nhẫn
60. Sự kiên nhẫn của Thiên Chúa
61. Một nửa ánh sáng – một nửa bóng tối.
62. Xin Thầy giải nghĩa thí dụ.
63. Cỏ lùng - lúa tốt
64. Cứ để cả hai mọc lên.
65. Quyền năng Thiên Chúa
66. Không muộn.
67. Sức mạnh ẩn tàng
68. Sự nhẫn nại thật sự – Lm. Cantalamessa.
69. Nước Trời được xây dựng trên lòng kiên nhẫn
70. Hiểu biết và kiên nhẫn – Lm FX. Vũ Phan Long
71. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt.
72. Chú giải của Fiches Dominicales.
73. Suy niệm của Noel Quesson.
74. Sự kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa
75. Ứng xử thế nào với kẻ xấu
76. Chung đụng với lúa miến và cỏ lùng
77. Lúa miến và cỏ dại - Lm Trần Bình Trọng
78. Cỏ lùng - hạt cải - men
80. SNLC - Các ngày trong tuần 16 TN
1. Cỏ lùng xen vào lúa - ViKiNi(Trích trong ‘Xây Nhà Trên Đá’ của Lm. Giuse Vũ Khắc Nghiêm)
Thế giới này giống như cánh đồng lúa đầy cỏ lùng xen vào. Những ông thánh sống lẫn lộn với những thằng quỷ, tốt xen lẫn với xấu. Tốt như những tổ chức nhân đạo, nhân quyền, hòa bình thế giới, UNESCO, UNICEP, FAO, OLYMPIC, WORLD CUP là những tổ chức xây dựng văn hóa, giáo dục tình thương bảo vệ sức khỏe trẻ em, phát triển lương thực thế giới, thăng tiến những tài năng, chăm lo y tế. Nhưng lại có rất nhiều những tổ chức xấu xen vào như Mafia, buôn lậu, ma túy, vũ khí, bọn khủng bố, trộm cướp, du đãng, buôn bán trẻ em, phim ảnh sách báo đồi trụy. Đồ thật, hàng tốt bị xen lẫn hàng xấu, đồ giả. Người lương thiện, chân chính bị lẫn lộn với kẻ tham ô, móc ngoặc, bất lương. Những thứ cỏ lùng gai góc đó không bao giờ hết, chỉ đến mùa gặt tận thế chúng mới bị quét sạch, đốt sạch. Tận thế sẽ thiêu đốt tất cả những thứ cỏ lùng đó, những kẻ xấu, kẻ dữ đó. Còn lúa thì được gánh về, chở về kho. Những thánh nhân, những người lương thiên, công chính sẽ sáng chói trong ngày vinh quang đó, được rước vào nước hạnh phúc đời đời. Thấy cỏ lùng xuất hiện với lúa các đầy tớ đến hỏi ông chủ: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu ra vậy?”.
Thấy sự dữ tràn lan trên thế giới, bao nhiêu người thắc mắc: sự dữ, sự ác, bởi đâu ra? Chúng ta nhiều lần thấy gian tà thắng ngay lành, bất công thắng công chính. Kẻ ác thắng kẻ thiện, cũng thất vọng kêu trách: Sao Chúa để kẻ dữ sống lâu, mạnh khỏe, giầu sang, may mắn, còn kẻ lành phải khổ cực trăm chiều? Trước những thắc mắc đó, Chúa đáp: “Kẻ thù đã làm đó!”
Kẻ thù là ai? Thánh kinh cho biết có hai thứ kẻ thù: kẻ thù ở trong ta và kẻ thù ở ngoài ta.
Kẻ thù ở ngoài ta có những tên khác nhau: con rắn cám dỗ phỉnh gạt (St. 3, 2.13), con rồng, rắn xưa, quỷ, satan (Kh. 12,9), con thuồng luồng leviathan (Is. 27,1), kẻ thù, kẻ chống đối (Mt. 13, 25. Lc 10, 19, 2cr 6, 15). Những kẻ thù này ở ngoài con người, nhưng chúng xâm nhập vào con người sâu hiểm tới độ đồng hóa với bản tính nhân loại. Nhưng chúng sẽ bị “Thiên Thần Chúa từ trời xuống, tay cầm chìa khóa vực thẳm và một dây xích lớn, bắt lấy con rồng, tức là con rắn xưa cũng là ma quỷ satan xích nó… quăng vào vực thẳm, rồi đóng cửa niêm phong lại” (Kh 20. 2-3).
Nhưng một mình quỷ thôi, chúng sẽ bất lực như bất lực đối với Thánh Gióp. Chỉ khi có sự tiếp tay của ta như Eva tiếp nó, nó mới thành kẻ thù trong ta: nó trở nên kẻ nội thù ghê gớm. Nó mọc lên những cỏ lùng, bụi gai, đá sỏi, quỷ dữ (Mt. 13, 18-22). “Vì tự lòng phát xuất ra những ý định gian tà, những tội giết người, ngoại tình, tà dâm, trộm cướp, chứng gian, vu khống” (Mt 15, 19)
Khi chủ cho biết kẻ thù làm đó, thì đầy tớ xin nhổ đi, chủ sợ hại đến lúa, nên ông đáp: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”, thái độ của chủ thật khôn ngoan, ông kiên nhẫn chờ đợi đến mùa gặt, mới nhặt cỏ lùng đốt đi.
Sự chờ đợi kiên trì của Thiên Chúa đối với kẻ dữ, chính là để biểu lộ lòng thương yêu vô cùng của Chúa, nếu Chúa nóng lòng đánh nhanh, đánh mạnh, quét sạch kẻ thù theo như lời xin của đầy tớ và ước muốn của chúng ta, thì chắc chúng ta cũng bị thiêu đốt, chứ không phải chỉ có kẻ thù xa xôi, kẻ thù bên ngoài. Bởi vì ai trong chúng ta cũng có cỏ lùng, cỏ xấu, kẻ dữ mọc trong lòng mình, do mình đã giơ tay hái lấy những hạt cỏ, những giống độc, những trái cấm mà ăn như bà Eva xưa. Chúa chờ cho chúng ta biết tìm ra hết các giống xấu đó và nhổ chúng đi, thanh tẩy sạch mọi nọc độc đi, để đón nhận những giống tốt Chúa ban vào tâm hồn chúng ta, mong sao đến mùa gặt, chúng ta được chở vào kho lẫm hằng sống muôn đời.
Phải chăng Thiên Chúa đang chờ đợi chúng ta như đứa con phung phá trở về, như những người thâu thuế đấm ngực ăn năn, như cô gái điếm Madalena trở về nên Thánh nữ, chờ Simon Phêrô khóc lóc trở về làm nền tảng Hội Thánh, chờ anh trộm bên hữu Thập giá Chúa trở nên bạn hiền an ủi Người, chờ đứa con trụy lạc Augustinô trở về làm Giám mục Tiến sĩ Hội Thánh.
Xin đừng thất vọng, Chúa có thể làm cho con lạc đà chui qua lỗ kim được thì cũng làm cho những kẻ quỷ ám trở thành lành thánh được. Nhưng khốn cho những kẻ thất vọng như Giuda tự ý kết án treo cổ mình chết thật tội nghiệp.
2. Nhẫn nại và bao dung - Huệ MinhChúa Giêsu đã mạc khải và thiết lập Nước Trời ngay trong lịch sử nhân loại dẫu rằng Nước Trời là một mầu nhiệm. Qua những hình ảnh đơn sơ, bình dị, gần gũi với cuộc sống, Chúa Giêsu đã dùng nhiều dụ ngôn để giảng dạy về Nước Trời.
Trong dụ ngôn “người gieo giống”, Chúa Giêsu cho thấy Nước Trời đã khai mạc. Cũng như người gieo giống đi gieo hạt trên khắp cánh đồng, Chúa Giêsu cũng gieo hạt giống Lời Chúa. Hạt giống ấy tăng trưởng trổ sinh hoa trái nơi mỗi người ra sao là tùy thái độ đón nhận của từng người ấy.
Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giảng dạy về Nước Trời bằng dụ ngôn “lúa và cỏ lùng”. Như vậy, sau khi nói đến việc khai mạc Nước Trời, Người nói đến sự phát triển của Nước Trời trong lịch sử trần thế.
Dụ ngôn Chúa Giêsu kể hôm nay về câu chuyện cỏ lùng trong ruộng, cho thấy sự khác biệt về cách hành xử giữa Thiên Chúa và con người. Trước hết, câu chuyện trả lời cho thắc mắc muôn thuở của con người : Tại sao Thiên Chúa là Đấng quyền năng, nhân từ sao lại để cho nhiều sự xấ, sự ác xảy ra trong thế giới như thế ? Thiên Chúa không tạo nên sự xấu, Ngài càng không tạo nên sự ác. Giống như người chủ trong câu chuyện, ông đã không hề gieo cỏ lùng, nhưng ông gieo giống lúa tốt trong ruộng của ông và ông hết sức chăm lo cho mảnh ruộng của mình.
Thế nhưng rồi khi mọi người đang ngủ, kẻ thù của ông đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa rồi đi mất. Kẻ thù của Thiên Chúa chính là ma quỷ. Nó không muốn nhìn thấy con cái Chúa được hạnh phúc. Nó ghen tỵ vì con người được Chúa yêu thương. Vì thế, nó lén lút, đợi khi con người say ngủ trong lối sống và thói quen của mình, thì đã gieo những hạt cỏ dại vào trong tâm hồn mỗi người. Những hạt cỏ này cứ âm thầm mọc lên, đến một lúc nào đó, nó lấn lướt hết những việc tốt lành và biến mảnh ruộng tâm hồn chúng ta trở nên vườn hoang cỏ dại.
Sự ác không đến từ Thiên Chúa. Ngài chỉ gieo hạt giống tốt lành vào mảnh đất người đời. Sự ác cũng không chỉ đến từ tâm trí con người nhưng nó đã có trước đó.Sự dữ cũng là một mầu nhiệm. Đối với Chúa Giêsu, con người là nạn nhân của sức mạnh mà Người gọi là ”Kẻ thù”, là ”Quỹ dữ” như cách diễn tả trong dụ ngôn: “Khi mọi người đang ngũ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng rồi đi mất”. Ở cội nguồn tội lỗi của con người,còn có một sức mạnh luôn tìm cách phá hoại công trình của Thiên Chúa và hành tung của nó rất bí mật. Đó là quỷ dữ lợi dụng đêm tối để gieo rắc tội lỗi rồi trốn đi.Thánh Phaolô đã nói về sự dữ trong thư Rôma : Công cuộc tạo dựng của Thiên Chúa tốt lành.Satan đã cám dỗ Adam,Eva, Nguyên Tổ sa ngã,tội lỗi sinh ra đau khổ và sự chết rồi nó như con bạch tuộc vươn vòi vào trần thế, con người nô lệ cho tội lỗi và nhận lấy án phạt là sự chết (x.Rm 1,20 -31 ;15,12). Ma quỷ luôn có mặt để gieo rắc sự xấu.
Nhìn thấy sự xấu, sự ác cùng với những bất công đang xảy ra trong xã hội, nhiều người đã giống như những đầy tớ trong câu chuyện hôm nay, họ muốn quay lại trách Thiên Chúa và nghi ngờ về quyền năng của Ngài : Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng của ông sao ? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy ? Không chỉ trách Thiên Chúa, mà họ còn muốn Thiên Chúa hành xử theo cách của họ, khi đề nghị với ông chủ : Vậy ông có muốn cho chúng tôi đi gom chúng lại không ? Với đề nghị này, những người đầy tớ trong câu chuyện muốn nhân danh Thiên Chúa và sự công thẳng của Ngài để loại trừ những người xấu, những kẻ bị xem là cỏ lùng. Như thế, những người này tự cho mình là những người tốt, những người xứng đáng có quyền để kết án người khác.
Thiên Chúa có quyền trừng phạt ngay lập tức kẻ có tội, những kẻ xấu và những người gây ra sự ác, nhưng Thiên Chúa đã không làm như vậy, Ngài có cách hành xử riêng của Ngài. Trước lời đề nghị đi nhổ cỏ lùng của những người đầy tớ, ông chủ đã trả lời : Đừng, vì sợ rằng khi đi nhổ cỏ, các anh lại làm bật luôn rễ lúa. Hãy cứ để cả hai cùng mọc lên cho đến mùa gặt. Đến mùa gặt, tôi sẽ cho thợ gom cỏ lùng lại và đốt đi, còn lúa thì cho vào kho lẫm. Câu trả lời này cho thấy sự nhẫn nại của Thiên Chúa đối với những kẻ có tội và những người làm điều xấu. Thiên Chúa luôn cho con người có thời gian và cơ hội để hoán cải, để làm lại cuộc đời. Dĩ nhiên, Thiên Chúa không mong cỏ lùng biến thành lúa, nhưng Ngài lại mong người xấu biến thành người tốt, kẻ gian ác biến đổi nên người lương thiện, và đến ngày xét xử, Thiên Chúa sẽ xử công minh với mỗi người tùy theo việc họ đã làm.
Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Điều đó cho thấy rằng, Thiên Chúa không hề nóng vội, cũng không hề mất kiên nhẫn với con người. Ngài là một người Cha luôn chờ đợi chúng ta là những người con sám hối trở về để Ngài tha thứ. Ngài không hề kể tội chúng ta khi chúng ta quay về. Trái lại, Ngài luôn mở rộng vòng tay ôm chúng ta vào lòng và cho chúng ta được ngụp lặn trong biển yêu thương của Ngài. Tuy nhiên, đến thời hạn sau cùng, nếu người nào còn cố chấp trong sự sai trái của mình, từ chối tình yêu, bỏ mất cơ hội hoán cải, không chấp nhận quay trở lại thì kẻ ấy sẽ biến mình trở thành thù nghịch với Thiên Chúa và sẽ bị hủy diệt trong lò lửa.
Chúa Giêsu đã khởi sự công trình của Người với một nhóm nhỏ Mười Hai Tông Đồ. Sự khiêm tốn của “hạt cải bé nhỏ được gieo vào lòng đất bao la”. Sự khiêm tốn của “một nắm men bị vùi sâu vào ba đấu bột”. Điều kỳ diệu là “hạt bé hơn mọi thứ hạt giống” lại “trở thành cây cao bóng cả đến nỗi chim trời có thể đến nương náu nơi ngành nó”. Nắm men ít ỏi kia lại có khả năng làm dậy lên cả ba đấu bột chôn vùi nó. Cũng như vậy, Nước Trời sẽ vươn xa vươn rộng cho muôn dân nước đến nương nhờ. Hạt giống Nước Trời đã làm dậy lên cả thế giới bằng một tinh thần mới của Tin Mừng, biến đổi lịch sử trong tình thương và hòa bình.
Tuy nhiên, không dễ để mỗi người nhận ra thực trạng của mình : Hiện nay, tôi đang là cỏ lùng hay là lúa ? Hiện nay, mảnh ruộng tâm hồn tôi đang là ruộng lúa hay đang là ruộng cỏ ? Để có thể nhận ra được tình trạng tâm hồn của mình là cỏ hay là lúa, ruộng lúa hay là ruộng cỏ, chúng ta cần phải có sự trợ giúp của Thánh Thần. Đó là điều Thánh Phaolô chỉ cho chúng ta trong thư Roma : Thần Khí sẽ giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải. Điều đó có nghĩa là qua việc cầu nguyện cùng với sự soi sáng của Thánh Thần, chúng ta sẽ nhìn rõ về con người và tình trạng tâm hồn của mình.
Khi và chỉ khi dám nhìn vào tâm hồn mình và khiêm tốn nhìn nhận sự sai trái của mình, chúng ta mới có thể khắc phục được những sai lầm trong cuộc sống, và cùng với ơn Chúa và sức mạnh của Thánh Thần, chúng ta mới có thể tận dụng được cơ hội và thời gian Chúa ban để hoán cải.
Trang Tin Mừng hôm nay mời gọi mỗi người nhìn lại tình trạng tâm hồn của mình và biết học nơi Chúa sự nhẫn nại và quảng đại bao dung với anh chị em chung quanh, đừng vội kết án, nhưng luôn cho anh chị em mình cơ hội để làm lại cuộc đời.
3. Truyền giáoHạt cải ở đây là một thứ hạt người ta quen dùng làm đồ gia vị. Nó tuy nhỏ nhưng lại có một sức sống dồi dào và mau lớn. Đôi khi nó có thể trở thành cây cao trên 2m, chim trời có thể đến đậu. Chúa muốn áp dụng ở đây một bài học: Giáo Hội Chúa khởi đầu rất nhỏ bé với mấy vị tông đồ vô danh tiểu tốt khác nào một hạt cải nhỏ bé. Nhưng rồi Giáo Hội ấy dần dần mở rộng, quy tụ muôn dân nước và bao trùm cả thế giới. Ngày nay chỗ nào cũng có bóng cây của Giáo Hội.
Mấy vị tông đồ như chúng ta đã biết chỉ là những ngu phủ quê mùa dốt nát, thế mà đã tạo nên nền văn minh Kitô giáo thay thế cho nền văn minh Hy Lạp và Lamã cổ xưa. Dưới bóng mát của Giáo Hội, có đủ mọi hạng người không phân biệt giàu nghèo, có đủ mọi dân tộc mọi màu da, không phân biệt ngôn ngữ và văn hoá. Cái mấu chốt của dụ ngôn nằm ở trong việc mở mang Nước Chúa, nằm ở trong sự tương phản giữa cái bé nhỏ lúc ban đầu và sự to lớn lúc phát triển. Tiếp đến là dụ ngôn nem bột. Nếu dụ ngôn hạt cải nói lên sự phát triển rộng rãi của Nước Trời thì dụ ngôn men bột nói đến sức biến đổi, thâm nhập của Tin Mừng Phúc Âm. Đúng thế, một dúm men có thể làm cho cả đấu bột dậy lên để bánh có hương vị thơm ngon thì cũng thế, giáo lý của Chúa sẽ thấm nhập và làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn. Nhưng đối với chúng ta thì hai dụ ngôn trên có ý nghĩa gì?
Theo tinh thần bác ái Công giáo, chúng ta không được nghĩ tới việc tiêu diệt, nhưng phải nghĩ đến việc hoán cải. Một chút men làm cho cả đấu bột dậy lên. Chúng ta cũng là men của Chúa, chúng ta phải ảnh hưởng đến gia đình và xã hội, phải làm cho môi trường chúng ta sống trở nên tốt đẹp hơn. Tuy nhiên nếu men mà xấu thì thật là tai hại, nó sẽ làm cho bột bị chua và làm hỏng cả bánh. Bổn phận của chúng ta là phải đem tinh thần Phúc Âm vào mọi cơ cấu gia đình cũng như xã hội. Mỗi người chúng ta phải là men biến đổi thế giới trong môi trường sống của mình.
Người ta kể lại trong trận thế giới đại chiến lần thứ hai. Những binh sĩ người Anh bị quân đội Nhật bắt giữ. Họ phải làm việc khổ cực và bị đối xử tàn nhẫn. Lúc đầu những người Anh còn giữ được lòng cao thượng và tinh thần tương trợ. Nhưng dần dần vì miếng ăn, vì cực nhọc, họ đã trở nên hung dữ, đối xử với nhau theo luật rừng. Nhưng trong số đó có hai người Công giáo, với đức tin mạnh mẽ, với đức ái sâu xa, họ đã là men của Phúc Âm, là ánh sáng của Thiên Chúa. Họ đã yêu thương tất cả. Tình yêu đó không gì làm phai mờ được. Họ đã sống phần nào câu nói của một thi sĩ: Tôi đi tìm một tâm hồn mà không thấy. Tôi đi tìm Thiên Chúa mà cũng chẳng có tiếng trả lời. Tôi đi tìm người anh em và với người anh em đó, tôi đã thấy tất cả. Gương bác ái yêu thương của hai người Công giáo này đã cảm hoá được cả đám tù nhân. Để rồi họ đã yêu thương nhau, giúp đỡ nhau như anh em một nhà.
Để góp phần vào công cuộc truyền bá Phúc Âm, để góp phần vào việc làm cho Giáo Hội được lớn mạnh, thì mỗi người chúng ta phải là men của Phúc Âm, làm dậy lên vẻ bác ái và thánh thiện cho cả một thôn ấp, cho cả một khu phố, cho cả một phiên chợ, cho cả một lớp học, cho cả một công sở. Hãy là men của Chúa.
4. Tốt và xấuThế giới hôm nay vẫn còn là như một thửa ruộng, trong đó có cỏ lùng xen lẫn với lúa. Cái tốt xen lẫn với cái xấu. Chúng ta chỉ cần để ý một chút là có thể nhận ra trong giáo xứ, trong khu xóm, trong gia đình có những người tốt và những người xấu. Hơn nữa, cùng một con người, nhưng có lúc hành động tốt và có lúc hành động xấu.
Chọn cái tốt và làm điều tốt cũng như ghét cái xấu và tiêu diệt cái xấu, đó là bài học luân lý phổ thông nhất cho mọi người ở mọi nơi và trong mọi lúc. Bài học này nói thì dễ nhưng áp dụng vào thực hành lại chẳng dễ chút nào. Vì thế, chúng ta cần phải cố gắng liên tục, cố gắng không ngừng.
Tuy nhiên cái đích mà Chúa Giêsu nhắm tới không phải chỉ là những kẻ khô khan nguội lạnh mà còn là những người sốt sắng nóng nảy, bởi vì dụ ngôn trên kêu gọi sự nhẫn nại. Nhẫn nại với lịch sử, với người chung quanh và với chính bản thân mình. Đừng vội kết án như thể mọi sự đã xong xuôi, chẳng còn gì để mà nói, để mà trông chờ. Nó đã hư đã hỏng, chỉ còn việc nhổ lên và vất đi. Các nhãn hiệu tốt và xấu như được gắn chặt nơi mỗi con người một cách vĩnh viễn.
Nền tảng của sự nhẫn nại chính là tính chất của giai đoạn chúng ta đang sống. Giai đoạn hiện tại là một giao thời và sự hiện diện của Giáo Hội là một lời mời gọi chứ chưa phải là một lời kết án. Giai đoạn hiện tại còn là thời rao giảng Tin Mừng. Các môn đệ của Chúa được sai đi để đem đến ơn cứu độ. Nhưng đồng thời lòng ham muốn sai trái và tội lỗi vẫn còn được phép hoạt động. Sẽ tới một thời được gọi là mùa gặt, tức là cuộc phán xét trong ngày sau hết. Bấy giờ Chúa Giêsu sẽ đứng lên để làm công việc phải làm: phân định vĩnh viễn người lành kẻ dữ, người tốt kẻ xấu. Người lành thì sáng chói trong Nước Chúa còn kẻ dữ thì bị ném vào lửa, ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng.
Nhẫn nại đi đôi với lạc quan và hy vọng. Dụ ngôn còn là một lời mơi gọi chúng ta phải biết nhìn về tương lai. Căn bệnh rồi sẽ khỏi, chiến tranh rồi sẽ hết, bất công không thể kéo dài một cách vĩnh viễn, kẻ phạm tội có thể hối cải và kẻ thất vọng sẽ tìm thấy chốn cậy trông.
Nhưng tin vào tương lai cũng là hoạt động cho niềm tin trở thành sự thật. Nhẫn nại không có nghĩa là khoanh tay ngồi im chờ đợi trong trạng thái thụ động. Người tín hữu tin ở sự chiến thắng của cái tốt, tin ở một tương lai tươi đẹp, tin ở công trình cứu chuộc của Thiên Chúa, cũng phải là người hành động một cách tích cực để huỷ diện cái xấu và làm phát sinh những cái tốt.
5. Nụ cười.Theo yêu cầu, một nhà đạo đức đã kể lại kinh nghiệm đời mình như sau:
- Giai đoạn đầu tiên, tôi được Thiên Chúa cầm tay, dẫn tới xứ sở của hoạt động và tôi đã ở lại đó nhiều năm. Tiếp đó, Ngài trở lại đưa tôi đến xứ sở của niềm đau, tại đây, trái tim tôi được thanh luyện khỏi mọi dính bén với của cải trần gian. Sau đó, Ngài dẫn tôi đến miền đất của cô đơn, ở đó mọi ti tiện nhỏ bé của bản thân đều bị thiêu rụi. Và rồi tôi có thể đi vào xứ sở của thinh lặng, trước mặt tôi, mầu nhiệm của sự sống và sự chết đều được bày tỏ.
Nghe thế, người ta liền hỏi:
- Phải chăng ngài đã đạt tới giai đoạn cuối cùng của cuộc tìm kiếm.
Nhà đạo đức trả lời:
- Chưa đâu, ngày nọ, Thiên Chúa nói với tôi: Lần này Ta đưa con vào thẳm cung của đền thánh để con được đi vào cõi lòng Ta.
Thế là tôi đã đến xứ sở của nụ cười.
Người Tây phương thường bảo: Một vị thánh buồn là một vị thánh đáng buồn vậy. Niềm vui phải chăng là nét chính yếu trên khuôn mặt của một vị thánh.
Cựu Ước đã nói: Thiên Chúa là Đấng làm hoan lạc tuổi xuân con. Sở dĩ như vậy vì Ngài là niềm vui. Đi vào cõi lòng của Ngài là tìm được nụ cười muôn thuở của Ngài. Nụ cười không chỉ là thể hiện của niềm vui, mà còn là một thách thức trong những hoàn cảnh bi đát. Đó là nụ cười của Sara giữa cảnh già nua con sẻ. Thực vậy, khi Thiên Chúa cho biết bà sẽ thụ thai, mặc dù tuổi đã cao, thì bà đã bật cười.
Thiên Chúa thường khơi dậy những nụ cười như thế, bởi vì tư tưởng và lối của Ngài là những nghịch lý đối với con người. Thực vậy, cả cuộc sống cùng với lời rao giảng cái chết và sự phục sinh của Ngài là một chuỗi những nghịch lý trước mắt thế gian. Đang khi người đời chạy theo tiền bạc, địa vị và danh vọng thì Ngài lại tuyên bố: Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó. Đang khi người đời thích gây bạo động và hận thù, thì Ngài lại truyền dạy: Phúc cho những ai ăn ở thuận hoà. Đang khi người đời cho rằng cái chết là một bất hạnh tột cùng, thì Ngài lại dạy đó là khởi đầu của ơn phúc, là cửa ngõ dẫn vào sự sống.
Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta cũng thấy được những điều nghịch lý về Nước Trời. Nhỏ bé như hạt cải nhưng khi mọc lên sẽ trở thành cây to. Ít ỏi như nhúm men nhưng sẽ làm dậy cả đấu bột. Cả hai hình ảnh này đều nói lên sức mạnh của Nước Trời Chúa Giêsu muốn thể hiện qua Giáo Hội của Ngài. Khởi đầu từ một nhóm người nhỏ bé, Giáo Hội dần dần quy tụ mọi dân nước trên thế giới. Xây dựng từ một đám dân chài dốt nát, Giáo Hội đã trở thành phổ quát. Và trải qua bao nhiêu bách hại, Giáo Hội ấy vẫn tiếp tục đứng vững.
Là con cái Giáo Hội, chúng ta được mời gọi đặt tất cả niềm tin tưởng vào Chúa. Tiến bước trong tình yêu quan phòng của Ngài luôn phù trợ chúng ta, dù trải qua gian nan thử thách, chúng ta luôn xác tín rằng: Với những ai yêu mến Chúa, thì Ngài sẽ làm cho mọi sự đều quy về sự thiện hảo. Với niềm tin tưởng ấy, chúng ta quả thực đang tìm được nụ cười muôn thuở của Thiên Chúa.
6. Lúa tốt và cỏ lùng - Lm. Carôlô Hồ Bặc XáiChủ đề: Chúa kiên nhẫn và khoan dung
I. Dẫn vào Thánh lễ
Anh chị em thân mến.
Ở đời có nhiều chuyện xấu và nhiều người xấu. Chúng ta không thích, chúng ta muốn dẹp sạch những thứ xấu xa ấy đi. Chúng ta còn cầu xin Chúa dùng uy quyền của Ngài để tiêu diệt chúng. Thế nhưng hình như Chúa không nghe lời cầu xin của chúng ta. Sự xấu và người xấu vẫn còn đó. Tại sao thế?
Chúng ta hãy để ý lắng nghe Lời Chúa giải thích về vấn đề này, và chúng ta hãy xin Ngài chỉ cho chúng ta một cách sống thích hợp trong cuộc đời lẫn lộn tốt xấu này.
II. Gợi ý sám hối
Tuy bản thân chúng ta đầy khuyết điểm, nhưng chúng ta thường khắt khe với những khuyết điểm của người khác.
Không ít lần chúng ta nuôi ý muốn làm hại những người có va chạm với mình.
Có khi chúng ta trách Chúa vì Ngài đã không sớm giải thoát chúng ta khỏi những bất công mà chúng ta gặp phải.
III. Lời Chúa
1. Bài đọc I (Kn 12,13.16-19)
Các chương 10-19 của sách Khôn ngoan chứa đựng những suy tư về cách hành xử của Thiên Chúa qua những biến cố lịch sử. Dân Chúa đã nhiều lần bị kẻ thù làm khổ. Mặc dù cuối cùng rồi Thiên Chúa cũng giải thoát họ, nhưng họ vẫn ấm ức sao Chúa không ra tay sớm, sao Ngài không tiêu diệt chúng cho hết sạch.
Câu trả lời là: những kẻ thù ấy cũng là thụ tạo của Chúa, cũng được Ngài yêu thương. Cho nên mặc dù Ngài có đầy đủ sức mạnh và uy quyền để tận diệt họ, nhưng Ngài chỉ sử dụng sức mạnh đối với kẻ ngoan cố. Còn đối với những kẻ mà Ngài còn hy vọng họ hoán cải thì Thiên Chúa vẫn kiên nhẫn chờ đợi họ sám hối để được thứ tha.
2. Ðáp ca (Tv 85)
Tv 85 là lời cầu nguyện của người công chính bị bách hại. Mặc dù thế, tác giả đã thấu hiểu tấm lòng của Thiên Chúa, cho nên một mặt tác giả nài xin "Lạy Chúa, xin nghe lời tôi khẩn nguyện, và quan tâm đến tiếng tôi van nài", nhưng mặt khác tác giả cũng cầu nguyện cho những kẻ bách hại mình sớm nhận biết tội lỗi của họ, để rồi "Các dân tộc mà Chúa tạo thành, họ sẽ tới, họ sẽ thờ lạy Ngài và họ sẽ ca tụng danh Ngài".
3. Tin Mừng (Mt 13,24-43)
- Dụ ngôn lúa và cỏ lùng: dụ ngôn này phản ảnh hai thái độ trái ngược nhau. Thái độ của con người (biểu nhiên nơi các đầy tớ) là bất nhẫn trước kẻ xấu và muốn diệt trừ chúng. Thái độ của Thiên Chúa (chủ ruộng) là kiên nhẫn chờ cho đến thời gian phán xét (mùa gặt) mới ra tay.
- Hai dụ ngôn hạt cải và nắm men: hai dụ ngôn này vừa cho thấy sức phát triển rất mạnh của Nước Trời, vừa nói lên sự kiên nhẫn của Thiên Chúa: Ngài không nóng vội, nhưng kiên nhẫn chờ cho hạt cải thành cây to và nắm men làm dậy cả thúng bột.
4. Bài đọc II (Rm 8,26-27) (Chủ đề phụ)
Thánh Phaolô nói đến vai trò của Chúa Thánh Thần trong việc cầu nguyện:
Vì chúng ta yếu đuối không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, nên Chúa Thánh Thần sẽ giúp chúng ta cầu nguyện.
Chúa Thánh Thần ở trong chúng ta sẽ cầu nguyện đúng theo thánh ý Thiên Chúa.
Chúa Thánh Thần cầu nguyện trong lòng ta một cách rất diệu kỳ "bằng những tiếng than khôn tả".
IV. Gợi ý giảng
1. Khuynh hướng bất bao dung
Có lần Liên Hợp Quốc đã chọn nguyên một năm làm "năm quốc tế về lòng khoan dung" để giảm thiểu khuynh hướng bất bao dung ngày càng gia tăng trong nhân loại.
Bao dung là nhân từ, kiên nhẫn chịu đựng những điều xấu của người khác để dần dần tìm cách hoán cải họ. Bất bao dung là đòi trừng trị ngay những người xấu: một người làm gì đó có hại cho ta, ta trả đũa ngay. Do nóng vội, có khi ta không suy nghĩ kỹ xem biết đâu chính ta có gì sai lỗi nên người kia mới cư xử với ta như vậy. Khi người kia bị ta tấn công, họ cũng có thể cho là bị tấn công oan ức nên lại trả đũa ta. Thế là hai bên cứ leo thang. Thực ra có mấy ai hoàn toàn tốt, cũng như có mấy ai hoàn toàn xấu. Thái độ bất bao dung phát sinh từ suy nghĩ cho mình là tốt, hoàn toàn đúng và người ta là xấu, hoàn toàn sai.
Trên bình diện cá nhân và khu xóm, bất bao dung khiến người ta khó sống chung hòa thuận với nhau. Trên bình diện quốc tế, bất bao dung dẫn đến những cuộc chiến tranh khu vực. Mà xung đột và chiến tranh chẳng mang lại ích lợi gì, chỉ toàn gây hại. Chính vì trên thế giới có quá nhiều cuộc chiến tranh khu vực cho nên Liên Hợp Quốc mới thấy cần đề ra một năm quốc tế về lòng bao dung.
Muốn bao dung thì phải biết mình và biết người: biết mình cũng có lỗi lầm, và biết người cũng có những điều tốt. Muốn lấy cái rác trong mắt người ra thì trước hết phải lấy cái xà trong mắt mình đã.
2. Cái nhìn thiển cận
Thiển cận là chỉ thấy gần chứ không thấy xa, chỉ thấy bề ngoài mà không thấy bề trong. Do thiển cận nên người ta bất bao dung, mất kiên nhẫn.
Thiên Chúa có thể bao dung và kiên nhẫn vì Ngài vừa thấy hiện tại vừa thấy tương lai, vừa thấy bề ngoài vừa thấy bề trong.
3. Lành dữ cộng sinh
Nghe bài dụ ngôn "cỏ lùng" hôm nay, có người sẽ lấy làm lạ. Trong cuộc sống, làm gì có một nhà nông nào lại để lúa và cỏ lùng cùng tồn tại trong ruộng mình! Nhưng dụ ngôn là dụ ngôn, nghĩa là một cách nói ví von bóng gió để làm sáng tỏ một vấn đề.
Vấn đề của dụ ngôn là lành dữ cộng sinh và lòng nhân từ cũng như sự nhẫn nại của Thiên Chúa. Kinh xưa có câu: "Hỏi kẻ lành là ai, kẻ dữ là ai?" Chúng ta ưa thích phân biệt lành dữ, chánh tà, trắng đen rõ rệt. Chánh phải loại trừ tà, lúa tốt phải được chăm sóc, cỏ dại phải nhổ đi. Cái lý đo nhiên là vậy. Rất đơn giản. Nhưng cuộc sống không đơn giản như vậy.
Trong cuộc sống, có những lúc chánh tà không phân biệt rõ rệt. Cỏ lùng mọc chung với lúa tốt. Vả lại, cái mà ta gọi là kẻ dữ không giống như cỏ lùng. Cỏ lùng không thể biến thành lúa nhưng kẻ dữ có thể cải tà quy chánh, có thể hoán cải thành người tốt, nếu xã hội biết kiên nhẫn chờ đợi và tạo những điều kiện cho họ. Vả lại, kẻ lành, nếu không giữ mình, không liên tục làm điều lành, cũng có thể trở thành kẻ dữ. Vậy chẳng ai nên tự phong là lúa tốt, rồi loại trừ, lên án anh em là cỏ lùng. Có lần Chúa đã nói thẳng với những người tự phụ: "Tôi nói thật, bọn thu thuế, bọn gái điếm sẽ vào thiên đường trước các ông kia đấy!"
Qua bài dụ ngôn, Chúa dạy chúng ta lòng nhân từ, kiên nhẫn, và tin tưởng vào sự lành. Hãy tin rằng sự lành sẽ tuần tự triển khai tốt đẹp, mặc dầu có sự dữ kè bên. Sự lành thậm chí còn có sức cảm hóa được sự dữ. "Kẻ lành" Monica đã cảm hóa được "kẻ dữ" Augustinô và cả hai mẹ con cùng trở nên những vị thánh lớn trong Hội Thánh. (Trích số đặc biệt báo Công giáo và Dân tộc, năm 1998, trang 223-224)
4. Người đảng viên quốc xã Schindler
Những ai đã từng xem cuốn phim Schindler's List hẳn đều ghê tởm vai chính của phim đó, tên là Oskar Schindler, một đảng viên Ðức quốc xã, đã từng giết hại rất nhiều người.
Thế nhưng nhiều người đã từng biết ông thì lại ca tụng ông như một ân nhân cứu mạng cho hàng ngàn người khỏi bị Ðức quốc xã giết. Thậm chí có người còn nói: "Ông ta là cha, là mẹ và là niềm hy vọng độc nhất của chúng tôi".
Sự thật là thế nào? Sự thật, Oskar Schindler không phải là một vị thánh, mà là một con người với nhiều dằng co mâu thuẫn: trước hết ông là một người chồng bất trung đã bỏ vợ và chạy theo một cuộc sống ăn chơi thác loại; ông cũng là một người công giáo nhưng lại không sống đạo; ông là đảng viên đảng Quốc xã Ðức từng tích cực ủng hộ cuộc chiến tranh do đảng này phát động; chính ông đã thú nhận rằng ông hy vọng khi chiến tranh thắng lợi thì ông sẽ có hai cái rương đầy vàng; ông còn hành hạ nhiều người Do Thái...
Nhưng bên trong ông lại có một con người khác. Ðó là một người tốt. Nhiều lần đang cư xử như một người xấu, ông lại hướng về bên trong con người tốt ấy. Thấy những từ nhân bị hành hạ tàn nhẫn, ông không chịu nổi và nhiều lần dám đứng lên bênh vực họ. Hai lần ông đã bị bỏ tù vì những hành động như thế.
Sự thật về Oskar Schindler là như thế: vừa là quỷ dữ vừa là thiên thần, trong lòng ông vừa có cỏ lùng vừa có lúa tốt.
5. Trái tim phân chia
Sau nhiều năm phải sống trong trại tập trung, văn hào Alexandre Solzhenitsyn đã nghiệm ra được những ý tưởng sau:
Tôi đã học được một bài học lớn nhờ những năm bị giam trong tù.
Tôi đã hiểu một người trở thành xấu như thế nào và một người trở nên tốt như thế nào.
Tôi đã dần dần nhận ra rằng đường biên giới phân chia giữa tốt và xấu không nằm giữa các nước hay các giai cấp hay các đảng phái chính trị, mà nằm ngay trong lòng mỗi người.
Ngay trong những trái tim ngập tràn sự ác vẫn còn sót lại một đầu cầu nhỏ nối với sự thiện.
Và ngay trong trái tim tốt nhất của các trái tim vẫn còn tồn tại gốc rễ sự ác.
6. Lời cầu nguyện khi đến mùa gặt
Khi đến mùa gặt, rơm rạ bị để qua một bên, trấu bị gió thổi đi, cỏ dại bị quăng vào lửa, và lúa tốt được cất vào kho.
Lạy Chúa, khi đến ngày chết của con, mùa gặt của đời con cũng diễn ra trước mặt Chúa.
Xin bàn tay khôn ngoan của Chúa hãy sàng sẩy và chọn ra những gì đáng giữ lại; nhưng đối với những gì không đáng giữ lại, xin hãy thổi đi bằng hơi thở nhân từ của Chúa.
V. Lời nguyện cho mọi người
CT: Anh chị em thân mến
Thiên Chúa là Ðấng từ bi nhân hậu, chậm bất bình và giàu lòng khoan dung. Người luôn kiên nhẫn đợi trông kẻ có tội ăn năn trở lại. Chúng ta cùng cảm tạ Chúa và dâng lời cầu xin.
1. Hội Thánh luôn tạo điều kiện thuận lợi / để kẻ tội lỗi luôn có thể quay về với Chúa / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các kitô hữu / biết nhận ra tình thương của Hội Thánh là mẹ chúng ta.
2. Ngày nay / người tốt kẻ xấu vẫn còn sống lẫn lộn ngay trong lòng Hội Thánh / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các vị mục tử / kiên nhẫn cảm hóa những kẻ tội lỗi / bằng chính tình thương tha thứ của Ðức Kitô / Vị Mục Tử nhân lành.
3. Cuộc sống trần gian ngày hôm nay / quyết định số phận mai ngày của người kitô hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mọi tín hữu / biết luôn cố gắng sống bác ái yêu thương / tận tuỵ phục vụ trong khiêm tốn / để trở nên muối ướp mặn đời / và ánh sáng cho trần gian / Nhờ đó họ sẽ được Chúa; tưởng thưởng trong ngày phán xét chung.
4. Ngay trong chính bản thân mỗi người / vẫn hiện diện song song hai khuynh hướng tốt và xấu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn xứ đạo chúng ta / luôn biết chế ngự thói xấu bằng cách cố gắng sống theo Lời Chúa dạy / siêng năng lãnh nhận các bí tích hòa giải và Thánh lễ / đồng thời tuân theo lời giáo huấn của Hội Thánh.
CT: Lạy Chúa, chúng con thường hay xét đoán người khác rất khắc khe mà hầu như quên xét lại chính bản thân mình. Xin giúp chúng con biết can đảm dứt khoác với tật xấu này, để chúng con có thể noi gương Chúa mà sống nhân từ với mọi người hơn. Chúng con cầu xin nhờ...
VI. Trong Thánh Lễ
- Trước kinh Lạy Cha: Hôm nay khi đọc kinh Lạy Cha, chúng ta hãy xin Thiên Chúa là Cha chúng ta dạy chúng ta biết nhân từ như Ngài, biết tha thứ cho anh em như Chúa đã tha thứ cho chúng ta.
- Sau kinh Lạy Cha: "... xin đoái thương cho những ngày chúng con đang sống được bình an giữa thế gian này còn chen lẫn lúa tốt và cỏ lùng. Nhờ Cha rộng lòng thương cứu giúp..."
VII. Giải tán
Chúng ta sắp trở lại cuộc sống phức tạp: điều xấu điều tốt lẫn lộn, người lành người dữ sát cánh bên nhau. Anh chị em hãy cố gắng thực hành lòng bao dung nhân từ mà Lời Chúa vừa dạy chúng ta.
7. Thiên Chúa luôn tôn trọng tự do con người(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Một số người cứ thắc mắc: tại sao Chúa không quét sạch những phường tội lỗi và hung ác khỏi mặt đất nầy? Tại sao Thiên Chúa cứ để họ ung dung sống trong tội ác và tiếp tục gây ra chiến tranh, khủng bố, áp bức, bất công? Ai làm ác, ai gây rối, Chúa cứ việc quét sạch chúng đi là thế giới sẽ được hoà bình và mọi người sẽ được sống trong hạnh phúc. Đó chẳng phải là một giải pháp đơn giản để tái lập hoà bình ổn định cho thế giới đó sao?
Để trả lời cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu kể dụ ngôn sau:
"Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: "Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?" Ông đáp: "Kẻ thù đã làm đó!" Đầy tớ nói: "Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?" Ông đáp: "Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi."
Qua dụ ngôn trên, Chúa Giêsu tỏ cho chúng ta biết rằng kẻ nghịch của Thiên Chúa là ma quỷ tìm cách gieo mầm giống xấu vào lòng dạ con người và từ mầm giống xấu xa ấy, sự dữ lan tràn khắp thế gian. "Người kia gieo giống tốt trong ruộng mình, nhưng khi mọi người đang ngủ thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa."
Cỏ lùng trong ruộng mọc lên lấn lướt lúa non thế nào thì mầm giống xấu do ma quỷ gieo vào lòng người cũng bùng lên cách đáng sợ như thế.
Như những người tôi tớ, sau khi thấy cỏ lùng mọc lên lấn át lúa non, đã nài xin chủ ruộng cho đi nhổ cỏ để bảo vệ lúa, nhiều người trong chúng ta cũng ước mong Thiên Chúa dùng quyền lực của mình để quét sạch phường gian ác khỏi thế giới nầy, để nhân loại được sống trong hoà bình an lạc.
Nhưng làm như thế là 'khủng bố' kẻ gian ác, là tước đoạt tự do con người. Thiên Chúa nhân lành và cao cả nên Người không hề 'khủng bố' ai và Người cũng không bao giờ tước đoạt tự do mà Người đã thông ban cho loài người, vì nếu Thiên Chúa tước đoạt tự do con người, thì Người sẽ biến họ thành robot hoặc thành thú vật là loài không có tự do.
Con vật không có tự do để lựa chọn điều tốt hay tránh điều xấu, chúng chỉ thực hiện mệnh lệnh của bản năng và hoàn toàn bị bản năng khống chế.
Nơi con người, dù bản năng cũng mãnh liệt không khác chi nơi con vật, nhưng con người có thể dùng tự do của mình để khước từ những mệnh lệnh của bản năng, sống vượt lên bản năng cũng như những lôi cuốn đê hèn. Con người có thể tuyệt thực bên cạnh mâm cỗ thịnh soạn được dọn ra cho mình, nhưng thú vật không thể làm được điều đó vì bản năng sinh tồn đòi buộc chúng phải ăn khi đói.
Con người có thể tuyệt dục dù có thừa cơ hội để thực hiện bản năng truyền sinh; nhưng nơi con vật, bản năng truyền sinh hoàn toàn chế ngự chúng.
Khi con người biết dùng tự do của mình để chế ngự bản năng, làm chủ bản thân và thực hành điều thiện, thì con người trở nên cao cả và đáng kính. Nhưng khi con người để cho bản năng lấn lướt tự do, cam thân làm nô lệ cho bản năng hư hèn hoặc dùng tự do để chọn làm điều xấu, con người đánh mất phẩm giá cao cả của mình.
Nếu con người bị tước đoạt tự do, con người chẳng hơn gì người máy; người máy chỉ biết làm theo những gì mà nhà chế tạo đã cài đặt vào bộ nhớ của nó. Nếu con người không có tự do, con người chẳng hơn gì thú vật; thú vật chỉ biết hành động theo bản năng, theo thú tính mà chẳng có tự do để chọn làm điều tốt. Vì thế, Thiên Chúa không bao giờ tước đoạt tự do con người cho dù con người dùng tự do của mình để gây ra điều ác đối với đồng loại cũng như để phỉ báng Thiên Chúa là Đấng tạo dựng và thông ban tự do cho mình.
Nhưng nói thế không có nghĩa là Thiên Chúa làm ngơ để mặc loài người đi vào con đường lầm lạc. Thực ra, Người luôn dùng Tin Mừng và giáo huấn để soi sáng, để cảm hoá, để cảnh tỉnh con người và Người luôn kiên nhẫn, rất kiên nhẫn chờ đợi họ hồi tâm quay lại đường lành: "Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi."
Lạy Chúa, Chúa đã ban cho chúng con tự do vì chỉ khi có tự do, chúng con mới thật sự là người, mới xứng đáng là hình ảnh của Chúa.
Chúa cũng không bao giờ tước đoạt tự do mà Chúa đã thông ban cho chúng con vì không muốn chúng con sống như người máy hay như thú vật.
Xin cho chúng con biết sử dụng tự do của mình mà tránh dữ làm lành để nhờ đó, chúng con làm cho mình trở thành người thật sự tự do, có phẩm chất cao đẹp và thánh thiện.
8. Không gì là quá muộn(Trích trong ‘Như Thầy Đã Yêu’ – Thiên Phúc)
Mục sư Martin Luther King, người đấu tranh giành tự do cho nô lệ da đen tại Hoa Kỳ bằng phương pháp bất bạo động đã kể lại một câu chuyện như sau:
Chúng tôi đã có dịp viếng thăm bang Kerela ở cực Nam Ấn Độ. Một buổi chiều cuối tuần, chúng toi đến bãi biển Cap-Comorin, thường được gọi là “nơi tận cùng của thế giới”, vì đây là mũi đất cuối cùng của lục địa Ấn Độ tiếp giáp Ấn Độ Dương.
Trước mắt chúng toi là đại dương mênh mông, với các đợt sóng nhấp nhô. Nơi đây được gọi là “điểm hẹn” của ba biển cả: Ấn Độ dương, Biển Ả Rập và vịnh Bengal. Ngồi trên tảng đá nhô ra trên mặt nước, chúng tôi cảm thấy mình bị cuốn hút vào biển cả mênh mông. Trong khi các đợt sóng dồn dập vào mỏm đá, tạo nên một bản nhạc nhịp nhàng, thì về phía tây, chúng tôi nhìn thấy mặt trời đỏ chói đang dần dần đi vào biển cả. Khi mặt trời gần khuất, vợ tôi đánh động tôi và nói: “Xem kìa, Martin, thật là tuyệt vời, phải không?” Tôi đưa mắt nhìn chung quanh và kìa mặt trăng đang từ từ lên khỏi lòng biển trong khi mặt trời chậm chạp đi xuống biển sâu. Khi mặt trời lặn, bóng tối bao trùm mặt đất, nhưng từ phía đông, mặt trăng mọc lên, rực rỡ, chói sáng.
***
Khi ánh sáng mặt trời tắt dần và dìm chúng ta vào trong bóng tối dày dặc, có thể ví như thời điểm của cái ác và sự dữ lộng hành, biến chúng ta thành nạn nhân của thế lực đen tối. Nhưng hãy nhìn về phía đông, chúng ta sẽ thấy một ánh sáng rực rỡ huy hoàng ngay trong đêm tối. Và đêm đen lại sáng tỏ như ban ngày. Đó là lúc điều thiện và cái tốt đang vươn lên mạnh mẽ. Nếu đã có ánh sáng ban ngày hướng dẫn chúng ta lúc thuận buồm xuôi gió, thì cũng có ánh sáng ban đêm dẫn đưa chúng ta khi bão tố phong ba. Cả hai phải cùng tồn tại để đồng hành với chúng ta đến với nguồn sáng vĩnh cửu là Thiên Chúa.
Đức Giêsu, trong bài Tin Mừng hôm nay đã khẳng định lập trường của Thiên Chúa qua dụ ngôn “Cỏ lung và lúc tốt”. Đầy tớ muốn nhổ cỏ lùng đi, nhưng ông chủ lại bảo: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt” (Mt 13,30). Kể từ khi nguyên tổ nuối lấy trái cấm thì sự dữ và cái ác như con bạch tuộc vươn vòi đến mọi mặt của cuộc sống con người. Nó dai dẳng, ngoan cố, lì lợm, không dễ dàng buông tha nếu chúng ta không chống cự lại một cách mãnh liệt, dứt khoát. Chẳng thế mà Kinh thánh đã dùng biểu tượng con rắn để mô tả hành động xảo trá của sự dữ luôn gieo rắc bất hoà trong bản hòa tấu nhịp nhàng của đời sống con người.
Trong dụ ngôn Cỏ lùng, Đức Giêsu khẳng định về sự xuất hiện của cỏ lùng là do “kẻ thù đã gieo chúng vào ruộng lúa”.
Cho dù kẻ thù đó là Satan hay bởi chính sự lạm dụng tự do của con người, thì cỏ lùng luôn mang đến tai họa và chết chóc.
Cho dù cỏ lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong một thời gian, nhưng mùa gặt đến nó sẽ bị gom lại và đốt đi. Còn lúa tốt lại được cất vào kho lẫm.
Cho dù cứ để cỏ lùng và lúa tốt cùng lớn lên cho đến mùa gặt, nhưng không phải là để dung túng cho cái ác và để sự dữ lộng hành.
Thiên Chúa có chương trình hành động của Người: Trong hành trình của mỗi con người, vẫn có cỏ lùng mọc chung với lúa tốt, vẫn có cái ác sống chung với cái thiện, vẫn có bóng tối chen lẫn cùng ánh sáng. Đó là cuộc chiến đấu trường kỳ giữa sự lành và sự dữ. Trong lòng người tín hữu rễ cỏ lùng và lúa tốt vẫn đan xen lẫn nhau. Thánh Phaolo đã diễn tả chân lý ấy khi viết: “Điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi cứ làm” (Rm 7,15). Người tín hữu hay bị cám dỗ ở trong tình trạng chưa là tội nhân mà cũng chưa muốn tìm về thánh thiện.
Khi chiến đấu chống lại sự dữ, chúng ta không chiến đấu đơn độc, có Chúa cùng chiến đấu với chúng ta, như một người Cha đầy yêu thương. Nhưng Người không can thiệp để tiêu diệt sự dữ một cách vũ bão, vì Người đã ban cho chúng ta sự tự do, và bởi chúng ta là những con người có trách nhiệm. Sự dữ nào cũng có phần cộng tác của con ngưồi, tội lỗi nào cũng mang dấu tay của những kẻ đồng lõa. Eva đã chẳng phạm tội nếu bà đừng đưa tay ra hái trái cấm. Để cứu lấy con người luôn luôn sa ngã, Thiên Chúa đã phải nhẫn nại, chờ đợi sự hoán cải tuy rất chậm chạp của họ.
Thiên Chúa yêu thương con người, và không hề quên sót một ai, cho dù họ là những tội nhân:
Nếu Thiên Chúa tỏ ra chậm chạp trong việc chống lại tội lỗi, là để chúng ta có thời gian mà sám hối canh tân.
Nếu chúng ta yếu đuối lầm lỗi, thì Người sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để can đảm trỗi dậy sau những lần vấp ngã.
Nếu phải bước đi trong bóng đêm tối tăm vì mất niềm hy vọng, thì Người sẽ là ánh sáng dẫn đường để chúng ta đến với niềm tin.
Thiên Chúa khinh ghét tội lỗi nhưng lại yêu mến tội nhân, vì Người chờ đợi nơi họ lòng thống hối để được Người thứ tha (x. Rm 2,4). Thiên Chúa khoan dung, độ lượng không phải để dung túng cho các tội nhân, nhưng là để cho họ thời gian thức tỉnh mà quay trở về.
Chúa đã bao dung nhẫn nại với chúng ta. Lẽ nào chúng ta lại thiếu nhân hậu khoan dung với kẻ tội lỗi? Chúa đã yêu thương chúng ta, lẽ nào chúng ta không dùng tình yêu của Người mà hóan cải anh em? Lòng thương xót Chúa muốn kéo chúng ta vào quê hương vĩnh cửu. Nhưng không phải là một cuộc hành trình đơn độc. Trái lại, phải là một ngày hội thấm đẫm tình yêu, đầy ắp tiếng cười.
***
Lạy Chúa, dù tội lỗi có ngập tràn Chúa cũng không bao giờ thất vọng về chúng con. Với tình yêu thương xót của Chúa thì không có gì là quá muộn.
Xin cho chúng con luôn biết bắt đầu lại trong tin yêu và hy vọng nơi Chúa. Amen.
9. Lấy thiện lúa tốt thắng cỏ lùng tội lỗi(Suy niệm của Lm. Jos. Quang Nguyễn)
Là người Á đông, là người Việt Nam chắc anh chị em ai ai cũng biết tấm Bát Quái treo trước cửa nhà của anh chị em lương dân. Chúng ta thấy trung tâm của tấm Bát quái là hình tròn có hình âm dương, nửa màu trắng có một chấm đen, nửa màu đen có một chấm trắng. Đặc tính của chủ thuyết âm dương này là Dương là Động, nóng, sáng, trong, nhẹ, khô ráo, cứng, mạnh, tiến đi xa, mau lẹ, mở. Còn Âm là Tĩnh, lạnh, tối, đục, nặng, ẩm ướt, mềm, yếu, lùi trở lại, chậm chạp, đóng. Từ đó người ta đưa vào trong quan niệm phần xác và phần hồn (tinh thần) của con cũng có âm dương. Phần xác âm dương nơi hệ thống kinh huyệt, còn tinh thần thì đó là cương nhu, thượng hạ hay thiện ác…
Vâng, nơi mỗi tâm hồn, mỗi cộng đồng, mỗi xã hội luôn có thực tại thiện ác này hiện diện. Mỗi người, mỗi cộng đồng và thế giới luôn bị giằng co, lôi kéo bởi hai ma lực, hai khuynh hướng, hai trào lưu nội tâm trái nghịch nhau, một kéo về hướng tốt, một kéo về phía xấu. Chính Thánh Phaolô cũng đã cảm nghiệm được thực tại ấy nơi con người của mình nên Ngài nói: "Những điều tốt tôi muốn làm thì tôi không làm, trong khi những điều xấu tôi không muốn làm thì tôi lại làm". Cho nên, với bài hát: “Ảo Vọng”, tác giả Quốc An kể kinh nghiệm về hai thực tại thiện ác này đã làm cuộc đời ông từ con người thiện trở nên ác và trở về thiện nếu biết sám hối quay về, ông kể: “Màn đêm buông xuống âm thầm Tôi bước một mình, tuổi thơ đơn côi, không nhà không mẹ không cha. Nhiều đêm mưa gió, ướt lạnh tấm áo không lành. Biết đi về đâu, tìm đâu mái ấm gia đình. Từng ngày lang thang khắp chốn, mong được một bữa cơm no, vượt bao gian nan khốn khó, mơ về cuộc sống yên bình. Thời gian dần trôi đã thay đổi tôi khác xưa thật rồi, còn đâu niềm tin lòng mến yêu thương người, tôi đã lộc lừa gian đối. Đk: Xin lỗi mẹ xin lỗi mẹ, suốt bao năm qua con đã quá dại khờ. Ảo vọng lợi danh đã đánh mất con rồi. Con đã lầm đường lạc lối. Xin lỗi mẹ xin lỗi mẹ đã hi sinh cho con mà con đâu nào biết đến bây giờ đây khi nổi đau dâng đầy, chỉ có mẹ hiền bên con”.
Quả thế, trong mỗi người chúng ta có phần thiện (tốt lành, vị tha, thánh thiện) và bên cạnh đó cũng có phần ác (xấu xa, vị kỷ, tội lỗi). Làm sao để phần thiện bừng cháy lên, đánh tan hoàn toàn phần ác kia đi. Đó chính là vấn đề mà dụ ngôn cỏ lùng trong Tin Mừng theo thánh Matthêu, Chúa Giêsu muốn nêu và dạy cho chúng ta bài học lấy thiện thắng ác, lấy thánh thắng tội lỗi, như chàng thanh niên trong bài hát, chạy về xin lỗi mẹ, hay như chàng thanh niên Phaolô tàn ác với Đạo Chúa như khi gặp được Chúa anh ta trở lại với Chúa, yêu Đạo Chúa sống thiện và thành Thánh Phaolô vĩ đại của Đạo Công giáo chúng ta hôm nay.
Thánh Kinh cho biết ngay từ thuở ban đầu Thiên Chúa tạo dựng nên vũ trụ vạn vật và con người đều tốt đẹp. Nhưng Thánh Kinh cũng cho chúng ta biết ngay từ buổi đầu, chính Satan đã cám dỗ tổ tông loài người bất tuân lệnh Chúa và từ đó tội lỗi xâm nhập vào loài người. Cho nên, Chúa Giêsu hôm nay nói rằng: "Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người (viết hoa, chính là Chúa Giêsu). Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ". Thế thì tại sao Thiên Chúa không huỷ diệt sự Ác ngay lập tức mà lại để cho sự ác hiện hữu, tác động xấu trên con người và xã hội chúng ta? Trong dụ ngôn cỏ lùng, ông chủ không nghe theo đề nghị của các đầy tớ cho nhỏ hết cỏ lùng khỏi ruộng lúa, mà ông nói cứ để cho cỏ lùng phát triển song song với lúa tốt. Ông đưa ra lý do là nếu cho nhổ hết cỏ lùng thì sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Sẽ đến giờ, đến lúc cỏ lùng và lúa tốt được tách riêng ra. Vâng, Thiên Chúa có nhiều lý do để hành động như thế đối với chúng ta là những người tốt cũng như xấu. Trước hết vì Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, không nỡ bẻ gẫy cây sậy đã dập, không dập tắt tim đèn còn khói. Thiên Chúa là vị mục tử nhân lành, giàu lòng thương xót cho nên dù có phải bỏ lại chín mươi chín con chiền lành cũng phải bỏ để phải đi tìm một con chiên lạc, dù đứa con có hoang đàng, Thiên Chúa vẫn ngày ngày đứng ngóng đợi đứa con hoang trở về xin lỗi để được thứ tha vì chỉ có Chúa là Chúa con thờ, ngoài Chúa ra, đâu là hạnh phúc?" Chúa là phần sản nghiệp con được hưởng, là chén phúc lộc dành cho con; số mạng con, chính Ngài nắm giữ” (Tv 15,2.5. Vì thế, Thiên Chúa biết và tin rằng người xấu có thể thay đổi thành người tốt, người tội lỗi có thể trở nên người công chính, nhờ hồng ân của Thiên Chúa và sức mạnh của Thánh Thần, như Lời Chúa trong Chúa trong bài đọc 1 khẳng định: “Thiên Chúa xử khoan hồng vì Ngài làm chủ được sức mạnh.
Ngài lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản chúng ta. Ngài đã cho con cái niềm hy vọng tràn trề là người có tội được Ngài ban ơn sám hối”. Cụ thể, ông Matthêu và Da-kêu phút trước còn là một nhân viên thu thuế tội lỗi, phút sau đã trở thành môn đệ Chúa. Người trộm lành phút trước còn là tên trộm dữ, phút sau đã là người được Đức Giêsu đưa vào thiên đàng hưởng hạnh phúc bên Chúa hay chúng ta trước là tội nhân nhưng sau khi lãnh Bí Tích Hoà giải, Chúa tha tội và làm chúng ta được giao hoà với Chúa và với anh chị em chúng ta với nhau. Như thế rõ ràng nhờ ơn Chúa, chúng ta hãy lấy sự thiện mà tiêu diệt sự ác, sự tội nơi chúng ta, nơi tha nhân và xã hội. Vấn đề là làm thế nào để phát triển sự Thiện và tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội?
Thưa bằng cách chúng ta phải khiêm tốn nhìn lại chính mình trong cung cách đối nhân xử thế của chúng ta với mọi người bởi vì không ai trong chúng ta hoàn toàn là thánh thiện và tốt cả. Chính sự khiêm tốn nhìn nhận chính mình, chúng ta mới nhận ra một nửa lúa tốt là sự thánh thiện và nửa cỏ lùng là tội lỗi trong chúng ta. Nửa lúa tốt là lòng yêu thương, bác ái, nhân hậu, từ bi, quan tâm giúp người; nửa cỏ lùng là ích kỷ, hận thù, dục vọng... Nửa lúa tốt là khiêm nhường, hiền lành, nửa cỏ lùng là kiêu căng, tự mãn, coi thường tất cả. Nửa lúa tốt là trong sạch, khiết tịnh, tiết độ, nửa cỏ lùng là tham sân si, lạc thú cờ bạc rượu chè gái gú... Nửa lúa tốt là công lý và hoà bình, nửa cỏ lùng là bất công và bất hiếu, bất hoà trong gia đình hay xã hội.
Người ta thường nói: “Nhân vô thập toàn”, còn Chúa Giêsu nói: “chẳng có ai nhân lành cả, trừ một mình Thiên Chúa” (Lc 18,19). Vì thế, chẳng có ai trên trần gian này hoàn toàn tốt lành, vị tha, thánh thiện cả; mà cũng chẳng có ai hoàn toàn xấu xa, vị kỷ, tội lỗi. Ước gì qua Lời Chúa hôm nay, chúng ta phải luôn chăm sóc những lúa tốt là các nhân đức nơi con người chúng ta bằng cách sống “hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong chúng ta người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho chúng ta, thì chúng ta cũng vậy, chúng ta phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, chúng ta phải có lòng bác ái” (Cl 3, 13-4) vì chưng: “Yêu thương thì không làm hại người đồng lọai; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy” (Rm 13,10). Và bên cạnh sống các nhân đức ấy, chúng ta còn phải tỉnh thức, cầu nguyện và sám hối để nhờ ơn Chúa, chúng ta sẽ dần dần loại trừ được cỏ lùng là tội lỗi, tính thư tật xấu nơi con người chúng ta. Có như thế đến mùa gặt, tức là khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, đến trước toà phán xét, chúng ta sẽ được Chúa nhân từ âu yếm nói với chúng ta: “Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín, hãy vào hưởng sự vui mừng với Chúa ngươi”. Trong niềm tin ấy, mời cộng đoàn cùng tuyên xưng Đức Tin…
10. Suy niệm của Lm. Anthony Trung ThànhTrước sự việc cỏ lùng mọc chung với lúa, người đầy tớ thưa với ông chủ rằng: “Vậy ông có muốn chúng tôi nhổ cỏ đi không?” (Mt 13,28). Thái độ của người đầy tớ trong dụ ngôn cỏ lùng hôm nay có lẽ cũng là thái độ của đại đa số con người qua mọi thời đại: không muốn cho kẻ dữ hiện diện trên trần gian này, không muốn người lành và kẻ dữ sống chung với nhau. Vì thế, chúng ta mới thấy luật “tử hình” vẫn còn được sử dụng tại nhiều nước trên thế giới.
Nhưng Thiên Chúa thì không như vậy. Người không muốn tiêu diệt kẻ dữ. Người muốn kẻ dữ, người lành sống chung với nhau cho đến tận thế, giống như Người muốn lúa và cỏ lùng sống chung với nhau cho đến mùa gặt. Tại sao Thiên Chúa lại không muốn tiêu diệt kẻ ác mà để họ sống chung với người lành? Người sợ khi tiêu diệt kẻ dữ, người ta làm tổn thương đến người lành, giống như khi nhổ cỏ lùng, người ta dễ nhầm lẫn mà nhổ luôn cả lúa chăng (x. Mt 14, 29-30). Mặt khác, Thiên Chúa là Đấng “chậm bất bình và giầu lòng khoan dung” (Tv 85,5a). Người yêu thương người lành, kẻ dữ như nhau: “Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5,45). Người không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn thống hối để được sống (x. Ed 18,23). Người không những muốn mà còn ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối (x. Kn 12,19). Tóm lại, Thiên Chúa ghét tội lỗi nhưng lại yêu tội nhân, luôn tạo cơ hội để tội nhân ăn năn hối cải (x. Rm 2,4). Nhờ vậy, lịch sử Giáo hội mới có Thánh Phêrô, Thánh Madalêna, Thánh Phaolô, Thánh Augustinô…Cũng nhờ sự kiên nhẫn và lòng khoan dung của Thiên Chúa mà biết bao lần chúng ta có cơ hội làm lại cuộc đời sau những vấp ngã.
Mẫu gương kiên nhẫn và khoan dung của Thiên Chúa nhắc nhở chúng ta điều gì?
Thứ nhất, cần phải có thái độ khoan dung và kiên nhẫn đối với Giáo Hội. Đặc tính của Giáo hội là thánh thiện, vì do Chúa Giêsu thiết lập, nhưng Giáo hội được làm nên bởi những con người, nên trong Giáo hội vẫn có những con người sai lầm, tội lỗi. Cho nên, thay vì phê phán, chỉ trích, chúng ta hãy cầu nguyện cho Giáo hội, cầu nguyện cho những người thuộc về Giáo hội được thánh thiện hơn.
Thứ hai, cần phải có thái độ khoan dung và kiên nhẫn đối với những thành viên trong gia đình. Chắc chắn ai ai cũng muốn mỗi thành viên trong gia đình của mình sống tốt, hòa hợp với nhau. Nhưng vì “bá nhân bá tính”, nên không thể tránh khỏi sai sót, lỗi lầm, dẫn đến những bất bình, va chạm. Vì thế, hãy lấy đức yêu thương, tha thứ mà đối xử và chịu đựng lẫn nhau. Thánh Phaolô căn dặn rằng: “anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo.” (x. Cl 3,12-14).
Thứ ba, cần phải có thái độ khoan dung và kiên nhẫn đối với những người chúng ta gặp gỡ hằng ngày: bạn bè, đồng nghiệp, thành viên trong các hội đoàn, thành viên trong cộng đoàn giáo xứ… Họ là những con người nên nơi họ có những điểm tốt, điểm tích cực, nhưng đồng thời cũng không thể tránh khỏi những điểm xấu, những điểm tiêu cực, vì “nhân vô thập toàn”. Thay vì nhìn những điều xấu, những điểm tiêu cực để chê trách thì chúng ta hãy nhìn những điểm tốt, những điểm tích cực để khen ngợi và khuyến khích họ. Vì tất cả mọi người đều là con cái Thiên Chúa. Thánh Augustinô đã nói: “Kẻ dữ người lành đều là con cái Chúa, được Chúa thương yêu tất cả, chúng ta cũng phải thương yêu nhau và phải có thái độ khoan dung”.
Thứ tư, cần phải có thái độ khoan dung và kiên nhẫn đối với những người tội lỗi. Cỏ lùng trong ruộng thì luôn là cỏ lùng, nhưng con người xấu có thể biến đổi trở thành con người tốt, tội nhân có thể trở thành thánh nhân. Vì thế, chúng ta cũng phải làm gì đó để xóa tan “cỏ lùng” nơi những người đang sống xung quanh chúng ta. Thánh Têrêxa Hài Đồng Giêsu đã cầu nguyện cho tử tội Pranzini và anh ta đã tỏ dấu ăn năn trước khi lên đoạn đầu đài. Cũng vậy, chúng ta có thể cầu nguyện cho kẻ dữ, cho người tội lỗi, cho những người làm hại chúng ta…để họ có cơ hội trở về nẻo chính đường ngay.
Thứ năm, chúng ta không được lợi dụng sự kiên nhẫn của Thiên Chúa, vì sự kiên nhẫn của Thiên Chúa cũng có thời hạn.
Đối với toàn thể nhân loại, thời hạn kiên nhẫn của Thiên Chúa chính là thời gian của vũ trụ này. Vũ trụ này kết thúc thì thời gian kiên nhẫn của Thiên Chúa cũng hết. Đó chính là khi mùa gặt đến, đó là ngày cánh chung. Ngày đó, Thiên Chúa sử dụng sự sự công bằng. Ngài sẽ đến và phân chia lúa và cỏ lùng ra: “Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt : hãy nhặt cỏ lùng trước đã, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi” (Mt 13,30).
Đối với từng người chúng ta, thời gian Thiên Chúa kiên nhẫn là thời gian chúng ta đang còn sống trên trần gian này. Nhưng chúng ta không biết thời gian đó là bao lâu, vì nó sẽ kết thúc một cách bất ngờ như kẻ trộm đến ban đêm (x. 1Tx 5,2), như chiếc lưới thả xuống biển (x. Mt 13,47-53). Khi thời gian kiên nhẫn của Thiên Chúa kết thúc, Người sẽ dùng sự công bằng để xét xử chúng ta. Vì thế, mỗi người chúng ta không được lợi dung sự kiên nhẫn của Thiên Chúa, không được lợi dụng tự do của mình để sống buông thả theo con đường tội lỗi mà cần phải luôn sống trong ơn nghĩa Chúa, để đón chờ ngày Chúa đến trong tỉnh thức và sẵn sàng.
Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa vì sự kiên nhẫn và khoan dung của Chúa giúp nhiều người trong chúng con có cơ hội thay đổi đời sống. Xin cho mỗi người chúng con cũng có thái độ kiên nhẫn và khoan dung như Chúa, hầu giúp anh chị em chúng con có cơ hội làm lại cuộc đời. Amen.
11. Dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng(Suy niệm của Lm Nguyễn Bình An)
Nhìn em bé nằm trong nôi, hay trong vòng tay âu yếm của bà mẹ, chúng ta thấy em thật dễ thương, vô tội và đáng mến. Trong em chất chứa một thế giới chân thật, đơn sơ và quí phái. "Nhân chi sơ tính bản thiện" phát lộ trong ánh mắt hồn nhiên và qua tiếng cười giòn giã của em. Theo thời gian, em ngây thơ diễn đạt tư tưởng và thành thật tra vấn những khúc mắc. Tinh thần thơ ấu thiêng liêng này được Chúa chúc phúc "hãy để trẻ thơ đến cùng ta, vì Nước Trời quả thật thuộc về chúng" (Mt 19,14). Đó là kho tàng nguyên thủy và địa đàng quí giá Chúa ban.
Lớn lên em biết giành ăn, dấu đồ chơi, nói láo chạy tôi, vu vạ đổ lỗi, tham lam và ích kỷ. Những tật xấu này bởi đâu mà có? Cha mẹ, anh em, bà con không ai chính thức dậy. Nhưng lúc vô tình văng tục, cãi vã, tráo hàng, đổi giá cha mẹ đã gián tiếp dậy các em "khôn sống, dại chết" và biến quan niệm sống đơn sơ, thành thật của các em thành gian dối, lừa lọc để thủ lợi. Gai góc, cỏ lồng vực từ đó "tức nước vỡ bờ" đua nhau vô lối mọc lên. Hỏi Chúa, Chúa xác quyết qua dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng.
Dụ ngôn lúa giống và cỏ lùng diễn tả một thực trạng khó khăn và cuộc chiến nội tâm trường kỳ của những ai muốn làm người hùng, làm con Chúa, làm quân tử và làm thánh nhân. Nguyên tổ Adam và Eva trong chốn bồng lai, tiên cảnh, quên lời dậy sống. La cà chuyện vãn và kết thân với kẻ thù Chúa. Ông bà hồ nghi, xiêu lòng và ăn vụng. Lúc biết xấu hổ và sợ hãi thì đã quá muộn. Ông bà sợ trách nhiệm quay sang đổ lỗi cho nhau, cho hoàn cảnh và cho con rắn.
Tại sao Chúa không cất hết sự dữ đi để con người được sống bình an và hạnh phúc? Chúa Kitô đã trả lời "Hãy để cả hai cùng lớn dậy, cuối mùa sẽ phân tách, một cất trong kho lẫm và một làm mồi lửa." Như thế Chúa chấp nhận cuộc chiến nội tâm. Chúa muốn chúng ta sử dụng sự khôn ngoan: món quà tự do. Chúa buộc chúng ta phải chiến đấu để "gần bùn mà không tanh mùi bùn." Như thế cán cân công và tội, thưởng hay phạt mới được công bằng, khẩu phục và tâm phục.
Luân lý Không Lão đề cao "Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín" và đã tạo nên rất nhiều hiền nhân, quân tử. Vì Tham, Sân, Si, lắm kẻ không kềm chế nổi lòng dục, tâm ma, đã thành những ngựa chứng gây nên không biết bao nhiêu tội đồ và tai ương trong xã hội. Rất xa xưa, văn chương Việt Nam đã diễn tả những cảnh
"Nhà kia lỗi đạo con khinh bố.
Mụ nọ chanh chua, vợ chưởi chồng."
Hôm nay giới trẻ, nhân danh tự do, bình đẳng và văn minh đã kết án cha mẹ và ông bà đức hạnh qua chiêu bài "cổ hủ, lỗi thời", để an tâm và tự do sống buông thả, lố lăng và bất nhân. Người khác vì ham làm lãnh tụ, và hư danh đã táng tận lương tâm lập phe nhóm đối lậy, gây nghi kị, hiềm khích, tạo ghét ghen và đặt điều bôi lọ, vu khống. Những hàng động ghê sợ này được che đậy bằng chủ thuyết nghe như hợp lý "thấy điều bất bình, rút dao tương trợ". Những cò mồi cơ hội chủ nghĩa này dám nói, dám làm tất cả những gì, dù bất nhân và bất nghĩa, để được nổi danh và lợi dụng tập thể hạ tình địch.
Diên, một cô gái giang hồ bất đắc dĩ, trong "Nửa Chừng Xuân" đã bị lừa gạt, lợi dụng và bị đẩy xuống hố sa đọa. Diên tởm gớm cuộc sống buôn hương, bán phấn và không muốn thấy Mai ngã vào cạm bẫy. Diên can đảm giúp Mai thoát "cơn bĩ cực, tới hồi thái lai." Thật hi hữu, nhưng câu chuyện tương tự như trên đã từng xảy ra. Điều đó chứng minh thuyết "nhân chi sơ, tính bản thiện" là đúng. Và con người ai cũng đang trên đường tìm về với Chân Thiện Mỹ, cội nguồn hay chính lộ. Con người luôn thao thức, đứng lên đè bẹp chướng ngại và tự do quay về với Chúa.
Thế giới luôn luôn là dải đất mầu mỡ và tuyệt đẹp. Con người từ muôn thủa là những khâm sai đến canh tác, phát triển và làm đẹp dương gian. Dương gian trở nên ô nhiễm và xấu sa vì ác nhân đã bôi bẩn, chớ không phải là căn tính của dương gian là xấu. Trái lại dương gian là môi trường để chúng ta thỏa chí tang bồng, thực thi chính nghĩa, trở thành chính nhân quân tử và đắc thắng tiến vào thiên quốc. Tín hữu phải là "sen giữa đầm lầy". Tín hữu phải nở hoa che kín những ô trọc, lố lăng và cảm hóa tha nhân. Tín hữu phải chiến thắng về trời trong với máu và nước mắt. Tín hữu phải là những chứng nhân sống "gần bùn mà không tanh mùi bàn". Nếu không, thì khốn thay!
12. Cỏ lùng ai gieo? - Lm Giuse Tạ Duy TuyềnCuộc sống trên trần gian luôn có người tốt, kẻ xấu, sự lành, sự dữ,... Cái tốt và cái xấu đôi khi hòa lẫn với nhau như ánh sáng và bóng tối. Và có khi cái xấu lên ngôi xâm chiếm và bóp nghẹt cái tốt như bóng tối nhậm chìm ánh sáng.
Chúa Giêsu đã dùng "dụ ngôn cỏ lùng" để trả lời cho những người thấy bức xúc trước cái xấu có mặt ở khắp mọi nơi, thậm chí cái xấu ngày càng bành trướng, lấn át cả cái tốt. Mặc dầu, Thiên Chúa luôn gieo giống tốt trong ruộng mình nhưng ma quỷ là kẻ thù của Thiên Chúa vì ghen ghét, nên đã gieo cỏ lùng là tội lỗi vào thế gian.
Cỏ lùng mà ma quỷ đã gieo rắc vào thế gian là những việc làm thiếu yêu thương, và là những lời thiếu tình hiệp nhất, gây nên chia rẽ, đau khổ, bất ổn cho cuộc sống chung. Giữa cuộc sống chung với nhau ta vẫn thấy ma quỷ gieo sự so bì, dèm pha, nói hành, nói xấu, vu oan, giáng họa, căm thù, ghen tỵ, chia rẽ, phỉ báng dẫn đến hành động gian ác, sảo trá, bất công, bóc lột, buôn gian bán lận, tranh dành, diệt trừ, tàn sát lẫn nhau...
Lời Chúa hôm nay cho ta thấy bộ mặt thật của những người thích nói xấu người khác, và hay phao tin đồn là những tay chân của ma quỷ. Họ là hiện thân của ma quỷ khi đi gieo những điều bất chính, dối gian. Cái gian tà không lấn át được chân lý. Sẽ có ngày Thiên Chúa nhổ cỏ lùng để vất vào lửa đời đời. Ngày đó họ sẽ phải khóc lóc nghiến răng vì những việc làm nhân quả xấu mà mình đã gieo vào trần gian.
Là người ky-tô hữu Chúa mời gọi chúng ta đừng bao giờ tiếp tay với ma quỷ để gieo cỏ lùng vào trần gian. Hãy gieo việc thiện. Hãy gieo lời lành. Những việc làm tốt, những lời hay sẽ mang lại cho chúng ta niềm vui và hạnh phúc khi được sống trong môi trường yêu thương và hạnh phúc. Ngược lại, khi chúng ta gieo điều xấu sẽ làm cho thế gian bất an và đầy chia rẽ, lo âu.
Người ta kể rằng: Thời trẻ, có một lần, một người bạn của Socrates chạy tới tìm ông. Người bạn này vừa thở vừa cao hứng nói: “Mình nói với cậu chuyện này, đảm bảo là ngoài sức tưởng tượng của cậu.”
“Chờ chút!” Socrates vội vã ngăn anh ta lại và nói: “Những lời mà cậu định nói với tôi, cậu đã dùng ba “cái sàng’ để lọc qua chưa?’
Người bạn của Socrates với vẻ mặt không hiểu, lặng im và lắc đầu.
Socrates nói: “Lúc mà cậu muốn nói cho người khác một việc gì đó, ít nhất cũng nên dùng ba “cái sàng” lọc qua một lượt. Cái thứ nhất gọi là chân thật, cậu phải xem xem chuyện mà cậu muốn nói cho người khác có đúng sự thật không?”
Anh bạn tiếp lời: “Tôi là nghe được trên đường đi tới đây, mọi người đều nói như vậy chứ tôi cũng không biết là có đúng sự thật không.”
Socrates lại nói tiếp: “Vậy thì nên dùng “cái sàng” thứ hai của cậu để kiểm tra đi. Nếu như nó không phải là sự thật, thì ít nhất cũng là có thiện ý tốt chứ? Chuyện mà cậu muốn kể với tôi có phải là có thiện ý không?”
Người bạn kia nghĩ nghĩ một lát rồi nói: “Không có, thậm chí còn ngược lại nữa”, người bạn này nói xong dường như cảm thấy có chút xấu hổ, liền cúi mặt xuống đất.
Socrates không ngần ngại mà nói tiếp: “Vậy thì chúng ta lại dùng cái sàng thứ ba xem thử xem, việc mà cậu vội vã để nói cho mình biết có phải là việc quan trọng không?’
“Cũng không phải là việc quan trọng!”
“Một việc không quan trọng mà lại không xuất ra từ thiện ý, hơn nữa cậu còn không biết có phải là sự thật không, thế thì cậu cần gì phải nói ra? Nói ra cũng chỉ tạo thành phức tạp cho hai người chúng ta mà thôi.”
Socrates cũng từng nói: “Đừng nghe và tin vào lời nói của những người bàn luận thị phi hay là người gièm pha, phỉ báng. Bởi vì lời mà họ nói cho bạn không phải là xuất từ thiện ý, họ đã vạch trần việc riêng tư của người khác thì đương nhiên cũng sẽ làm như vậy với bạn.”
Vì vậy, mọi người trước khi muốn nói ra một chuyện gì đó hãy dùng ba cái sàng để lọc một lượt, không làm người đưa đẩy thị phi thì đương nhiên cũng đừng để bị người khác lợi dụng làm người truyền bá thị phi.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn tỉnh thức trước những trào lưu của xã hội để biết tích lũy cái hay và bỏ cái dở. Nhất là biết mở rộng lòng đón nhận chân lý, sự thật và loại trừ những chia rẽ hận thù. Và xin cho chúng ta cũng biết gieo vào nhân thế những điều tốt hầu xây dựng một môi trường hạnh phúc, hiệp nhất và yêu thương. Amen.
13. Tự do của con người – Lm. Giuse Tạ Duy TuyềnNét nổi trội nơi con người hơn muôn loài muôn vật chính là được tạo dựng giống hình ảnh Thiên Chúa. Và dấu hiệu của sự trổi vượt ấy chính là sự tự do giống như thần linh mà các tạo vật khác không thể có được. Chính nhờ sự tự do mà con người có khả năng làm chủ mình, đồng thời cũng phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Đây là điểm mạnh và cũng là yếu điểm của con người. Con người có thể sử dụng tự do để đi theo lề luật Thiên Chúa hay đi theo những đòi hỏi của tính xác thịt và theo ý riêng của mình.
Quả thực, con người hơn mọi tạo vật khác là có khả năng biết phân biệt điều thiện điều ác, biết chọn lựa điều nào nên làm hay không nên làm, và vì thế chỉ có con người mới phải nhận lãnh trách nhiệm về việc làm của mình. Có một chuyện ngụ ngôn kể rằng:
Một hôm Satan ra lệnh cho một người kia phải thi hành một trong ba điều nó yêu cầu, nếu không nó sẽ cướp linh hồn người đó. Ba điều đó là: giết cha, hành hạ người em, uống rượu. Người đó ngẫm nghĩ: giết cha, đánh đập người em là điều trái với đạo lý làm người, còn uống rượu thì dễ quá, ai mà không làm được. Thế là anh ta quyết định đi uống rượu. Lúc đầu anh ta còn làm chủ được, nhưng về sau không còn làm chủ được mình nữa, anh đã say lúy túy và kết quả đã diễn ra đúng như qủy mong đợi. Anh ta đã giết cha, hành hạ người em và còn làm nhiều điều tội lỗi khác.
Câu chuyện trên đây có lẽ không chỉ là chuyện ngụ ngôn mà là thực tế xảy ra hằng ngày trước mắt chúng ta. Tội ác luôn tiềm ẩn trong tâm hồn chúng ta. Rơi vào một hoàn cảnh nào đó, nếu không biết tự chủ bản năng, ai cũng có thể là một tên sát nhân. Thế nhưng câu chuyện này không chỉ nêu lên mặt trái của con người, nó còn nói lên nét cao qúy trong lòng con người nữa. Thật thì người đàn ông trong câu chuyện đã không lao vào tội ác như một phản ứng bình thường. Đạo lý và lẽ phải đã đến với anh ta trước tiên. Từ thâm sâu lòng mình, con người luôn hướng về điều thiện. Con thú cắn xé mồi rồi lăn ra ngủ yên, nhưng con người thì không như thế. Thử hỏi có kẻ sát nhân nào mà không cảm thấy bị cắn rứt trong lương tâm, có hành động xấu nào mà không dày vò lòng dạ con người? Con người sinh ra vốn hướng về điều thiện, nhưng ma qủy lại luôn lôi kéo con người vào sự dữ. Thực vậy, con người luôn bị giằng co giữa thiện và ác, giữa phúc và tội. Tại sao vậy?
Thưa, bởi vì Thiên Chúa đã tạo dựng mọi sự đều tốt đẹp, thế nhưng, ma quỷ lại gieo những điều xấu vào thế gian. Nó còn gieo điều gian ác vào trong chính tâm hồn con người. Hạt giống của sự dữ đó được ấp ủ, được nuông chiều nuôi nấng bởi tâm hồn thiếu cương quyết tránh xa sự dữ, thiếu tự chủ trước những tư tưởng bất chính nên hạt giống xấu luôn có cơ hội bùng phát và một khi có cơ hội nó sẽ triển nở làm cho con người ra băng hoại.
Theo giáo lý Kitô giáo, Thiên Chúa đã dựng nên chúng ta theo hình ảnh Ngài, vì thế, khát vọng sâu thẳm nhất trong lòng ta chính là Thiên Chúa. Chọn tuân phục Chúa, chúng ta có được sự tự do đích thực, được bình an, hạnh phúc. Còn khi chúng ta bất tuân Thiên Chúa, là đánh mất ý nghĩa đời mình, là đặt cuộc sống mình dưới sự điều khiển của sự ác và sẽ bị buông mình trong hố sâu của tội lỗi, tựa như cánh diều chỉ có thể tự do bay bổng khi còn được ràng buộc với sợi dây, con người chỉ có thể được tự do sống trong hạnh phúc khi tự ràng buộc đời mình theo lề luật của Chúa mà thôi.
Tuy nhiên, vì bản tính con người đã bị thương tích do tội nguyên tổ trở nên yếu đuối, dễ sa vào những cám dỗ tội lỗi, như lời thánh Phaolô đã nói: "sự lành tôi muốn làm nhưng tôi lại không làm, còn sự dữ tôi không muốn làm nhưng tôi lại cứ làm". Đó chính là sự giới hạn của mình, chúng ta cần phải nhờ ơn Chúa qua việc cầu nguyện, năng lãnh nhận các bí tích để xin Thiên Chúa gia tăng ơn cần thiết mà biết làm điều lành tránh điều dữ, và gìn giữ ta trong ơn thánh của Người, mà trong giáo lý chúng ta gọi là ơn thánh hoá và ơn trợ giúp. Vì vậy, để gìn giữ vẻ đẹp linh hồn mình luôn là hình ảnh sống động của Thiên Chúa, chúng ta cần thường xuyên cầu nguyện, siêng năng tham dự thánh lễ và nếu chúng ta lỡ phạm tội chúng ta cần can đảm đến với bí tích giải tội để được ơn tha thứ và qua đó, Chúa sẽ ban ơn soi sáng để chúng ta biết sống đúng với phẩm giá làm người của mình hơn.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta luôn can đảm nói không với sự dữ, luôn kiên trường tránh xa những mưu chước cám dỗ của Sa-tan và luôn trung thành theo giáo huấn của Chúa, ngõ hầu chúng ta luôn trở thành con cái của Thiên Chúa, con cái của tự do không lệ thuộc bởi đam mê tội lỗi. Amen.
14. Diệt cỏ lùng bằng nhân đức(Suy niệm của Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền)
Một nhà hiền triết dẫn các học trò đến trên bãi cỏ hoang và hỏi các học trò: Làm thế nào để diệt trừ hết cỏ hoang này?
Một học trò thưa: “Dạ thưa thầy, chỉ cần có một cái xẻng thôi là xong hết ạ!”Nhà hiền triết khe khẽ gật đầu. Một người học trò khác như phát hiện ra điều gì mới, nói tiếp: “Dạ thưa thầy, đốt lửa để diệt cỏ cũng là một cách rất hay đấy ạ!”Nhà hiền triết im lặng mỉm cười, ra hiệu gọi một người khác. Người học trò thứ ba nó: “Thưa thầy, rắc vôi lên cũng có thể diệt được hết tất cả các giống cỏ đấy ạ!”. Tiếp ngay sau đó là người học trò thứ tư anh ta nói: “Diệt cỏ phải trừ tận gốc, chỉ cần nhổ được rễ lớn là xong hết!”. Các học trò đã lần lượt nói hết suy nghĩ của mình, nhà hiền triết mới nói: “Muốn diệt hết cỏ dại ở bãi hoang, chỉ có một cách hay nhất, đó là hãy trồng cấy mùa màng lên đấy. Cũng như vậy, muốn để linh hồn không phải buồn lo tản mạn, thì cách duy nhất là hãy chiếm cứ nó bằng những đức tính tốt”.
Đây là một câu chuyện thật ý nghĩa. Ý nghĩa vì nó rút cho chúng ta một bài học làm người thật giản dị. Muốn trở nên người tốt thì không phải chỉ bỏ tật xấu mà quan yếu là tập thói quen tốt mới có thể giảm dần tính xấu.
Con người chúng ta mặc dầu được tạo dựng giống hình ảnh Thiên Chúa nhưng lại được đặt giữa thế gian nên ma qủy cũng gieo vào hồn ta những cỏ dại là tính hư nết xấu. Có đôi lúc chúng ta ngủ mê trong đam mê nên để cỏ dại mọc kín tâm hồn chúng ta. Có đôi lúc chúng ta mải mê trong danh vọng nên để cho tính hư nết xấu, cùng thói kiêu căng giả hình phát triển mạnh mẽ nơi chúng ta.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn lúa và cỏ lùng như muốn nhắc nhở chúng ta sự phát triển rất nhanh của tính hư nết xấu trong con người chúng ta. Chỉ một chút thờ ơ thì cỏ lùng đã lấn lướt cây lúa. Cũng vậy, chỉ một chút mất cảnh giác cũng đủ chúng ta lây nhiễm biết bao thói đời xấu xa. Cỏ thì dễ mọc. Lúa thì phải chăm bón. Thói xấu thì dễ nhiễm, nhưng nhân đức phải tập luyện mới thành. Đó là nỗi khổ mà thánh Phaolô đã từng thốt lên: “việc lành tôi muốn làm mà tôi lại không làm. Việc dữ tôi không muốn làm mà tôi lại làm”. Đó là lý do mà có biết bao người đang hiền lành bổng dưng làm chuyện ác, đang sống tốt bỗng trở thành kẻ sát nhân. Đó cũng là mâu thuẫn tự nội tâm con người và vượt ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Nhưng hôm nay Chúa bảo chúng ta đừng lo lắng hay thất vọng. Hãy tin tưởng vào sức mạnh của ân sủng Chúa. Chính Chúa sẽ hoàn tất những điều tốt đẹp nơi chúng ta. Tựa như một cây cải nhỏ bé tưởng chừng như bị nuốt chửng giữa cỏ dại um tùm nhưng một lúc nào đó nó sẽ trở thành cây cao bóng cả. Hay việc tốt chúng ta làm tuy nhỏ bé như nắm men được ủ vào ba thúng bột, thế mà nó làm cho tất cả đều phải dạy men. Hãy kiên nhẫn rèn luyện nhân đức. Hãy kiên nhẫn sửa lại lỗi lầm bằng những việc cao thượng hơn hầu khống chế những tính hư nết xấu trong ta.
Cuộc sống con người có cái tốt, cái xấu. Nó có thể biến chúng ta thành thiên thần hay ác quỷ trong một khoảng cách rất gần. Điều quan yếu là chúng ta đừng bao giờ mất cảnh giác với lời mời gọi đi vào đường xấu. Hãy tỉnh thức kẻo sa vào cám dỗ. Hãy nói không với tội lỗi. Hãy tránh xa môi trường xấu để giữ mình khỏi quyến luyến tội lỗi.
Người xưa nói rằng: “biết mình yếu thì đừng ra gió”. Hãy tự biết sự yếu đuối của mình để phòng tránh những cám dỗ tội lỗi. Hãy nhìn nhận sự yếu đuối của mình để cậy dựa vào ân sủng Chúa. Hãy để cho Chúa dẫn dắt chúng ta đi trong ánh sáng Lời Chúa. Hãy rèn luyện các nhân đức tốt để đẩy lùi những thói xấu ra khỏi con người chúng ta. Hãy nuôi dưỡng những mầm sống lương thiện thay cho những ý đồ bất chính. Hãy làm cho tâm hồn mình trở thành miền đất màu mỡ cho Tin Mừng của Chúa được vươn lên thành những nhân đức cao đẹp.
Ước gì chúng ta hãy làm đẹp cuộc đời mình thành những cánh đồng lúa xanh tươi bằng những việc lành phúc đức. Xin đừng để tính lười biếng mà biến hồn ta thành nơi chất chứa những điều xấu xa. Xin cho chúng ta biết chiến thắng cỏ lùng bằng việc rèn luyện những nhân đức tốt thay cho những cái xấu làm mất vẻ đẹp cuộc đời chúng ta. Ước gì chúng ta luôn biết cậy dựa vào ơn Chúa để hoàn thiện đời mình nên hoàn hảo như Cha chúng ta ở trên trời là Đấng hoàn hảo. Amen.
15. Như hạt giống tốt(Suy niệm của Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến)
Bài tin mừng Chúa nhật nầy gồm ba dụ ngôn về Nước Trời: Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30), dụ ngôn hạt cải (13:31-32); dụ ngôn men trong bột (13:33); lý do dùng dụ ngôn (13:34-35) và giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43). Ba dụ ngôn nầy có nhiều điểm chung: - Tất cả đều hướng về “ngày thu hoạch”, chứ không phải tình trạng hiện thời; - Phương thức làm là hạt giống/men được gieo vào trong một môi trường; - Các dụ ngôn nhấn mạnh kết quả mà hạt giống/men mang lại cho môi trường (cc. 30b.32.33).
Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30)
Liên hệ với dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy tiếp tục nói về Nước Trời bằng câu chuyện hạt giống. Khác với dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy không nói về các loại đất trong đó các hạt giống được gieo vào, mà nói về hạt giống. Dụ ngôn trước nói về đất tốt (13,8.23) giúp cho hạt giống trổ sinh nhiều bông hạt. Dụ ngôn nầy đề cập đến hạt giống tốt (c. 24), không bị cỏ lùng làm chết đi, mà sẽ sinh nhiều hạt và được thu vào kho lẫm (c. 30). Điểm khác biệt nữa trong dụ ngôn nầy là sự can thiệp bởi các yếu tố bên ngoài: một đàng là kẻ thù gieo cỏ lùng vào ruộng lúa (c. 25); đàng khác là quyết định của chủ ruộng để cho lúa và cỏ lùng mọc chung với nhau cho đến ngày gặt, bởi ông biết phẩm tính của hạt giống (c. 30). Có thể phân chia bố cục của đoạn nầy như sau: - Khởi điểm về hạt giống tốt (c. 24); - Hạt giống lớn lên chung với cỏ lùng (cc. 25-26); - Lúa tốt được tách ra khỏi cỏ lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Khởi điểm về hạt giống tốt (c. 24)
Matthêô dùng tĩnh từ kalos, “tốt” trong một số hình ảnh ẩn dụ như trái tốt (3,10; 7,19), công việc tốt (5,16), cây tốt (12,33), hạt giống tốt (13,24), hạt ngọc tốt (13,45), cá tốt (13,48). Các hình ảnh nầy đều nằm trong văn mạch của trình thuật về ngày cánh chung. Đến thời sau cùng, cây nào sinh trái tốt thì được giữ lại, cây nào không sinh trái hoặc sinh trái xấu sẽ bị chặt đi và vất vào lửa; cá tốt sẽ được bỏ vào giỏ, còn cá xấu thì bị quăng ra ngoài. Cũng thế hạt giống tốt sẽ được cất vào kho lẫm, trong khi cỏ lùng sẽ bị gom góp lại thành bó và bị đốt đi.
Hạt giống lớn lên chung với cỏ lùng (cc. 25-26)
Trong đoạn nầy dưới hình thức trình bày, Matthêô nói đến sự xuất hiện của cỏ lùng và lớn lên chung của nó với hạt giống trong cùng một thửa ruộng. “Kẻ thù”, echthros, là người gieo cỏ lùng vào đó, cũng là ma quỉ, diabolos (c. 39), là kẻ đối nghịch với “ông chủ”, kyrios (c. 28). Kẻ thù gieo cỏ lùng lên trên hạt giống tốt nhằm phá hoại hạt giống tốt và ngăn cản hạt giống sinh trái.
Câu 25 mô tả các hành động liên tiếp và hoàn thành của kẻ thù: èlthen, “đã đến”, epespeiren, “đã gieo lên trên” và apèthen, “đã ra đi”. Các hành động diễn ra rất nhanh trong khung cảnh thoi gian là “lúc mọi người đang ngủ”, en tò katheudein. Matthêô thường mô tả một biến cố “sự dữ” diễn ra trong khi một người đang ngủ: Chúa Giêsu đang ngủ trên thuyền thì giông bão ập đến (8,24), trong khi các môn đệ đang ngủ, Chúa Giêsu chiến đấu với cám dỗ trong Vườn Cây Dầu, và người tội lỗi đang đến bắt Ngài (x. 26,40-45). Ở đây Matthêô chỉ nhắm mô tả sự kiện là ma qủi lợi dụng lúc người ta đang ngủ để gieo cỏ lùng vào.
Cỏ lùng được kẻ thù gieo vào giữa hạt giống tốt và lớn lên cùng hạt giống (c. 26). Trong 10,16 Matthêô nói đến việc chiên được sai đến giữa đàn sói. Trong cả hai trường hợp Matthêô đều cho thấy là hạt giống và chiên không bị biến dạng hay hư hỏng bởi việc sống chung nầy. Cỏ lùng và hạt giống tốt cùng lớn lên và chúng phát triển theo cách của chúng. Ở đây cả hai được mô tả là lớn lên cùng thời. Trong 13,30, có sự quyết định của gia chủ nữa, “Hãy để chúng cùng lớn lên”. Hạt giống tốt kết trái, cỏ lùng cũng phơi bày mình ra. Tỏ hiện, phainò, ở đây là tự phơi bày mình ra cho người khác thấy (x. 9,33; 24,30); khi còn là hạt, khó phân biệt được đâu là cỏ lùng và hạt giống.
Chủ đề chính của dụ ngôn là hạt giống. Chủ ruộng đã gieo hạt giống, speirò, vào ruộng của mình. Kẻ thù đến và gieo thêm cỏ lùng “giữa hạt giống”; động từ epi-speirò chỉ việc gieo lên trên. Cách mô tả nầy cho thấy mục đích xấu của kẻ thù. Tuy nhiên, hạt giống vẫn mọc lên và kết trái. Matthêo nói đến việc kết trái, karpos, như trong dụ ngôn trước (13,8). Việc kết trái chứng tỏ là hạt giống tốt, nên mới sinh trái tốt (7,18.20), và không bị ảnh hưởng bởi việc lớn lên chung với cỏ lùng.
Lúa tốt được tách ra khỏi cỏ lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Đoạn nầy ở hình thức đối thoại giữa chủ ruộng và các tôi tớ. Các tôi tớ đặt các câu hỏi, và gia chủ trả lời và ra mệnh lệnh. Kẻ thù ra đi, các tôi tớ đến với gia chủ trình bày về sự hiện diện của hạt giống xấu trong ruộng (c. 27). “Người gieo hạt giống tốt” trong câu nhập đề, bây giờ được xác định chính là gia chủ, oikodespotès. Gia chủ nầy chính là hình ảnh của Thiên Chúa (20,1; 21,33); bởi đó kyrie cũng hiểu theo nghĩa nầy. Các tôi tớ đặt vấn đề về nguồn gốc hạt giống xấu giữa ruộng của ông chủ: “Ông đã chẳng gieo hạt giống tốt hay sao?” Câu trả lời chờ đợi khẳng định “Vâng, tôi đã gieo hạt giống tốt”. Câu hỏi tiếp theo về nguồn gốc cỏ lùng “Bởi đâu lại có cỏ lùng?” Trong Matthêô, khi đặt vấn đề về nguồn gốc một sự kiện, thường cho thấy sự kiện ấy vượt qua trí hiểu của con người, và cả sự bất lực của con người trong giải quyết vấn đề (13,27; 13,54.56; 15,33; 21,25). Bởi đó, ông chủ không để cho các tôi tớ làm theo cách suy nghĩ của họ là đi nhổ ngay cỏ lùng ra khỏi ruộng.
Chỉ gia chủ mới biết nguồn gốc của cỏ lùng, còn tôi tớ không biết điều nầy, nên họ phải chờ đến ngày gặt (c. 28). Ông gọi đó là kẻ thù của ông, vì cỏ lùng đã được gieo vào trong ruộng của ông. Chính ông quyết định thời hạn để cho cỏ lùng lớn lên chung với hạt giống, và khi nào thì chúng sẽ bị đốt trong lửa. Động từ syllegò, “thu góp” (cc. 28.29.30) được dùng đến 3 lần trong đoạn ngắn nầy. Các tôi tớ muốn thu góp ngay cỏ lùng (c.28), nhưng gia chủ lo ngại việc thu góp nầy sẽ ảnh hưởng đến hạt giống tốt (c. 29). Bởi đó ông để cỏ lùng mọc chung trong ruộng của ông cho đến ngày gặt (c. 30). “Mùa gặt” và “thời gian” gắn liền với nhau và mang ý nghĩa cánh chung. Chính “thời gian”, kaipos, xác định tính chất của mùa gặt. Đó là mùa gặt của thời cánh chung (8,29; 21,34). Chính đợi đến ngày cánh chung, mọi sự mới tỏ lộ ra và được giải quyết (13,47-50; 22,1-14; 25,31-46). Hạt giống tốt thì sinh hạt, còn cỏ lùng thì không; như thế ông chủ dùng nguyên tắc “xem quả thì biết cây” (7,18) để chỉ cho tôi tớ biết cách phân biệt và hành động trong ngày gặt. Cỏ lùng thì bó lại và đốt đi, còn lúa tốt cất vào trong kho lẫm của gia chủ (13,30b.40; 3, 12).
Thiên Chúa gieo hạt giống tốt xuống, và Ngài thu gặt hoa trái. Trên mảnh ruộng của Thiên Chúa ở trần gian, hạt giống tốt và cỏ lùng sống chung. Hạt giống tốt phải sinh hoa trái tốt, vì chỉ như thế nó mới được thu hoạch và cất vào kho lẫm của Thiên Chúa.
Dụ Ngôn Hạt Cải (13,31-32)
Lần nữa Chúa Giêsu nói về dụ ngôn một hạt giống khác. Đó là hạt cải. Dụ ngôn nầy được thuật lại trong Mc 4,30-32 và Lc 13,18-19. Hạt cải mọc dọc theo vùng Biển Galilêa. Chiều cao loại cây một năm nầy thay đổi từ 0,6096 m - 1,8288m. Lá mọc từ gốc mà lên. Đến mùa cây trổ sinh rất nhiều bông nhỏ màu vàng. Hạt cải dùng làm dầu, một thứ hương liệu (ABD 2,812).
Khác với dụ ngôn hạt giống tốt, dụ ngôn nầy nhấn mạnh đến kết quả cuối cùng của hạt cải, rất tương phản với tình trạng khởi đầu. Tính cách tương phản nầy được diễn tả bởi hai tính từ mikroteron, “nhỏ nhất” và meizon, “lớn nhất” (c.32). Sự tương phản nầy nhấn mạnh sự sống lớn mạnh và năng động của Nước Trời. Hạt cải lớn lên thành “cây”, devdron, nghĩa là nó có hình dáng và kích thước như một thân cây.
Hình ảnh ẩn dụ “chim trời đến ẩn náu trong cành của nó” lấy từ Cựu ước. Sách Đaniel 4 và Ezekiel 31 so sánh vua Aicập như một cây to lớn, “thân nó cao lớn hơn mọi cây cối trong cánh đồng, chồi lộc ra nhiều, cành lá vươn rộng” (Ezk 31,5), mà các chư hầu như chim trời tìm đến ẩn náu và làm tổ, “Trên cành cây, mọi giống chim trời đến làm tổ, dưới bóng lá cành, mọi dã thú nẩy nở sinh sôi, và dưới bóng nó, vô số dân tộc đến cư ngụ” (Ezk 31,6; Đaniel 4,9.18). Bởi đó, hình ảnh nầy được dùng trong dụ ngôn ám chỉ việc các dân tộc tìm đến Nước Trời vào thời cánh chung, để được cư ngụ và hưởng sự sống trong đó.
Cây cải của Nước Trời thay thế cây sự sống trong vườn Eđen, bởi Nước Trời ban sự sống cho mọi dân tộc và mọi người.
Dụ Ngôn Men Trong Bột (13,33)
Dụ ngôn nầy không dùng hình ảnh hạt giống nữa, mà một nhúm men, zymè. Giống như dụ ngôn trước, dụ ngôn nầy nói đến sự nhỏ bé lúc ban đầu và lớn mạnh vào lúc cuối. Tuy nhiên dụ ngôn nầy còn nhấn mạnh một khía cạnh khác. Đó là sự sống của Nước Trời làm biến đổi cả môi trường nơi men Nước Trời được bỏ vào.
Kết luận: Nước Trời là Chúa Giêsu Kitô. Ngài đến trần gian như hạt giống chịu chôn vùi trong lòng đất. Không để tỏ lộ công khai một dáng vẻ to lớn và huy hoàng nào; trái lại nhỏ bé và thầm lặng. Tuy nhiên Ngài đã làm dậy lên trần gian và khi đã hoàn thành sứ mạng, Ngài trở nên nơi ơn cứu độ duy nhất cho mọi người.
16. Cuộc chiến cỏ dại trường kỳ - AM. Trần Bình AnLance Edward Armstrong, sinh năm 1971, là một cựu vận động viên đua xe đạp chuyên nghiệp nổi tiếng người Mỹ. Ông từng được biết đến như một vận động viên xe đạp đã phá kỷ lục giải Tour de France, khi giành chiến thắng bảy lần liên tục, sau khi vượt qua bệnh ung thư tinh hoàn, nhà sáng lập và chủ tịch của Tổ chức Lance Armstrong, một tổ chức nghiên cứu và hỗ trợ cho bệnh nhân ung thư. Tháng 10 năm 2012, Lance Armstrong bị phát hiện liên quan đến vụ bê bối doping và bị tước hết mọi danh hiệu vô địch và bị cấm thi đấu môn xe đạp suốt đời.
Tên khai sinh của ông là Lance Edward Gunderson, sinh ngày 18 tháng 9 năm 1971. Khởi nghiệp đua xe đạp vào năm 1990, Armstrong đã chuyển lên thi đấu chuyên nghiệp chỉ một năm sau đó. Tháng 10 năm 1996, ông được chẩn đoán là mắc ung thư tinh hoàn với một khối u đã di căn tới não và phổi và tiên lượng bệnh ban đầu xấu. Quá trình điều trị ung thư của ông bao gồm giải phẫu não và tinh hoàn, hóa trị kéo dài.
Mặc dù vậy, Armstrong vẫn tiếp tục thi đấu, và đến năm 1999, đã giành được chiếc áo vàng danh giá Tour de France lần đầu tiên và giữ được ngôi vị này trong 7 lần liên tục, được ghi nhận trong lịch sử bộ môn đua xe đạp đường trường, là người duy nhất chiến thắng 7 lần liên tiếp, phá vỡ kỷ lục trước đó là giành chiến thắng 5 lần từng đạt bởi Miguel Indurain, Bernard Hinault, Eddy Meckx, và Jacques Aquetil.
Tuy nhiên, sự nghiệp một đời của Armstrong bị xóa bỏ sau một bản cáo buộc của Ủy ban Phòng chống Doping Hoa Kỳ U.S. Anti-Doping Agency - USADA), kết tội Armstrong và các tay đua đội Bưu điện Mỹ đã thi đấu gian lận bằng cách sử dụng chất kích thích và tìm cách qua mặt các cuộc kiểm tra doping. Sau khi xem xét và đồng ý với các cáo buộc này, ngày 22 tháng 10 năm 2012, Liên đoàn xe đạp quốc tế đã ra phán quyết tước 7 danh hiệu vô địch Tour de France và cấm thi đấu suốt đời đối với Armstrong, đặt dấu chấm hết của cựu vận động viên đua xe đạp từng là tấm gương về nỗ lực tập luyện và thi đấu. (Wikipedia)
Lance Armstrong đã hoàn toàn mất tất cả vì trò gian lận. Hạt giống nghị lực ganh đua xen với cỏ dại doping đã gây ra thảm họa. Trong bài Tin Mừng Chúa nhật hôm nay, Đức Giêsu kể dụ ngôn cây lúa và cỏ dại tranh sống cho đến ngày chung thẩm.
Cỏ dại trong lòng
Chủ ruộng chính là Thiên Chúa, đã gieo hạt giống lương tâm trong sáng vào lòng từng người, để cây lúa đơm bông, kết hạt. Nhưng Satan lại lén lút gieo cỏ dại vào ruộng lúa, khiến cho lương tâm mờ tối, lầm lạc. Khi chịu phép rửa tội, tín hữu Kitô lại được tái gieo vào lòng hạt giống Tin Mừng, nhưng ác thần cũng ráo riết gieo tiếp cỏ dại, hòng lấn át, bóp nghẹt Lời Chúa. Vì tôn trọng tự do con người, Thiên Chúa không hủy diệt ngay cỏ dại.
Trong từng lúc, từng hoàn cảnh, con người đều phải đứng trước sự chọn lựa dứt khoát. Sống trong sáng, tốt lành theo hạt giống Lời Chúa, hay tham, sân si, hưởng lạc theo cỏ dại xác thịt. “Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế." (Mc 7, 15, 21-23)
Một sự chiến đấu dai dẳng, khốc liệt diễn ra giữa tinh thần và xác thịt, giữa cây lúa và cỏ dại. Chính Thánh Phaolô đã cảm nghiệm:“Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm; sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm.” (Rm 7, 19) May mắn thay, Đức Giêsu đã kịp thời đến cứu vãn tình thế nguy nan “Khốn thay cho tôi! Ai có thể cứu tôi khỏi thân xác hư đốn này? Tạ ơn Thiên Chúa, nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.” (Rm 7, 24-25) Nhờ đó, Thánh Phaolô sau cùng đã chiến thắng bản thân, nhổ được cỏ dại trong lòng:”Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin.” (2Tm 4, 7)
Cỏ dại trong đời
Trong xã hội thực dụng hôm nay, cỏ dại mọc nhan nhản, tươi tốt, xum xuê, xanh mướt, át cả cây lúa gieo trồng. Bất cứ môi trường nào hầu như cỏ dại cũng giành phần thắng lợi, lấn lướt, phát triển hơn cây lúa èo uột, lép vế. Trước đám cỏ dại vô đạo, phi nhân, buông tuồng mất nết, Đức Giêsu không ngần ngại cảnh báo: “Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin đây phải sa ngã, thì thà buộc cối đá lớn vào cổ nó mà ném xuống biển còn hơn.” (Mc 9, 42)
Với cỏ dại, con người vẫn thản nhiên chấp nhận sống chung. Mackeno, vẫn giữ đạo, đi lễ đọc kinh, mặc cho cỏ dại tha hồ tác oai, tác quái. Nhưng Đức Giêsu lại đòi hỏi một thái độ tích cực khó tránh né. "Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã được món lợi là người anh em mình. Còn nếu nó không chịu nghe, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để mọi công việc được giải quyết, căn cứ vào lời hai hoặc ba chứng nhân. Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa Hội Thánh. Nếu Hội Thánh mà nó cũng chẳng nghe, thì hãy kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế. (Mt 18, 15-17)
Chủ Ruộng khoan dung
Làm ruộng thì nông dân nào cũng đều tích cực nhổ bỏ, phòng trừ cỏ dại, để chăm sóc cây lúa tươi tốt, mới mong bội thu. Làm người cũng thế, ai cũng mong muốn xã hội lành mạnh, ổn định, không còn kẻ ác ức hiếp người lành, không còn cảnh bất nhân, man trá, bất công, phi lý. Người ta dùng luật lệ và hình phạt để răn đe và phòng chống tội ác. Thế nhưng, đường lối Thiên Chúa lại khác. Bởi vì “Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giàu tình thương. Chúa nhân ái đối với mọi người, tỏ lòng nhân hậu với muôn loài Chúa đã dựng nên.” (Tv 145, 8-9)
Dù không chấp nhận điều ác, Thiên Chúa vẫn không dùng bạo lực để tiêu diệt sự dữ, mà nhân từ, khoan dung chờ đợi sự cải hóa, sám hối trở về chánh đạo.'Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối để được sống.”(Ed 33, 11). Do vậy, Ngài chờ đến ngày chung thẩm mới xét đoán luận phạt và ban thưởng. “Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi.” (Mt 13, 30)
Thiên Chúa giàu lòng thương xót, đã ban cho Kitô hữu nhiều vũ khí chống lại sự dữ, chống lại cỏ dại trong đời. Đó chính là Lời Chúa, Thánh Thể và nhất là Đức Chúa Thánh Thần, ban sức sống, sức mạnh, can đảm chống lại ba thù, chống lại cỏ dại đương thời.
“Xác thịt là đặc công nằm sẵn trong con, sách báo, phim ảnh, bè bạn xấu là những khí giới ngày càng tối tân hơn. Nếu con không hiện đại hóa khí giới của con: Cầu nguyện, bí tích, hy sinh,… Nếu con không tỉnh thức canh phòng, nếu con không dẹp ngay mầm mống nổi loạn, nếu con nuôi dưỡng đặc công, nếu con bỏ các đồng minh là các thánh, là bạn tốt, con sẽ bị tấn công vũ bão và thảm hại.” (Đường Hy Vọng, số 439)
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa ân ban Đức Chúa Thánh Thần đến giúp chúng con can đảm, mạnh mẽ, khôn ngoan, bền vững chiến đấu và chiến thắng cỏ dại, sự dữ, ba thù, đang bao vây tấn công chúng con hàng ngày, hàng giờ.
Lạy Mẹ Maria, Mẹ đã đạp nát đầu con rắn đầu mối tội, xin Mẹ cầu bầu che chở chúng con khỏi những thách đố, cạm bẫy thế gian, để chúng con sống mãi trong ân nghĩa Thiên Chúa. Amen.
17. Nước Trời được ví như...(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Đoạn Tin Mừng dài hôm nay chỉ có một chủ đề duy nhất: qua một số hình ảnh dễ hiểu Nước Trời được phác lên những nét đặc thù mà, thoạt tiên xem ra rời rạc nhưng nhìn kĩ chúng bổ sung cho nhau cách hết sức chặt chẽ. Tuy nhiên để hiểu sâu rộng hơn, tôi thiết nghĩ cần phải đầu tư đội chút suy nghĩ. Hai dụ ngôn đầu chẳng hạn, nhiều lần ta được giải thích: sức mạnh của Nước Trời được ví như hạt cải, tuy nhỏ bé nhưng lại mọc thành cây lớn, như dúm men ít ỏi mà làm cho cả ba thúng bột dậy men, vì đó là sức mạnh của chân thiện mỹ, mà chân thiện mỹ thì không gì có thể cưỡng lại được. Điều này nếu có đúng thì chỉ trên suy luận lô-gic, thực tế cho thấy: ngay cả giữa các tu sĩ nhiều người còn nghi ngại về sức mạnh của gương mù gương xấu hơn là tin tưởng vào sức mạnh của gương lành hay nhân đức. Ngay cả một Giáo Hội rất tự hào về các chân lý mình sở đắc mà nhiều khi cũng còn run sợ, lép vế trước các thói đời, lạc thuyết… Sức mạnh vô địch của Nước Trời, theo Đức Giêsu, chắc phải hệ tại ở một điều gì khác lắm…
Dụ ngôn thứ ba thì Đức Giêsu kể, rồi lại được chính Người giải thích nhằm đáp ứng yêu cầu của các môn đệ. Nhiều người cho rằng dụ ngôn này nói về tình trạng chịu vậy của người lành phải sống chung với kẻ dữ chờ ngày phán xét; nếu quả thật là thế thì ý nghĩa của nó đi ngược hẳn lại, và triệt tiêu hai dụ ngôn trên. Chắc chắn không thể thế được! Hơn nữa nhiều người trong chúng ta vẫn hiểu là Đức Giêsu ví von Nước Trời giống như hạt cải, như nhúm men…, thậm chí nhiều cuốn Kinh Thánh còn đặt tiêu đề ‘dụ ngôn cỏ lùng’ dễ gây hiểu lầm (Nước Trời giống như cỏ lùng?). Thực ra các dụ ngôn đều là những câu chuyện, và ở đây Nước Trời được ví như ba hành động chứ không phải ba vật thể. Riêng dụ ngôn thứ ba (lúa tốt và cỏ lùng) Nước Trời được ví với thái độ của chủ ruộng: ông chấp nhận tình trạng sống chung tốt xấu vì một mục đích nào đó cao cả hơn. Nếu ta đọc cả ba dụ ngôn và hiểu ba hành động trong thế liên hoàn, có thể ý nghĩa sẽ hiện rõ hơn chăng? Tôi thử suy diễn:
Nước trời chính là lòng từ nhân của Thiên Chúa và thực tại trong đó lòng thương xót của Ngài ngự trị và hành động. Lòng nhân này chấp nhận, và thực tế còn như ‘mong’ cho có sự dữ, ‘đòi’ phải có sự tội trên trần gian này, mọi nơi và qua mọi thời đại (kể cả trong Hội Thánh, trong đời tu… và đương nhiên nơi từng tâm hồn…) Felix culpa là thế!; ‘Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt!’ Yếu đuối và tội lỗi không hề làm cho tình yêu thương xót này bị giảm sút hay thu hẹp lại. Thoạt nhìn lòng nhân ái có vẻ âm thầm và rất mực khiêm tốn, nhưng chính trước tội lỗi và sự dữ nó lại có cơ càng lớn mạnh và bùng nổ mạnh mẽ hơn. ‘Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải (nhỏ bé) người nọ lấy gieo trong ruộng mình…như nắm men vùi vào ba thúng bột…’ Và trong chính cái môi trường tội lỗi và thấp kém đó (thửa đất đen hay mấy thúng bột chai lì) lòng thương xót càng chứng tỏ được cái sức mạnh cải tạo và biến đổi vô địch của nó, ‘cho đến khi tất cả bột dậy men’.
Lấy trường hợp thầy thuốc chẳng hạn, một hình ảnh mà Đức Giêsu đã từng sử dụng để nói về chính mình. Nghề của thầy thuốc cần, và gần như đòi, phải có người đau yếu bệnh tật. Người ta không gởi bác sĩ tới nơi toàn người khỏe mạnh, lành lặn. Bệnh càng nhiều và con bệnh càng hiểm nghèo thì tay nghề của bác sĩ, không những không mai một, mà ngược lại còn phát huy và nổi danh hơn. Một bác sĩ được gởi tới bệnh viện chính là để chữa bệnh cho thật nhiều bệnh nhân, nhất là các ca bệnh nặng nhất… cho tới khi họ hoàn toàn bình phục có thể về nhà. Nước Trời của Đức Kitô là như thế đó và kế hoạch của Thiên Chúa là như vậy!
Cụ thể hơn, ta thử nhìn vào trường hợp cha sở họ Ars - thánh Gioan Vi-a-nê, một hình ảnh mà tôi đã nhiều lần chiêm ngắm trong sứ vụ linh mục của mình. Sứ mệnh mục tử tìm chiên lạc của ngài gần như đòi ngài phải được phái tới một họ đạo hẻo lánh, khô khan, nguội lạnh như cái họ đạo Ars thời đó. Và chính vì được gởi tới cái họ đạo tội lỗi bê tha này mà từ một linh mục tầm thường vô danh, Gio-an Ma-ri-a đã trở nên lừng danh thánh thiện; và vì ngài đã trung thành ở lại phục vụ chứ không trốn chạy (như ngài đã từng muốn làm) mà họ đạo Ars và cả vùng lân cận dần dần được cải hóa. Có như thế, Gioan Maria Vi-a-nê mới nối bước theo chân Thầy Giêsu, mới xứng danh là linh mục của Nước Trời - linh mục của Giêsu cứu độ, của Thiên Chúa nhân hậu và xót thương. Chính vì thế mà, nếu muốn trở thành một linh mục (hay Kitô hữu) của Nước Trời, tôi không thể khác hơn… là chấp nhận sống giữa một trần gian tội lỗi, để có nhiều người nhận ra rằng: ‘Nước Trời đang ở giữa anh em’.
Lạy Thiên Chúa là chủ của Nước Trời đang được thể hiện nơi trần gian, xin biến đổi con nên linh mục của Nước Trời, để con không phàn nàn kêu trách tội lỗi của người đời, không khó chịu, chán nản trước các lầm lỗi của chính mình, cũng như của các anh em con. Ngược lại xin cho con biết dâng lời cảm tạ vì nhờ đó con càng được đồng hành với lòng thương xót Chúa, được tiến bộ và lớn mạnh lên trong sức mạnh yêu thương, và được tham gia vào hiệu năng cải hóa và biến đổi mà chỉ có lòng thương xót thập giá mới có thể thực sự mang lại. Amen.
18. Con người, không phải cỏ cây(Suy niệm của John. W. Martens – Văn Hào, SDB chuyển ngữ)
Mt 13, 28: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi để gom cỏ lùng lại không?”
Dụ ngôn cỏ dại giữa ruộng lúa chỉ có trong tin mừng Matthêu. Đó là dụ ngôn về cánh chung, về ngày phán xét sau cùng. Đối với những người làm vườn, dụ ngôn gợi nhắc chúng ta nhớ lại những kinh nghiệm vườn tược. Kinh nghiệm cho thấy, ta có thể phân biệt giữa lúa tốt và cỏ dại. Nói thì dễ nhưng bắt tay vào làm thì rất khó, nhất là đối với những ai mới tập sự công việc ruộng rẫy. Ở đây chúng ta đặt ra một câu hỏi khác: Cỏ dại từ đâu mà ra?
Gia đình tôi đã mua một căn hộ 10 năm về trước, và chúng tôi đã chuyển đến căn hộ này vào mùa xuân. Tôi nhận thấy có một giống cỏ lạ trong vườn nhà mình. Khi loại cỏ này lớn lên vào mùa hè, tôi khám phá ra chúng không còn giống một loại cỏ dại nữa. Đó là loại rau ăn được, tên khoa học là Antium lappa. Rễ của nó màu trắng, dài đến 1 mét khi nó lớn và rất khó để nhổ lên. Rễ của giống cây này sẽ bị gãy và tự phân hủy, trước khi tôi có thể bứng nó đi. Tôi còn khám phá ra một điều thú vị về loại cây Antium lappa này. Nhiều người đã dùng nó như một vị thuốc để chữa bệnh. Đó cũng là một loại thảo mộc mà bông của nó có thể được dùng để dệt vải. Khi người ta lấy sợi bông này dính vào lông cừu, thì rất khó để gỡ ra. Đây là loại cỏ dại đối với tôi và gia đình, những đối với những người biết công năng của nó, thì nó chẳng còn là một loại cỏ dại nữa. Phân biệt cỏ dại với một loại thảo mộc hữu ích, tùy thuộc vào sự hiểu biết của từng người.
Trong dụ ngôn về lúa tốt và cỏ dại, dường như không có sự phân định ró ràng giữa hai thể loại này. Một bên là lúa, để làm ra cơm bánh, một bên là cỏ dại, tiếng Hy Lạp là Zizania, và tên khoa học nó thuộc chủng loại Lolium Temulentum. Các bản dịch cổ trong Kinh Thánh vẫn gọi là cỏ lùng, hay cỏ dại. Zizania trông khá giống cây lúa khi nó mới mọc lên, nhưng khi nó lớn lên, người ta dễ phân biệt nó với cây lúa. Dụ ngôn của Chúa Giê-Su khai sáng cho chúng ta thấy loại cỏ Zizania này cuối cùng không thể được sử dụng, không giống như loại cỏ bông, cây thuốc chúng ta nói ở trên. Khi người làm vườn phát hiện ra nó, nó sẽ bị đốn bỏ. Tuy vậy, để phân định lúa tốt với cỏ dại, phải chờ đợi ngày cánh chung, eschaton, khi nhũng người thợ gặt, là các thiên thần sẽ đến thu gom lúa tốt cho vào kho lẫm và gom đốt cỏ dại, như một cuộc phân định chung thẩm.
Đôi khi có một vài sinh viên hỏi tôi có phải dụ ngôn ám chỉ việc tiền định, tức là có một số người đã là lúa tốt, và một số khác đã là cỏ dại ngay từ lúc ban đầu. Vấn nạn đó chống lại gay gắt ý nghĩ ẩn dụ của dụ ngôn. Cây cỏ chỉ là cây cỏ, và con nguời vẫn là con người. Điểm nhấn của Chúa Giê-Su nơi dụ ngôn, là Ngài không chủ trương nói rằng có những người vốn xấu xa ngay từ ban đầu, từ căn rễ. Nhưng Giáo hội là một thân thể mầu nhiệm pha trộn cả những vị thánh và những tội nhân. Chúng ta không thể nói ai là những người biểu trưng cho lúa tốt, và ai là những cỏ dại, vì bản tính bất toàn của con người chúng ta. Những hiểu biết và những quyết định của chúng ta khi xét đoán người khác không thể nào chính xác, khi chúng ta muốn tiếm quyền Thiên Chúa trong công việc này.
Dương như trong dụ ngôn này, Giáo hội được khuyến mời hãy luôn có thái độ kiên nhẫn và khoan nhượng đối với những con người mà chúng ta dễ kết án.Tất cả chúng ta hợp thành một nhiệm thể. Chúng ta được dựng nên tốt lành theo họa ảnh của Thiên Chúa, nhưng ai cũng có khuynh hướng chiều theo tội lỗi. Không ai trong chúng ta trở thành lúa tốt nếu Chúa không trợ giúp. Chúng ta dễ có khuynh hướng sai lạc là muốn làm tinh sạch giáo hội bằng cách loại trừ những ai phạm tội không theo kiểu cách của chúng ta, hoặc không suy nghĩ giống như chúng ta. Khuynh hướng này cần phải được loại bỏ. Chúng ta phải kiên nhẫn để cho Thiên Chúa làm việc, khi chúng ta đang chuẩn bị cho ngày cánh chung sau cùng. Matthêu không hổ thẹn khi nói về Ngày Chung Thẩm (Ngày Chung Thẩm viết hoa). “Sẽ có nhiều người bị ném vào nơi khóc lóc nghiến răng, và một số nguời công chính sẽ sáng chói như ánh mặt trời trong vương quốc của Chúa Cha”. Trong khi Giáo Hội vẫn sử dụng quyền bính để thẩm xét những hành vi của con người như trong Mt 18, và những ai còn sống trong sự hiệp thông với Giáo hội, thì với sự hiểu biết hạn hẹp của chúng ta, chúng ta không thể kết luận ai là lúa tốt, ai là cỏ dại. Về điều này chúng ta cần phải nhấn thật mạnh một lần nữa, dụ ngôn với ý nghĩa ẩn dụ thì vẫn chỉ là ẩn dụ mà thôi. Chúng ta không phải là cây cỏ, nhưng chúng ta là những con người. Khác với cây cỏ, vì nó chỉ là cỏ cây, thế thôi. Chúng ta là con nguời, và chúng ta vẫn có thể lớn lên theo cách thức mà Chúa muốn chúng ta phải là, để phục vụ vương quốc với hoa trái mà chúng ta không bao giờ biết đến, và hoa trái đó ở ngay chính trong tâm hồn chúng ta.
19. Nhẫn nại đợi chờ! – Lm Giuse Nguyễn Hữu AnNước Trời là một mầu nhiệm, Chúa Giêsu đã mạc khải và thiết lập trong lịch sử nhân loại. Qua những hình ảnh đơn sơ, bình dị, gần gũi với cuộc sống, Chúa Giêsu đã dùng nhiều dụ ngôn để giảng dạy về Nước Trời.
Chúa nhật trước với dụ ngôn “người gieo giống”,Chúa Giêsu cho thấy Nước Trời đã khai mạc. Cũng như người gieo giống đi gieo hạt trên khắp cánh đồng, Chúa Giêsu cũng gieo hạt giống Lời Chúa. Hạt giống ấy tăng trưởng trổ sinh hoa trái nơi mỗi người ra sao là tùy thái độ đón nhận của từng người ấy.
Chúa nhật hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giảng dạy về Nước Trời bằng dụ ngôn “lúa và cỏ lùng”. Như vậy, sau khi nói đến việc khai mạc Nước Trời, Người nói đến sự phát triển của Nước Trời trong lịch sử trần thế.
Chúa Giêsu đã khởi đầu công trình của Người với một nhóm nhỏ Mười Hai Tông Đồ. Sự khiêm tốn của “hạt cải bé nhỏ được gieo vào lòng đất bao la”. Sự khiêm tốn của “một nắm men bị vùi sâu vào ba đấu bột”. Điều kỳ diệu là “hạt bé hơn mọi thứ hạt giống” lại “trở thành cây cao bóng cả đến nỗi chim trời có thể đến nương náu nơi ngành nó”. Nắm men ít ỏi kia lại có khả năng làm dậy lên cả ba đấu bột chôn vùi nó. Cũng như vậy, Nước Trời sẽ vươn xa vươn rộng cho muôn dân nước đến nương nhờ. Hạt giống Nước Trời đã làm dậy lên cả thế giới bằng một tinh thần mới của Tin Mừng,biến đổi lịch sử trong tình thương và hòa bình.
Một vấn nạn luôn được đặt ra: Nếu Nước Trời đã được Chúa Giêsu thiết lập cách đây hơn 20 thế kỷ và nếu Thiên Chúa là Đấng nhân hậu giàu lòng xót thương thì tại sao cho đến nay, cuộc sống con người vẫn đầy dẫy bất công,bạo lực,khổ đau,chiến tranh tương tàn, và xem ra sự dữ có chiều hướng gia tăng? Đôi khi những người xấu xa tội lỗi gian manh, lại giàu có sung túc trong đời sống vật chất hơn những người lành? Vấn nạn này vẫn luôn là trăn trở khôn nguôi người Kitô hữu ở mọi thời đại! Dụ ngôn “lúa và cỏ lùng” giải thích vấn nạn ấy.
Cánh đồng được gieo toàn hạt giống tốt. Thiên Chúa đã gieo vào trần thế những con cái Nước Trời. Ban đêm, kẻ thù xuất hiện. Satan tới gieo cỏ lùng. Thế là có cảnh lẫn lộn trên trần gian. Người lành kẻ dữ cùng chung nhau một mảnh đất. Đang khi hạt giống được gieo giữa ban ngày thì Satan lại lợi dụng đêm tối khi mọi người đã mất cảnh giác, để gieo rắc tội lỗi. Hành động thấp hèn. “Xấu” chưa chắc đã “hèn”, nhưng “hèn” thì chắc chắn là “xấu”, bởi lẽ nhiều tay “giang hồ”, bặm trợn, vẫn rất ghét thói “ném đá dấu tay”, trong khi động cơ, phương tiện và mục đích của những hành động lén lút, luôn là bỉ ổi, xấu xa và hại người.
Thế giới này giống như cánh đồng lúa đầy cỏ lùng xen vào. Những ông thánh sống lẫn lộn với những thằng quỷ, tốt xen lẫn với xấu. Tốt như những tổ chức nhân đạo, nhân quyền, hoà bình thế giới: Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên Hiệp Quốc – UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization), Quỹ Cứu trợ Nhi đồng Quốc tế của Liên Hiệp Quốc – UNICEP (United Nations International Children’s Emergency Fund), Tổ chức Lương thục và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc – FAO (United Nations Food anf Agricultural Organization), OLYMPIC (Thế vận hội), WORLD CUP (Túc cầu Thế giới) là những tổ chức xây dựng văn hoá, giáo dục tình thương, bảo vệ sức khoẻ trẻ em, phát triển lương thực thế giới, thăng tiến những tài năng, chăm lo y tế. Nhưng lại có rất nhiều những tổ chức xấu xen vào như Mafia, buôn lậu, ma tuý, vũ khí, khủng bố, trộm cướp, du đãng, buôn bán trẻ em, phim ảnh sách báo đồi truỵ… Đồ thật, hàng tốt bị xen lẫn hàng xấu, đồ giả. Người lương thiện, chân chính bị lẫn lộn với kẻ tham ô, móc ngoặc, bất lương. Những thứ cỏ lùng gai góc đó không bao giờ hết, chỉ đến mùa gặt tận thế, chúng mới bị quét sạch, đốt sạch. Tận thế sẽ thiêu đốt tất cả những thứ cỏ lùng đó, những kẻ xấu, kẻ dữ đó. Còn lúa thì được gánh về, chở về kho. Những thánh nhân, những người lương thiện, công chính sẽ sáng chói trong ngày vinh quang đó, họ được rước vào nước hạnh phúc đời đời.
Thấy cỏ lùng xuất hiện với lúa, các đầy tớ đến hỏi ông chủ: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu ra vậy?” Thấy sự dữ tràn lan trên thế giới, bao nhiêu người thắc mắc: sự dữ, sự ác bởi đâu ra? Chúng ta nhiều lần thấy gian tà thắng ngay lành, bất công thắng công chính, kẻ ác thắng kẻ thiện, nên cũng thất vọng kêu trách: Sao Chúa để kẻ dữ sống lâu, mạnh khoẻ, giàu sang, may mắn, còn kẻ lành phải khổ cực trăm chiều?
Trước những thắc mắc đó, Chúa đáp: “Kẻ thù đã làm đó!” Kẻ thù là ai? Thánh kinh cho biết có hai thứ kẻ thù: kẻ thù ở trong ta và kẻ thù ở ngoài ta.
Kẻ thù ở ngoài ta có những tên khác nhau: con rắn cám dỗ phỉnh gạt (x. St 3,2.13), con rồng, rắn xưa, quỷ, satan (x. Kh 12,9), con thuồng luồng Leviathan (x. Is 27,1), kẻ thù, kẻ chống đối (x. Mt 13,25; Lc 10,19; 2Cr 6,15). Những kẻ thù này ở ngoài con người, nhưng chúng xâm nhập vào con người sâu hiểm tới độ đồng hoá với bản tính nhân loại. Nhưng chúng sẽ bị “Thiên Thần Chúa từ trời xuống, tay cầm chìa khoá vực thẳm và một dây xích lớn, bắt lấy con rồng, tức là con rắn xưa cũng là ma quỷ satan xích nó… quăng vào vực thẳm, rồi đóng cửa niêm phong lại” (Kh 20, 2-3).
Nhưng một mình quỷ thôi, chúng sẽ bất lực như bất lực đối với Thánh Gióp. Chỉ khi có sự tiếp tay của ta như Eva tiếp nó, nó mới thành kẻ thù trong ta: nó trở nên kẻ nội thù ghê gớm. Nó mọc lên những cỏ lùng, bụi gai, đá sỏi, quỷ dữ (x. Mt 13,18-22). “Vì tự lòng phát xuất ra những ý định gian tà, những tội giết người, ngoại tình, tà dâm, trộm cướp, chứng gian, vu khống” (Mt 15, 19). Khi chủ cho biết kẻ thù làm đó, thì đầy tớ xin nhổ đi, chủ sợ hại đến lúa, nên ông đáp: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”. Thái độ của chủ thật khôn ngoan, ông kiên nhẫn chờ đợi đến mùa gặt, mới nhặt cỏ lùng đốt đi.
Có thể trong tâm tưởng nhiều người lại quy gán cho Thiên Chúa trách nhiệm về tình trạng khổ đau đó, chẳng khác gì câu hỏi ngày xưa: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng ở đâu mà ra?” Một câu hỏi không lên án, nhưng chứa đựng sự nghi ngờ.
Để trả lời cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu đã lấy lại giáo huấn của sách Sáng Thế: Sự ác không đến từ Thiên Chúa. Ngài chỉ gieo hạt giống tốt lành vào mảnh đất người đời. Sự ác cũng không chỉ đến từ tâm trí con người, nhưng nó đã có trước đó. Sự dữ cũng là một mầu nhiệm. Đối với Chúa Giêsu, con người là nạn nhân của sức mạnh mà Người gọi là ”Kẻ thù”, là ”Quỹ dữ” như cách diễn tả trong dụ ngôn: “Khi mọi người đang ngũ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng rồi đi mất”. Ở cội nguồn tội lỗi của con người, còn có một sức mạnh luôn tìm cách phá hoại công trình của Thiên Chúa và hành tung của nó rất bí mật. Đó là quỷ dữ lợi dụng đêm tối để gieo rắc tội lỗi rồi trốn đi.Thánh Phaolô đã nói về sự dữ trong thư Rôma: Công cuộc tạo dựng của Thiên Chúa tốt lành. Satan đã cám dỗ Adam, Eva, Nguyên Tổ sa ngã, tội lỗi sinh ra đau khổ và sự chết rồi nó như con bạch tuộc vươn vòi vào trần thế, con người nô lệ cho tội lỗi và nhận lấy án phạt là sự chết (x.Rm 1,20 -31;15,12). Ma quỷ luôn có mặt để gieo rắc sự xấu.
Thiên Chúa gieo vào thế giới hạt giống khát vọng hòa bình. Đẹp biết bao khi mọi dân tộc nắm tay nhau xây dựng một thế giới huynh đệ tươi thắm tình người. Nhưng thực tế lại đáng buồn thay! Cánh đồng hòa bình tươi xanh đã bị những cỏ dại của tham vọng, ích kỷ, ác độc làm hoen ố. Lịch sử thế giới được ghi bằng những trang buồn đau vì không lúc nào mà không có chiến tranh.
Thế giới này sẽ tươi đẹp biết bao nếu tất cả trí thông minh, tất cả tài nguyên, tất cả năng lực đều góp phần chung tay xây dựng! Nhưng thật đáng tiếc, rất nhiều trí thông minh, rất nhiều tài nguyên, rất nhiều năng lực đã tiêu tốn trong việc hủy hoại, tha hóa, nô lệ hóa con người. Đó là những hạt cỏ xấu do ma quỷ lén lút gieo vào ruộng lúa tốt. Lúa tốt và cỏ lùng lẫn lộn trên cùng ruộng lúa. Cái tốt, cái xấu đan xen trong cuộc sống hàng ngày, nhất là trong tâm hồn mỗi người. Ở đó, hạt mầm sự sống và nọc độc sự chết, cùng sống chung. Mỗi con người chắc chắn đều có kinh nghiệm bản thân như Thánh Phaolô đã từng kinh nghiệm “Điều lành tôi muốn làm, tôi lại không làm, còn điều dữ tôi không muốn làm, nhưng tôi lại cứ làm (Rm 7,19).
Con người có tự do để chọn lựa cái đúng, cái sai, chọn cái tốt, cái xấu. Nước Trời cũng gồm những con người có tự do, thì cũng có những người xấu do chọn lựa sai lầm. Cảm nhận được sự thật ấy trong tâm hồn mình để chúng ta biết khoan dung trong cách nhìn về người khác. Sự khoan dung không đồng nghĩa với đầu hàng cái ác, nhưng phát xuất từ niềm tin vững chắc vào sự tất thắng của Nước Trời: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi”. Cho dù cỏ lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong một thời gian dài, nhưng mùa gặt đến, cỏ lùng sẽ bị gom lại và đốt đi, còn lúa tốt được cất vào kho lẫm.
Cỏ lùng chẳng bao giờ thành lúa tốt được,nhưng người xấu có thể hoán cải để nên người tốt. Thiên Chúa ghét tội lỗi, nhưng lại yêu mến tội nhân vì Người chờ nơi họ lòng thống hối để được thứ tha (x.Rm 2,4). Chính vì thế mà Thiên Chúa kiên tâm chờ đợi. Chờ đợi vì Thiên Chúa tin vào sự hoán cải của con người. Chờ đợi vì Thiên Chúa tôn trọng tự do lựa chọn của con người. Chờ đợi vì Thiên Chúa nuôi một niềm hy vọng lớn lao.Thiên Chúa vẫn luôn nhẫn nại đợi chờ cho đến ngày tận thế “ cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt”.
Cỏ lùng và lúa tốt nằm ở trong tim con người. Mỗi người đong đưa giữa cỏ lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa Thiên Thần và Satan.Tự do chọn lựa là quyền mỗi người.Thiên Chúa vẫn chấp nhận cỏ lùng trong con người. Thiên Chúa nhẫn nại đợi chờ con người thanh luyện dần dần và hy vọng mọi sự trong họ sẽ thành lúa tốt.
Lạy Chúa, xin cho con nhẫn nại và can đảm cùng đi với Chúa và với tha nhân trên những nẻo đường ghập ghềnh cuộc đời, trong thác dốc tâm hồn với tất cả niềm tin và hy vọng. Amen.
20. Giống tốt – Lm. Giuse Trần Việt HùngTác giả Sách Khôn Ngoan diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa với dân Do-thái trong cuộc xuất Ai-cập như là biểu tượng của niềm hy vọng tràn dầy. Sự khôn ngoan thúc đẩy con người tìm hiểu về Thiên Chúa và vai trò của con người trong chương trình sáng tạo. Sách Khôn Ngoan luận bàn đến nguyên lý nhân qủa, nguyên nhân và hậu qủa để phân biệt giữa tốt và xấu. Mọi sự xuất hiện trên đời đều có lý do riêng để được tồn tại. Thời gian là ân huệ giúp mọi loài phát triển theo ý định nhiệm mầu. Sự khôn ngoan diễn tả sự liên hệ thiết yếu giữa Thiên Chúa và loài người. Thiên Chúa là Đấng tạo dựng muôn loài trong vũ trụ và con người có trách nhiệm trong việc bảo trì và làm cho sinh xôi nẩy nở về mọi phương diện. Đời sống con người là một lời mời gọi tích cực hướng tới sự viên mãn tích cực. Đau khổ của đời sống mang một ý nghĩa riêng biệt. Chương trình quan phòng của Thiên Chúa vượt trên sự điều khiển của con người. Trung tín với mạc khải về luật tự nhiên là sự khôn ngoan đích thực cao quí hơn sự hiểu biết nông cạn của trí khôn con người.
Thiên Chúa tạo dựng và điều khiển vũ trụ muôn loài. Thiên Chúa là tình yêu. Người muốn chia sẻ tình yêu với các loài thụ tạo, nhất là loài người. Người quan tâm cách đặc biệt tới con người. Người ban cho con người có hồn xác, tự do, trí khôn, ý chí và sự thông minh để con người nhận biết Thiên Chúa và đồng chủng. Thiên Chúa là Cha nhân từ đối xử đại lượng với mọi người: Vì chưng, sức mạnh của Chúa là nguồn gốc sự công minh và vì Người là Chúa mọi sự, nên tỏ ra khoan dung với mọi người (Kn 12, 16). Người tạo dựng con người để chung phần sự sống và hưởng hạnh phúc đời này lẫn đời sau. Cuộc sống có thử thách và được tự do chọn lựa. Chúa tạo cơ hội cho con người nhận biết chân lý và đường nẻo ngay chính để sống an lạc: Người dậy dỗ dân Người rằng: Người công chính, phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối (Kn 12, 19).
Vì thân xác nặng nề và yếu đuối mỏng dòn nên con người dễ sa ngã vào đường lầm. Từ bẩm sinh, con người tốt lành. Nhân chi sơ, tính bản thiện. Khi sống chung đụng với người khác trong xã hội, mầm mống sự dữ và thói xấu nẩy sinh. Sự khao khát thèm muốn trong con người không có cùng. Khi có cơ hội đến là những hạt giống xấu trong tâm sẽ đua nhau phát triển. Hạt giống của sự tham lam, bất công, kiêu căng, hà tiện, giận dữ, ghen tương và thù ghét giống như cỏ lùng tự do sinh xôi nẩy nở. Đôi khi còn lớn mạnh hơn, bởi vì được tưới gội bằng ước muốn và lòng tham vô đáy. Từ đó sinh ra biết bao chứng hư tật xấu. Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn về lúa và cỏ lùng để diễn tả về tình trạng của đời sống con người. Lúa là hạt giống tốt như các nhân đức và việc tốt lành. Cỏ lùng là hạt giống xấu được gieo vào chen lẫn giữa lúa để dành sống. Người chủ ruộng kiên tâm chờ đợi cho đến mùa thu hoạch mới diệt trừ. Trong dụ ngôn, khi đầy tớ xin ông chủ nhổ cỏ lùng, Chủ nhà đáp: Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng (Mt 13, 29).
Trong thực tế của việc cầy bừa ruộng rẫy, thường các chủ gia chăm bón ruộng lúa rất cẩn thận. Vào mùa lúa, để bảo vệ cây lúa phát triển tốt, các chủ gia phải chuẩn bị ruộng đất cẩn thận, rồi bơm nước, bỏ phân, diệt rầy, giết ốc và xịt thuốc cỏ. Vì nếu để cỏ mọc um tùm, lúa sẽ bị chen lấn còi cọt không thể sinh hoa kết qủa tốt. Nhưng theo cách nhìn của chủ ruộng trong dụ ngôn, mang một ý nghĩa khác sâu xa hơn. Lúa và cỏ lùng được ví như nhân đức và tính hư tật xấu của con người. Người xấu hay người tốt luôn có cơ hội sống để phát triển và hoàn thành sứ mệnh. Không ai bị cắt đứt dọc đường. Biết rằng không có ai hoàn toàn thánh thiện và cũng không có ai hoàn toàn xấu xa tội lỗi. Mỗi con người đều ẩn dấu cái tốt, cái xấu trong người. Mỗi ngày sống là một kinh nghiệm giúp con người nên tốt hơn. Vì thế, chủ nói: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta (Mt 13, 30).
Sự kiên nhẫn mong chờ của chủ gia là phút cuối cùng. Chúng ta biết cỏ lồng vực sẽ sinh hạt lồng vực, không thể thay đổi, nhưng tâm con người có thể thay đổi để trở nên tốt hơn. Môi trường cuộc sống rất quan trọng để giúp cải hóa. Người ta thường nói: Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng. Đúng vậy, khi chúng ta kết bạn với những kẻ xấu, nhóm băng đảng, người nghiện ngập, hút sách, bài bạc, nhậu nhoẹt, trước hay sau, chúng ta cũng bị nhiễm độc. Người ta thường nói rằng: Bạn có thể cho biết rằng bạn thường chơi với ai, tôi sẽ cho biết, bạn là người thế nào. Con người chúng ta rất dễ thay đổi, tập sống sung xướng tiện nghi dễ hơn là sống kham khổ. Thay đổi để trở nên tốt và hoàn thiện thì khó hơn đổi thay để trở nên tầm thường và buông thả. Hằng ngày chúng ta chứng kiến biết bao nhiêu bạn trẻ đã đang bị thất bại trong cuộc sống bởi chạy đua theo thói hư tật xấu như hút sách, cá độ, chơi bời lêu lổng và ngại phấn đấu. Họ ưa thích đua đòi một cuộc sống hưởng thụ, an nhàn và hoang phí. Chúng ta không ngồi đây để than phiền trách móc hay chán nản. Những vị hữu trách cần tỉnh thức lên tiếng cảnh báo và đề phòng giúp các bạn trẻ có cơ hội đổi mới cuộc đời.
Nước Trời giống như hạt cải bé nhỏ hay giống như men trong đấu bột. Bột làm chất xúc tác để dậy men: Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men (Mt 13, 33). Trong cuộc sống xã hội hôm nay, cần nhiều nhân chứng chân thật và thánh thiện. Chúng ta, các Kitô hữu, phải luôn là muối, là men và là ánh sáng soi đường cho những người cùng đồng hành. Ai trong chúng ta cũng đều có ẩn chứa trong mình chất lúa và cỏ lùng. Có nghĩa là đức tính tốt và xấu lẫn lộn, chúng ta cần ý thức nhận biết đâu là lẽ phải, điều tốt để đi theo và đâu là sự sai trái để tránh xa. Sự nhắc nhở của các vị có trách nhiệm rất quan trọng cho những ai còn đang mê ngủ hay say đắm chôn vùi trong lầm lạc. Lời Chúa và sự khuyên dậy sẽ giúp tỉnh thức và có thể tìm đường giác ngộ.
Chúng ta đang trải nghiệm cuộc sống qua muôn hình vạn trạng. Có rất nhiều điều thật khó mà đánh giá đúng sai, phải trái, vì nó vừa thật vừa ảo. Có thể nói là ‘ba phải’. Mục đích của cuộc sống là đi tìm kiếm niềm vui, sự hoan lạc và thỏa mãn. Mỗi người có kinh nghiệm trong hoàn cảnh đời sống riêng tư của mình. Kinh nghiệm mục vụ, có nhiều các cha mẹ vào xin rửa tội cho con. Khi hỏi về vấn đề gia đình, hôn thú, hôn phối và cưới xin, phần lớn các anh chị chỉ trả lời quanh quanh và hứa xuông. Các anh chị ấy sống chung nhưng không có hôn phối, có khi tách biệt nhau hoặc độc thân nuôi con. Khi đặt vấn đề niềm tin đạo giáo, tín lý, luân lý đạo đức, luật lệ, thói tục, phong tục và tập quán, để hướng dẫn tâm linh, thì hình như các thầy dậy đạo giáo đang bị lạc lõng vào thế giới không tưởng và không còn thực tế. Quan sát cuộc sống chung quanh, người già, kẻ trẻ sống cả như vậy, sự liện hệ chằng chịt, họ vẫn sống vui vẻ và sinh hoạt tốt, có sao đâu! Lúa và cỏ lùng cứ mọc cho tới mùa gặt. Có thể lạc quan khi chúng ta nhìn cuộc sống là một tiến trình (progress) từ giai đoạn này tới giai đoạn kia nhưng sẽ kéo theo nhiều hệ lụy trong đời sống. Chúng ta biết mọi sự ở đời phải có lúc kết thúc. Sau cùng thì cỏ lùng sẽ bị đốt và lúa được chất vào kho lẫm.
Là Kitô hữu, chúng ta luôn chăm chỉ cầu nguyện hằng ngày. Cầu nguyện là linh hồn của cuộc sống đức tin. Với sức lực riêng, chúng ta rất khó thắng vượt những cám dỗ và những mời gọi hưởng thụ nhất thời. Cầu ơn Chúa Thánh Thần soi sáng trong mọi tư tưởng, lời nói và việc làm cho xứng hợp với danh nghĩa là Con Chúa: Mà Đấng thấu suốt tâm hồn, thì biết điều Thánh Thần ước muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa (Rm 8, 27). Xin Thiên Chúa chúng lành cho chúng ta mọi ngày trong đời sống.
21. Thiện ác song hành – Lm. Giuse Trần Việt HùngMọi sự trong thế gian đều tương đối. Thế giới thay đổi. Cuộc sống thay đổi. Sự vật đổi thay. Chế độ chính trị thay đổi. Con người cũng luôn thay đổi. Không có gì tồn tại mãi.
Không có gì tốt hay xấu tuyệt đối ở trần gian này. Con người sinh ra tính bản thiện, nhưng xác phàm yếu đuối hướng về đàng xấu. Trong con người có cả thiện lẫn ác. Thiện và ác gắn chặt với bản tính con người.
Trong xã hội, có người tốt người xấu, nhưng chẳng có ai tốt hay xấu toàn diện. Thánh Phaolô có kinh nghiệm về sự tốt và xấu: “Tôi biết rằng sự thiện không ở trong tôi, nghĩa là trong xác thịt tôi. Thật vậy, muốn sự thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì không” (Rm 7,18).
Sự thiện và sự ác như đồng tiền hai mặt. Sự thiện, sự ác có thể tráo đổi và hỗ tương vì trong thiện, có ác, và trong ác, có thiện.
Người ta nói trong rủi, có cái may, và trong cái may, có cái rủi. Thiện ác song hành trong cuộc sống đời tạm này, nhưng ngày sau hết, sự thiện và sự ác sẽ được tách biệt muôn đời.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “Cỏ Lùng” để diễn tả về Nước Trời. Những ai có kinh nghiệm về cấy cầy, gieo vãi và trồng trọt nơi đồng ruộng sẽ hiểu dụ ngôn cách dễ dàng. Và đây là dụ ngôn dạy bảo về Nước Trời, nên so sánh với thực tế thì có vài điểm khác biệt.
Trong thửa ruộng trồng lúa, thường thì các nhà nông sẽ phải ra công diệt trừ cỏ dại trước. Cây lúa và cây cỏ lùng rất giống nhau. Cỏ lùng phát triển rất nhanh và ăn hại đất mầu. Nhà nông phải nhổ cỏ và xịt thuốc diệt trừ cỏ dại. Dụ ngôn dạy ý nghĩa ám chỉ về lòng khoan dung nhẫn nại của người chủ và sự thiện ác trong lòng người và cuộc đời.
Hình ảnh cuộc đời con người thật rõ ràng. Môi trường sống ảnh hưởng đến toàn diện con người từ cách suy tư, cách xử trí, cách sống và cách ăn nết ở. Luân lý đạo đức có một, nhưng có nhiều cấp bậc và nhiều cách áp dụng.
Nói về Nước Trời, mỗi người khi được lãnh nhận bí tích Rửa Tội là họ được tháp nhập vào Nhiệm Thể của Chúa Kitô. Chúa Kitô gieo mầm sống tốt: Người đáp rằng: "Kẻ gieo giống tốt, là Con Người” (Mt 13,37).
Con người sống và phát triển trong môi trường cụ thể của xã hội. Con người dễ nhiễm mùi tục lụy thế gian qua tất cả các ngõ ngách của cuộc sống. Môi trường cuộc sống nơi trần gian có rất nhiều cám dỗ hướng về đàng xấu. Chúa Giêsu giải thích: Ruộng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác (x. Mt 13,38)
Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ (x. Mt 13,39). Kẻ thù đây, chính là những gương mù gương xấu của con người. Chúa gọi kẻ thù là ma quỷ. Chúng ta phải chóng mặt khi nhìn vào cuộc sống đổi thay về luân thường đạo lý. Con người thời nay đang muốn thay đổi tận gốc rễ những giá trị về tinh thần. Các làn sóng chủ trương Duy Nhân Bản ở Âu Châu đang muốn tước đoạt mọi quyền tự do tôn giáo và cá nhân. Họ chủ trương một cuộc sống duy vật vô thần. Các phong trào nổi dậy đòi tự do luyến ái, hôn nhân đồng tính, ngừa thai phá thai, trợ tử, thụ thai trong ống nghiệm và dùng tế bào gốc nơi phôi thai. Văn hóa sự chết đang lan tràn khắp nơi. Nền luân lý bị xói mòn băng hoại qua những chủ trương quá cấp tiến. Nhiều người không còn muốn sống theo nền đạo đức truyền thống và những giá trị nhân bản nữa.
Nhiều nhóm chủ trương đặt cá nhân chủ nghĩa trên niềm tin tôn giáo, luân lý đạo đức và kỷ cương xã hội. Ảnh hưởng mặt trái của xã hội cứ thấm dần và réo gọi con người trở về thời hoang sơ. Những đức tính cao quý ảnh hưởng của Khổng Giáo như Tam cương ngũ thường, Tam tòng tứ đức, Tu thân tích đức, thấy sao mà xa lạ. Giới trẻ thời nay không còn chú ý nhiều đến sự rèn luyện về nhân cách và đạo đức như: Công, dung, ngôn, hạnh. Bóng tối sự dữ cứ đẩy lui con người vào cuộc sống hưởng thụ. Con người bị vòng quay xã hội cuốn hút theo chiều. Văn minh kỹ thuật góp phần đẩy con người đi xa hơn vào sự chạy đua không ngừng. Cái xấu, cái tốt khó có thể phân biệt. Hình như cái tốt nó đi theo với cái tôi thích. Cái tôi thích và tôi muốn, là tôi thực hiện đúng. Tôi không muốn người khác phải dạy đời hay chỉ dẫn, ngay cả cha mẹ và thầy cô. Đây là cuộc đời của tôi mà!
Nếu quan sát, chúng ta sẽ nhận ra ngay những ảnh hưởng của truyền thông rất lớn. Những phương tiện truyền tin hằng ngay qua sách báo, phim ảnh, truyền hình, báo đài, talk show…hay qua kỹ thuật cao như cellphone, itunes, iphone, ipod và ipad. Chúng ta đã đầu tư quá nhiều thời giờ vào những phương tiện và dụng cụ kỹ thuật tân tiến này. Tình người bị đánh cắp. Ngồi bên nhau đấy, nhưng mỗi người một theo một trò chơi và một ý thích khác nhau. Nguồn kiến thức nơi các trang mạng thật dồi dào và đa dạng. Có những kiến thức rất bổ ích mà chúng ta cần học hỏi và trau dồi, nhưng cũng không tránh khỏi những loại văn hóa đồi trụy và tư tưởng đầu độc. Thánh Phaolô nhận ra sự song hành của sự thiện và sự ác: Bởi đó tôi khám phá ra luật này: khi tôi muốn làm sự thiện thì lại thấy sự ác xuất hiện ngay (x. Rm 7,21).
Cái gì sẽ giúp chúng ta nhận định và chọn lựa cho đúng. Chúng ta có thể dựa vào tiếng nói lương tâm, nhưng nếu lương tâm chúng ta bị ô nhiễm và trì độn, làm sao chúng ta có thể sáng suốt để quyết định?
Có muôn vàn loại cỏ lùng từ từ được gieo vào lòng người mọi nơi và mọi thời. Qua các cửa ngõ giác quan như cảm giác, thính giác và thị giác, chúng ta nhìn thấy biết bao hình ảnh, sự cố và nghe được biết bao tin tức, chuyện trong nhà ngoài ngõ và chuyện ba xu. Tất cả những sản phẩm xô bồ vàng thau lẫn lộn như mẻ cá vừa bắt được, chúng ta để chúng tự do xâm nhập vào trong đáy tâm hồn của chúng ta. Nhiều khi chúng ta không có giờ để loại bỏ và chọn lựa cái tốt khỏi cái xấu. Chúng ta đón nhận biết bao nhiêu những hình ảnh bạo lực, chém giết, chết chóc, trả thù, trộm cướp, hãm hiếp, gian xảo, khêu gợi lõa lồ, dục tình, hút sách, những lời thô tục, báng bổ, xỉ vả, gian dối…Điều tốt bon chen với điều xấu. Tội lỗi chen lẫn với nhân đức. Sự sai trái chung vai sát cánh với sự thật. Chúng cứ tự nhiên đồng hành bên nhau. Thánh Matthêô ghi chú giải thích: Chủ nhà đáp: 'Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng (Mt.13,29).
Làm sao chúng ta có thể nhổ bỏ và dứt khoát với các thói hư tật xấu? Chúng ta sẽ rất dễ dàng bị ô nhiễm bởi môi trường sống. Vì gần mực thì đen, gần đèn thị rạng. Chúng ta phải biết chọn bạn mà chơi, chọn bài mà đọc và chọn điều tốt mà làm.
Sự giằng co giữa thiện và ác sẽ không ngừng nghỉ. Sự phấn đấu để vươn lên luôn là một thúc bách khẩn thiết. Thân xác và ước muốn của con người cứ bị kéo lôi vào con đường thênh thang rộng rãi. Xác thân muốn thỏa mãn mọi ước mơ và khao khát cứ nổi dậy đòi được đáp ứng. Thánh Phaolô đã chia sẻ kinh nghiệm: “Sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, tôi lại cứ làm” (Rm 7,19).
Như thế, thiện và ác cứ song hành như cánh đồng lúa chen lẫn cỏ lùng. Chính Chúa Giêsu không muốn cho thợ nhổ cỏ lùng ngay. Như vậy, thói xấu ở đời cũng cần có, để như lửa thử vàng, gian nan thử đức. Chúa không cất chúng ta ra khỏi thế gian. Cạm bẫy tội lỗi vẫn có đó, nhưng Chúa dạy chúng ta hãy cầu nguyện: “Xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ.” Có nghĩa là chúng ta phải phấn đấu không ngừng để thắng các chước cám dỗ của ma quỷ. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để chỉ dậy: Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta" (Mt 13,30).
Chúng ta cần học hỏi đạo lý và trau dồi nhân đức để không bị những đám cỏ lùng phát triển um tùm lấn át. Sự thật mà nói, căn bản giáo lý của chúng ta quả thật là qúa khiêm nhường so với kho tàng hiểu biết về khoa học, xã hội và cuộc sống. Chúng ta tự vấn xem sự học hỏi về Kinh Thánh, hiểu biết về Giáo Lý và sự nhuần nhuyễn về giáo huấn của Giáo Hội được bao nhiêu. Là người công giáo, cơ may mỗi tuần một lần khi tham dự thánh lễ, chúng ta được nghe lời Chúa, bài giảng và kinh nguyện, đó là số vốn liếng hạt giống lãnh hội được. Có một số trong chúng ta còn bị thiệt thòi vì khả năng ngôn ngữ và văn hóa giới hạn, mà phải tham dự các buổi phụng vụ bằng tiếng ngoại quốc. Suốt tuần, chúng ta chẳng có giờ để học hỏi, nghiên cứu hay tìm hiểu lẽ đạo, chúng ta sẽ dễ dàng bị cỏ lùng trần thế lấn át và bao trùm.
Mang danh Kitô hữu, mà trong lòng chúng ta đầy áp cỏ lùng. Đối diện với cuộc sống, chúng ta dựa trên những kiến thức đã bị tục hóa để phân tích, phán đoán và chọn lựa. Chúng ta nghĩ rằng những chọn lựa đó là đúng và thích hợp, nhưng sự thật này chỉ là chủ quan. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Vậy thật ra không còn phải là chính tôi làm điều đó, nhưng là tội vẫn ở trong tôi” (Rm 7,17).
Chúng ta hãy rà soát lại thửa ruộng tâm hồn của mình. Hạt giống tốt được gieo vào cung lòng, nhưng có hạt đã rơi vào bụi gai, có hạt rơi bên vệ đường, có hạt rơi trên đá sỏi và có số ít hạt rơi vào vùng đất tốt đang chờ ngày để sinh hoa kết trái. Trong khi hạt giống cỏ lùng được gieo vãi tràn lan, được ấp ủ canh chừng, phát triển xanh tươi chen lấn và làm hạt giống tốt bị ngột ngạt.
Chúng ta không thể nhổ hết cỏ lùng chung quanh, nhưng chúng ta cần vun xới cho hạt giống tốt lời Chúa để có thể sinh hoa trái.
Điều quan trọng là hạt giống đức tin của chúng ta không thể bị vùi tắt, mà phải luôn cháy sáng trong đêm tối. Chúng ta phải phấn đấu và giữ đức tin cho đến cùng như thánh Phaôlô dạy: “Tôi đã đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng đường, đã giữ vững niềm tin” (2 Tm 4,7). Dù có phải bước đi trong đêm tối, chúng ta không lo mắc nạn vì Chúa ở cùng chúng ta.
Mỗi người hãy chu toàn ơn gọi và chức vụ của mình để nhắm đến cùng đích. Chúng ta không nên trì hoãn hay bỏ cuộc dọc đường. Dù hành trình có gian nan, cuộc sống có đau thương và niềm tin có chao đảo, chúng ta cứ nhắm đích mà hướng tới. Chúa Giêsu hứa ban phần thưởng cho những ai trung tín tới cùng. Sau cuộc lữ hành chạy đua trong niềm tin, thánh Phaolô đã tâm sự: “Giờ đây tôi chỉ còn đợi vòng hoa dành cho người công chính; Chúa là vị Thẩm Phán chí công sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngày ấy, và không phải chỉ cho tôi, nhưng còn cho tất cả những ai hết tình mong đợi Người xuất hiện” (2 Tm 4,8).
22. Thiên Chúa nhân hậu và yêu thương(Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm, SJ.)
Con người luôn bận tâm về số phận của mình, và như vậy luôn bận tâm về Thiên Chúa. Con người luôn tìm hiểu xem Thiên Chúa là Đấng nào, và tương lai của mình ra sao.
1. Thiên Chúa là Đấng tốt lành và yêu thương
Thiên Chúa là Đấng tạo dựng mọi loài. Tương quan giữa người nghệ sĩ điêu khắc và bức tượng, một văn sĩ và tác phẩm của mình, phần nào phản ánh tương quan giữa Thiên Chúa và con người. Như người thợ gốm tạo hình có quyền trên những công trình tác phẩm của mình, thì cũng tương tự vậy đối với Thiên Chúa. Ngài có quyền trên con người như người thợ gốm có quyền để tồn tại hay hủy diệt điều họ nắn dựng.
Tuy nhiên, Thiên Chúa tạo dựng con người như một ngôi vị, có lý trí và biết yêu thương, thì tương quan giữa Thiên Chúa và con người cũng là tương quan liên vị, đó là tương quan tình yêu. Tương quan giữa cha mẹ và con cái, phản ánh rõ ràng hơn tương quan giữa Thiên Chúa và con người. Tương tự như người cha người mẹ yêu thương con cái mà họ sinh hạ, Thiên Chúa cũng yêu thương con người như vậy; và còn hơn vậy nữa, chính Thiên Chúa mới là Đấng sinh nên từng người qua cha mẹ mỗi người.
Thiên Chúa là Đấng yêu thương, Ngài săn sóc mọi loài Ngài tạo dựng, đặc biệt Ngài chăm sóc con người như con cái của mình. Ngài quyền năng, nhưng Ngài chỉ tỏ lộ quyền năng để dạy dỗ và cứu độ con người. Có thể nói, lịch sử đời mỗi người là lịch sử tình yêu giữa Thiên Chúa và mỗi người. Thiên Chúa can thiệp vào đời mỗi người, để giải phóng họ khỏi mê lầm và giúp họ sống hạnh phúc đích thực.
2. Thánh Thần Thiên Chúa luôn trợ giúp con người
Thiên Chúa yêu thương và ban tặng con người tất cả những gì quý nhất đối với Thiên Chúa. Đức Yêsu và Thánh Thần là những món quà tuyệt vời của Thiên Chúa ban tặng con người. Đây không là những món quà vật chất, nhưng là ngôi vị Thiên Chúa. Hai người yêu nhau, món qùa tuyệt nhất cho nhau không phải là gì khác ngoài chính con người của mình. Thiên Chúa đã ban cho con người chính ngôi vị Thiên Chúa, là chính Thiên Chúa.
Thánh Thần được ban cho con người, để ở với con người luôn mãi, để hướng dẫn con người trong mọi sự, để thanh tẩy, và làm con người nên tuyệt vời hơn. Là người, chúng ta có những yếu hèn, chúng ta mong manh dễ vỡ. Thánh Thần là Đấng hàn gắn tất cả những gì hư hoại, tái tạo, làm chúng ta trở thành tạo vật mới. Thánh Thần cũng là Đấng giúp con người biết tương quan thế nào với Thiên Chúa. Thánh Thần cầu nguyện với con người và giúp con người cầu nguyện.
Thánh Thần được gọi là Đấng Bầu Chữa, Đấng An Ủi, Đấng ban sức mạnh, là Nguồn ơn của Thiên Chúa. Thánh Thần luôn ở với con người. Mỗi Kitô-hữu cần ý thức rõ về ơn này, để trân trọng và cầu bầu với Thánh Thần mỗi khi cần được soi sáng và giúp đỡ. Thánh Thần luôn ở với con người, đó là một bằng chứng cho thấy Thiên Chúa là Đấng yêu thương con người vô cùng.
3. Lời Thiên Chúa luôn tác động nơi lòng con người
Con người sống trên trần thế, như một người đang trên đường đi về nhà mình. Trên đường đi cũng có nhiều hoa thơm cỏ lạ, cũng có những thú vui làm mê mẫn lòng người. Cũng tương tự trong cuộc sống có những thú vui quyến dụ lòng người, như thuốc lá, bia rượu, áo đẹp, nước hoa, sì-ke ma tuý. Hoa thơm cỏ lạ, có thể là những điều tốt nhưng cũng có thể chỉ là điều có vẻ là tốt nhưng thực chất lại làm hại con người. Con người cần tỉnh thức để thoát khỏi những cám dỗ để sống hạnh phúc trong từng ngày sống của mình.
Dụ ngôn cỏ lùng cho con người thấy có một thế lực khác muốn làm hại con người, muốn con người xa rời Thiên Chúa, muốn con người không được hạnh phúc đích thực. Thiên Chúa cho con người tự do, và con người có quyền chọn lựa tương lai và số phận của mình. Vào ngày “chung thẩm” mỗi người sẽ được phán xét, và kẻ lành người dữ sẽ lộ ra. Đừng bị vấp phạm khi những người gian ác vẫn sung túc thịnh vượng hơn người lành, đừng biến mình thành kẻ gian ác để được phồn hoa sung túc.
Thiên Chúa không bao giờ bỏ rơi con người. Lời Thiên Chúa được gieo vào lòng người, luôn tác động và phát triển nơi lòng người, để rồi trở thành một cây to chim trời có thể tới nương náu. Lời Thiên Chúa trở thành tiêu chuẩn sống cho những người của Thiên Chúa. Và những người này có thể thành trung gian để giúp người khác sống theo thánh ý Thiên Chúa. Con số những người chấp nhận Lời Thiên Chúa, để Lời Thiên Chúa thành kim chỉ nam cho mình không phải là ít. Những người tin vào Thiên Chúa tin tưởng Thiên Chúa sẽ thắng, vì Thiên Chúa là Thiên Chúa tình yêu, Ngài sẽ chiến thắng vì tình yêu có thể làm được tất cả.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
1. Thiên Chúa là ai đối với bạn? Tương quan giữa Ngài và bạn là tương quan gì?
2. Xin bạn chia sẻ Thiên Chúa là Đấng tốt lành và tha thứ mà bạn đã cảm nghiệm.
3. Bạn có kinh nghiệm Thánh Thần Thiên Chúa trong đời bạn không? Xin chia sẻ.
23. Lòng Chúa cao cả hơn lòng chúng ta(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
Tất cả chúng ta đều cần đến lòng nhân từ, thương xót và thứ tha thứ của Thiên Chúa, nhất là xin Ngài loại trừ sự dữ, sự tội và sự chết, nhất là kẻ xấu ra khỏi chúng ta. Nhưng lòng Chúa cao cả hơn lòng chúng ta.
Với dụ ngôn tự sự “Người Gieo Giống” Chúa nhật tuần trước phác họa hình ảnh Một Thiên Chúa là Cha nhân lành, hào phóng đối với nhân loại khi gieo chính Lời cứu độ là Chúa Giêsu, Con Một Ngài xuống trần gian. Ngài gieo không tiếc xót, không tính toán, không loại trừ, gieo cả nơi sỏi đá, gai góc, cả lối mòn cũng không bị lãng quên. Thiên Chúa gieo vãi khắp nơi không biết mệt mỏi, bất kể ngày đêm, dù có nhiều người thờ ơ, từ chối và ít người đón nhận, nhưng Thiên Chúa vẫn cứ gieo, gieo trên người công chính cũng như kẻ bất lương.
Với dụ ngôn “Cỏ Lùng”. Chúa Giêsu mạc khải cho các môn đệ cũng như dân chúng về lòng nhân từ của Thiên Chúa đối với thế nhân có đủ hạng người, lành cũng như dữ. Đôi lúc thấy, sự dữ, kẻ dữ lấn án người lành, và cũng dễ thấy, người lành thánh ao ước có được một thiên đàng ngay trên trần thế, nên muốn Thiên Chúa diệt sạch kẻ ác ra khỏi thế gian. Lời thân thưa và tiếp đến là lời cầu xin của người đầy tớ với ông chủ trong dụ ngôn là một bằng chứng: “Thưa ông, thế ông đã không gieo giống tốt trong ruống ông sao? Vậy cỏ lùng từ đâu mà có? ” (Mt 13, 27) Nhiều người hôm nay vẫn hỏi Chúa: Lạy Chúa, Chúa đã dựng nên mọi sự trong đó có con người, và Ngài đã chẳng thấy mọi sự đều tốt đẹp đó sao? Vậy, sự dữ, người gian ác do đâu mà có? Và họ khơi lên ước muốn trừng phạt: “nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ” (Mt 13, 28).
“Cỏ lùng” tiếng Do Thái, có gốc từ chữ “Satan” và nói đến việc chia rẽ. Tất cả chúng ta đều biết rằng quỷ dữ là người gieo cỏ lùng: luôn tìm cách gây chia rẽ con người với nhau, chia rẽ trong gia đình, hội đoàn, giáo họ, giáo xứ, quốc gia và dân tộc. Những người đầy tớ muốn nhổ cỏ xấu đi ngay lập tức, nhưng ông chủ ngăn cản vì sợ rằng khi nhổ cỏ lùng thì nhổ nhầm cả lúa. Bởi cỏ lùng, khi lớn lên, trông rất giống lúa tốt, nên dễ gây nhầm lẫn. Quỷ Dữ đến trong đêm để gieo cỏ lùng, trong đêm tối, trong sự hỗn loạn... Nơi đâu không có ánh sáng, quỷ sẽ đến để gieo cỏ lùng. Kẻ thù này rất tinh khôn: hắn gieo sự xấu vào giữa điều tốt, để chúng ta không thể nào tách biệt rõ ràng, nhưng Thiên Chúa sẽ làm điều đó.
Ông chủ trong dụ ngôn thật nhân hậu tuyệt vời, ông thận trọng thẳng thừng nói: “Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: “Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta” (Mt 13, 29-30).
Thiên Chúa của chúng ta là một người cha đầy lòng trắc ẩn, “Vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành, Chúa thống trị chúng ta với đầy lòng khoan dung” (Kn 12, 16). Ngài luôn chờ đợi và chờ đợi với con tim rộng mở để đón chào, và tha thứ cho người có tội, kẻ gian ác muốn ăn năn. Ngài luôn tha thứ, nếu đến với Ngài... Chúa dạy: “ Người công chính phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối” (Kn 12, 19).
Thái độ của Thiên Chúa giúp chúng ta hiểu rằng sự dữ không phải là điểm đầu và điểm kết. Có cái gì đó hơn thế nữa: nhờ niềm hy vọng đầy tình thương mến của Thiên Chúa mà chính cỏ lùng, là những con tim xấu xa, ngập tràn tội lỗi có thể trở nên hạt giống tốt. Vì lòng trắc ẩn không phải là làm ngơ trước sự xấu; hay là lẫn lộn giữa tốt và xấu!
Trước cỏ lùng đang hiện diện trên thế giới, cụ thể hơn, sống chung với kẻ vô đạo, kẻ gian ác, chống lại sự thiện, người môn đệ Chúa được mời gọi bắt chước Chúa, hy vọng với niềm tin vào chiến thắng chung cuộc của sự Thiện, là chính Thiên Chúa.
Thật vậy, chỉ trên mặt đất này mới có chỗ cho lúa và cỏ lùng mọc lên, chỉ trong cuộc sống nhân trần mới có bột cần chất men, nên ở trên Thiên Đàng, chỉ có Thiên Chúa là tất cả mọi sự trong mọi người.
Thánh Augustinô quan niệm: “Chính Giáo Hội là một cánh đồng có lúa và cỏ lùng, có kẻ xấu và người tốt đều chung sống với nhau, là nơi để chúng ta bắt chước gương nhẫn nại của Chúa. Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian này hoặc là để được cải hóa hay là nhờ họ mà những kẻ lành có thể luyện tập đức nhẫn nại”.
Vì thế, trước sự hiện hữu của cái ác, thái độ của các môn đệ Chúa Kitô là gì nếu không phải là kiên nhẫn với sự hiện hữu của cái ác trên thế giới.
Việc cần làm là tích cực gieo quanh chúng ta thật nhiều hạt tốt và gìn giữ chúng cho đến mùa thu hoạch như là (cầu nguyện, tĩnh tâm, việc lành phúc đức, giúp đỡ tha nhân...)
Tiếp đến là phải hành động với sự khôn ngoan, thận trọng khi đối đầu với sự ác, đồng thời cầu xin Chúa Thánh Thần giúp sức cho, vì: “Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta”(Rm 8, 26).
Sau cùng, cần phải vững tin, hy vọng và sống bác ái; nghĩa là chinh phục cái ác bằng việc làm tốt, theo lời khuyên của thánh Tông đồ Phaolô: “Chớ để sự dữ thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ” (Rm 12, 21).
24. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục dùng các dụ ngôn để giúp các môn đệ cũng như dân chúng hiểu về "Nước Trời". Người so sánh "Nước Trời như một người đã gieo giống tốt trong ruộng mình; Nước Trời giống như hạt cải; Nước Trời giống như nắm men" (x. Mt 13, 24-43), nước ấy ở ngay "trên mặt đất" chứ không phải nơi xa lạ.
Thật vậy, chỉ trên mặt đất mới có chỗ cho lúa và cỏ lùng mọc lên, chỉ trong cuộc sống nhân trần mới có bột cần chất men, nên ở trên Thiên Đàng, chỉ có Thiên Chúa là tất cả mọi sự trong mọi người.
Chúa Giêsu lấy dụ ngôn hạt cải, mô tả nó "bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây" (Mt 13, 32) … "cũng như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men" (Mt 13, 33), ngoài ám chỉ sự lớn lên âm thầm nhưng hùng mạnh của Nước Chúa trong lịch sử, Chúa Giêsu muốn nói đến sự nhập thể làm người của chính mình và sức thánh hóa của Chúa Thánh Thần.
Nếu ai đó không lấy men trộn vào bột làm cho bột dậy men, thì bột đó không thể sử dụng làm thực phẩm được. Nhưng nếu trộn bột vào men, bột sẽ dậy men, đó là cách Chúa Giêsu áp dụng cho Nước Trời... Cũng như thịt: để giữ gìn thịt khỏi hư, chúng ta phải tra muối vào để bảo quản... nếu không thịt sẽ hư và trở nên không phù hợp cho tiêu dùng. Một cách tương tự, nhân loại đại diện cho thịt hoặc bột, Chúa Giêsu và Chúa Thánh Thần là muối và men. Nếu men Thánh Thần và muối Giêsu không xuống thế gian, không mặc lấy bản tính con người, nghĩa là nhào trộn với con người, con người sẽ không bao giờ mất đi mùi hôi thối của tội lỗi, không "tẩy trừ men cũ, để nên bột mới, là bánh không men" (1Cr 5,7) thì không thể được cứu độ.
Nếu con người chỉ dựa vào sức riêng mình, không cần Thánh Thần trợ giúp, thì thật sai lầm; bởi con người không được tạo dựng để ở trên Trời... Nếu người tội lỗi không gặp gỡ Thiên Chúa, không từ bỏ tội lỗi, không được thấm nhuần sức sống thần linh của Thiên Chúa, người ấy sẽ không bao giờ được nếm hưởng cuộc sống đích thực... Trái lại, nếu đón nhận được ân sủng của Chúa Thánh Thần, không "gây phiền muộn cho Thánh Thần" (Eph 4,30), người ấy sẽ hạnh phúc và được sống đời đời.
Dụ ngôn hạt cải và nắm men có lẽ dễ hiểu nên các môn đệ không cần phải giải thích, các ông chỉ xin Chúa Giêsu: "giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng" (Mt 13, 36) sau khi đã về nhà. Và Người đã giải thích: "Người là kẻ gieo giống. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần" (Mt 13, 37-39).
Ở những thế kỷ đầu của Kitô giáo, giáo phái Đô nát cho rằng Giáo hội là tất cả những người lành, còn thế gian thì đầy dẫy con cái sự ác không có hy vọng được cứu độ. Thánh Augustinô quan niệm: "Chính Giáo Hội là một cánh đồng có lúa và cỏ lùng, có kẻ xấu và người tốt đều chung sống với nhau, là nơi để chúng ta bắt chước gương nhẫn nại của Chúa. Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian này hoặc là để được cải hóa hay là nhờ họ mà những kẻ lành có thể luyện tập đức nhẫn nại".
Vì thế chúng ta có thể rút ra những bài học sau:
1. Cần phải có hành động khôn ngoan, thận trọng, nhẹ nhàng và đúng đắn của người gieo giống tốt, để đề phòng "kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất" (Mt 13, 25). Thậm chí người gieo giống tốt có thể bị cám dỗ phản ứng với bạo lực khi áp dụng lời van xin của đầy tớ, "nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ" (Mt 13, 27). Ông chủ thật tuyệt vời, bởi ông thận trọng thẳng thừng nói: "Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta" (Mt 13, 29-30).
2. Chúa Giêsu, lúc sinh thời, Người đã phải đối mặt với sự hiện diện của sự dữ, các môn đệ Người cũng thế. Theo Matthêu thì cuộc đối đầu của Chúa Giêsu với sự dữ đã bắt đầu với câu chuyện thời thơ ấu lúc thánh Giuse đưa Đức Maria cùng Người trốn sáng Ai Cập để tránh cuộc thảm sát của Hêrôđê (Mt 2, 1-14). Người sẽ tiếp tục đối đầu khi bị cám dỗ trong hoang địa (Mt 4, 1-11), cũng như trong suốt cuộc đời sứ vụ công khai, và sẽ phải chiến đấu chống lại cái ác cho đến giờ phút cuối cùng của cuộc đời (Mt 26; 27). Tuy nhiên, Người sẽ chiến thắng khi sống lại bởi Đức Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần (Mt 28).
Cũng giống như Thầy mình, các môn đệ Chúa Kitô cũng phải đối mặt với sự hiện diện của cái ác. Sau đó họ phải bắt chước Thầy mình nhẫn nại cho đến thời gian thu hoạch.
3. Trước sự hiện hữu của cái ác, thái độ của các môn đệ Chúa Kitô là gì nếu không phải là chấp nhận. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn cỏ lùng để mời gọi chúng ta áp dụng một số thái độ cần phải có đối với sự hiện hữu của cái ác trên thế giới.
Trước hết cần phải gieo trong chúng ta và xung quanh chúng ta thật nhiều hạt tốt và đặc biệt là thực hiện từng bước để gìn giữ các hạt giống tốt cho đến mùa thu hoạch như là (cầu nguyện, tĩnh tâm, làm việc lành phúc đức, giúp đỡ tha nhân...)
Tiếp đến là phải hành động với sự khôn ngoan, thận trọng khi đối đầu với sự ác, đồng thời cầu xin Chúa Thánh Thần giúp sức cho, vì: "Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta " (Rm 8, 26).
Cần phải đứng vững trong đức tin, hy vọng và bác ái; nghĩa là chinh phục cái ác bằng việc làm tốt, theo lời khuyên của thánh Tông đồ Phaolô: "Chớ để sự dữ thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ" (Rm 12, 21).
Chúng ta hãy hướng tới Mẹ Maria với lòng tin tưởng, để Mẹ giúp chúng ta trung thành theo Chúa Giêsu, và sống như con cái của Thiên Chúa.
25. Lòng kiên nhẫn – Lm Đam. Nguyễn Ngọc LongXưa nay con người thường hay bị cám dỗ nhìn phân chia đời sống trong xã hội cách đơn giản ra làm hai ranh giới: trắng và đen, tốt và xấu... Căn cứ theo đó mà xét định phê phán.
Nhưng trong thực tế đời sống đâu có đơn giản như thế.
Thực tế đời sống con người không chỉ có hai lằn ranh như ta nghĩ tưởng trắng và đen, tốt và xấu. Nhưng còn có lằn ranh ở giữa, ở tầng trên hay ở bên dưới những yêu tố đó nữa. Những lằn ranh này ẩn hiện khó nhận ra, và lại thường ăn sâu ảnh hưởng trong đời sống nhiều hơn, dù là đời sống cá nhân một ai, hay đời sống chung cộng đoàn xã hội, tôn giáo.
Đó là những bề không hẳn là tối đen, cũng không hẳn là sáng tỏ. Chúng như bóng rợp của một tàn cây ngả đổ xuống trên đường che khuất ánh sáng mặt trời một bên. Thông thường trong đời sống cây càng cao, càng rậm rạp nhiều cành lá, bóng rợp của nó đổ ngả xuống càng lan rộng, như ngạn ngữ có câu: Cây cao bóng cả!
Hình ảnh này Chúa Giêsu dùng trong bài giảng nói về Nước Trời: trên đồng lúa có cả cây lúa cùng cỏ hoang dại cùng mọc bên nhau, như trong cánh đồng thực tế đời sống có sự tốt và sự xấu cùng nẩy sinh song hành nơi mỗi người.
Nếu người làm ruộng vườn khi vừa phát hiện ra cỏ dại hoang mọc lên, mà vội nhổ hay cắt cỏ đi, thì vô tình làm cho cây lúa, cây giống tốt nằm sát bên cạnh cũng bị bật rễ, bị động, hay bị cắt ngọn theo. Như thế sự sống tích cực cũng bị chặn đứng thiệt hại.
Cung cách sống kinh nghiệm của người làm ruộng là kiên nhẫn chờ cho cỏ dại cùng cây lúa mọc lên cứng cáp, lúc đó sẽ dễ phân biệt hơn và lúc nhổ cỏ dại, cây lúa đã bén rễ sâu ít bị ảnh hưởng giao động làm lung lay gốc rễ.
Với đời sống con người cũng tương tự như thế, nơi mỗi người đều có mầm sống sự tốt lành. Sự xấu, sự dữ nẩy sinh trong đời sống là điều cần phải ngăn chặn xa tránh. Nhưng không vì thế mà phải phá đổ hoàn toàn bức tượng khi thấy một dấu vết hòn sỏi đá nào lẫn trong bức tượng.
Với đời sống tinh thần con người, ngày hôm nay có thể là chưa tốt. Nhưng ngày mai có thể sẽ trở nên tốt. Đời sống con người cần luật lệ, cần kỷ luật, chính những điều này giúp nhắc nhớ con người trở nên công chính tốt lành.
Cha mẹ nào cũng đều mong muốn con cháu mình sống nên người tốt. Nhưng rất nhiều khi thực tế đời sống của họ lại có những giai đoạn, những khúc quanh không như thế. Và đâu có cha mẹ nào, vì thế, mà chối bỏ con cháu mình đâu. Trái lại họ tỏ tấm lòng bao dung kiên nhẫn chờ đợi con cái mình sẽ có ngày thay đổi nếp sống trở nên lành mạnh tốt đẹp.
Lòng kiên nhẫn là một nhân đức bác ái. Nhân đức này thể hiện tấm lòng đạo đức kính trọng Thiên Chúa, Đấng là nguồn đời sống, cùng là lòng đạo đức tình người với nhau.
Lòng kiên nhẫn cũng là ân đức khôn ngoan Đức Chúa Thánh Thần ban xuống tâm hồn mỗi tín hữu ngày lãnh nhận Bí Tích Thêm Sức.
Trong đời sống, dù sự dữ nhiều khi lấn lướt sự tốt lành ngay chính. Nhưng Thiên Chúa, Đấng tạo dựng, cùng gìn giữ hướng dẫn đời sống con người luôn kiên nhẫn chờ đợi, ban ơn trợ giúp họ trở về con đường sống tốt lành, con đường mang lại hoa trái sự sống.
26. Lúa tốt và cỏ lùng – Lm. Nguyễn Ngọc Long(Bài giảng cho Thiếu Nhi)
Các con thiếu nhi thương mến,
Ai trong các con nhớ Tin mừng Chúa nhật tuần trước, Chúa Giêsu đã dạy chúng ta qua dụ ngôn gì? Đó là dụ ngôn người gieo giống. Chính Chúa Giêsu là người gieo giống, hạt giống chính là Lời Chúa và tâm hồn mỗi chúng ta là những thửa đất. Nếu chúng ta biết chăm chú lắng nghe lời Chúa và thi hành thì kết quả sẽ sinh gấp trăm hạt.
Các con thương,
Tiếp nối lời giảng dạy bằng các dụ ngôn, hôm nay Chúa Giêsu dùng dụ ngôn nào để dạy chúng ta? – Câu chuyện tuần này là dụ ngôn lúa tốt và cỏ lùng; hạt cải và nắm men.
Trong dụ ngôn lúa tốt và cỏ lùng, các con cho cha biết ai là người gieo giống? - Người đi gieo giống tốt là Thiên Chúa.
Hạt giống là ai? - Hạt giống là người ta, là con người, là con cái Chúa.
Thửa ruộng là gì? -Thửa ruộng là thế gian, là nơi sinh sống, làm việc, phục vụ.
Cỏ lùng là ai? - Cỏ lùng là người xấu, kẻ dữ.
Còn mùa gặt nghĩa là gì? - Mùa gặt là ngày chết hay ngày tận thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu vào kho lẫm, tức là những người tốt lành, công chính, thánh thiện thì được thưởng, còn cỏ lùng là những người xấu, kẻ dữ thì bị tống vào hỏa ngục.
Các con thấy thái độ của các đầy tớ trong dụ ngôn như thế nào? - Muốn tiêu diệt kẻ xấu, muốn nhổ hết cỏ lùng ra khỏi lúa tốt: “Thưa ông, ông có muốn chúng tôi cắt hết cỏ lùng ngay bây giờ không?”. Hơn một lần, các con cũng có thái độ tương tự như thế khi thấy người khác không tốt: “Lạy Chúa, xin Chúa hãy phạt nhãn tiền những kẻ xấu…”.
Thái độ ấy không thể chấp nhận được vì quyền xét xử cuối cùng là của Thiên Chúa chứ không phải của chúng ta. Người không muốn một ai trong chúng ta phải hư mất. Chúa Giêsu đã nói: “Ta không đến để kêu gọi người công chính nhưng kêu gọi người tội lỗi”. Thiên Chúa yêu thương con người, và không quên sót một ai, cho dù họ là những tội nhân. Ngài chờ họ có lòng sám hối để được người tha thứ.
Nếu Thiên Chúa chậm chạp trong việc chống lại tội lỗi, là để chúng ta có thời gian mà sám hối ăn năng. Nhưng con người thường hay phạm lỗi lầm, sa ngã vì quỷ dữ luôn tìm cách gieo cỏ dại vào tâm hồn mỗi người. Vậy nếu chúng ta yếu đuối lầm lỗi, thì Ngài sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để ta can đảm chổi dậy sau những lần vấp ngã. Chúa ước mong đời sống chúng ta hãy là những hạt cải, là men làm dậy lên tình yêu con người.
Chúa khoan dung độ lượng với chúng ta, lẽ nào chúng ta lại thiếu nhân hậu, khoan dung với kẻ tội lỗi? Chúa đã yêu thương chúng ta, lẽ nào chúng ta không dùng tình yêu của Người mà hoán cải anh chị em mình?
Các con có nhớ trường hợp người trộm lành không? - Trong khoảnh khắc cuối cùng của cuộc đời còn lại chính là thời điểm anh ta đón nhận ơn cứu độ của Chúa; hay là trường hợp của Âugustinô, một thanh niên ăn chơi trác táng lại trở thành người phục vụ Giáo hội cách tích cực nhất và đã nên thánh…
Vậy ta phải có thái độ nào trong thời hiện tại?
- Chúa Giêsu mong muốn các con nỗ lực và bền bĩ trong việc đạo đức và học tập. Vấn đề không phải là ngồi đó mà than trách cánh đồng nhiều cỏ lùng quá. Hãy sống Lời Chúa bằng hành động của mình. Những vất vả trong việc đạo đức và học tập hôm nay sẽ trổ sinh hoa trái tốt lành cho ngày mai.
- Giúp bạn mình khi thấy họ sai lỗi, tạo cơ hội cho họ sửa đổi đời sống…
- Luôn ý nhớ rằng mỗi khi các con làm việc lành, chính lúc các con vượt khó, chuyên chăm học tập là khi các con cùng Chúa gieo vãi những hạt giống tốt trong thế gian này.
- Sự nhẫn nại của ông chủ ruộng trong Tin mừng hôm nay là gương mẫu cho chúng ta. Chúa mời gọi chúng ta sống khiêm tốn và nhân hậu đặc biệt là kiên nhẫn trước mọi người. Chỉ có một đồng ruộng cần thiết để nhổ ngay cỏ lùng, đó là từ chính lòng của mình, bằng cách từ bỏ tình xấu mỗi ngày, và không ngừng nỗ lực sống tốt mỗi ngày!
Nguyện chúc các con luôn là những hạt giống tốt của Chúa và Giáo hội hôm nay và ngày mai.
27. Hãy chờ đãTội lỗi và sự dữ là một thực tại thiêng liêng. Chúng đang ngự trị và tồn tại khắp mọi nơi, len lõi vào mọi tâm hồn. Vấn đề đặt ra là làm cách nào để tận diệt chúng và bao giờ Thiên Chúa mới chấm dứt những điều ấy? Tin mừng hôm nay sẽ cho chúng ta lời giải đáp đó.
Có nhiều người cảm thấy bất mãn, thất vọng và đặt vấn đề là tại sao Giáo hội Chúa vẫn có những con người xấu? Đâu rồi một Giáo hội thánh thiện của Thiên Chúa? Bản chất Giáo hội là thánh, nhưng Giáo hội đang cưu mang trong lòng những con người tốt lẫn những con người chưa tốt và tội lỗi. Giáo hội chính là thửa ruộng có cả lúa và cỏ lùng đang mọc lên. Chúa là người chủ ruộng không muốn sai người tiêu diệt cỏ lùng ra khỏi lúa, vì ông sợ khi làm như thế sẽ có sự lầm lẫn! Nhưng thật ra là Thiên Chúa kiên nhẫn và chờ đợi những người tội lỗi hồi tâm trở về với Ngài. Cỏ lùn không bao giờ trở thành lúa được nhưng người xấu có thể trở nên tốt, người tội lỗi có thể trở nên thánh thiện. Đó chính là lý do tại sao Chúa lại kiên nhẫn chờ đợi con người! Sự kiên nhẫn, lòng khoan dung và nhân từ không phải là cử chỉ của sự yếu đuối, nhưng là biểu lộ một sức mạnh, sức mạnh của tình yêu.
Con người dù cho có tội lỗi hay hung ác đến đâu đi nữa thì nơi tận đáy lòng của họ vẫn có những điều tốt đẹp và thánh thiện khi nó được khơi lên. Văn hào người Nga Dostoieveski, với tác phẩm nổi tiếng như "Tội ác và hình phạt", "anh em nhà Karamazov"... là người đã trải qua một cuộc đời đầy sóng gió. Sau một thời gian dài bị giam cầm vì lý do chính trị, ông bị kết án tử hình. Nhưng như một phép lạ, vào giữa lúc bị hành quyết, ông bỗng nhận được lệnh được tha. Người viết tiểu sử của ông đã kể lại như sau: "thời gian ngồi tù đã in đậm nét trên quảng đời còn lại của ông. Từ trên chiếc máy chém nhìn xuống đám người đang đứng dưới chân mình, ông chỉ còn thấy họ là những người bị áp bức, những người nô lệ đáng thương, dù họ có phạm tội những tội ác tày trời đi nữa, thì tâm hồn của họ vẫn là tâm hồn của những con người vô tội. Do đó, họ đáng được tha thứ hơn là đáng kết tội.
Khi bước xuống khỏi máy chém, Dostoievski thấy mọi sự như vô nghĩa. Điều duy nhất còn ý nghĩa đối với ông chính là tình yêu, và cho dù trong suốt 30 năm sau, cộng đoàn của ông có đắm chìm trong bùn nhơ của tội lỗi, của khốn khổ, của ô nhục, ông luôn nhìn mọi sự qua lăng kính của yêu thương. Một lần bị đưa lên máy chém cho ông hiểu rằng: con người đau khổ, tất cả mọi người đều đáng cảm thông và thương mến.
Tất cả cuộc đời của ông là một cố gắng không ngừng để diễn đạt câu nói: "Hỡi người anh em, không gì có thể ngăn cản tôi yêu thương bạn"
Nếu có những lúc chúng ta cảm thấy thất vọng về con người đốn mạt của chúng ta, nếu có những lúc chúng ta không còn tin tưởng ở tình người nữa, chúng ta hãy nhìn lên Chúa Giêsu, chúng ta sẽ cảm thấy ngay ánh mắt nhân từ và cảm thông của Ngài. Hãy nhớ lại Ngài đã làm gì đối với Giakêu, với Malađana, với Phêrô khi chối bỏ Ngài, với tên trộm bị đóng đinh bên phải Ngài.
Tình yêu của Thiên Chúa mạnh hơn tội lỗi, mạnh hơn sự ác. Thiên Chúa ghét bỏ tội lỗi nhưng Ngài yêu thương tội nhân. Chính vì thế mà Ngài muốn cho Con của Ngài xuống thế làm người, một con người nghèo khó để có thể liên kết với hết mọi người, với những ai được gọi là người. Cái chết của Đức Giêsu trên Thánh giá là ngôn ngữ không lời của tình yêu, diễn tả tình yêu tột cùng của Thiên Chúa dành cho con người.
"Đừng nhổ cỏ lùn ra khỏi ruộng, cứ chờ cho đến mùa gặt". Thái độ của Thiên Chúa luôn là kiên nhẫn. Ngài kiên nhẫn vì yêu thương con người. Ngài nhận thấy thấu tận con tim và tấm lòng của con người. Nên dù khi con người hành động chống lại Ngài đi nữa, Ngài vẫn yêu thương họ, vì họ "lầm không biết".
Thiên Chúa thì luôn kiên nhẫn "chờ đợi", còn con người thì nóng vội, muốn hành động mọi sự nhằm thoả mãn tính kiêu căng và ích kỷ của mình. Rất nhiều lần chúng ta có thái độ giống như hai anh em Giacôbê và Gioan ngày xưa khi Chúa Giêsu và các ông đi ngang qua làng Samaria mà người ta không đón tiếp Chúa: "Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu đốt họ không?". Chắc chắn là khi ta hành động nóng nảy với anh em mình, muốn trả thù anh em mình, muốn loại trừ anh em mình ra khỏi cộng đoàn... là chúng ta hành động trái ngược với ý muốn của Thiên Chúa. Con người vốn phức tạp lắm. Chúng ta không thể hiểu được lòng của ai khác ngoài chính bản thân của ta đâu. Do đó, thái độ khôn ngoan là đừng xét đoán ai và cũng đừng kết án ai. Trái lại, ta hãy có cái nhìn như Đức Giêsu khi đối diện với những sai lỗi của anh em mình "họ lầm không biết" đó thôi; hay ta hãy có tâm tình như văn hào Dostoievesk: "dù họ có phạm những tội ác tày trời đi nữa, tâm hồn của họ vẫn là tâm hồn của những con người vô tội. Do đó, họ đáng được tha thứ."
Muốn tha thứ được cho người khác, chúng ta hãy tập yêu thương mọi người, nhất là những người đang sống bên cạnh chúng ta, tập nghĩ tốt về họ, nói tốt về họ, tập quên đi những sai lỗi của họ. Nước Trời chỉ dành cho những người biết chiếm lấy bằng sức mạnh. Sức mạnh đó chính là sự kiên nhẫn, tha thứ, yêu thương, chờ đợi... Những thứ mà loài người vẫn cho là yếu kém và nhu nhược. Chúng ta hãy tập "lấy hoa thơm lấn dần cỏ dại" trong cuộc sống vốn phức tạp và ô hợp này.
Xin Chúa ban cho chúng ta sức mạnh của Chúa Thánh Thần để chúng ta biết hành động, suy nghĩ và phát ngôn những điều mang lại niềm vui, hạnh phúc và an vui cho mọi người, hầu góp phần làm cho Nước Cha được thể hiện từng ngày trong cuộc sống của chúng ta. Amen.
28. Suy niệm của Lm Ignatiô Hồ ThôngPhụng Vụ Lời Chúa Chúa Nhật này, đặc biệt bài đọc I và Tin Mừng, mời gọi chúng ta gẫm suy về việc Thiên Chúa kiên nhẫn đối với những người tội lỗi.
Chúng ta tiếp tục đọc chương 13 Tin Mừng Mátthêu: ba dụ ngôn về cỏ lùng, hạt giống và men trong bột gợi lên sự phát triển của Nước Trời.
1. Dụ ngôn cỏ lùng:
Dụ ngôn cỏ lùng là dụ ngôn làm các môn đệ rối trí nhất; đây là dụ ngôn duy nhất mà họ hỏi Đức Giêsu. Quả thật, dụ ngôn này đặt ra một vấn đề nghiêm trọng: cuộc sống chung của Cái Thiện và Cái Ác, ở giữa lòng công trình của Thiên Chúa.
Các ngôn sứ định vị kỷ nguyên Mê-si-a và kỷ nguyên cánh chung vào cùng một viễn cảnh, cả hai được trộn lẫn dưới những từ ngữ “Ngày của Chúa” hay “Ngày Chung Thẩm”. Thánh Gioan Tẩy Giả được nuôi dưỡng bởi niềm hy vọng này: Đấng Mê-si-a sẽ là vị Thẩm Phán, Ngài sẽ chọn lựa sàn lọc: “Tay cầm cái nia, Người sẽ rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi” (Mt 3: 12; Lc 9: 52-55). Thế mà Đức Giêsu đã không đến để thu hoạch, Ngài đến để gieo giống. Chính bằng hình ảnh người gieo giống mà Ngài diễn tả sứ mạng của mình.
Dụ ngôn cỏ lùng cho hiểu rằng ông chủ ruộng có một kẻ thù bí nhiệm, hắn hành động lén lút ban đêm như một người có quyền năng giới hạn. Ông chủ không hề xao động; ông bình thản chờ đợi thời vụ; ông biết rằng ông sẽ có lời phán quyết sau cùng. Cỏ lùng sẽ không ngăn cản được vụ mùa bội thu: công trình của Thiên Chúa sẽ không bao giờ thất bại cả.
Nếu cây lúa và cỏ lùng trộn lẫn vào nhau đến mức không thể phân biệt được, đó không phải là dấu chỉ cho thấy rằng cỏ lùng ở trong lòng quân vô đạo sao? Thật ra, khó mà phân biệt rạch ròi giữa “người tốt” và “kẻ xấu”. Không ai hoàn toàn xấu, cũng như không ai hoàn toàn tốt về mọi mặt cả.
Thiên Chúa chờ đợi; Ngài chờ đợi mỗi người phô bày hết khả năng của mình; có thể có những người thợ của giờ sau cùng…Thời gian của Thiên Chúa chưa chấm dứt và những kỳ hạn của Ngài là những trì hoãn vì lòng xót thương.
2. Dụ ngôn hạt cải:
“Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải người nọ lấy gieo trong ruộng mình”. Hạt cải là một hạt giống nhỏ bé nhất trong các loại giống. Xét theo lý, từ hạt giống nhỏ bé ấy sinh ra một cây nhỏ theo một kích thước chừng mực nào đó. Ấy vậy, Chúa Giêsu miêu tả một sự phát triển thần kỳ: cây nhỏ trở thành một cây lớn đến nỗi chim trời đến làm tổ trên cành được. Sự tăng trưởng Nước Trời rồi sẽ cũng như vậy đó.
Lối phóng dụ của Đức Giêsu chứa đựng một ám chỉ Kinh Thánh rõ ràng. Các ngôn sứ đã biểu tượng quyền năng của các đế quốc ngoại giáo (Ai-cập, Ba-by-lon) bằng hình ảnh về một cây hương bá, thân cao lớn hơn mọi cây trong cánh đồng, đâm chồi nẩy lộc, cành lá vươn rộng. Trên cành, mọi giống chim trời đến làm tổ, dưới bóng mát của nó, mọi dã thú sinh sôi nẩy nở và vô số dân tộc đến lập cư (Ed 31, 1-13).
Êdêkien gợi ra tương lai của Giêrusalem theo cùng một cách như vậy. Đức Chúa ngắt một chồi non trên ngọn cây hương bá đem về trồng trên núi Israel. Chồi non này trở thành một cây hương bá tuyệt diệu, nơi ẩn náu của đủ loài chim muôn (Ed 17). Bản văn Ê-dê-ki-en này là một trong những bản văn thiết lập niềm hy vọng về quyền thống trị của dân Chúa chọn.
Đức Giêsu cũng rất ý tứ khi lấy lại những hình ảnh tự hào tự phụ này. Một cây cải không thể đánh thức trong tâm trí khán thính giả của Ngài bất kỳ hậu ý nào về quyền lực trần thế. Một lần nữa, Đức Giêsu bày tỏ chủ nghĩa phi chính trị của sứ điệp Ngài. Vóc dáng biểu tượng của cây cải là một sự so sánh thuộc trật tự tinh thần: vóc dáng này nhấn mạnh sự tương phản giữa khởi đầu bé nhỏ của Nước Trời và sự phát triển phi thường của nó.
3. Dụ ngôn men trong bột:
Dụ ngôn men trong bột đưa ra một bài học tương tự với dụ ngôn hạt cải trên. Không gì nhỏ bé và ẩn kín hơn nắm men, tuy nhiên nó đã làm dậy lên cả đống bột. Công việc âm thầm, tương tự như sự tăng trưởng của một cây, nhưng thành quả của nó thì đáng kinh ngạc.
Nước Trời cũng như vậy. Bị vùi sâu trong đống bột nhân loại, Nước Trời sẽ âm thầm biến đổi đống bột nhân loại này dần dần cho đến ngày tận thế. Đức Giêsu không là một nhà cách mạng: Ngài không tìm kiếm một thành quả bất ngờ và ngoạn mục; vương quốc của Ngài khởi đi từ những bước khởi đầu khiêm tốn và rồi âm thầm phát triển mà không ai hay biết, nhưng một cách sâu xa trong nhân loại được đổi mới.
Ở nơi đoạn văn này, chúng ta ghi nhận đây là trường hợp duy nhất trong các sách Tin Mừng ở đó men được nhắm đến một cách tích cực. Ở những nơi khác, kể cả các thư của thánh Phaolô, men là hình ảnh về việc dậy men, tức là sự suy đồi hư hỏng, thế nên men bị loại trừ khỏi những ngày lễ Vượt Qua.
4. Đức Giêsu giảng dạy đám đông bằng dụ ngôn:
Như trước đây, Chúa Giêsu giảng dạy đám đông chỉ bằng dụ ngôn: “Tất cả các điều ấy, Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói với đám đông; và Ngài không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn”. Thánh Mátthêu viện dẫn sự kiện này bằng cách trích dẫn Tv 78. Thánh vịnh gia này loan báo rằng ông sẽ giải mã những điều bí nhiệm của thời quá khứ qua lịch sử Israel. Cũng vậy, tác giả Tin Mừng muốn nói rằng Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn để vén mở những điều bí ẩn của Nước Trời.
5. Đức Giêsu giải thích cho các môn đệ:
Nhưng lối nói dụ ngôn này các môn đệ của Ngài xem ra không nắm bắt được, vì thế khi trở về nhà, họ xin Chúa Giêsu giải thích cho họ. Câu hỏi của họ nhắm đến dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng, dụ ngôn này làm họ bối rối: “Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con”.
Đức Giêsu giúp cho họ hiểu rằng tất cả lịch sử nhân loại sẽ diễn tiến cho đến tận thế, theo đó nhân loại sẽ phải chấp nhận sống chung với những “con cái Ác Thần”, những kẻ tìm cách bóp nghẹt vụ mùa. Sự chọn lọc phân định người lành kẻ ác sẽ được thực hiện vào mùa gặt.
“Thợ gặt là các thiên thần”. Việc các thiên thần được gán cho vai trò thợ gặt vào ngày tận thế đến từ các ngôn sứ, nhưng nhất là các sách khải huyền. Sách Khải Huyền của thánh Gioan lấy lại đề tài này (Kh 15, 17-19).
6. Nước của Chúa Cha:
Điều gợi lên sau cùng rất đáng chú ý. Vào ngày tận thế, “mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác” sẽ bị quăng vào lò lửa, trong khi những người công chính “sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ”.
Triều đại của Chúa Con là thời kỳ cứu độ nhân loại. Vào ngày tận thế, Chúa Giêsu trao vương quyền lại cho Cha Ngài. Trong thư thứ nhất gởi cho các tín hữu Cô-rin-tô, thánh Phaolô phác họa cùng một viễn cảnh hùng vĩ như vậy: “Sau đó mọi sự điều hoàn tất, khi Người đã tiêu diệt hết mọi quản thần, mọi quyền thần và mọi dũng thần, rồi trao vương quyền lại cho Thiên Chúa là Cha. Thật vậy, Đức Giêsu phải nắm vương quyền cho đến khi Thiên Chúa đặt mọi thù địch dưới chân Ngài” (1Cr 15, 24-25).
29. Lúa và cỏ – Jos. Nguyễn Văn ThuầnBài Tin Mừng kể lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu: dụ ngôn cỏ lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn nắm men. Cả ba dụ ngôn này đều có ý nghĩa rất hay và dạy chúng ta những bài học rất hữu ích. Ở đây ta chỉ tìm hiểu một dụ ngôn cỏ lùng thôi.
Trước hết, chúng ta hãy hình dung lại câu chuyện cỏ lùng và cây lúa: có một người chủ ruộng kia đi gieo lúa trong ruộng mình. Chiều đến, ông trở về nhà, mệt nhọc nhưng vui vì đã hoàn tất công việc. Ông và cả gia đình có thể yên tâm nghỉ ngơi, chờ đợi lúa mọc lên. Nhưng có một người hàng xóm ma giáo, xấu bụng. Người này đã từ lâu ghen tỵ với ông khi thấy trang trại của ông càng ngày càng rộng lớn, trù phú. Anh ghen tỵ và không ngừng tìm mưu kế để hại ông, nên khi thấy ông gieo mạ, anh nảy ra ý định gieo hạt cỏ lùng vào ruộng của ông để phá hoại. Không lâu sau đó, ý định gian ác kia được anh đem ra thi hành. Vào một đêm tối, khi mọi người đang ngủ say, anh mò ra ruộng, vội vàng gieo hạt cỏ lùng vào trong ruộng của ông chủ kia, rồi nhanh nhẹn tẩu thoát, không ai nhìn thấy.
Kết quả, khi lúa mọc lên thì cỏ lùng cũng xuất hiện. Tôi tớ của ông chủ đã sớm phát hiện ra điều này và đề nghị với ông cho họ đi nhổ cỏ lùng, nhưng ông bảo họ hãy chờ đến mùa gặt. Tại sao ông chủ không cho nhổ cỏ lùng ngay? Chúng ta biết: cỏ lùng là một thứ cỏ dại, giống hệt như cây lúa. Người nông dân khó mà phân biệt được lúa và cỏ lùng khi chúng còn non và chưa đâm bông. Nhưng khi lúa đã đâm bông rồi, thì một em bé thiếu kinh nghiệm, cũng phân biệt được đâu là cây lúa, đâu là cỏ lùng. Cỏ lùng thường mọc khi lúa đã lớn, nhưng lại giỗ và chín sớm hơn lúa, thành thử đó là cái phiền cho nhà nông: không biết nhổ lúc nào cho tiện. Nhổ lúc còn non thì e nhổ lầm cả lúa, vì nó rất giống cây lúa. Không những thế, rễ cỏ lùng thường mọc chằng chịt quấn bó vào rễ lúa, nên nếu nhổ cỏ cũng có thể kéo luôn cả lúa lên. Mà nếu như để đến ngày mùa, thì nó ăn hại hoa màu của lúa. Nhưng dù sao thì cũng phải chấp nhận một giải pháp nào tương đối bớt hại hơn, như ông chủ trong dụ ngôn đã làm, là chờ tới ngày mùa, gặt cả hai một trật. Như thế, chúng ta thấy cỏ lùng là thứ cỏ dại có hại cho lúa và là kẻ thù của nhà nông.
Dụ ngôn này có ý nghĩa thế nào? Chính Chúa Giêsu đã giải thích: người gieo giống tốt là chính Thiên Chúa. Thiên Chúa luôn luôn tốt lành, vì bản tính Ngài là chân thiện mỹ, mọi vật do Ngài tạo dựng đều tốt đẹp. Ngài dựng nên mặt trời, mặt trăng để chiếu sáng cho mọi người, Ngài làm mưa làm nắng trên mọi người, kẻ lành cũng như kẻ dữ. Thiên Chúa gieo giống tốt vào ruộng. Hạt giống là người ta, là con cái Chúa, là những người tốt lành. Thửa ruộng là thế gian, là nơi sinh sống, làm việc và phục vụ. Cỏ lùng là người xấu, kẻ ác, kẻ dữ do ma quỷ cám dỗ, chiếm đoạt. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là thiên thần. Khi ấy thiên thần sẽ phân loại người lành người dữ, kẻ tốt kẻ xấu để Thiên Chúa thưởng phạt: kẻ lành được đưa vào Nước Trời, kẻ dữ bị tống vào hỏa ngục.
Qua những điều giải thích trên, chúng ta đã hiểu ý nghĩa của dụ ngôn và có thể suy luận được những bài học Chúa Giêsu muốn dạy. Thực vậy, chúng ta có thể rút ra được ba bài học: Thứ nhất, nơi trần gian này, bất cứ ở đâu, bất cứ ở thời đại nào, cũng có lành có dữ, có tốt có xấu, có phải có trái, có sáng có tối, có đen có trắng, có vàng thau lẫn lộn, có trứng gà trứng ếch,… Và như vậy, ở trần gian này, luôn luôn có người lành kẻ dữ, người tốt kẻ xấu sống bên nhau, sống chung với nhau như lúa và cỏ lùng ở trong một thửa ruộng. Đó là chuyện thường và chúng ta phải công nhận đời là thế. Chúng ta thường quá lý tưởng mong muốn chỉ có người lành người tốt, chúng ta không thể nóng tính đòi Chúa hủy diệt ngay những kẻ dữ kẻ xấu. Chuyện này chỉ xảy ra vào ngày tận thế mà thôi, lúc ấy sẽ được phân định rõ ràng: kẻ lành kẻ dữ sẽ vĩnh viễn xa nhau: kẻ lành sẽ được trọng thưởng trong Nước Trời, còn kẻ dữ sẽ bị trừng phạt trong hỏa ngục.
Thứ hai, chúng ta biết: cỏ lùng là cỏ dại đem lại những hat có chất độc và sự chết, cây lúa đem lại những hạt lúa hạt thóc bổ dưỡng và nuôi sống con người. Vậy mỗi người hãy kiểm điểm: chúng ta là cỏ lùng hay là lúa? Chúng ta đang đem lại sự sống hay sự chết cho nhau? Chúng ta hãy suy nghĩ: sự sống, tài năng, sức khỏe, tiền của chúng ta đang có, đã được sử dụng thế nào? Sử dụng đúng hay sai? Đem lại ích lợi cho mình và gia đình, hay là gây hại cho mình và gia đình? Có bao giờ chúng ta ngồi bóp trán suy nghĩ về những lần chúng ta đã gây khổ đau cho người khác không?
Thứ ba, chúng ta hãy nhớ: đời này là đời tạm, đời sau mới là vĩnh viễn. Nhưng cuộc sống đời này lại có giá trị quyết định cho số phận đời sau của chúng ta, nghĩa là Thiên Chúa sẽ căn cứ vào những năm tháng chúng ta sống ở trần gian mà thưởng phạt chúng ta. Vì thế, đòi hỏi chúng ta phải biết lựa chọn giữa tốt và xấu, phải làm lành lánh dữ, không thể sống lửng lơ con cá vàng, sống nửa nạc nửa mỡ, sống ương ương dở dở, sống kiểu vàng thau lẫn lộn được, nghĩa là không thể vừa làm lành vừa làm dữ được. Chúng ta phải cố gắng lập công, để khi ra khỏi đời này, chúng ta được Thiên Chúa đưa vào Nước Trời.
Hôm nay chúng ta hãy cầu xin Chúa: Lạy Chúa, biết bao lần chúng con đã là cỏ lùng, gây hại cho mình và thiệt hại cho những người khác. Xin cho chúng con trở thành những cây lúa đem lại ích lợi cho mọi người. Xin cho những người xấu được trở nên những người tốt và cho những người tốt được tốt thêm và tốt thật.
30. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung(Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương)
Nếu Chúa Nhật vừa rồi dụ ngôn "người gieo giống" diễn tả hình ảnh về một Thiên Chúa yêu thương và quảng đại trong việc phân phát Lời và Ơn Cứu độ của Người cho hết mọi người, thì Chúa Nhật XVI này phụng vụ Lời Chúa lại giới thiệu với chúng ta về một Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung trước sự dữ và tội lỗi của chúng ta.
1. Lúa và cỏ lùng, thực tại của cuộc sống
Khởi đầu dụ ngôn Chúa Giêsu ví Nước Trời như một thửa ruộng trong đó "lúa và cỏ lùng" mọc chung với nhau. Nếu lúa tượng trưng cho những con người tốt và những việc tốt, những điều thiện hảo, thì cỏ lùng lại tượng trưng cho những người xấu, những việc xấu, và tội lỗi. Lúa mọc với cỏ lùng, sự thiện ở bên cạnh sự dữ, người tốt sống với kẻ xấu. Sự lẫn lộn giữa "lúa và cỏ lùng" này chúng ta gặp bất cứ ở đâu: trong gia đình, ngoài xã hội, trong cộng đoàn, nơi công cộng, và ngay cả trong chính lòng của mỗi người.
Dụ ngôn của Chúa Giêsu cũng chỉ cho chúng ta thấy nguồn gốc của sự lành và sự dữ. Tất cả mọi sự tốt lành trong thế giới này đều đến từ Thiên Chúa, Người là nguồn gốc của mọi sự thiện hảo. Còn sự dữ là do Ma quỷ gieo vào. Ma quỷ là kẻ thù luôn chống lại chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Và Chúng tìm cách dụ dỗ con người làm những điều xấu và gây đau khổ cho người khác. Chúng ta phải tĩnh thức vì ngày hôm nay Ma quỷ hoạt động càng tinh vi để gieo rắc cỏ lùng sự dữ vào trong cuộc sống chúng ta!
2. Tại sao Thiên Chúa lại để như thế?
Trước "cỏ lùng", sự dữ và người tội lỗi, thái độ của chúng ta thường giống như những người đầy tớ chủ ruộng: là muốn nhổ đi, loại trừ, nổi loạn, hoặc bất bao dung. Nhưng thái độ của Thiên Chúa được dụ ngôn nói tới thì hoàn toàn khác hẳn. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung trước sự dữ, nhất là trước tội nhân. Bởi vì Thiên Chúa biết rằng: từ sự dữ có thể đưa tới sự lành! Từ một người tội lỗi có thể trở thành một vị thánh. Hay nói như Đức HY Nguyễn Văn Thuận: "Thiên Chúa biết vẽ những đường thẳng trên những đường cong". Thiên Chúa luôn hy vọng và cho chúng ta những cơ hội để hoán cải, để thay đổi đời sống, để trở thành điều mình phải là. Nói như sách Khôn Ngoan: "Khi hành động như thế, Người dạy dỗ dân Người rằng: Người công chính phải ăn ở nhân đạo... Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối" (Kn 12,19). Hay nói như Thánh Vịnh hôm nay: "Lạy Chúa, vì Chúa nhân hậu và khoan dung, giàu lượng từ bi với ai kêu cầu Chúa" (Tv 85,5). Và Thánh Phaolô nói cách tuyệt với rằng: "Có Chúa Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta" (Rm 8,26).
Thời gian chúng ta sống là thời gian kiên nhẫn của Thiên Chúa, thời gian của sám hối, thời gian để làm điều thiện. Cỏ lùng thì mãi mãi là cỏ lùng, còn con người thì khác, con người có thể cải tà qui chính, có thể từ một thằng quỷ biến thành một vị thánh. Trong cái nhìn đó, Đức Thánh Cha Benedetto XVI trong lễ khai mạc sứ mạng giáo hoàng của Ngài, đã có câu nói rất hay: “Chúng ta chịu đựng vì sự kiên nhẫn của Thiên Chúa, thế nhưng chúng ta tất cả cần sự kiên nhẫn của Thiên Chúa. Thiên Chúa, Đấng đã trở thành con chiên, nói với chúng ta rằng thế giới được cứu độ bởi Đấng Chịu đóng đinh chứ không phải những kẻ đóng đinh. Thế giới này được cứu độ nhờ sự kiên nhẫn của Thiên Chúa và bị phá hũy bởi sự bất kiên nhẫn của con người”. (Benedetto XVI, Omelia nell'inizio solenne del Pontificato, Roma, 24 aprile 2005)
Nếu Thiên Chúa hành xử cách thẳng tay và ngay lập tức thì sẽ không có: một Phaolô bắt bớ Giáo hội, lại trở thành một người Tông đồ dân ngoại đi khắp nơi hăng say rao giảng Tin Mừng Đức Kitô; một Augustinô tội lội và phóng túng, đã trở thành một vị đại thánh, bậc tiến sỹ của Giáo hội; một Charles de Foucauld lêu lỗng lại trở thành người sống nghèo khó và khiêm tốn; một Ève Lavallìere cô đào nỗi tiếng của Pháp đã từ bỏ vinh quang và phú quí để sống cuộc đời hoàn toàn cho Chúa trong tu viện vv..vvv. Rất nhiều những chứng tích khác đã là những vị thánh lừng danh nhờ sự kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa.
31. Cỏ lùng và lúa tốt – Lm Bùi Quang Tuấn, CSsRTuần trước, Dụ ngôn “Người Gieo Giống” trình bày Thiên Chúa như một nông gia tung gieo Lời Ngài vào các tâm hồn. Có tâm hồn như đường đi, hạt giống rơi xuống bị người ta giẫm đạp, không ngóc đầu lên được. Có tâm hồn như sỏi đá, khô khan cứng cỏi, hạt tuy có nẩy mầm nhưng rồi bị nắng trời thiêu cháy vì thiếu nước. Có tâm hồn như bụi gai um tùm, bóp nghẹt cây lúa đang lên, nên cũng chẳng sinh được bông trái nào. Nhưng có tâm hồn như vùng đất phong phú, hạt giống mọc lên tươi tốt, hy vọng mang lại cho nhà nông một mùa gặt thành công rạng rỡ.
Tuần này, Dụ ngôn “Cỏ Lùng” lại trình bày Thiên Chúa như người vãi gieo giống tốt vào mảnh đất hứa hẹn, nhưng sau đó Satan đã lén lút gieo hạt giống xấu là cỏ lùng vào ban đêm. Thành ra trên cùng một mảnh đất màu mỡ, lúa non và cỏ lùng mọc lên chen nhau, rễ cây này xoắn gốc cây kia.
Người tôi tớ chân thành không khỏi nhức nhối lắng lo, muốn xin chủ ruộng giải quyết tức thì tình trạng vàng thau lẫn lộn. Nhưng chủ nhân e rằng khi nhổ cỏ người ta bứng luôn cả lúa nên quyết định đợi đến mùa gặt. Lúc đó cây lúa sinh hạt sẽ được bó lại đưa về sân phơi, còn cỏ lùng hoang dại sẽ bị cắt xuống ném vào lửa thiêu.
Dụ ngôn “Cỏ Lùng” bộc lộ hình ảnh thế giới, giáo hội, gia đình, con người như những vùng đất mang tính hỗn hợp. Thiện và ác, tốt và xấu, ân sủng và tội lỗi như “đan cài” với nhau. Không thể có một xã hội toàn là người tốt hoặc người xấu, cũng chẳng thể có một cộng đoàn toàn là thánh nhân hay tội nhân. Sự kiên nhẫn đầy tình thương xót của chủ ruộng như một cơ may cho những biến đổi và hoàn thiện. Thiên Chúa luôn mở ngỏ cho hoán cải và trổ sinh hoa trái tốt lành.
Dụ ngôn trên thúc đẩy tôi đi vào một hành trình tự vấn: tôi là một cây lúa xanh tươi đang nảy sinh bông hạt thơm ngát cho cuộc đời, hay tôi là cụm cỏ lùng đang ăn hại bao chất màu tươi tốt của cuộc sống?
Chắc hẳn tâm hồn tôi có mang nhiều loại giống tốt do Chúa gieo vào và cũng không ít giống xấu do Satan và tôi tớ của nó thảy vô, nhưng loại giống nào đang được chăm sóc và thứ nào đang bị vùi xuống? Tôi đang nhổ cỏ lùng trong đời mình hay tôi đang gắng công nhổ cỏ và nhổ luôn cuộc đời người khác?
Tôi đang cộng tác với Thiên Chúa để gieo giống tốt vào thế giới hôm nay hay tôi đang tiếp tay với ma quỉ để gieo bao giống xấu vào tâm hồn tha nhân?
Có một chi tiết rất đáng chú ý trong bài Dụ ngôn: khi mọi người đang ngủ, một kẻ xấu lòng đến rải cỏ lùng vào ruộng rồi đi mất. Kẻ thù ra tay mà không ai hay biết. Mầm mống sự ác đột nhập thế giới trong cách thế bất ngờ. Người ta chỉ nhận ra khi nó mọc lên và bắt đầu phá hoại hoa màu.
Như thế Lời Chúa mời gọi một thái độ tỉnh thức. Nếu quên mất rằng: sống là một cuộc tranh đấu không ngừng cho điều tốt vươn lên, tôi sẽ bị cái ác đè bẹp. Nếu chủ quan thiếu canh phòng trước những bóng đêm của cuộc sống, tôi sẽ bị ma quỉ khống chế cuộc đời.
Khi người ta nói: “đâu có sao” trong việc xem phim ảnh sách báo không nết na để giải trí một chút; khi người ta nghĩ: “đâu có sao” nếu nghe bạn bè rủ rê hút một chút cocain cho biết mùi đời; khi người ta tưởng: “đâu có sao” chuyện bỏ đọc kinh đi lễ một hôm..., đều là những mầm giống cỏ lùng Satan gieo vào cuộc đời, chờ ngày bùng phát và hủy hoại.
Không phải chỉ có ma quỉ mới gieo cấy cỏ lùng. Nếu không tỉnh thức, coi chừng chính ta là người tiếp tay tung rắc cỏ lùng vào đời kẻ khác. Có cha mẹ gieo gian dối, tham lam vào lòng con cái mà không biết. Chẳng hạn, có người đi chợ về khoe với cả nhà: “Cô bán hàng hôm nay mất trí hay sao mà thối tiền sai nên dư mấy đồng, mừng quá!” Đáng lẽ nên nói với nhau: “Ồ, mẹ đã trả lại cho cô bán hàng số tiền dư vì phép công bằng”, hay “vì sợ cô ấy phải bỏ tiền túi ra để bù vào chỗ mất,” hoặc “e cô ấy sẽ gặp khó khăn với chủ tiệm,” đàng này người ta lại sung sướng thu cái lợi trước mắt mà không ngờ đã gieo vào lòng con cái mầm mống ích kỷ, gian tham; sau này lớn lên, chúng chỉ mong người ta dốt nát, lầm lẫn, mất trí để có lợi.
Thế đấy, hành động, lời nói, thái độ cư xử của một người có tầm ảnh hưởng như những hạt giống. Nếu là hạt tốt, gia đình, xã hội được nhờ biết bao. Trái lại, nếu là loại xấu, thương đau tất đang chờ ngày phát tán.
Trên một tờ báo nọ có câu chuyện tếu lâm đáng suy nghĩ: Một bé trai được mẹ cho ghé chơi nhà ông nội trong dịp cuối tuần. Ông thấy cháu mình chơi với bạn rất hăng say, nhưng hễ mở miệng ra là có những lời không thanh lịch cho lắm. Nội mới gọi cháu cưng lại trách:
- “Cháu học kiểu ăn nói du côn của đứa nào vậy? Từ nay trở đi ông cấm không được chơi với những thứ đó nữa nghe chưa.”
Đứa cháu vừa thở dài vừa nói:
- “Nếu thế thì từ nay cháu phải nghỉ chơi với bố cháu hay sao?
Ông nội:!!! (Thì ra nó học được từ bố nó.)
Hỡi bạn, Thiên Chúa đang cần chúng ta tiếp tay với Ngài để gieo vào gia đình, cộng đoàn, và lòng người những hạt giống tốt. Có thể là những hạt rất bé như hạt cải, nhưng hiệu năng vô cùng lớn lao. Có thể là những hạt đơn sơ âm thầm, nhưng lại như nắm men làm dậy biết bao đấu bột. Hãy gieo đi những hạt giống yêu thương, chân thật, trung tín, nhẫn nại, quảng đại, thứ tha... Chắc chắn hoa trái mai ngày sẽ là một mùa hân hoan và hạnh phúc tràn đầy.
32. Suy niệm của Lm Trầm PhúcHôm nay, Giáo Hội khuyên dạy chúng ta qua dụ ngôn của Chúa Giê-su: dụ ngôn cỏ lùng, dụ ngôn hột cải và dụ ngôn men trong bột.
Dụ ngôn theo cách hiểu của người Do Thái, không phải là một biểu hiện được hiểu theo từng câu hay từng hình ảnh mà hiểu tổng quát gần như một so sánh. Vì thế Chúa Giê-su thường nói: “Nước Trời giống như…”
Chúa Giê-su muốn nói gì với chúng ta qua ba dụ ngôn nầy?
Ngài nói đến Nước Trời: “Nước Trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình”, như lại sao có cỏ lùng? Không lẽ chủ ruộng không cày xới kỷ lưỡng thửa euộng của mình sao? Không lẽ cỏ lùng tự nhiên mộc lên?
Thánh Mat-thêu đã giải thích: “Chủ ruộng nói: “Kẻ thù của ta đấy”. Kẻ thù nầy, chúng ta đã từng nghe nói đến, đó là ma quỉ. Chúng taq chỉ một kẻ thù duy nhất đó thôi, nhưng nó vô hình vì là thần linh. Thánh Phao-lô nói: “Anh em không chống lại một kẻ thù có xác, mà chống lại thần linh.” Ngài đã trực diện với kẻ thù nguy hại đó. Nó ngăn trở công cuộc tuyền giáo của Ngài bằng mọi thủ đoạn.
Thánh Phao-lô cũng cảnh báo: “Anh em hãy tỉnh thức vì ma quỉ, thù địch của anh em như sư tử gầm thét rảo quanh tìm mồi cắn xé…”
Chúa Giê-đã từng trừ quỉ ám hại bao nhiêu người. Ngài đến trong trần gian là để tiêu diệt kẻ thù vô cùng nguy hiểm đó. Nó vẫn không ngừng gieo cỏ lùng vào trong ruộng lúa của Chúa.
Những nông dân của ông chủ nóng ruột, tình nguyện đi nhổ cỏ lùng. Nhưng chủ ruộng không đồng ý, vì lúa đang còn non và nhổ cỏ có thể nhổ nhầm cây lúa. Phải chờ đến mùa gặt mới có thể phân biệt cỏ lùng và lúa tốt.
Chúa Giê-su muốn ám chỉ, Nước Trời không phải là một thực tại hôm nay mà thôi mà là tương lai, vào ngày cuối cùng. Hôm nay chỉ là giai đoạn chuẩn bị cho mai sau.
Thiên Chúa nhẫn nại, chúng ta nóng lòng.
Chúng ta thấy các tông đồ, đi với Chúa Giê-su ngang qua một làng người Samari. Họ ngăn cản Ngài. Các tông đồ tức tối: “Thưa Thầy, xin Thầy cho chúng con xin lửa bởi trời rơi xuống đốt cả những tên ngổ ngáo nầy đi!”
Chúng ta thường là như thế. Chúng ta nóng lòng muốn cho mọi sự tốt đẹp và càng nhanh càng tốt. Chúng ta đứng về phía những người công chính và xem người khác là những người cần được sửa trị. Những người sống theo luật lệ thường quên rằng con người yếu đuối, vết tội nguyên tổ vẫn chưa xóa mờ. Thiên Chúa không nóng lòng, Ngài nhẫn nại đợi chờ. Ngài chờ cho cây lúa trổ bông… Ngài là Tình Yêu. Ngài biết con người không dễ cảm hóa.Ngài đã đặt trong tận sâu thẳm của lòng người hạt giống tình yêu, Ngài chờ cho nó mọc lên. “Tình yêu chịu đựng tất cả, tin tưởng tất cả…” Thánh Phao-lô đã hiểu được định luật của tình yêu. Chúng ta đừng vội lên án, đừng vội cho rằng người nầy, người kia là không thể cải hóa… (thầy chạy…)
Chúa bảo: “Đừng đoán xét.” Chúng ta không thể dò thấu tâm hồn con người, chúng ta không thể biết hoàn cảnh họ đã và đang sống. Nếu Chúa không nhẫn nại thì làm sao có được Maria Ma-đa-lê-na, thánh Âu-cơ-tinh, Cha Charles de Foucauld và bao nhiêu đấng thánh khác?... Chúng ta cần yêu thương hơn là lên án.
Tình yêu Chúa không mỏi mệt đợi chờ. Hãy nhìn Chúa Giê-su. Ngài biết Giu-dà là ai, là người thế nào, nhưng Ngài không tỏ ra nghiêm khắc. Ngài chờ đến giờ chót, khi Giu-dà từ chối tất cả những dấu hiệu yêu thương của Ngài, Ngài mới để cho Giu-dà theo ý mình. Theo con đường đã chọn.
Chúng ta chưa công chính đủ, nhưng cứ tưởng mình trọn lành, chúng ta dễ lên án người anh em, đang lúc chúng ta không biết mình đứng vững được bao lâu. Chúng ta không biết rằng những người mà chúng ta xem như không thể cứu vớt lại là những người cả đảm vẫn tiếp tục chiến đấu để vươn lên, vẫn âm thầm đau khổ vì sự yếu đuối của mình…
Hãy chờ đến mùa gặt là ngày chung thẩm mới có thể phân biệt tốt xấu.
Chúa giê-su còn so sánh Nước Trời với hột cải. Ngài nói rằng nó nhỏ nhứt trong các loại hột, nhưng tương đối thôi, nhưng khi mọc lên nó có thể lớn hơn mọi thứ cây rau, có thể cao đến ba hay bốn mét, đến nỗi chim trời có thể đến đậu trên cành nó.
Ngài muốn nói rằng Nước Trời không là một vương quốc vĩ đại như các nước chúng ta thấy, mà là một thực tại không mấy người chú ý. Nhưng nó mang trong no một sức mạnh tiềm ẩn đáng ngạc nhiên. Nước Trời chính là Vương Quốc Tình Yêu. Tình yêu ở trong hơn là ở ngoài, và sức mạnh của nó thật đáng ngạc nhiên và ảnh hưởng của nó không thể đo lường được.
Chúa Giê-su chính là hột cải đó. Ngài đến trong trần gian, nhỏ bé, nghèo nàn không ai biết đến. Ngài được chôn vùi trong một kiếp người, ở một làng quê: “Na-da-rét nào có gì hay!”
Hơn nữa Ngài đã chết như một tử tội thảm não, được hối hả đem chông rong một buổi chiều ảm đạm. Thế nhưng sau khi sống lại, Ngài đã trở nên nguồn sống cho mọi người. Và chúng ta, là những kẻ tin, là những con chim trời nhỏ bé đến đậu trên cành “cây cải” thần linh đó.
Ngài là Tương Lai của thế giới. Ngài bảo chúng ta hướng về tương lai, tin tưởng vào tình yêu và quyền năng của Ngài hơn vào khả năng nhỏ bé của chúng ta.
Đến lượt chúng ta, hãy trở nên hộp cải nhỏ, nhưng mang trong lòng một niềm tin, một sức sống mãnh liệt. Giữa thế giới hỗn độn chúng ta phải lớn lên.
33. Cứ để cả hai cùng mọc lên(Văn Chính, SDB chuyển ngữ)
Một điểm nổi bật của Dụ ngôn Cỏ Lùng mà chúng ta dễ nhận thấy, đó là sự quân bình và trưởng thành của các đầy tớ. Nếu không có sự quân bình và trưởng thành này của các đầy tớ, thì dụ ngôn có thể có một kết cục khác như sau:
Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?” Ông đáp: “Kẻ thù đã làm đó!” Đầy tớ nói: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?” Ông đáp: “Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Thế rồi, một trong số đầy tớ liền nói: “Cứ để tôi, thưa ông chủ. Vì tôi có thể phân biệt rõ lúa và cỏ lùng”. Rồi anh ta đi làm, và khi nhổ cỏ lùng, anh ta đã làm bật rễ những gốc lúa như ông chủ đã nói trước.
Ngày nay, có nhiều Kitô hữu cũng giống như những người đầy tớ quá nhiệt thành kia, không chấp nhận sự bao dung đối với những loại cỏ lùng xấu. Với sự nhiệt thành phục vụ Thiên Chúa, họ sẵn sàng làm một cuộc thánh chiến với những ai họ nhận thấy là xấu, với ý định loại trừ họ ra khỏi Giáo hội, quốc gia, hay thế giới này. Rốt cuộc, họ mới nhận ra rằng mình đã mắc phải lỗi lầm nghiêm trọng.
Bạn cứ tưởng tượng các đầy tớ ngạc nhiên và bị “sốc” thế nào khi họ trở về nhà báo cho ông chủ biết chuyện cỏ lùng đang mọc trong ruộng lúa của ông, và xin phép để đi nhổ cỏ lùng. Như những người nông dân tốt, họ muốn làm chuyện đó. Thế nhưng tại sao ông chủ lại cản họ không nhổ cỏ lùng trong ruộng? Có thể vì 2 lý do:
Trước hết, ông chủ biết rằng lúa đang sống và mọc lên cùng với cỏ lùng. Cỏ lùng có thể gây bất tiện tạm thời nào đó trong lúc này, nhưng chúng không thể làm lúa chết được. Thứ đến, đây là chuyện quan trọng, ông chủ biết thật khó để phân biệt giữa lúa và cỏ lùng. Chúng trông rất giống nhau. Chỉ khi mùa gặt đến, các đầy tớ mới có thể phân biệt được rõ ràng nhờ vào hoa trái của chúng. Cho dẫu các đầy tớ có thể phân biệt được chính xác cỏ lùng và lúa, thì ông cũng ngăn cản họ, vì lý do “sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa” (Mt 13,29).
Sau đó, Đức Giêsu tiếp tục giải thích cho các môn đệ rằng “Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái ác thần” (c 38). Lối giải thích này của Đức Giêsu làm sáng tỏ quan điểm của dụ ngôn: các người Kitô hữu không nên tìm cách loại trừ những kẻ xấu ra khỏi thế gian này. Họ cứ để kẻ tốt và người xấu sống bên cạnh nhau trong thế giới cho đến Ngày Thu Hoạch. Khi đó mọi sự sẽ dựa vào kết quả của họ. Chúng ta nên để kẻ tốt, người xấu sống chung trong một nhà, một căn hộ, một tòa nhà, một khu vực, một quốc gia, một thế giới, vì lý do đơn giản: chúng ta là những con người tốt nhưng cũng có thể phạm phải sai lầm. Một cách tự nhiên, chúng ta cũng có thể có ý tưởng giống như các đầy tớ trong dụ ngôn, thế nhưng ý tưởng đó không đúng. Các đầy tớ trung tín là những người biết nhận ra rằng họ có thể sai lầm. Sự bất khoan dung, ước muốn loại trừ người xấu quanh chúng ta, sẽ biến chúng ta trở thành những người đầy tớ bất trung đối với Thiên Chúa, Đấng “cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5,45)
Những người đầy tớ quá nhiệt thành muốn loại trừ những người mà họ nhận thấy là xấu, rốt cuộc họ cũng đang đi tới ý định chống lại chính Thiên Chúa. Chúng ta hãy nghĩ tới trường hợp của chàng thanh niên Sao-lô mà sau này trở thành Thánh Phao-lô. Ngài đã từng một thời nhiệt thành ruồng bắt những người Kitô hữu, vì ngài đã mang nơi mình một quan điểm xấu. Chúng ta cũng có thể nghĩ đến những người “Kitô hữu nhiệt thành” muốn săn đuổi những kẻ phá thai, đồng tính, những người tín hữu da trắng với đầu óc kỳ thị chủng tộc, chủ nghĩa duy quốc gia, nòi giống...
Sứ điệp Tin mừng ngày hôm nay thật rõ ràng. Nếu bạn muốn trở thành người đầy tớ trung tín của Thiên Chúa, bạn cần được chuẩn bị để biết đón nhận những kẻ mà bạn nhận thấy là xấu xa. Chúng ta phải nhớ lời của Thày Giêsu: “Cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt” (câu 30).
34. Lúa hay cỏ lùng?Chủ ruộng không bao giờ mong cỏ lên trong ruộng lúa nhưng thửa ruộng nào cũng có cỏ. Đó là điều khó tránh khỏi. Trong thửa ruộng Chúa đã gieo hạt và sai các Thiên thần coi sóc cũng có lúa và cỏ cùng mọc lên. Tuy Chúa không muốn có cỏ mọc chen vào nhưng Ngài cũng không muốn nhổ nhầm lúa của Ngài: cứ để chúng cùng mọc lên cho đến ngày thu hoạch.
Điều khác biệt trong ruộng lúa này là: lúa xấu có thể dần dần trở thành cỏ và cỏ tốt có thể trở thành lúa. Điều lạ thứ hai là chủ ruộng vẫn đối xử với cỏ và lúa như nhau. Những đợt phân, nước, thuốc được trao cho lúa và cỏ như nhau. Thiên Chúa vẫn luôn chăm sóc, ban ơn và tỏ mình ra bằng những cách khác nhau cho thửa ruộng qua các đầy tớ, qua những ơn lành... Còn việc biến đổi bên trong tùy vào mỗi người.
Trong cuộc đời tôi có khi nào tôi trở thành cỏ lùng không? Khi tôi phạm tội trọng và từ chối trở lại với Chúa, khi tôi giận hờn, ghen ghét một ai đó và từ chối Thiên Chúa, khi tôi để cho những dục vọng hay bản năng điều khiển cuộc đời mình... Liệu Thiên Chúa có phạt tôi ngay không? Thiên Chúa vẫn chờ đợi cho tới một ngày, tôi không biết là ngày nào, một ngày nào đó tôi một mình đối diện với thiên Chúa. Đó là ngày phán xét. Liệu tôi có đứng vững trước mặt Ngài và được Ngài cho vào Thiên đàng không? Nghĩ tới điều này, tôi thấy mình cần quan tâm chăm sóc cho phần linh hồn của mình hơn, biết tôi luyện chính mình, biết tập những đức tính tốt, từ bỏ những thói xấu, năng cầu nguyện với Chúa, dùng những phương thế Chúa ban để trở nên xứng đáng là người con Chúa cũng như giúp cho những người xung quanh, nhất là những người tôi có trách nhiệm quan tâm đến.
Nước Thiên Chúa đến cách âm thầm khiêm tốn. Qua Chúa Giêsu, Thiên Chúa kêu gọi những kẻ người chọn. Nước Trời được thiết lập cách bí ẩn, nhiệm mầu. Tôi nghĩ mình đã thuộc về Nước Thiên Chúa nhưng biết đâu một lúc nào đó tôi thiếu tỉnh thức hay cậy sức mình, mềm lòng để ma quỷ lừa gạt được tôi và biến tôi thành cỏ lùng. Tuy nhiên, tôi tin là: nếu tôi biết khiêm tốn sám hối thì Chúa sẽ lại đón nhận tôi về làm con Chúa như người Cha Nhân Hậu tiếp nhận đứa con hoang trở về. Bổn phận của tôi là sống trung thành với luật yêu thương của Nước trời và nếu có lỗi phạm thì biết sớm quay về chính lộ. Tôi sẽ không nói suông, nhưng thực hành việc kính Chúa hết lòng, bác ái vớI tha nhân và vác thánh giá hàng ngày bước theo chân Chúa. Chúng ta thấy rằng, từ những gian khó hàng ngày nơi những người theo Chúa, từ cái có vẻ như không là gì trước mặt thế gian, Chúa có thể dùng làm chuyện to tát. Ngài đã thiết lập một vương quyền hùng mạnh của Ngài từ 12 tông đồ và một ít môn đệ, đa số là những người ít học, không có danh vọng gì trong xã hội, đã được Chúa huấn luyện và biến đổi nên những người dũng cảm, làm chứng cho chân lý đến tận cùng trái đất. Đây là điều kỳ diệu trước mắt chúng ta.
Hạt giống tốt gieo ở mọi nơi thì kết quả hạt lúa tốt dồi dào. Tuy nhiên, cỏ lùng có thể chen vào giữa ruộng lúa hoặc ảnh hưởng đến chúng ta bằng những cám dỗ: vật chất giàu sang, danh dự, tiện nghi... Nếu chúng ta biết canh tân chính mình mỗI ngày, chúng ta sẽ không bị biến chất. Ai quyết tâm trung thành giữ vững Đức Tin và sống cho Chúa, cố gắng không ngừng vì yêu mến Chúa thì Người sẽ không bỏ rơi nhưng luôn trợ giúp để chúng ta luôn là men muối ướp đời mà không nhiễm thói đời.
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa cho chúng con đừng chiều theo những cám dỗ, nhưng biết làm chủ lấy mình. Mỗi ngày con sẽ chú ý tập luyện một tính tốt và loại trừ tật xấu để trở nên con chiên gương mẫu, nên lúa tốt và có thể giúp cỏ lùng biến đổi thành lúa trong thửa ruộng của Ngài.
35. Dụ ngôn lúa và cỏ lùngBài Phúc âm hôm nay Chúa Giêsu nói về Nước Trời qua ba dụ ngôn: cỏ lùng xen lẫn lúa tốt, hạt cải bé nhỏ và nắm men trong bột. Cả ba đều rất hữu ích cho chúng ta vì những ý nghĩa và bài học mà Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta. Tuy nhiên chúng ta chỉ tìm hiểu dụ ngôn cỏ lùng mọc xen lẫn với lúa tốt và rút ra bài học hữu ích cho chúng ta hôm nay.
Dụ ngôn này rất sống động. Có thể xem đây là một vở kịch nhỏ, diễn ra nhanh và đầy ý nghĩa. Các vai trong vở kịch gồm có: ông chủ ruộng, kẻ xấu (người hàng xóm xấu bụng) và các tôi tớ của ông chủ ruộng. Ông chủ đã cẩn thận chọn giống tốt, kỹ lưỡng loại bỏ những hạt kém chất lượng, giữ lại những hạt có phẩm chất tốt. Ông đợi đúng vào thời điểm mà đi gieo trồng. Khi công việc hoàn tất ông vui mừng trở về nhà, hài lòng với những gì mình đã bỏ công khó nhọc làm ra. Ông chờ đợi ngày lúa nẩy mầm và lớn lên, hy vọng vào vụ mùa bội thu, chờ đợi thành quả xứng với công sức mà ông đã bỏ ra. Người hàng xóm xấu bụng luôn ganh tỵ với công việc của ông và tìm mọi cách để làm hại. Người hàng xóm xấu bụng nghĩ ra nhiều cách, trải qua thời gian dài suy nghĩ và cuối cùng hắn đã chọn phương án cho những ý nghĩ xấu xa của mình. Hắn chờ cơ hội để hành động. Khi mọi người chìm vào giấc ngủ say sau một ngày vất vả, hắn đã âm thầm ra ruộng của ông và gieo vào đó cỏ lùng. Việc hoàn tất anh tươi cười với thái độ thoả mãn lòng dạ thâm độc kia. Hắn đi về trong đêm tối một cách nhanh chóng, rồi cũng âm thầm chờ ngày cỏ lùng mọc lên.
Ông chủ vẫn để mắt chăm nom ruộng lúa của mình. Mắt ông luôn theo dõi. Lòng ông luôn gắn bó với ruộng lúa. Ông biết ruộng của mình. Ông biết có kẻ thù gieo cỏ lùng vào trong đó... Khi lúa mọc lên cũng là lúc cỏ lùng bắt đầu tươi tốt. Các tôi tớ của ông chủ đã phát hiện ra cỏ lùng. Họ muốn ông chủ cho họ ra đồng nhổ cỏ lùng để nó đừng làm hại ruộng lúa. Nhưng ông bảo họ đợi đến mùa gặt. Ông chủ không muốn các đầy tớ của mình ra đồng nhổ cỏ ngay tức khắc. Ông tế nhị, sợ khi nhổ cỏ lùng thì sẽ nhổ luôn cả lúa tốt. Hơn nữa, ông muốn các đầy tớ phải nhớ bổn phận của mình vì: cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Lúc đó ông chủ sẽ căn dặn người thợ gặt chỉ gặt lúa còn cỏ lùng thì tách ra mà đốt trong lò lửa.
Qua đoạn Phúc Âm này, chúng ta có thể nhận ra rằng vấn đề lành dữ, tốt xấu, phải trái, sáng tối, đen trắng luôn luôn hiện diện trong trần gian, nó hiện diện trong Giáo Hội, trong xã hội, trong gia đình và chính trong bản thân chúng ta nữa. Như vậy trần gian luôn có người lành kẻ dữ, người tốt kẻ xấu, lúa tốt và cỏ lùng sống chung với nhau. Thiên Chúa là ông chủ ruộng không gieo vào trong thế gian là thửa ruộng điều xấu và sự dữ. Thiên Chúa tốt lành gieo điều tốt lành vào trong cuộc sống. Nhưng kẻ thù của Thiên Chúa, nguyên nhân gây ra điều xấu là ma quỷ, và những kẻ nghe theo lời cám dỗ, xúi dục của ma quỷ đã gieo cỏ lùng vào trong thế gian.
Chúng ta thường quá lý tưởng, mong muốn thế giới chỉ có người tốt, mong ước một xã hội hoàn hảo, xã hội chỉ có những người tài giỏi tồn tại, mong chỉ có những người tuyệt vời sống mà thôi. Thậm chí chúng ta mong muốn Thiên Chúa tiêu diệt người xấu và kẻ ác khỏi cuộc đời này ngay như những người đầy tớ của ông chủ ruộng kia. Thế nhưng như ông chủ ruộng kiên nhẫn chờ cho đến mùa gặt mới tách biệt lúa tốt và cỏ lùng. Thiên Chúa cũng kiên nhẫn và bao dung như thế. Chúa đợi cho đến ngày tận thế mới tách cỏ lùng ra khỏi lúa tốt. Chúa hy vọng những người xấu và tội lỗi ăn năn sám hối để được ơn tha thứ. Chúa không trừng phạt ngay tức khắc những người tội lỗi vì Chúa là Thiên Chúa bao dung và nhân ái. Chúa yêu thương và tin tưởng có một ngày nào đó người xấu và tội lỗi sẽ quay trở về và trở nên người tốt. Ngài là người cha nhân hậu đang hằng ngày chờ đợi đứa con trai hoang đàng trở về. Và chính lòng bao dung ấy mà Giáo Hội có những vị thánh như: tên trộm lành, thánh nữ Maria Madalenna, thánh Augustino, thánh Phaolô... Nếu Chúa chấp tội thì có lẽ chính bản thân chúng ta là người bị phạt đầu tiên, vì trong chúng ta cũng đầy dẫy tội lỗi và sự xấu. Tâm hồn chúng ta cũng mọc đầy cỏ lùng xen lẫn vào trong lúa tốt.
Thiên Chúa không thích tội nhưng bao dung cho người tội lỗi. Chính vì bao dung nên người đã kiên nhẫn đợi chờ. Thiên Chúa không tiêu diệt sự xấu vì Thiên Chúa vẫn để cho chúng ta có cơ hội lớn lên trong thử thách, giữa những ảnh hưởng của tội lỗi và ma quỷ. Lúa phải chống chọi để lớn lên bên cạnh cỏ lùng thế nào, thì cuộc đời của người kitô hữu cũng phải trưởng thành về đời sống đức tin và đức mến giữa một thế giới đầy sự xấu và sự dữ như vậy. Con cái Thiên Chúa cần phải lớn lên qua những chiến đấu mà họ đương đầu với cám dỗ và tội lỗi.
Lạy Chúa Giêsu, xin tha thứ cho chúng ta vì biết biết bao lần chúng con đã là cỏ lùng, gây hại cho mình và cho biết bao người khác. Xin Chúa cho chúng con trở thành những cây lúa tốt đem lại lợi ích cho mọi người. Và xin cho những người tội lỗi biết nhận ra tình thương của Chúa mà ăn năn trở về với Chúa và những người sống tốt được tốt thêm và tốt thật. Amen.
36. Nhổ đi hay sống chung – Lm. Trịnh Ngọc Danh “Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh lại làm bật luôn rễ lúa”.
Bài Tin Mừng Chúa nhật 16, mùa Thường niên, năm A, theo Thánh Matthêu (Mt 13,24-43) ghi lại việc Chúa Giêsu dùng Dụ ngôn cỏ lùng, Dụ ngôn hạt cải và Dụ ngôn men bột để nói về Nước Trời. Trong buổi chia sẻ này, chúng ta chỉ bàn về Dụ ngôn cỏ lùng.
Các nhân vật trong Dụ ngôn cỏ lùng gồm có: Người gieo giống và hạt giống tốt, kẻ thù của người gieo giống và cỏ lùng, đầy tớ của người gieo giống và thợ gặt.
Chúng ta hãy nghe Chúa Giêsu giải nghĩa Dụ ngôn cỏ lùng như sau: “ Kẻ gieo hạt giống là Con Người. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người, rồi quăng chúng vào lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời trong Nước của Cha họ”.
Ý nghĩa của Dụ ngôn cỏ lùng như thế đã rõ. Biểu tượng của cỏ lùng là điều xấu, điều ác, là mọi kẻ làm gương mù guơng xấu và mọi kẻ làm điều ác; khác với biểu tượng của hạt giống tốt là điều tốt, điều thiện, là con cái Nước Trời.
Sau đây, chúng ta thử nhìn đến cách ứng xử và thái độ của những người đầy tớ và ông chủ gieo giống tốt đối với cỏ lùng ra sao.
Khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra. Những người đầy tớ thắc mắc: “ Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?” Và họ đã đề nghị: “ Nếâu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ”. Và ông chủ thì bảo: “ Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh lại làm bật luôn rễ lúa”.
Cũng như các đấy tớ, có lẽ chúng ta cũng thắc mắc: Chúa là Đấng quyền năng, thông biết mọi sự, Chúa biết kẻ thù là ma qủy đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa thế gian, nhưng sao Chúa không ra tay hành động, không cho đầy tớ nhổ cỏ đi, sao Chúa không diệt cỏ lùng, không diệt kẻ làm gương mù gương xấu, kẻ làm điều ác; nhưng lại để cho chúng cùng nẩy nở và sống chung với hạt giống tốt là những điều tốt, điều thiện, là con cái Nước trời?
NHỔ! Tại sao không?
NHỔ cỏ lùng là một gợi ý hay, một việc làm tốt và cần thiết; nhưng lại là một việc rất khó. Khó bởi vì một khi rễ lúa và rễ cỏ lùng đã đan chen vào với nhau rồi, thay vì nhổ cỏ lùng, chúng ta lại làm bật rễ lúa, làm cho cây lúa héo đi và chết. Nhổ được cỏ lùng nơi chính bản thân mình đã khó, nói chi đến nhổ cỏ lùng nơi người khác!
Cái xấu, cái tốt, điều thiện điều ác, gương mù gương xấu do đâu mà có? Chúa thì gieo điều thiện, ma qủy lén lút gieo điều xấu. Cổ nhân cũng có nói: “ Nhân chi sơ tính bản thiện”. Con người sinh ra vốn thiện, nhưng môi trường sống, xã hội… đã đẩy đưa con người xã hội của chúng ta vào những khúc quanh đi ngược lại lương tri, lương tâm của mình. Cỏ lùng và cây lúa cứ như thế mà sống chung, mà tồn tại. Nếu không có con rắn cám dỗ, nếu bà Evà không nghe theo những thôi thúc của dục vọng, thì bà đâu bị Chúa đuổi ra khỏi vườn Địa đàng!
Tốt xấu, thiện ác, bạn thù, ánh sáng bóng tối, hòa bình chiến tranh… là hai gương mặt của một con người, của xã hội, của cuộc đời…
Con người luôn phúc tạp. Chúng ta không thể phân chia hay vạch được một ranh giới rạch ròi giữa tốt và xấu nơi con người. Trong tâm hồn mỗi người, đều có điều tốt lẫn điều xấu. Biết đường thẳng ngắn hơn đường cong, thế mà chúng ta vẫn cứ chọn đường quanh co mà đi. Biết ganh ghét là sinh ra hận thù, thế mà chúng ta vẫn cứ một mực chỉ trích chê bai.
Tất cả chúng ta là một hỗn hợp giữa điều tốt và điều xấu. Người mà chúng ta coi là tốt, thì lại tiềm ẩn trong lòng những đố kỵ, gian ngoa, kiêu ngạo…và người mà chúng ta cho là xấu, thì lại chất đầy lòng vị tha, yêu thương và phục vụ…
Một số người tỏ ra bất mãn trước những thiếu sót, bất toàn của Giáo hội. Họ không muốn chấp nhận Giáo hội có những thiếu sót, sai lầm, không muốn chấp nhận sự cộng sinh giữa người người lành và kẻ dữ.
Trong con người thánh nhân, có con người thánh thiện và con người tội lỗi…
Như thế biện pháp NHỔ gương mù gương xấu, nhổ cái gian ác nơi ruộng lúa thế gian thật không phải dễ mà còn nguy hại vì nhổ lầm.
Không NHỔ nhưng để cho cây lúa và cỏ lùng SỐNG CHUNG, đó là biện pháp, cách thức người gieo giống muốn áp dụng. Vì Chúa sợ rằng: “ Khi gom cỏ lùng, anh em lại làm bật luôn rễ lúa”.
Rễ lúa và rễ cỏ lùng đan chen với nhau trong lòng đất cũng như thiện ác đan chen với nhau trong tâm hồn chúng ta. Nhổ cỏ lùng vô tình chúng ta làm bật rễ những cái thiện đang tiềm ẩn nơi chúng ta.
Gốc rễ cây lúa tốt, mạnh sẽ lấn át gốc rễ cỏ lùng. Một khi thiện tâm chúng ta có nội lực mạnh, có gốc rễ sum xuê, sẽ có thể cải hóa được cái ác nơi cỏ lùng. Tin Mừng và lịch sử Giáo hội đã chứng minh cho thấy đã có vô số người tội lỗi trở thành những thánh nhân.
Nếu không có cỏ lùng, có lẽ người ta sẽ quên hoặc không bận tâm gì lắm đến cây lúa! Sống chung với cỏ lùng là cơ hội cho cây lúa thăng tiến…
37. Nhận diện sự dữ.Thái độ ông chủ trong dụ ngôn của đoạn Tin Mừng vừa nghe xem ra không được hợp tình và hợp lý. Thực vậy, có anh nông dân nào mà lại không chịu khó đi xịt thuốc, hay đi nhổ, mà cứ để cho cỏ dại mọc xả láng trên đồng ruộng của mình.
Thế nhưng, nếu chúng ta hiểu rằng ông chủ ấy là chính Thiên Chúa và cỏ dại là những kẻ tội lỗi, thì chúng ta lại thấy cách cư xử này thật tuyệt vời, vừa hợp tình, lại vừa hợp lý.
Đúng thế, Ngài không đồng lõa và dung túng kẻ tội lỗi, nhưng đã đối xử với họ theo lòng khoan dung và nhân ái. Ngài kiên nhẫn đời chờ kẻ tội lỗn sám hối và hoán cải.
Nếu Thiên Chúa tiêu diệt sự ác ngay bây giờ, thì chắc chắn không ai trong chúng ta có thể sống sót, bởi vì như lời Thánh Vịnh đã diễn tả: Từ trong lòng mẹ, tôi đã là tội nhân, thoạt sinh ra, tôi đã mắc tội rồi.
Và như chúng ta đã biết: Tình thương thì nhẫn nại, nên Thiên Chúa luôn chờ đợi thiện chí hoán cải của từng người, đồng thời Ngài còn ban ơn nâng đỡ họ trên mọi bước đường đời, để rồi cuối cùng, ngày thầm phán mới tới, ngày xét xử tuyệt đối công mình và không ai có thể trách cứ Ngài là đã không dủ lòng thương xót.
Nếu như Thiên Chúa không dung túng và đồng lõa với sự ác, thì chúng ta cũng không được phép thở dài và chán ngán, thất vọng và buông xuôi, nhưng phải cố gắng trở thành người cộng tác vào việc xây dựng Nước Trời.
Thực vậy, ông chủ đã xác quyết:
- Kẻ thù của ta đã làm như vậy.
Vì thế, bước khởi đầu của chúng ta cũng phải là nhận diện sự ác. Tiêu chuẩn để nhận diện sự ác không phải là bản thân chúng ta với những sở thích riêng tư, nhưng phải là Tin Mừng, với những đòi hỏi của Chúa.
Dưới ánh sáng của Tin Mừng, liệu chúng ta có nhận ra đâu là những dấu chỉ của sự ác đang hoành hành trong tâm hồn mỗi người chúng ta, cũng như trong thế giới hôm nay hay không?
Sau khi xem xong cuốn phim “Dưới ánh mặt trời của Satan”, trong một cuộc phỏng vấn, cha Bourgeois đã đưa ra những dấu chỉ của sự ác hôm nay, đó là sự khinh rẻ con người và cướp đi quyền sống của họ; thái độ tôn thờ ngẫu tượng như tiền bạc, quyền lực, lạc thú; sống trong ảo tưởng vì cho rằng khoa học có thể giải quyết được mọi sự; đánh mất niềm hy vọng, không còn nhìn tới tương lai và sau cùng là đánh mất chính mình, không còn biết rõ con người mình là như thế nào nữa.
Như vậy, sự ác có thể ẩn hiện dưới nhiều khuôn mặt, đôi khi lại là những khuôn mặt thật dễ thương, đầy quyến rũ và rất hấp dẫn.
Thế nhưng, sự dữ không phải chỉ hiện diện trên bình diện thế giới và cộng đồng nhân loại, mà còn hiện diện ngày trong chính cõi lòng chúng ta. Bởi vì cõi lòng chúng ta là như một thửa ruộng trong đó cỏ lùng xen lẫn với lúa tốt.
Vấn đề là làm thế nào để hạt giống Nước Trời đã được Thiên Chúa gieo vãi vào cõi lòng chúng ta được nảy mầm, lớn lên, đâm bông và kết trái. Chính vì thế, chúng ta phải cố gắng kiện toàn bản thân và thể hiện những giá trị của Tin Mừng trong chính cuộc sống chúng ta, bởi vì sự góp phần vào công cuộc kiến tạo Nước Trời phải được khởi đi từ chính bản thân mỗi người chúng ta.
38. Tất cả là hồng ân(Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Dụ ngôn cỏ lùng là một trong những dụ ngôn hiếm hoi được chính Chúa giải thích rõ ràng. Giải thích của Chúa giúp ta có những hiểu biết hữu ích cho đời sống đạo.
Dụ ngôn nhắc nhớ ta về sư hiện diện của ma quỷ. Ma qui hiện hữu. Chúng luôn có mặt để gieo rắc sự xấu. Chúa đã chuần bị những thửa ruộng tốt. Những thửa ruộng đó là thế giới, là Giáo hội, là tâm hồn mỗi người. Chúa đã gieo những hạt giống tốt. Hạt giống đó là Lời Chúa, là ơn Chúa, là những thiện chí, những ý hướng cao đẹp trong tâm hồn con người. Nhưng ma quỷ lén gieo vào những hạt cỏ xấu.
Chúa gieo vào thế giới hạt giống khát vọng hoà bình. Đẹp biết bao nếu mọi dân tộc nắm tay nhau xây dựng một thế giới huynh đệ tươi thắm tình người. Nhưng buồn thay, cánh đồng hoà bình tươi xanh đã bị những ngọn cỏ tham vọng, ích kỷ, ác độc làm hoen ố. Lịch sự thế giới được ghi bằng những trang buồn vì không ngày nào không có chiến tranh.
Thế giới sẽ đẹp biết bao nếu tất cả trí thông minh, tất cả tài nguyên, tất cả năng lực đều góp phần xây dựng. Nhưng buồn thay, rất nhiều trí thông minh, rất nhiều tài nguyên, rất nhiều năng lực đã tiêu tốn trong việc huỷ hoại, tha hoá, nô lệ hoá con người.
Ngay trong bản thân mỗi người, không thiếu những sáng kiến, những hoạt động ban đầu xem ra tốt đẹp, nhưng dần dà vị vẩn đục vì những biến tướng nặng mùi trần tục như khoe khoang, tìm hư danh, tìm lợi lộc.
Đó là những hạt cỏ xấu ma quỷ lén lút gieo vào ruộng lúa tốt.
Tuy nhiên, dụ ngôn cho thấy sự kiên nhẫn và lòng bao dung của Chúa. Chúa đợi cho đến ngày tận thế mới thu lúa cùng với cỏ lùng. Chúa kiên nhẫn đợi chờ vì hi vọng những người tội lỗi ăn năn sám hối. Chúa bao dung tha thứ không nỡ phạt người tội lỗi tức khắc. Chúa yêu thương, tin tưởng người xấu sẽ có ngày nên tốt. Nếu phạt ngay nhưng người tội lỗi thì ta đâu còn cơ may được chiêm ngưỡng ông thánh trộm lành. Nếu Chúa thẳng tay thì ta đâu có thánh nữ Madalêna, Tông đồ của các Tông đồ, thánh Augustinô, Tiến sĩ lừng danh, thánh Phaolô, vị Tông đồ dân ngoại. Nếu Chúa chấp tội thì bản thân ta sẽ là người bị phạt đầu tiên, vì trong ta cũng đầy những tội lỗi, những sự xấu. Trong tâm hồn ta cỏ lùng vẫn mọc xen với lúa tốt.
Sau cùng, dụ ngôn cho ta hiểu tất cả là hồng ân của Chúa. Có sự lành để ta hiểu biết và yêu mến sự tốt lành của Thiên Chúa. Có sự dữ để ta gớm ghét tránh xa và càng thêm gắn bó với sự lành. Có sự lành để ta được hưởng niềm an ủi ngọt ngào của Chúa. Có sự dữ để ta phấn đấu vượt qua, chứng minh lòng trung tín của ta với Chúa. Có thuận lợi tiến bước trên đường thánh thiện. Có khó khăn để ta rèn luyện thêm đức.
Mọi sự đều nên tốt cho kẻ lành. Thật vậy, việc cấm đạo là sự dữ. Nhưng nhờ đó mà Giáo hội có được những chứng nhân anh hùng. Đau khổ và bệnh tật là những khiếm khuyết trong cuộc sống, nhưng lại giúp con người được thông phần đau khổ với Chúa. Thánh Nữ Têrêsa đã nhìn thấy tất cả là hồng ân của Chúa. Sự lành cũng như sự dữ. Hạnh phúc cũng như đau khổ. Thành công cũng như thất bại. Tất cả đều góp phần rèn luyện, vun đắp và thăng tiến người lành.
GỢI Ý CHIA SẺ
1) Khi gặp những người xấu trong xứ đạo, trong hội đoàn, bạn có muốn khai trừ người đó ngay tức khắc không?
2) Trong con người bạn có những khuyết điểm, những bệnh tật, bạn có phấn đấu khắc phục những khuyết điểm, vượt qua bệnh tật để thăng tiến bản thân không?
3) Chúa đã khoan dung, kiên nhẫn đợi chờ bạn ăn năn hối cải. Bạn có biết kiên nhẫn với người khác?
39. Không được loại trừAnh chị em thân mến.
Hiện tại, thế giới đang rối loạn lên vì tình trạng khủng bố đang lan rộng khắp nơi. Vừa qua ở tại Anh Quốc bốn quả bom đã phát nỗ nơi giao thông công cộng, khiến cho 52 người chết và rất nhiều người bị thương còn đang trong tình trạng nguy kịch. Những nạn nhân là ai? Họ chỉ là những người dân bình thường, vậy mà họ phải nhận lấy hậu quả của những người bất đồng với nhau vì một lý do nào đó. Chính vì thế mà mọi người trên thế ở trong tình trạng báo động và được kêu mời chống khủng bố.
Tại sao lại có tình trạng khủng bố và có người chống khủng bố? Bởi vì họ không chấp nhận việc làm của người khác, họ bất mãn với cách làm của người khác vì người đó không thuộc về phe của họ. Nếu cả hai chịu ngồi lại để tìm tiếng nói chung, tìm con đường tốt nhất để thực hiện, thì sẽ không có tình trạng khủng bố càng không có tình trạng báo động chống khủng bố. Nếu cả hai biết kiên nhẫn chờ đợi một kết quả tốt, và nếu cả hai bên biết kiên nhẫn cách quảng đại để chấp nhận nhau trong tinh thần xây dựng chứ không loại trừ thì mọi việc sẽ khác đi nhiều. Nhưng có tình trạng hỗn loạn và bất ổn như thế nầy, vì con người luôn tìm cách khẳng định mình để rồi loại trừ người khác, không chấp nhận người khác cùng đồng hành với mình.
Trong bài Phúc Âm chúng ta vừa nghe, ông chủ ngăn cản những người muốn vội vàng có hành động loại trừ. Những người đó cũng có ý hướng hoàn toàn ngay chính, họ nhìn thấy những điều không thích hợp và muốn loại trừ ngay, để cho điều mà họ cho là tốt được hoàn toàn tốt đẹp theo như ý họ muốn. Nhưng họ giật mình khi nghe chủ không cho họ hành động. Không phải chủ muốn bao che cho sự xấu, càng không phải ủng hộ cho điều không tốt, nhưng người chủ muốn cho tốt xấu được phân biệt rõ ràng khi đến thời đến lúc của nó. Nếu sớm hơn thời kỳ hạn định thì sẽ có sự lầm lẫn. Người chủ chỉ sợ khi ý tốt của những người muốn tiêu diệt cái xấu là cỏ lùng, lại vô tình làm nguy hại đến cái mà gọi là lúa tốt, khi đó cỏ lùng không bị tiêu diệt hết mà vô tình lúa tốt lại bị tiêu diệt và không có cơ hội phát triển.
Thiên Chúa muốn cho điều tốt được phát triển mạnh mẽ lên, có sức mạnh bao phủ và lôi cuốn để cho mọi sự mỗi ngày trở nên tốt hơn, mạnh mẽ hơn.
Nhưng con người, chỉ là những người thợ nóng vội, chỉ hành động theo bản năng mà không cần biết đến hậu quả như thế nào. Con người chỉ biết hành động theo như những gì mình muốn, mình thấy và không cần phải suy tư tìm hiểu cho lợi ích chung.
Mỗi người trong chúng ta nhìn vào chính mình, xem giờ này đây chúng ta đang nghĩ gì và muốn gì? Chúng ta đang nhìn thấy một xã hội bất công, chúng ta cũng đang nhìn thấy những ý tưởng tốt đẹp của mình và chúng ta đang mong muốn thực hiện những ý tưởng đó. Chúng ta muốn loại trừ bất công, để những gì chúng ta cho là tốt đẹp càng tốt đẹp hơn. Chính những ý nghĩ như thế, chính những lúc chúng ta hành động mà chúng ta cho là tốt như thế, thì cũng chính những lúc đó chúng ta là những người khủng bố, chúng ta đang gieo kinh hoàng khắp nơi, chung quanh cuộc sống của mình.
Những lúc chúng ta khó chịu, bất mãn với cuộc sống, nên chỉ trích phê bình, hay hành động nông nổi khi chúng ta không chấp nhận ý kiến người khác, mà chỉ biết có chính mình. Khi đó chúng ta có nhìn thấy hậu quả của sự việc như thế nào không? Nếu những lúc đó chúng ta kiên nhẫn, lắng nghe với một tâm hồn quảng đại, với một con tim biết yêu thương, tha thứ và thông cảm, chắc chắn chúng ta cũng sẽ nhận được một kết quả mà chúng ta không ngờ được. Lúc đó chúng ta đang thực hiện lời Chúa: hãy chờ đợi... , coi chừng sẽ lầm lẫn.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta biết lắng nghe lời Chúa, để trong đời sống hằng ngày chúng biết kiên nhẫn tìm hiểu thánh ý Chúa mà thực hiện.
40. Đừng nhổ cỏ lùng.(Trích trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Cỏ lùng ở đâu mà ra vậy? Cỏ lùng trong ruộng khiến các đầy tớ ngỡ ngàng.
Thửa ruộng vốn chỉ được gieo giống tốt. Vậy mà khi lúa mọc lên và trổ bông. cỏ lùng lại xuất đầu lộ diện.
Bởi đâu mà có cỏ lùng, có người xấu? Bởi đâu mà ở nơi ta tưởng là trong ngần lại bất ngờ có dấu hiệu của sự vẩn đục?
Có tác động xấu xa nào của Thần Dữ đẩy đưa? Có sự ưng thuận chiều theo nào của con người?
Ông có muốn chúng tôi nhổ đi không? Chúa có muốn chúng tôi tiêu diệt mọi kẻ xấu không? Ngài có muốn chúng tôi xây dựng một Giáo Hội toàn bích, một xã hội chỉ gồm toàn những người tốt không?
Lắm khi chúng ta nóng nảy như Gioan và Giacôbê, đòi đốt cả làng người Samari, vì họ không tiếp Chúa.
Đừng, sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, lại làm hư rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt.
Như thế Thiên Chúa để cho cỏ mọc chung với lúa. Ngài chấp nhận tình trạng vàng thau lẫn lộn. Ngài nhẫn nại với tội nhân, với cỏ lùng.
Cỏ lùng chẳng bao giờ thành lúa được. Nhưng người xấu có thể hoán cải nên người tốt. Chính vì thế Thiên Chúa cứ kiên tâm chờ đợi.
Chờ đợi vì tin vào sự hoán cải của con người. Chờ đợi vì tôn trọng tự do lựa chọn của họ. Chờ đợi vì nuôi một niềm hy vọng lớn lao.
Sự thánh thiện của Thiên Chúa ở nơi sự chờ đợi. Ngài còn chờ đợi cho đến ngày tận thế.
Trong thế giới và Giáo Hội không có hai hạng người: hạng cỏ lùng và hạng lúa tốt.
Cỏ lùng và lúa tốt nằm ở nơi tim mỗi người.
Mỗi người đong đưa giữa cỏ lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa thiên thần và Satan.
Ngay trong những hành vi tốt đẹp nhất của tôi, tôi vẫn thấy có chút vị kỷ, chiếm đoạt.
Thiên Chúa vẫn chấp nhận cỏ lùng ở trong tôi. Ngài chờ tôi được thanh luyện dần dần, để rồi mọi sự trong tôi thành lúa tốt.
Kitô hữu không dung túng sự dữ, họ dám hy sinh để xây dựng một thế giới yêu thương. Nhưng họ không dùng bạo lực để chống lại ác nhân. Họ nhẫn nại biến đổi trái tim kẻ thù, vì họ tin vào sức mạnh của tình yêu, tin vào Đức Giêsu, Đấng đã bị sự dữ nuốt chửng nhưng cuối cùng là Đấng toàn thắng.
Gợi Ý Chia Sẻ
Có khi nào bạn bị "sốc" trước một gương xấu xảy ra trong Giáo Hội hay giáo xứ của bạn không? Bạn đã làm gì để vượt qua cú sốc đó?
Bạn có thấy mình ít nhẫn nại trước cỏ lùng của người khác, nhưng lại không thấy cỏ lùng nơi mình? Có khi nào bạn đòi khai trừ người khác vì họ lầm lỗi không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin biến đổi con, xin biến đổi con từ từ qua cầu nguyện.
Mỗi lần con thấy Chúa, xin biến đổi ánh mắt con.
Mỗi lần con rước Chúa, xin biến đổi môi miệng con.
Mỗi lần con nghe lời Chúa, xin biến đổi tai con.
Xin làm cho khuôn mặt con ngời sáng hơn sau mỗi lần gặp Chúa.
Ước chi mọi người thấy nét tươi tắn của Chúa trong nụ cười của con, thấy sự dịu dàng của Chúa trong lời nói của con.
Thế giới hôm nay không cần những Kitô hữu có bộ mặt chán nản và thất vọng.
Xin cho con biết nhẫn nại và can đảm cùng đi với Chúa và với tha nhân trên những nẻo đường gập ghềnh. Amen.
41. Thiên Chúa luôn cho ta cơ hội để hoán cải(Suy niệm của Lm. Giuse Đỗ Đức Trí)
Có một câu ngạn ngữ nói rằng: Khi cuộc đời đóng lại cánh cửa trước mặt chúng ta, thì Thiên Chúa luôn mở cho ta cánh cửa khác. Có thể nói rằng, câu ngạn ngữ này thật đúng. Khi mỗi người bình tâm nhìn lại cuộc đời của mình sẽ thấy Thiên Chúa luôn cho chúng ta những cơ hội. Có những lúc trước mặt ta là cả một bầu trời đen tối, thì Thiên Chúa luôn cho ta một tia hy vọng; có những khi ta tưởng rằng với tội lỗi mình gây ra, đáng lẽ mình đã phải trả giá, thế nhưng Thiên Chúa vẫn độ lượng cho chúng ta thời gian và cơ hội sửa chữa sai lầm.
Nhân từ và khoan dung là “đặc tính” trong cách hành xử của Thiên Chúa. Nhìn lại lịch sử của dân Israel, chúng ta thấy Thiên Chúa đã yêu thương chăm sóc họ như một người cha lo cho con cái; vậy mà rất nhiều lần, Israel từ chối tình yêu và sự chăm sóc của Ngài. Những lúc như thế, Thiên Chúa như một người cha, vừa giận lại vừa thương. Cũng nhiều lần, với sự công thẳng, Ngài như muốn để cho Israel bị tiêu diệt khỏi mặt đất, nhưng tấm lòng người cha không cho phép Ngài làm như thế. Ngài lại tha thứ, yêu thương và đón nhận họ khi họ sám hối trở về.
Bài đọc một, tác giả sách Khôn Ngoan đã suy gẫm về Thiên Chúa và nhận ra rằng: Thiên Chúa luôn phải chịu sự giằng co giữa nhân từ và lỗi phạm, giữa công thẳng với khoan dung. Tác giả giải thích: Chính do sức mạnh của Chúa, mà Chúa hành động công minh- vì Chúa làm bá chủ vạn vật nên Chúa lại nương tay với muôn loài. Thiên Chúa luôn xử khoan hồng, lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản con ngươi, chỉ những ai cố tình, cố chấp thì Ngài mới xử tội. Tác giả sách Khôn Ngoan còn nghiệm ra rằng, Thiên Chúa làm như thế là để dạy chúng ta: Người công chính phải có lòng nhân ái, vì Thiên Chúa luôn cho con cái niềm hy vọng và cho người có tội có cơ hội để sám hối.
Dụ ngôn Chúa Giêsu kể hôm nay về câu chuyện cỏ lùng trong ruộng, cho thấy sự khác biệt về cách hành xử giữa Thiên Chúa và con người. Trước hết, câu chuyện trả lời cho thắc mắc muôn thuở của con người: Tại sao Thiên Chúa là Đấng quyền năng, nhân từ sao lại để cho nhiều sự xấu, sự ác xảy ra trong thế giới như thế? Thiên Chúa không tạo nên sự xấu, Ngài càng không tạo nên sự ác. Giống như người chủ trong câu chuyện, ông đã không hề gieo cỏ lùng, nhưng ông gieo giống lúa tốt trong ruộng của ông và ông hết sức chăm lo cho mảnh ruộng của mình. Tuy nhiên, khi mọi người đang ngủ, kẻ thù của ông đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa rồi đi mất. Kẻ thù của Thiên Chúa chính là ma quỷ. Nó không muốn nhìn thấy con cái Chúa được hạnh phúc. Nó ghen tỵ vì con người được Chúa yêu thương. Vì thế, nó lén lút, đợi khi con người say ngủ trong lối sống và thói quen của mình, thì đã gieo những hạt cỏ dại vào trong tâm hồn mỗi người. Những hạt cỏ này cứ âm thầm mọc lên, đến một lúc nào đó, nó lấn lướt hết những việc tốt lành và biến mảnh ruộng tâm hồn chúng ta trở nên vườn hoang cỏ dại.
Nhìn thấy sự xấu, sự ác cùng với những bất công đang xảy ra trong xã hội, nhiều người đã giống như những đầy tớ trong câu chuyện hôm nay, họ muốn quay lại trách Thiên Chúa và nghi ngờ về quyền năng của Ngài: Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng của ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy? Không chỉ trách Thiên Chúa, mà họ còn muốn Thiên Chúa hành xử theo cách của họ, khi đề nghị với ông chủ: Vậy ông có muốn cho chúng tôi đi gom chúng lại không? Với đề nghị này, những người đầy tớ trong câu chuyện muốn nhân danh Thiên Chúa và sự công thẳng của Ngài để loại trừ những người xấu, những kẻ bị xem là cỏ lùng. Như thế, những người này tự cho mình là những người tốt, những người xứng đáng có quyền để kết án người khác.
Thiên Chúa có quyền trừng phạt ngay lập tức kẻ có tội, những kẻ xấu và những người gây ra sự ác, nhưng Thiên Chúa đã không làm như vậy, Ngài có cách hành xử riêng của Ngài. Trước lời đề nghị đi nhổ cỏ lùng của những người đầy tớ, ông chủ đã trả lời: Đừng, vì sợ rằng khi đi nhổ cỏ, các anh lại làm bật luôn rễ lúa. Hãy cứ để cả hai cùng mọc lên cho đến mùa gặt. Đến mùa gặt, tôi sẽ cho thợ gom cỏ lùng lại và đốt đi, còn lúa thì cho vào kho lẫm. Câu trả lời này cho thấy sự nhẫn nại của Thiên Chúa đối với những kẻ có tội và những người làm điều xấu. Thiên Chúa luôn cho con người có thời gian và cơ hội để hoán cải, để làm lại cuộc đời. Dĩ nhiên, Thiên Chúa không mong cỏ lùng biến thành lúa, nhưng Ngài lại mong người xấu biến thành người tốt, kẻ gian ác biến đổi nên người lương thiện, và đến ngày xét xử, Thiên Chúa sẽ xử công minh với mỗi người tùy theo việc họ đã làm.
Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Điều đó cho thấy rằng, Thiên Chúa không hề nóng vội, cũng không hề mất kiên nhẫn với con người. Ngài là một người Cha luôn chờ đợi chúng ta là những người con sám hối trở về để Ngài tha thứ. Ngài không hề kể tội chúng ta khi chúng ta quay về. Trái lại, Ngài luôn mở rộng vòng tay ôm chúng ta vào lòng và cho chúng ta được ngụp lặn trong biển yêu thương của Ngài. Tuy nhiên, đến thời hạn sau cùng, nếu người nào còn cố chấp trong sự sai trái của mình, từ chối tình yêu, bỏ mất cơ hội hoán cải, không chấp nhận quay trở lại thì kẻ ấy sẽ biến mình trở thành thù nghịch với Thiên Chúa và sẽ bị hủy diệt trong lò lửa.
Tuy nhiên, không dễ để mỗi người nhận ra thực trạng của mình: Hiện nay, tôi đang là cỏ lùng hay là lúa? Hiện nay, mảnh ruộng tâm hồn tôi đang là ruộng lúa hay đang là ruộng cỏ? Để có thể nhận ra được tình trạng tâm hồn của mình là cỏ hay là lúa, ruộng lúa hay là ruộng cỏ, chúng ta cần phải có sự trợ giúp của Thánh Thần. Đó là điều Thánh Phaolô chỉ cho chúng ta trong thư Roma: Thần Khí sẽ giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải. Điều đó có nghĩa là qua việc cầu nguyện cùng với sự soi sáng của Thánh Thần, chúng ta sẽ nhìn rõ về con người và tình trạng tâm hồn của mình. Chỉ khi dám nhìn vào tâm hồn mình và khiêm tốn nhìn nhận sự sai trái của mình, chúng ta mới có thể khắc phục được những sai lầm trong cuộc sống, và cùng với ơn Chúa và sức mạnh của Thánh Thần, chúng ta mới có thể tận dụng được cơ hội và thời gian Chúa ban để hoán cải.
Thưa quý OBACE, Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người nhìn lại tình trạng tâm hồn của mình và biết học nơi Chúa sự nhẫn nại và quảng đại bao dung với anh chị em chung quanh, đừng vội kết án, nhưng luôn cho anh chị em mình cơ hội để làm lại cuộc đời.
Các bậc làm cha mẹ luôn muốn mảnh ruộng gia đình là một mảnh ruộng tốt và muốn con cái mình là những giống lúa tốt. Tuy nhiên, vì sức ép của đời sống kinh tế, vì cám dỗ chạy theo vật chất và danh vọng, nhiều người đã ngủ quên trong công việc, trong việc tìm kiếm cơm áo nên đã bỏ quên ruộng lúa là gia đình, bỏ quên con cái, để cho ma quỷ và sự xấu len lỏi vào trong gia đình, trong tâm hồn của mình và của con cái. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần điều chỉnh lại cuộc sống của mình, cần biến tâm hôn mình thành mảnh đất tốt, dành nhiều thời gian hơn nữa cho gia đình, cho con cái để chuyện trò, để hiểu nhau hơn và thông cảm với nhau hơn. Hãy gieo vào gia đình và tâm hồn con cái nhiều việc tốt, nhiều gương sáng, hãy đem Chúa vào trong gia đình qua những giờ kinh, giờ cầu nguyện và hãy gieo vào tâm hồn mình và con cái những hạt giống của Tin Mùng. Khi tỉnh thức như thế, thì ma quỷ và sự xấu sẽ không thể lẻn vào gia đình chúng ta được.
Lời Chúa cũng muốn chúng ta học nơi Chúa sự kiên nhẫn và quảng đại với anh chị em. Đừng vội kết án hay loại trừ khi anh em mình sai lỗi, nhưng hãy ân cần nâng đỡ và tạo cơ hội cho anh chị em làm lại cuộc đời. Thiên Chúa không bao giờ dập tắt hy vọng của chúng ta, Ngài cũng không bao giờ khóa chặt cánh cửa tương lai của chúng ta. Vì thế, chúng ta đừng bao giờ đóng chặt cửa tương lai, đừng bao giờ dập tắt hy vọng của mình và của anh chị em mình. Amen.
42. Giáo Hội thánh thiện gồm những người có tội.(Trích trong ‘Lương Thực Ngày Chúa Nhật’ – Achille Degeest)
Dụ ngôn hạt giống tốt và cỏ dại, là cơ hội tốt để chúng ta suy niệm về sự thánh thiện của Giáo Hội. Thực vậy Giáo Hội giống như một thửa ruộng lớn nơi đó chủ đã gieo hạt giống tốt, là sự thánh thiện, nhưng người ta cũng thấy mọc cỏ dại là tội lỗi. Chúa giải thích dụ ngôn bằng cách ứng dụng trực tiếp hơn vào thế giới. Hạt giống tốt là thần dân Vương quốc và cỏ dại là những kẻ theo kẻ dữ. Chủ không muốn hành động mạnh chống lại những kẻ làm dữ, vì muốn tránh gây thương tổn cho những ai cố gắng trung thành với điều thiện, nhưng dụ ngôn cũng gợi ra câu hỏi khác mà chúng ta dùng làm đề tài suy niệm: làm sao trong Giáo hội của Thiên Chúa có lẫn lộn thánh thiện với tội lỗi?
1) Giáo Hội thánh thiện tự bản thể, trong cội rễ, trong nhựa sống, trong sự tăng trưởng. Nhưng Giáo Hội được tạo bởi những người có tội. Giáo Hội bắt rễ nơi Đức Kitô, nhựa sống là sự sống của Đức Kitô. Qua Giáo Hội, chính Đức Kitô lớn lên trong nhân loại. Nhưng nhân loại ấy làm bằng những con người yếu đuối. Một đàng những con người ấy giống như gié lụa mà không có cái nào chín ngay được, không có ai hoàn thiện trong tình trạng hiện thời. Đàng khác có những người tuỳ thuộc số hạt giống tốt của Thiên Chúa, nhưng vì có tự do, nên có thể biến đổi thành hạt giống của ma quỷ. Giáo Hội chịu sự giằng co bên trong, khi vừa thánh thiện nhờ tất cả động lực của nguồn gốc mình, vừa khổ vì tội lỗi của những người họp thành mình. Bởi đó mới có sự kiện lạ lùng: không ai có thể bắt bỏ Đức Kitô được một tội nào trong khi Giáo Hội Đức Kitô gồm bằng những tội nhân. Nhưng cũng phải nói luôn rằng Đức Kitô cấu tạo Giáo Hội thánh thiện bởi sức mạnh thánh hoá của Ngài. Trong tư cách Giáo Hội, Giáo Hội thánh thiện nhờ sự kết hiệp với Đức Kitô nhờ Giáo lyý của mình, nhờ ác phép bí tích và cũng nhờ lưu lực thánh thiện đang biến cải các người tội lỗi. Giáo Hội như một linh hồn thánh, không ngừng hồi sinh một thân thể bệnh tật và thương tích. Điều nên kinh ngạc không phải là việc Giáo Hội đang sự khốn cùng của tội lỗi, nhưng là nghị lực của Giáo Hội để thúc đẩy sự thánh thiện.
2) Thực tại của Giáo Hội vượt ra ngoài các giới hạn của hiện tại chúng ta và của lịch sử quá khứ. Khi nói đến tội lỗi bên trong Giáo Hội (các lầm lỡ, các lạm dụng, các sai lầm…) người ta nghĩ đến Giáo Hội thời quá khứ, hay nghĩ đến Giáo Hội hiện đại. Tuy nhiên, phải nghĩ đến Giáo Hội toàn diện, từ khởi sự sẽ tiến tới hoàn thành, Giêrusalem trên trờ mà thánh Gioan nói đến. Khi sống thời hiện tại của Giáo Hội, chúng ta hãy sống viễn tượng và trong niềm kiêu hãnh chính đáng về Giáo Hội bất tử. Hãy tránh một thứ tâm trạng khổ dục, ưa thích một cách bệnh hoạn vạch rõ những gì yếu đuối và tội lỗi trong Giáo Hội hiện đại. Trái lại hãy dựa cách suy tư và cảm nhận của chúng ta trên hành động tích cực của Đức Kitô hằng sống. Trong Giáo Hội, từ Đức Giáo Hoàng cho đến người tín hữu khiêm nhường nhất, Ngài gợi lên lòng quảng đại, tăng cường lòng tin tưởng, thúc đẩy các sáng kiến, nâng đỡ lòng can đảm và ban cho các Kitô hữu chân chính khuôn mặt của những kẻ chiến thắng, những người sống mạnh, những người được giải cứu.
43. Cánh đồng truyền giáoMầu nhiệm Giáo Hội phong phú và phức tạp đến nỗi không thể tóm gọn vào trong một công thức. Hơn nữa, vì một mầu nhiệm trong khi ngôn ngữ loài người lại phát nguyên từ kinh nghiệm giác quan, nên không thể nào có khả năng để diễn tả cho thoả đáng được. Vì thế, Kinh Thánh và truyền thống phải nhờ đến những biểu tượng để diễn tả một nội dung vượt hẳn lên trên khả năng diễn đạt của lời nói. Chính Chúa Giêsu cũng đã dùng đến phương pháp này trong các dụ ngôn của Ngài. Quả thật, Thánh Tôma Aquirô nhận định là: Chính qua trung gian của cảm giới mà chúng ta có thể vượt tới thần giới. Trong Kinh Thánh, các nhà chú giải đếm được hơn 80 hình ảnh chỉ về Giáo Hội. Hôm nay, Đức Giêsu liên tiếp dùng ba dụ ngôn cỏ lùng , dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bột để diễn tả những khía cạnh khác nhau của Nước Trời, của Giáo Hội chúng ta.
Vốn suất thân từ Vùng thôn dã, Đức Giêsu đã dùng nhiều ví dụ đượm sắc thái nông thôn. "Về nước trời cũng tựa như người kia gieo giống tốt vào ruộng mình'' (Mt 13,24). Điều này chỉ nhằm diễn tả Giáo Hội là một thực tại trãi rộng trong không gian và thời gian, trong đó có những mảnh lực thù nghịch chống đối nhau nguyên do là "kẻ thù của ông đến gieo cỏ lung vào ngay giữa lúa''. Và thực tế cho thấy bao giờ Giáo Hội cũng có cỏ lùng chen lẫn và thật khó nhận diện đâu là cỏ lùng, đâu là lúa, ai là kẻ dữ, ai là người lành. Thiên Chúa vẫn có thể dùng những biện pháp cứng rắn, khắt khe, cường bạo như nhổ cỏ lùng từ ngay lúc này, ngay lúc còn nhỏ. Nhưng Ngài không làm thế, vì có thể khi nhổ cỏ "Các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng". Bất cứ ai đã làm ruộng thì thấy điều này rất rõ, cây cỏ trong lúa mà chúng ta thường gọi là bông cỏ, lúc bé chẳng khác gì là lúa. Cho dù những người tinh mắt , những nông dân " thâm niên'' thì họ mới biết đâu là cỏ đâu là lúa. Nhưng cho dù hay đến đâu thỉnh thoảng nhổ cỏ vẫn bị nhầm lẫn giữa cỏ và lúa. Cho nên, hay nhất là đợi đến ngày cả hai cây lớn lên thì sẽ lộ ra nguyên hình đâu là cỏ, đâu là lúa. Ở đây, Đức Giêsu không muốn chỉ phương pháp nào diệt cỏ có lợi nhất, hay phương pháp diệt nào loại trừ người tội lỗi nhanh nhất, hữu hiệu nhất, cho bằng nói lên tình yêu của Thiên Chúa với tội nhân qua việc người chờ đợi "Người cho mặt trời của người mọc lên soi sáng kẻ xấu như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính'' (Mt 5, 45), mong cho họ được hoán cải được cứu thoát.
Lịch sử Giáo Hội cho thấy có rất nhiều bè phái cỏ lùng chống phá Giáo Hội cách có tổ chức và hệ thống. Tiêu biểu là các lạc giáo đã cố chấp lập ra nhiều loại Giáo Hội khác. Cùng vì điều này mà Thánh PhaoLô đã mạnh dạn lên án những bè phái gây chia rẽ trong cộng đoàn Côrintô "họ chẳng hơn lương dân" (x 1 cr3). Những thế lực ấy luôn tìm ẩn chống phá thật nguy hiểm. Nó có thể phá hoại ngay trong nội bộ, phá hoại từ những đầu não cốt yều nhất. Chúng là con cái của bóng tối, thích làm việc và hoạt động trong bóng tối "Thích làm trong lúc mọi người ngủ", nó làm cách vụn trộm xấu xa. Nhưng cho dù kín đáo đến đâu thì Thiên Chúa vẫn biết mọi hành vi của hắn.Chỉ vì Ngài muốn chờ đợi, chờ đợi sự ăn năn, chờ đợi sự sám hối và thức tỉnh. Những cỏ lùng mà chúng ta biết, chúng ta thấy chỉ là những cây cỏ bình thường, sức chống phá vẫn chưa nguy hại cho bằng những cọng cỏ mọc âm thầm đang lớn lên từng ngày nơi tâm hồn mỗi người. Những tính hư nết xấu, những giận hờn chia rẽ, và muôn vạn âm mưu xảo huyệt trong tâm trí... đó là những cỏ lùng nguy hiểm mà chúng ta cần loại ngay. Chỉ khi chúng ta diệt được cây cỏ ngay bên trong mình thì mới giúp người khác được. Khi nhổ được một cây cỏ nơi mình chính là lúc mình đang chăm sóc vào cánh đồng của Chúa.
Lạy Chúa! Chúa ghét tội nhưng yêu tội nhân, thể hiện qua việc Ngài luôn kiên nhẫn chờ đợi để tha thứ cho họ. Xin cho con cũng có cái nhìn của Chúa mà sống bao dung với hết mọi người. Amen.
44. Thiên Chúa nhẫn nại với cỏ dại – Charles E. Miller(Trích trong ‘Mở Ra Những Kho Tàng’)
Đôi khi có vẻ như Thiên Chúa sẽ dùng cái lưỡi hái của Người để cắt đi tất cả những cỏ dại mọc trong xã hội của chúng ta. Điều đó sẽ là một điều may phúc lớn lao nếu Thiên Chúa loại trừ khỏi chúng ta những kẻ phá thai, những đứa trẻ vô giáo dục, mấy tay nát rượu, những trùm du đãng, những kẻ giết người hàng loạt, những nhà độc tài… và tất cả những người lạm dụng sự tốt lành và giá trị nhân bản. Nhưng điều đó đã không xảy ra. Vì sao nó đã không xảy ra? Sách Khôn ngoan nói với chúng ta rằng Thiên Chúa cho con người niềm hy vọng. Người sẽ cho phép họ thống hối tội lỗi của họ. Nói cách khác, Thiên Chúa kiên nhẫn chờ đợi. Thiên Chúa tôn trọng sự tự do của chúng ta. Người coi sự tự do của chúng ta là một tặng ân quý giá khiến Người phải chịu đựng sự dữ, ít nhất là cho đến ngày phán xét. Thiên Chúa sẽ không cưỡng bách bất cứ ai tránh sự dữ và làm điều lành nhưng Người muốn cho tất cả mọi người chúng ta có đủ thời giờ để thống hối và thay đổi cuộc sống của chúng ta.
Loại lúa mì được trồng nhiều ở miền Palestina, lúc còn nhỏ rất khó phân biệt với cây cỏ. Đây là sự thật ẩn trong câu căn dặn: “Khi nhổ cỏ, các anh sẽ nhổ cả lúa mì lẫn trong cỏ”. Người Anh khi chuyển dịch dụ ngôn này đã dùng những từ ngữ giúp minh họa được ý nghĩa của dụ ngôn, nhưng khi lắng nghe tiếng Anh thì rất khó phân biệt giữa hai từ “Wheat và Weed”.
Chúng ta có thể dễ dàng xét đoán một người nào hay một điều gì là sự xấu mà chịu đựng nó thì không thể chấp nhận được theo quan điểm của chúng ta. Đó có thể là một sai lầm nghiêm trọng. Sự thật là chúng ta không có quyền xét đoán tội lỗi của bất cứ ai. Quyền này thuộc về một mình Thiên Chúa. Phá thai là một tội trọng, tội mà Công đồng Vaticano II gọi là “tội không thể nói gì hơn nữa”. Tuy vậy, nhưng có những người phá thai vẫn chưa dứt khoát, mù mờ, lẫn lộn hoặc bị ép buộc, trong trường hợp đó tội của họ được giảm nhẹ cách nào đó. Mặc dầu xã hội của chúng ta đã bị đầu độc bởi một tai họa, là từ chối nhận lãnh trách nhiệm và những dự định bào chữa cho mọi loại xấu xa. Chúng ta không có quyền kết án một người nào, chỉ có hành động là xấu mà thôi.
Thực tế thì rắc rối lắm. Ngay trong Giáo hội dù Giáo hội được xác định là thánh thiện, chúng ta đã kinh nghiệm những gương mù, gương xấu rồi. Có những cỏ dại ngay trong cánh đồng của Giáo hội. Chúng ta đau buồn khi nghe những gương mù trong Giáo hội nhưng những điều xấu xa ấy không làm cho chúng ta ngạc nhiên vì ngay mười hai tông đồ chính Chúa Giêsu đã chọn, cũng có một người phản bội. Chúa Giêsu không loại trừ Giuđa trong khi phát giác ra những hành động gian dối hay những tư tưởng xấu của ông. Người không nhổ cỏ, cỏ đó là Giuđa, khỏi những cây lúa mì là những tông đồ khác.
Những người lãnh đạo quân đội hay cầm đầu chính trị sẽ loại trừ kẻ thù của mình ngay khi vừa phát giác ra họ. Nhưng Thiên Chúa thì không như thế. Cách thế của Thiên Chúa được diễn tả trong bài ca Thánh Vịnh của chúng ta: “Lạy Chúa, Chúa là Đấng nhân từ và hay tha thứ”. Chính chúng ta may mắn khi Chúa thì nhân từ và hay tha thứ. Ai ở trong thế giới này là người vô tội? Ai là lúa mì trong sạch mà không pha trộn một chút cỏ dại? Chúng ta có muốn Thiên Chúa đem chúng ta ra khỏi thế gian này để diện đối diện với Người trong công minh khi mà cánh đồng đời sống của chúng ta vẫn còn những cỏ dại không? Chúng ta không nhận biết rằng sự mời gọi chúng ta đến dự tiệc Thánh Thể là dấu hiệu sự kiên nhẫn của Thiên Chúa dành cho chúng ta ư? Người không đòi hỏi chúng ta phải hoàn hảo trước khi nhận lãnh Mình và Máu Con của Người, hiệp lễ chúng ta sẽ ý thức rằng đó không phải là một phần thưởng cho người đã tốt nhưng có nghĩa là để trở nên tốt.
Thiên Chúa thì kiên nhẫn với mỗi người trong chúng ta nơi cuộc sống đầy đấu tranh này, và Người kiên nhẫn với hết mọi người sống trong thế giới này. Chỉ đến ngày Tận thế. Người mới sai các thiên thần nhặt lấy cỏ mà đốt đi và thu lúa mì vào kho lẫm của Người.
45. Thế chỗ Chúa Giêsu trên thập giá.(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Truyện kể rằng có thầy ẩn tu nọ tên là Cébastien thường đến cầu nguyện tại một nhà nguyện vắng vẻ trên núi. Trong nhà nguyện này dân chúng tôn kính một tượng thánh giá với tước hiệu là “Tượng Chúa ban ơn”.
Thấy dân chúng có lòng tin thường tới cầu xin ơn lành, thầy Cébastien cũng thêm lòng tin cậy. Một hôm, nhân lúc vắng người, thầy đến quỳ gối trước tượng thánh giá và đơn thành khẩn nguyện:
- “Lạy Chúa, con ước ao được chia sẻ đau khổ với Chúa, xin cho con được thế chỗ Chúa trên thập giá”.
Rồi thầy quỳ yên lặng, mắt đăm đăm nhìn lên thánh giá mong được đáp lời. Một lúc sau thầy nghe như từ trên thánh giá có tiếng phán bảo:
- “Được, Ta bằng lòng để con thế chỗ Tqa trên thập giá, nhưng với một điều kiện duy nhất là bất cứ điều gì xảy ra, tai con nghe gì, mắt con thấy gì, con đều phải giữ im lặng không được nói năng gì hết”.
Thầy Cébastien đã hứa, và được Chúa Giêsu cho lên thế chỗ Ngài trên thập giá. Ngày qua ngày, dân chúng vẫn đến quỳ trước tượng thánh giá cầu nguyện. Nhưng không ai hay biết về việc thế chỗ đổi ngôi giữa Chúa Giêsu và thầy Cébastien.
Một hôm có người đến quỳ cầu nguyện. Xong, ông đứng dậy ra về bỏ quên lại dưới ghế cái túi đầy những đồng tiền vàng. Thấy vậy, thầy vẫn yên lặng. Một lúc sau có người nghèo đói vào nhà nguyện. Ông ta vui mừng trố mắt nhìn túi tiền tưởng là của Chúa ban cho, rồi xách túi tiền ra đi. Kế đó có chàng thanh niên vào quỳ gối khẩn nguyện xin ơn che chở vì phải xuống tàu đi xa. Chàng thanh niên vừa ra khỏi nhà nguyện thì gặp người phú hộ trở lại tìm túi tiền. Không thấy đâu, ông nghĩ là chàng thanh niên đã lấy trộm, nên điệu chàng đến trình cảnh sát. Không cầm lòng được nữa, từ trên thập giá, thầy Cébastien hô lớn tiếng:
- “Đứng lại!”;
Mọi người ngạc nhiên dừng lại, và thầy phân trần sự việc. Sau đó người phú hộ ra đi tìm người nghèo đói để lấy lại túi tiền và chàng thanh niên cũng vội vã ra đi cho kịp chuyến tàu. Khi không còn ai trong nhà nguyện, Chúa Giêsu lên tiếng phán bảo thầy Cébastien:
- Con hãy xuống ngay khỏi thập giá! Con không xứng đáng thế chỗ cho Ta, vì con đã không biết giữ im lặng như lời con hứa.
Thầy Cébastien vội vã phân trần:
- Nhưng lạy Chúa, làm sao con có thể chịu đựng được cảnh bất công đó?
Thưa anh chị em, nhiều khi chúng ta cũng nóng vội không chịu đựng nổi trước hiện tượng người tốt kẻ xấu chung sống lẫn lộn, cỏ dại và lúa tốt mọc chen nhau trong cánh đồng thế giới. Chúng ta đặt câu hỏi: “Chúa có muốn chúng con nhổ cỏ vứt đi không? Chúa có muốn chúng con tiêu diệt hay trục xuất những người gian ác, tội lỗi ra khỏi cộng đoàn không?”. Chúa trả lời: “Cứ để đấy, đợi đến mùa gặt sẽ hay ”. Dụ ngôn cỏ dại trong ruộng lúa đã đánh trúng vào điểm thắc mắc của người Do Thái và các môn đệ Chúa Giêsu: Làm sao trong Nước Trời, Nước của Thiên Chúa lại có thể lẫn lộn lúa tốt với cỏ dại được? Làm sao chính Chúa Giêsu rao giảng Nước Trời đang đến rồi mà chẳng thấy hiện tượng tiên báo là những người gian ác, tội lỗi phải bị tiêu diệt. Ngôn sứ Isaia cũng mơ ước và loan báo một “Dân Chúa chỉ gồm những người công chính” (Is 60,31). Và ngay cả Gioan Tẩy Giả, những ngày chuẩn bị cho Chúa Giêsu xuất hiện cũng rao giảng: “Ngài đang cầm sẵn chiếc nia trong tay, để rê sạch lúa trong sân: lúa tốt Ngài thu vào kho lẫm, còn lúa lép, trấu rác, Ngài sẽ đốt bằng lửa không bao giờ tắt” (Mt 3,12).
Vậy mà Ngài, Đấng Thiên Sai Cứu Thế lại làm trật lất hết trọi; Chả có tiêu diệt người tội lỗi, lại còn lo cứu gỡ họ. Cứu gỡ cả những thứ phụ nữ ngoại tình bị bắt tại trận, cả thứ mà người ta cho là trời phạt nhãn tiền, đến độ mang án tật nguyền từ lòng mẹ: đui mù, què quặt, cùi hủi, mọi người đều ghê tởm xa tránh… Thay vì đáng lẽ chỉ cho phép một ít người có chức vị cao cấp nhất mới được hầu tiệc với mình, thì Ngài lại đi lân la nhậu nhẹt với những người tội lỗi và bất lương. Đối với kẻ thù, đáng lẽ ra phải không đội trời chung và tiêu diệt tận gốc rễ mới phải, mới khôn và mới đúng đạo, đàng này Ngài lại còn đòi phải cầu nguyện cho nó, thậm chí phải yêu thương nó.
Hôm nay, với dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa, Chúa Giêsu đã giải đáp những thắc mắc sâu sắc đó và đã mặc khải tâm tình của Thiên Chúa: ngoại trừ Đấng thấu suốt tâm can con người, không ai được quyền tự phong chức vụ quan toà để xét xử hay xếp hạng anh em ai là lúa tốt, ai là cỏ lùng. Bao lâu còn đang sống, còn đang lựa chọn và hành động, con người vẫn chưa đạt tới mức độ cố định đã hết hẳn tật xấu hay dứt khoát trở thành gian ác. Nóng vội kết án anh em là hành động trái ngược với tấm lòng và chương trình cứu độ của Thiên Chúa: đòi nhổ cỏ lùng giữa mùa lúa đâm bông là đòi dạy không Thiên Chúa và phá hoại cả đồng lúa và mùa gặt của Ngài.
Tiếp theo là hai dụ ngôn hạt cải và men trong bột, hai dụ ngôn song sinh cùng mang một ý nghĩa: Hạt cải trong dụ ngôn này là thứ cải cay, dùng làm gia vị (moutarde): Tương hạt cải vừa thơm vừa nồng, là một gia vị quen thuộc ở nhiều nơi trên thế giới. Trong thực tế, cây cải này chỉ phát triển thật giới hạn, nhưng Chúa Giêsu lại diễn giải như một thứ cây có khả năng phát triển kỳ diệu đến độ trở thành cây lớn cho chim trời về xây tổ, để nói về chiều kích tương lai kỳ diệu của Nước Trời.
Dụ ngôn men trong bột cũng bao hàm một ý nghĩa tương tự. Một chút men, không đáng kể so với số lượng bột trộn chung, đủ cho cả trăm người ăn no. Số lượng men thật khiêm tốn, tác dụng thật thầm lặng, nhưng hiệu quả lại vô cùng kỳ diệu, mãnh liệt.
Cả hai dụ ngôn vẫn là một đường lối, một chủ trương: nhỏ bé ở bước thầm lặng, nhưng tiềm ẩn một mầm sống mãnh liệt, vượt xa mọi ước lượng và chiến thắng mọi sức cản thù địch. Yếu tố quan trọng vẫn là thời gian và tình thương của Thiên Chúa. Thiên Chúa kiên trì chờ đợi đến mùa gặt lúa mới nhổ cỏ lùng. Đó là vì tình thương của Thiên Chúa kiên trì chờ đợi con người tội lỗi trở về. Thời gian Ngài kiên trì chờ đợi là để tích cực tạo điều kiện tối ưu cho cây lúa nuôi hạt, cho hạt cải thành cây, cho mầm sống nhân lên gấp bội, và cho men biến bột thành men, cho bột dậy lên làm nên bánh nuôi con người.
Nói chung, cả ba dụ ngôn hôm nay là một lời mời gọi chúng ta phải biết nhìn về tương lai, biết tin vào tương lai; kiên nhẫn chờ đợi gắn liền với tin tưởng vào tương lai. Căn bệnh rồi sẽ khỏi, chiến tranh có thể chấm dứt. Bất công và kỳ thị sẽ không thể kéo dài vĩnh viễn. Bất công sẽ có thể nhổ đi được, kẻ phạm tội có thể hối cải, người thất vọng sẽ tìm lại được hy vọng.
Nhưng, thưa anh chị em,
Tin vào tương lai cũng là hoạt động cho niềm tin trở thành hiện thực. Nhẫn nại kiên trì không có nghĩa là khoanh tay ngồi im chờ đợi trong thái độ thụ động. Người Kitô hữu tin ở sự thắng thế của cái tốt, tin ở một tương lai tốt đẹp, tin ở công trình cứu chuộc của Thiên Chúa, cũng phải là người hoạt động một cách tích cực trong công cuộc xây dựng một xã hội trong đó cái xấu mất dần khả năng gieo rắc nọc độc của nó. Nước Trời đang trổ bông hạt nơi những nỗ lực của nhân loại không ngừng giành lấy từng tấc đất chống lại cỏ lùng. Và bổn phận của chúng ta là liên đới với mọi người anh em để cùng nhau chen vai thích cánh nỗ lực làm tăng trưởng cây lúa, hạt cải và tấm men của Nước Trời.
46. Sống với cỏ lùng.Đây là một bài học thực tiễn; chấp nhận sống trong một thế giới mà nơi nào cũng có kẻ tốt người xấu, lúa và cỏ lùng.
Dầu sao thì cũng khó chịu đến nỗi chúng ta hăng hái muốn nhổ cỏ lùng! Chúa Giêsu nói với những người không kiên nhẫn này: tại sao có nhiều kẻ bất lương đến thế? Thiên Chúa chờ đợi gì mà không loại trừ họ? Đúng như Gioan Tẩy giả nghĩ về Đấng Cứu Thế như là một vị đầy quyền năng quét sạch mọi sự ác: “Các ngươi sẽ thấy! Ngài cầm nia trong tay mà sẩy sạch sân lúa của Ngài, Ngài thu vén lúa vào kho còn rơm rạ Ngài ném vào lửa” (Mt 3,12).
Chúa Giêsu phải làm dịu những người không kiên nhẫn. Và chúng ta nữa! Phải, sẽ có sự chọn lọc vào ngày tận thế, và chỉ một mình Thiên Chúa thực hiện sự chọn lọc này.
Có lúc chúng ta làm như mình là Thiên Chúa: “Đây là những người tốt! Còn đây là những người xấu, bỏ vào lửa! Luôn luôn có sự cám dỗ này nơi những người Kitô hữu tốt nhất: cùng nhau tạo nên một đồng lúa tươi đẹp. Đáng tiếc là có nhiều cỏ lùng trên thế giới nhưng ít nhất chúng ta làm sạch đồng lúa của chúng ta, sống giữa những tín hữu đích thực, giữa những người trong sạch và có giáo dục. Chúng ta mơ ước về một Giáo hội gồm những người trong sạch, một giáo xứ trong sạch, một cộng đoàn trong sạch, một gia đình trong sạch. Chúng ta hãy nhổ cỏ lùng!
Ở đây chúng ta đứng trước một khuynh hướng bè phái nguy hiểm: chỉ có những người thiện nguyện và những người được chọn, những người được đào tạo, không có những người xử sự sai lầm, không có những người yếu đuối, không có những người tin nửa vời. Chắc chắn có những nhóm người đồng nhất rất sùng tín, anh hùng. Đây là trường hợp điển hình của bước đầu trong các dòng tu. Nhưng biết bao thế giơí nhỏ được chọn đang rình mò do tính kiêu ngạo cho mình là cây lúa tốt: chúng ta đang ghét cỏ lùng ở trong đó.
Chúa Giêsu nhìn Giáo hội theo một cách hoàn toàn khác. Đó là một dân tộc rộng mở và kiên nhẫn, một dân tộc bao gồm những người tốt và những kẻ gàn dở, một dân tộc của sự khiêm nhu và sự hy vọng.
Khiêm nhu. Bạn là ai mà muốn chọn lọc cỏ lùng! Bạn tin rằng mình là đồng lúa chăng? Có thể lắm chứ, nhưng đó là một cánh đồng pha trộn. Bạn hãy xét con tim và những hành vi của bạn, bạn sẽ chịu đựng tốt trong thế giới và quanh bạn hơn là những người khác cũng là một sự pha trộn thánh.
Hy vọng. Sự pha trộn này là một niềm hy vọng. Không có ai hoàn toàn xấu. May thay, tất cả mọi ngươì đều có thể thăng tiến cho tốt hơn! Khi người ta kiên nhẫn chấp nhận chúng ta cùng với cái xấu của chúng ta, chúng ta có cơ may thăng tiến cho tốt hơn. Và khi chúng ta chấp nhận cỏ lùng nơi người khác, thì chúng ta tiếp xúc với họ và có thể giúp họ trở thành cây lúa. Dụ ngôn về sự nhẫn nại này là một dụ ngôn tuyệt vời về sự tiến bộ.
47. Tội lỗi nào được tha thứ – R. Veritas.Có tội ác nào tày trời đến độ không thể tha thứ được không? Tap chí Times đã nêu ra câu hỏi trên đây khi trích dẫn câu trả lời của một vị luật sư người Capuchia.
Cách đây ba năm, một Mục sư đã rửa tội cho một giáo viên ở một vùng sình lầy thuộc tỉnh Battanapan, ở mạn TÂy Campuchia. Mới đây người giáo viên này tiết lộ mình đã từng làm giám đốc cơ quan mật vụ của Khờ-me đỏ. Sau 20 năm lẩn trốn, nay ông thú nhận là ông đã trực tiếp nhúng tay vào vụ thảm sát ít nhất là 12.000 người Khờ-me.
Người Mục sư mà cha mẹ và với gần 2.000.000 đồng bào ruột thịt bị người Khờ-me đỏ sát tế trong giai đoạn từ năm 1975 – 1979, đã nhận định về cuộc trở lại của người giáo viên này như sau:
Thật là kỳ diệu, Kitô giáo có thể thay đổi cuộc sống con người. Nếu Chúa Giêsu đã thay đổi người giáo viên này, thì Người cũng có thể thay đổi tất cả mọi người.
Ông Duo tức người giáo viên này, một hôm đã đến nghe vị Mục sư thuyết giảng, sau đó ông đã xin chịu phép rửa, ông nói rằng, trong suốt thời thơ ấu và ngay cả khi lớn lên ông không bao giờ được yêu thương. Giờ đây tin nhận Chúa Kitô, ông cảm thấy tâm hồn được tràn ngập yêu thương.
Mục sư ghi nhận rằng, cuộc thay đổi nội tâm đã ảnh hưởng đến toàn diện con người của ông. Trước kia ông lầm lỳ ít nói, nay ông vui vẻ và cởi mở với tất cả mọi người. Trước kia quần áo ông xốc xếch, thì nay ông ăn mặc chỉnh tề. Sau khi đón nhận phép rửa và tiết lộ tông tích của mình, ông Duo đã bị chính quyền Campuchia bắt giữ hồi tháng 5.1998, hiện nay ông đang bị giam tại một nhà từ gần trung tâm Tollen, tức là nơi trước đây ông đã từng tham vấn, hành hạ và sát hại hàng trăm ngàn người đồng bào ruột thịt của mình.
Nhận định về tay đồ tể khát máu Khờ-me, người luật sư Lobin đã nói như sau: một câu chuyện mang lại niềm hy vọng cho nhân dân Campuchia, họ đã trải qua quá nhiều năm trong tăm tối. Khi đón nhận Chúa Giêsu, họ đã được mang lại ánh sáng trong cuộc sống của họ. Thật vậy, đã đến lúc người Campuchia cần phải từ bỏ thù hận để sống yêu thương.
Anh chị em thân mến,
Chứng từ sống động trên đây đưa chúng ta vào cốt lõi của đạo chúng ta là yêu thương và tha thứ mà hôm nay qua bài dụ ngôn cỏ lùng Giáo Hội muốn nhắc lại cho chúng ta. Dụ ngôn là một câu trả lời của Chúa Giêsu và thắc mắc mà các môn đệ thường nêu lên, là tại sao Thiên Chúa không trừng phạt nhãn tiền những kẻ làm điều gian ác?
Với hình ảnh của ruộng lúa tốt và cỏ lùng, Chúa Giêsu mạc khải lòng nhân từ và sự tha thứ vô biên của Thiên Chúa, đối với Thiên Chúa không có tội ác nào, dù cho có tày trời đến đâu mà không thể tha thứ được. Như một người cha ngày ngày ra đứng trước cửa trông ngóng người con hoang đàng trở về, thì Thiên Chúa cũng có một thái độ chờ đợi kiên nhẫn như thế đối với tất cả mọi tội nhân, dù cho con người có đốn mạt xấu xa đến đâu thì Chúa vẫn luôn dành cho một cơ may mới để trở về với Ngài. Nơi tâm hồn con người dù có tăm tối đến đâu, Thiên Chúa vẫn nhận ra được ánh sáng mà chính ngài đã đặt để trong trái tim con người. Chính vì tin tưởng nơi khảnăng có thể cải thiện của con người mà Thiên Chúa không ngừng tha thứ cho con người và kiên nhẫn chờ đợi con người trở về.
“Thức khuya mới thấy đêm dài, sống lâu mới thấy dạ người có nhân”. Dụ ngôn về cỏ lùng được Giáo Hội cho chúng ta lắng nghe hôm nay, mời gọi các Kitô hữu mặc lấy tâm tình khoan dung nhân hậu và cảm thông của Chúa Giêsu. Chúa Giêsu không khoan nhượng, không dung tha cho bất cứ tội ác nào, Ngài gay gắt lên án thói giả hình và thái độ mù quáng của con người, nhưng Ngài lại tỏ ra cảm thông và tha thứ cho những người yếu đuối tội lỗi, Ngài không những cảm thông với những người tội lỗi, mà còn tha thứ cho chính những kẻ hành hạ Ngài.
Tòa nhà giáo huấn của Chúa Giêsu sẽ sụp đổ nếu từ trên thập giá Ngài không tha thứ cho những lý hình của Ngài. Cuộc sống của Ngài cũng sẽ vô giá trị nếu khi bị treo trên thập giá Chúa Giêsu vẫn còn mang theo hận thù trong lòng Ngài.
Tha thứ là vẻ đẹp cao quý nhất trong tâm hồn con người. Nhân cách của con người sẽ bị đánh mất nếu nó không thể làm được hành động tha thứ. Người tín hữu Kitô chúng ta cũng sẽ mất căn tính của mình nếu chúng ta chỉ sống theo đố kỵ, hận thù. Tha thứ là vẻ đẹp cao quý nhất trong tâm hồn con người, do đó cũng chính là điều khó thực hiện nhất, vì thế mà chúng ta không ngừng cầu xin Chúa cho chúng ta luôn được sống ơn tha thứ, đó là điều chúng ta cầu xin trong Thánh Lễ mỗi ngày.
Kinh Lạy Cha nhắc nhớ chúng ta rằng, chúng ta chỉ có thể cảm nhận được ơn tha thứ của Chúa nếu chúng ta cũng tha thứ cho người anh em chúng ta mà thôi.
Nguyện xin Chúa giúp chúng ta luôn được lớn lên trong niềm xác tín ấy. Amen.
48. Hai tay chạy đua can đảm - Lm. Mark Link SJ.Chủ đề: "Chúng ta đừng nguyền rủa bóng tối. Tốt hơn, hãy thắp lên một ngọn nến."
Cách đây vài năm người ta thấy một loại bích chương phổ biến dán nơi các rạp hát lớn với những chữ sau: "Hãy dừng thế giới lại! Tôi muốn ra khỏi thế giới này!". Biểu ngữ trên nhằm phản đối tất cả sự điên rồ đang gia tăng trên thế giới. Sự điên rồ trên bình diện rộng lớn đang xảy ra, chẳng hạn như sự gia tăng chế tạo vũ khí hạt nhân và 44 cuộc chiến tranh là bằng chứng đã đành, mà cũng có những điên rồ trên bình diện nhỏ chẳng hạn như ở sở thú Detroit người ta phải thuê đem 4 nhân viên nữa mới bảo vệ được thú vật khỏi bị người ta quấy phá. Một con Kanguru Úc còn nhỏ trong lúc đi lạc mẹ đã bị đám con nít ném đá chết. Và rồi tại hồ nuôi cá sấu, nhiều người lớn ném cả tàn xì-gà đang còn lửa xuống những chú cá sấu đang tắm nắng và thích nhìn tro lửa làm phỏng làn da những con vật bò sát này; và phá lên cười khi thấy chúng quằn quại đau đớn.
Những điên rồ như thế khiến chúng ta phải tự đặt cho mình hai câu hỏi gây nhức nhối. Trước hết tại sao tội lỗi vẫn còn lan tràn như thế sau khi Chúa Giêsu thiết lập Nước Chúa đã 2000 năm nay? Phải chăng sau mấy chục thế kỷ, Nước Chúa đã bị tan thành hư không rồi sao? Và Nước Chúa hiện ở đâu? Thứ đến chúng ta nên có thái độ gì đối với sự dữ hiện đang bành trướng trong thế giới hôm nay? Chúng ta có thể làm được gì?
Chúa Giêsu có đề cập đến cả hai vấn nạn này trong bài Phúc Âm hôm nay. Câu trả lời cho vấn nạn thứ nhất là Nước Chúa đã được thiết lập và hiện đang ở trong thế giới chúng ta, giống như cây lúa mì được gieo vào lòng đất và đang lớn lên trong đồng lúa, nhưng cây lúa ấy chưa đến lúc chín, chưa mang lại hoa quả theo như dự định. Hiện nay điều tốt và điều xấu vẫn cùng hiện hữu bên nhau trong thế giới giống như lúa và cỏ lùng hiện hữu bên nhau trong cùng một cánh đồng.
Ðiều này dẫn chúng ta đến vấn nạn thứ hai. Chúng ta phải có thái độ nào đối với những điều xấu đang xảy ra chung quanh chúng ta? Chúng ta có thể làm gì đối với những điều xấu đang gia tăng chung quanh chúng ta giống như cỏ lùng trong đồng lúa? Một cách căn bản, chúng ta chỉ có hai chọn lựa: Chọn lựa thứ nhất là la toáng lên một cách tuyệt vọng: "Hãy dừng thế giới lại! Tôi muốn ra khỏi thế giới này!". Nói cách khác, chúng ta có thể nguyền rủa bóng tối và nói: "Chết tiệt cái thế giới này đi! Nếu thiên hạ cứ muốn đâm đầu vào hố thẳm điên rồ thì cứ mặc xác họ! Tôi sẽ đi tìm một chốn thiên thai an toàn để sống và mặc cho cái thế giới này biến thành địa ngục!".
Khi đối diện với quan niệm này, chúng ta liền nghĩ đến cuốn sách tựa đề Rascals in Paradise (Những đứa con hoang trên thiên đường). Trong phần dẫn nhập cuốn sách này, James Michener và A. Grove Day kể lại một nhà trí thức người Úc đã làm gì khi anh thấy thế chiến thứ hai sắp xảy ra vào cuối thập niên 1930. Anh ta giở cuốn địa dư thế giới ra và tìm kiếm chỗ nào an toàn nhất để trú ẩn khi chiến tranh xảy ập tới. Anh ta quyết định đến trú ẩn ở một hòn đảo ít người biết đến ở Nam Thái Bình Dương. Một tuần trước khi Hitler xâm lăng Ba Lan, anh chàng người Úc ấy di chuyển đến "hòn đảo trú ẩn" an toàn của anh ta. Hòn đảo này tên là Guadalcanal. Không may, hòn đảo này về sau trở nên một trong những bãi chiến trường đẫm máu nhất trong thế chiến thứ hai. Ðiều này cho thấy rõ ngày nay không còn chốn nào trên thế gian có thể dùng làm chỗ ẩn náu, ngày nay không còn những "bến cảng" an toàn trên trái đất nữa. Ngày nay không còn chỗ nào là chốn thiên thai trên trái đất nữa!
Ðiều này dẫn chúng ta đến lựa chọn thứ hai tức là không ngồi đó nguyền rủa bóng tối, mà chấp nhận nó, đồng thời cố gắng thắp lên một ngọn nến. Trong bài giảng trên núi, Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ: "Các con là ánh sáng cho cả thế gian, không ai đốt đèn rồi đặt dưới đáy thùng, ngược lại người ấy sẽ đặt trên giá đèn để soi sáng cho mọi người trong nhà. Ánh sáng các con cũng phải tỏa sáng trước thiên hạ như thế" (Mt 5:14-16).
Nhưng, một cách thực tế, làm sao chúng ta có thể thắp lên một ngọn nến giữa đêm đen tăm tối của thế giới hôm nay? Trước hết, chúng ta có thể cầu nguyện. Một thi sĩ đã nói: "Lời cầu nguyện mang lại nhiều điều hơn những điều thế giới dám mơ ước". Thứ đến và tích cực hơn, chúng ta có thể xắn tay áo lên làm một điều gì đó chống lại sự dữ trong thế giới chúng ta. Tôi xin kể cho anh chị em điều mà một người có thể làm được.
Có một sinh viên 22 tuổi học tại đại học Simon Fraser ở Canada. Tên cậu ấy là Terry Fox. Năm 1977, cậu bị ung thư và bị cưa chân phải. Huấn luyện viên bóng rổ ở trường trung học mà trước đây cậu đã học khi hay tin buồn này, ông liền gởi cho Terry bài báo nói về một người bị cưa chân đã thi chạy giải Marathon Nữu Ước. Bài báo gây hưng phấn cho trí tưởng tượng của Terry. Cậu biết mình chỉ còn sống thêm một vài năm nữa, vì thế cậu muốn được làm một điều gì cho có ý nghĩa với những năm còn lại này. Cậu bèn quyết định cố gắng chạy băng ngang qua cầu Canada từ Newfoundland đến British Columbia với khoảng cách là 5000 dặm (khoảng 9000 km). Cậu yêu cầu người ta bảo trợ cho cậu và cậu sẽ cho mọi người biết mọi diễn tiến về bệnh của cậu để họ nghiên cứu bệnh ung thư. Suốt 18 tháng, Terry đã tập chạy trên chiếc chân giả.
Cuối cùng, ngày 12/4/1980, Terry bắt đầu chạy. Cậu nhúng chiếc chân giả của cậu vào Ðại Tây Dương và bắt đầu chạy băng ngang qua Canada. Trong túi cậu có toàn bộ giấy tờ hứa bảo trợ lên tới một triệu đô la. Sau 114 ngày và 3000 dặm đường: bất thình lình Terry ngã gục xuống. Căn bệnh ung thư đã lan đến buồng phổi cậu. Cậu không thể hoàn thành cuộc chạy. Khi nghe tin báo Terry bị quỵ xuống, dân chúng khắp nơi ở Canada liền gởi đến nhiều tặng vật bào trợ cho cậu ở bệnh viện. Trong nhiều tiếng đồng hồ, số tiền bảo trợ cho cậu lên tới 24 triệu đôla. Vài ngày sau đó, Terry qua đời.
Nếu như kẻ nào đó có quyền nguyền rủa bóng tối thì kẻ ấy phải là Terry. Tuy nhiên cậu ta rất cao thượng nên đã không làm thế. Cậu đã quyết định thắp lên một ngọn nến. Và ánh sáng ấy từ đó sẽ mãi mãi tỏa chiếu ra. Một cuốn phim đã dựng lại cuộc đời cậu. Một con tem đã phát hành để ca ngợi cậu. Và cậu là nhân vật trẻ nhất đã từng nhận được vinh dự cao nhất của quốc gia tức huân chương Canada. Mãi đến hôm nay, Terry vẫn còn khích động trí tưởng tượng của nhiều người.
Câu chuyện của Terry vẫn được tiếp nối. Donald Marrs, một người đưa thư 44 tuổi, sống ở Cincinnati, cùng bị bệnh ung thư giống Terry. Quá xúc động vì câu chuyện của Terry, ông bèn hoàn tất cuộc chạy cho cậu. Ông khởi sự từ phía dưới Chicago và trong 3 tháng đã tới được cầu Golden Gate Bridge. Khi ông chạy xuyên qua chiếc cầu này thì một cơn mưa phùn rơi xuống nhưng ông vẫn tiếp tục chạy. Và khi ông nhúng tay vào Thái Bình Dương hoàn tất cuộc chạy của Terry thì một chiếc cầu vồng khổng lồ đã bắc ngang qua bầu trời. Ðó là một kết thúc phi thường cho một cuộc chạy phi thường.
Có một dụ ngôn cho chúng ta trong việc tiếp diễn trên. Chúa Giêsu đã thiết lập vương quốc Thiên Chúa, nhưng Ngài đã chết trước khi vương quốc ấy đạt đến viên mãn, y hệt như Terry đã chết trước khi có thể hoàn tất cuộc chạy.
Chúng ta đều phải giống như Donald Marrs. Chúng ta được mời gọi nắm lấy chiếc gậy từ tay Chúa Giêsu và hoàn tất công việc của Ngài. Ðây là một thách thức từ bài Phúc Âm hôm nay. Ðây cũng là lời mời gọi chúng ta.
Có thể chúng ta không làm được điều mà Terry và Donald Marrs đã làm. Có thể chúng ta không làm được điều mà người bên cạnh chúng ta đã làm được. Nhưng chúng ta cũng vẫn có thể làm được một điều gì đó. Mỗi người chúng ta hãy tự hỏi lương tâm mình và quyết định xem chúng ta có thể làm cách nào tốt nhất để có thể thắp lên ngọn nến và đặt nó lên trên giá đèn như Terry Fox đã làm.
49. Cỏ dại.Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, chúng ta cùng nhau giữ lại một ý tưởng chính của Chúa Giêsu. Thực vậy, Ngài nói về ơn cứu độ vĩnh cửu. Đứng trước ơn trọng đại ấy, chúng ta phải có một lập trường dứt khoát và phải có một chọn lựa rõ rệt: Đi với Chúa hay đi với ma quỷ, chúng ta không thể nào đi nước đôi, bắt cá hai tay, lửng lơ và trung lập.
Tuy nhiên, trong khi chờ đợi được đón nhận vào hạnh phúc nước trời, chúng ta phải sống với người khác, chia sẻ những băn khoăn lo lắng với họ. Và ngay cả đối với những kẻ đã chạy theo ma quỷ, chúng ta vẫn phải tỏ ra một thái độ nhân từ và khoan dung.
Đây không phải là một điều dễ dàng thực hiện, vì chúng ta thường hay nóng giận và tức tối. Chúng ta cũng giống như hai tông đồ Giacôbê và Gioan, được Chúa sai đi vào một làng xứ Samaria, nhưng dân làng này đã không tiếp nhận các ông.
Trước thái độ thờ ơ và lạnh nhạt ấy, các ông đã bực bội và thưa lên cùng Chúa:
- Xin cho lửa trời đổ xuống và thiêu huỷ họ.
Nhưng Chúa Giêsu đã không chiều theo sự bốc đồng của các ông và Ngài đã trách cứ:
- Các con không biết động cơ nào đã thúc đẩy các con hay sao? Con Người đến không phải huỷ diệt mà để cứu thoát.
Chúng ta cũng vậy, đừng phê bình chỉ trích và gay gắt kết án những người anh em không cùng một đường lối với chúng ta.
Khi nhìn thấy sự dữ và tội ác tràn lan khắp nơi, chúng ta thường hay nghĩ rằng:
- Chúa ngủ hay Ngài nhắm mắt làm ngơ cho những sự kiện đáng tiếc ấy xảy ra.
Trên thế giới, những hạt giống tốt thì hiếm hoi, và cỏ dại thì mọc đầy trong cánh đồng của Chúa. Tại sao Chúa lại để cho như thế?
Còn phần chúng ta, chúng ta là hạng người như thế nào: lúa tốt hay cỏ dại.
Nếu là lúa tốt thì liệu chúng ta có thực sự trong sạch và yêu thương hay không. Chúng ta có thực sự là bạn hữu nghĩa thiết của Chúa hay không? Chúng ta có những sai lỗi và yếu đuối nào không? Liệu có thể chắc chắn được rằng chúng ta sẽ không sa ngã hay không?
Nếu chúng ta tỏ ra nghiêm khắc với kẻ tội lỗi, chúng ta sẽ trở nên những người biệt phái đã bị Chúa Giêsu kết án về sự giả hình của họ. Nếu không ý thức về những sai lỗi của mình, chúng ta dễ dàng đi tới chỗ phản bội Chúa mà không hay biết. Càng là những người con ngoan của Chúa, chúng ta càng phải cư xử độ lượng với người khác.
Tuy nhiên, trong thực tế, đang khi chúng ta mong muốn kẻ tội lỗi bị trừng trị thì Chúa lại không muốn như vậy, bởi vì như Kinh Thánh đã nói:
- Ta không muốn cho kẻ có tội phải chết, nhưng muốn nó ăn năn và được sống.
Ngài đã chết trên thập giá để cứu độ tội nhân. Ngài theo đuổi kẻ tội lỗi bằng tình thương và ân sủng. Niềm vui của Ngài là dẫn đưa những con chiên lầm lạc trở về với đàn của Ngài.
Hẳn chúng ta sẽ ngạc nhiên khi nghe Ngài phán:
- Cả thiên đàng sẽ vui mừng vì một kẻ tội lỗi hoán cải hơn là chín mươi chí người công chính không cần sámhối ăn năn.
Và Ngài đã kết luận bằng một hình ảnh cảm động, hình ảnh người cha đón tiếp cậu con hoang đàng trở về. Chúng ta đừng thất vọng và mất lòng cậy trông như Giuđa. Nhưng với một chút thiện chí và dưới tác động của ơn Chúa, rất có thể chúng ta cũng sẽ trở thành như người trộm lành trên thập giá, đã lấy trộm cả Nước Trời cho mình vào giây phút sau hết của cuộc đời.
Trên thiên đàng có những vị thánh đã bắt đầu từ một điểm tăm tối, không đáng ca tụng là mấy. Tuy nhiên với một điều kiện đó là các ngài đã biết trỗi dậy và trở về cùng Chúa, đã làm lại cuộc đời và trung thành với Chúa mãi mãi.
50. Đức tin giữa đời - Lm. Bùi Mạnh TínĐể diễn tả những đặc tính của Nước Trời, Chúa Kitô dùng nhiều dụ ngôn khác nhau. Trong ba dụ ngôn Chúa Nhật hôm nay, dụ ngôn "Cỏ Lùng" tương đối khó hiểu, nên theo đề nghị của các Tông Đồ, Chúa đã giải thích rõ ràng. Tuy thế, chúng ta vẫn cần suy nghĩ thêm, để hiểu sâu xa hơn, đồng thời biết áp dụng cách sáng suốt, kiên trì và can đảm, nhờ đó, đức tin của chúng ta luôn lớn mạnh.
Trong xã hội mà chúng ta đang sống, hằng ngày có biết bao chuyện tốt chuyện xấu lẫn lộn xảy ra. Mà hình như chuyện xấu thường nhiều hơn chuyện tốt. Hơn nữa, những cái xấu cái ác, được Chúa Giêsu gọi là cỏ lùng, thường lại lớn mạnh hơn những cây lúa. Chúng ngang nhiên xuất hiện giữa những cây lúa của Tin Mừng Phúc Âm. Những cỏ lùng ấy, như Chúa nói, được kẻ xấu khéo léo và kín đáo gieo vào ruộng lúa, rồi tìm trăm ngàn cách chăm sóc cho chúng mọc lên. Những loại cỏ lùng đáng kể mà chúng ta thấy ngày nay, là các phong trào và các chủ trương đi ngược lại những nguyên tắc Phúc Âm, như hôn nhân đồng tính, phá thai, ly dị, giết bệnh nhân bằng phương pháp êm dịu, khủng bố, v.v... Đó là những loại cỏ lùng nguy hiểm, mà Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II gọi là "Văn Hóa Sự Chết", bởi vì chúng đang bóp nghẹt tinh thần Phúc Âm và hủy hoại lương tâm con người. Nói cách khác, thứ cỏ lùng này đang dẫn đưa con người tới chỗ diệt vong.
Điều đáng lo ngại hơn nữa, là việc gieo cỏ lùng vào ruộng lúa nhiều khi lại được một số phần tử trong Giáo Hội tiếp tay. Đó là hành động mà chúng ta gọi là "Cõng rắn cắn gà nhà" hay "Nối giáo cho giặc". Trước tình trạng đó, nhiều Kitô hữu băn khoăn và mất kiên nhẫn, muốn Chúa phải "Ra tay trừng trị, phải tiêu diệt chúng ngay lập tức", và lớn tiếng cầu nguyện "Xin Chúa hạ kẻ làm nghịch cùng Hội Thánh Chúa xuống". Họ hăng hái nóng lòng như các đấy tớ trong câu truyện hôn nay, cùng nhau đến nói với ông chủ "Thưa Ông, không lẽ Ông đã gieo cỏ lùng? Vậy tại sao cỏ lùng xuất hiện? Nếu Ông cho phép, chúng tôi sẽ nhổ cho bằng hết" (Mt 13:27).
Nhưng "tư tưởng của Chúa khác xa tư tưởng của loài người, đường lối của Ngài không phải là đường lối của nhân loại" (Is 55:8). Thật vậy, ở đây Chúa cho thấy rằng, hành động vội vã và thiếu suy nghĩ như thế là không được. Cần bình tĩnh, kiên nhẫn và chấp nhận tình trạng tạm thời "vàng thau lẫn lộn, lúa lùng chung sống" vì lợi ích của lúa, của người tốt. Thiên Chúa đã có sẵn một kế hoạch giải quyết vấn đề, đó là cứ để cả hai cùng mọc lên. Mùa gặt tới, chủ sẽ sai các thợ gặt gom cỏ lùng lại rồi đốt đi và lúa thì cho vào kho lẫm. Kế hoạch này vừa nói lên lòng nhân từ của Chúa, đồng thời giúp chúng ta tập kiên trì đức tin.
Như thế, qua những lời Chúa dạy trong dụ ngôn, hai vấn đề cần được đặt ra là:
- Người tín hữu phải xác tín rằng, trong cuộc sống bước theo Tin Mừng, ma qủy luôn có mặt để cản trở và tìm cách lôi kéo chúng xa lìa Thiên Chúa. Do đó, họ phải biết kiên trì trong mọi thử thách, sáng suốt nhận ra đâu là lúa đâu là cỏ, và can đảm chiến đấu cho Đức Tin.
- Lúa không thể biến thành cỏ, cỏ không thể biến thành lúa. Nhưng chúng ta có thể trở thành tốt hay xấu, trở thành những hạt lúa được cho vào kho lẫm trên trời hay thành cỏ lùng bị thiêu đốt trong lửa đời đời.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con biết chăm sóc và kiên trì bảo vệ đức tin của chúng con. Xin cho chúng con luôn là cây lúa tươi tốt lớn mạnh, sinh nhiều bông hạt, dù phải sống giữa các thứ cỏ dại, để sau này khi vào mùa gặt cuối cùng, chúng con được Chúa ban thưởng muôn đời.
51. Hạt lúa đã trổ bông - Lm. Thu Băng, CRMSống trong thế kỷ 21 này, chúng ta thấy nền văn minh ngày một tiến bộ, nào Computer, máy điện tử, nào phi thuyền lên mặt trăng như đi chợ, nào trẻ em cũng có máy chơi điện tử, xe hơi không người lái, phi không gian…Cũng không thiếu những cách văn minh khác như nam yêu nam, nữ yêu nữ, đồng tình luyến ái, phá thai, ly dị, ăn chơi mốt mới, xa hoa đồi trụy… khiến nhiều người muốn ra khỏi cái thế giới này. Người ta đã thấy phát động lời quảng cáo khắp nơi như “Tôi muốn ra khỏi thế giới này”.
Từ ngày Chúa cứu thế xuống gian trần để cứu vớt nhân loại khỏi tội lỗi, con người càng tiến lên, càng văn minh, càng sáng chế ra nhiều cách thức hấp dẫn để ăn chơi, để tìm thú vui, để phạm tội. Chúa Giêsu đã dùng những dụ ngôn cập đề cập đến “Người gieo giống”. Nước Chúa đã thiết lập và hiện đang ở trong thế giới như hạt giống gieo vào lòng đất, lúa ấy vẫn phát triển lẫn với cỏ lùng, chờ mùa gặt chủ nhân sẽ quyết định gặt lúa và bỏ cỏ lùng.
Chúng ta có thái độ nào với điều xấu đang xẩy ra trong thế giới? Hoặc nhận điều tốt như cây luá? Chúng ta chỉ có 2 con đường lựa chọn: Đứng về thế giới này hay đứng về phe Chúa. Đứng về phe thiện hay phe ác? Chúng ta có ngồi mà nguyền rủa bóng tối hay thà rằng đốt lên ngọn lửa cháy?
Cuộc tranh cử tổng thống vừa qua cho ta thấy rõ một phe theo sự thật và một phe theo tà tâm. Một phe chống phá thai, tránh đồng tình luyến ái. Một phe giữ đạo theo lương tâm, sống theo sự xấu: cho phá thai, cho giết người, phản chiến tranh…
Một sinh viên người Anh, sau khi tốt nghiệp được vài năm, người ta khám phá ra cậu bị ung thư phải cưa chân. Mẹ cậu lại là người nhà nghèo nhưng ước ao được đi du lịch thế giới trước khi chết. Thế là cậu quyết định dẫn mẹ đi một vòng để báo hiếu, bằng cách gánh mẹ trên một bộ quang gánh, đi bộ từ Anh quốc sang Giêrusalem bằng cái chân gỗ. Cuộc đi bộ đã thành công phải mất 4 tháng trời và cậu cũng bị chết vì bệnh ung thư tràn phát.
Chúa Giêsu đã thiết lập vưong quốc, nhưng ngài đã chết khi Giáo Hội đạt tới viên mãn. Người sinh viên ung thư và què chân đã đạt được kỷ lục đi bộ, đã báo hiếu được với mẹ già và đã hy sinh đến tột đỉnh. Hạt lúa đã trổ bông vàng nặng trĩu.
Chúng ta chắc chắn có thể làm được một điều gì đó, nếu mỗi người chúng ta biết vung trồng cho hạt lúa trổ bông, biết gieo hạt vào mảnh đất tốt, quyết định thà rằng đốt lên một cây nến còn hơn ngồi mà nguyền rủa bóng tối cuộc đời.
52. Lúa và cỏ.Ở Scotland, nghề canh nông đã được hiện đại hoá với kỹ thuật máy móc tối tân, nhưng còn một công việc cần phải được làm cẩn thận bởi bàn tay con người. Vài ngày trước khi mùa thu hoạch lúa mạch, bạn sẽ thấy một số đông dân chúng đi bộ băng qua cánh đồng lúa để nhổ những cây lúa dại. Lúa mạch là nguồn nông sản chính yếu cung cấp lương thực cho người dân Scotland. Một món ăn thông dụng được ưa thích khắp nơi trong nước làm từ lúa mạch là món cháo đặc, ở Mỹ gọi là oat meal, một món ăn điểm tâm vừa dễ nấu, vừa bổ dưỡng lành mạnh, không gây gia tăng chất béo, cholesterol, trong động mạch. Do đó mùa gặt lúa mạch là một sinh hoạt rất quan trọng.
Điều rất đơn giản mà những người nông dân phải làm là nhổ những cây lúa mạch dại ra khỏi ruộng lúa trước khi thu hoạch. Nếu để những cây lúa dại này trong lúc gặt, những hạt giống của nó sẽ rớt xuống và mọc lên tràn ngập cánh đồng trong mùa sắp tới. Sự khác biệt giữa lúa dại và lúa mạch thật rất tinh tế. Chỉ sau một hai ngày làm việc, bạn sẽ biết phân biệt rõ ràng. Điều lạ lùng là cây lúa dại thường lớn hơn và khoẻ mạnh hơn lúa thật làm bạn nghĩ rằng phải giữ chúng lại. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ lưỡng sẽ thấy rằng nhánh và hạt lúa dại dài hơn, nhưng lại lép. Điều này giúp ta hiểu tại sao những người nông dân phải chờ đợi cho đến khi mùa thu hoạch đến mới nhổ những cây lúa dại đi, vì chỉ khi đó bạn mới phân biệt được rõ ràng.
Bài Phúc âm hôm nay, Chúa Giêsu đã dùng những hình ảnh của nghề nông để diễn tả về thế giới, Giáo Hội, Nước Trời hay Vương quốc Thiên Chúa, qua dụ ngôn cỏ lùng, dụ ngôn hạt cải, và dụ ngôn men trong bột. Mỗi dụ ngôn nói lên một khía cạnh khác nhau, đọc lên ai cũng hiểu dễ dàng.
Những người phụ trách các show hài hước kể chuyện vui thường có thói quen bắt đầu vào câu chuyện như sau: “Kính thưa quý vị, tôi có vài tin vui và vài tin buồn xin gửi đến quý vị”. Có một cuộc đối thoại tưởng tượng xảy ra như sau: “Một ông kia gặp người bạn và nói: “Tôi đã trúng số mấy chục ngàn đô la”. Người bạn trả lời: “Tốt quá”. “Không, khi đến Thuỵ Sĩ chơi trượt tuyết tôi đã xài hết rồi, và còn bị gãy chân nữa chứ”. “Xấu quá”. “Không, trong thời gian nằm bệnh viện, tôi gặp và yêu một cô y tá rất xinh đẹp, rồi tôi đã cưới cô ta”. “Tốt quá”. “Không, nhưng chẳng may cô ấy lại không thích ở Mỹ, và đòi chúng tôi phải ở lại Âu Châu”. “Xấu quá”. “Không, chúng tôi mua nhà ở Paris và kiếm được một việc làm cho hãng xuất khẩu”. “Tốt quá”. “Không, hãng bị phá sản, và chúng tôi bị mất nhà”. “Xấu quá”. “Không, trong hoàn cảnh túng quẫn, tôi đã xem lại mục đích, giá trị của đời mình và thấy rằng tôi đang sống lầm lạc”. “Tốt quá”. “Không, vợ tôi đã không chấp nhận quan điểm của tôi, và chúng tôi dần dần xa cách nhau”. “Xấu quá”. “Không, trong lúc hôn nhân bị khủng hoảng, chúng tôi đến với người cố vấn hôn nhân giúp chúng tôi nhận ra sức mạnh của tình yêu Thiên Chúa”. “Tốt quá”. “Không, vì chúng tôi quá tập trung vào Thiên Chúa nên đã mất hầu hết bạn bè ở Paris và gây ra đụng chạm với cha mẹ vợ”. “Xấu quá”. Cứ thế mà tiếp tục. Lúc tốt, lúc xấu. Đời là thế! Tốt và xấu đi đôi với nhau: “Vì Người làm cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính”.
Chúng ta thường nói “Nhân vô thập toàn”. Không có ai hoàn hảo cả. Không có ai là một vị thánh cho đến khi lên thiên đàng. Mỗi người chúng ta đều mang đủ thất tình: hỉ (vui), nộ (giận), ai (buồn), cụ (sợ), ái (yêu), ố (ghét), dục (muốn). Với bấy nhiêu thứ tình cảm xô bồ trong con người thì khó lòng mà hoàn hảo được. Tâm hồn và tính tình của mỗi người là một sự pha trộn giữa lúa mì và cỏ lùng. Theo cha Tommy Lane, trên cửa một nhà thờ ở phía tây của Ireland, đã viết câu sau đây: “Giáo Hội không phải là một câu lạc bộ dành cho những vị thánh nhưng còn là một bệnh viện dành cho những người tội lỗi”. Câu nói này rất phù hợp với lời giảng dạy của Chúa Giêsu trong dụ ngôn cỏ lùng. Giáo Hội là một sự pha trộn giữa lúa mạch và cỏ lùng, giữa những người thánh thiện và tội lỗi. Hãy kiên nhẫn với những tội nhân. Đừng vội phán đoán người khác. Hãy để Thiên Chúa phán đoán. Lời Chúa cảnh giác chúng ta: “Đừng xét đoán, để khỏi bị xét đoán... Hỡi kẻ đạo đức giả! Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã, rồi anh sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khỏi mắt người anh em”.
53. Ngọn đèn trong đêm đen(Suy niệm của Br. B.M. Thiện Mỹ, CRM.)
LỜI CHÚA:
Bài đọc1: Kn.12,13.16-19: Người có tội được Chúa ban ơn sám hối.
Bài đọc 2: Rm.8,26-27: Thần khí cầu thay nguyện giúp chúng ta, bằng những tiếng rên siết khôn tả.
Phúc âm: Mt.13,24-43: Cứ để cả hai lớn lên cho tới mùa gặt.
SUY NIỆM:
Cậu Terry Fox 22 tuổi ở đại học Simon Fraoer Canada. Năm 1977 cậu bị ung thư và bị cưa một chân. Nhân đọc báo, cậu thấy một người bị cưa một chân đã chạy thi giải Marathon New York và được giải thưởng. Cậu liền quyết định tập chạy và chạy băng qua Canada với khoảng cách gần 9.000 cây số. Và ngày 12 tháng 4 năm 1980, cậu bắt đầu cuộc chạy đó …
Trong cuộc sống chúng ta, đối với thời gian có lúc ngày lúc đêm; về thân xác có người đẹp người xấu; về tâm hồn có người thánh thiện có người tầm thường; và ngay tại chính nơi bản thân từng người lại có ngay cả thiện hảo hoặc xấu xa lần lộn… Đó là hoàn cảnh đang sống nơi dương thế. Nhưng chúng ta hơn nhau ở chỗ biết loại bỏ tiêu cực để sống tích cực theo ánh sáng phục sinh huy hoàng của Đức Kitô. Vì một số người đứng trước hoàn cảnh éo le, họ dễ buông xuôi theo giòng đời, nản lòng trước thử thách, thất vọng với nghịch cảnh, a dua theo bạn bè xấu, làm liều khi túng quẫn. Nhưng những ai có bản lĩnh thực sự họ sẽ thắp lên ngọn đèn giữa đêm đen của cuộc đời. Cho dù thân xác có tai họa, linh hồn có bị tăm tối, cũng như mảnh ruộng có bị kẻ thù gieo vãi cỏ lùng, chúng ta vẫn phải bình tĩnh vươn lên trong chân, thiện, mỹ…
Thật là may mắn cho con người được Chúa tạo dựng có thân xác và linh hồn. Nhờ đó linh hồn có thể cải thiện khi tội lỗi. Nhưng cỏ lồng vực thì không được như thế, nó sẽ mãi là thân phận cỏ lùng chỉ gây hại cho lúa mì. Còn những người xấu sau khi đã đổi đời, có thể họ sẽ trở thành tông đồ cho cả người tốt và người xấu. Người xấu họ làm cho nên tốt, còn người tốt họ sẽ làm cho tốt hơn. Đó là sự khác biệt giữa người xấu và cỏ lồng vực. Ngay cả có sự khác biệt đó đi nữa, người xấu chỉ phấn đấu lúc còn sống, còn khi đã qua đời hoặc đến ngày tận thế mà chưa biến đổi thì cũng mãi mãi số kiếp như cỏ lồng vực, tức là bị thiêu đốt trong lò lửa không hề tắt.
Chúng ta nói ở đây không phải là đặt mọi người vào hoàn cảnh tối tăm một cách bi quan, nhưng nói lên ý chí phấn đấu trong mỗi nghịch cảnh của cuộc đời, như ruộng lúa mì bị cỏ lùng pha trộn phá hoại, hãy bình tĩnh theo như ý Chúa dạy hôm nay:
Trước hết Chúa Giêsu dùng hình ảnh rất quen thuộc đối với thính giả thời đó là cây Cỏ lùng là thứ cỏ dại phải diệt trừ. Lúc còn nhỏ, cây cỏ lùng giống như cây lúa mì nên khó phân biệt, đến khi cả hai trổ bông thì có thể nhận ra chúng một cách dễ dàng, nhưng lúc đó rễ cỏ lùng và rễ lúa mì mọc quyện vào nhau, đến nỗi hễ nhổ cỏ lùng thì rễ lúa mì cũng tróc theo. Trong cuốn Xứ Thánh và Kinh Thánh, ông Thomson có kể rằng: "Tôi không thể phân biệt chúng một cách chắc chắn, ngay cả nông dân là những người quen nhổ cỏ trong ruộng cũng không cố tách rời chúng ra vì sợ sẽ lầm với cây lúa tốt. Thông thường rễ của hai thứ này mọc xoắn vào nhau đến nỗi khi tách rời chúng, lại làm trốc cả hai. Vì vậy phải để cả hai thứ lớn lên cho đến kỳ gặt hái".
Theo truyện rất phổ thông về nguồn gốc cỏ lùng, là nó phát sinh ra từ thời kỳ tội ác trước cơn lụt Đại Hồng Thủy. Trong nguyên ngữ Do Thái và Hi Lạp, cỏ lùng có liên hệ với từ zanah, nghĩa là tà dâm. Do loạn dâm nên sinh sản ra những thứ trái nghịch với thiên nhiên. Và cỏ lồng vực bên Do Thái khác với cỏ lồng vực bên chúng ta. Hạt nó rất độc, gây chóng mặt, đau ốm và hôn mê. Vì thế người ta thuê đàn bà lượm hạt cỏ lùng trong lúa trước khi đem đi xay. Tức là sau khi thu hoa màu, người ta bày hạt trên cái nia to để lựa ra những hạt cỏ. Ngay cả kích thước và dáng hạt cỏ cũng giống lúa mì, chỉ khác là nó có màu xám.
Cuối cùng hình ảnh người cố tình gieo hạt cỏ lùng vào ruộng người khác không phải là chuyện tưởng tượng. Ngày nay ở Ấn Độ, ai muốn làm cho kẻ thù sợ chỉ cần dọa rằng: "Tao sẽ gieo giống xấu vào ruộng mày". Tội này được đề cập trong luật thành văn của La Mã. Nó bị cấm và bị trừng phạt.
Đời là như thế! Từ ban đầu Thiên Chúa tạo dựng nên mọi sự đều tốt đẹp nhưng loài người không vượt qua được thời gian thử thách, đồng thời ma quỉ lại tấn công vào sự yếu đuối của người ta, nên sự xấu đã lẻn vào điều tốt. Như vậy ai nấy phải loại bỏ sự xấu nơi chính mình, bỏ qua sự xấu nơi tha nhân. Dù cho đời sống có thiếu thốn, thân xác có bất toàn cùng không hề chi, vì chúng chỉ là bụi đất, chỉ là phương tiện và là nhu cầu cho linh hồn. Dù cho tâm hồn có yếu đuối cũng không hệ gì, vì Thiên Chúa là nguồn tình thương vô bờ bến đối với mọi người, đặc biệt đối với tội nhân. Dù cho người lành có phải sống chung với người dữ cũng thế, thánh Augustino đã nói: "Người dữ giúp người lành sống kiên nhẫn, và người lành giúp người dữ sửa mình". Và theo tinh thần của thánh Phaolo rao giảng: "Chúa ghét tội nhưng lại yêu tội nhân vì họ còn có thể thống hối để được tha thứ" (Rm.2,4).
Như vậy cho dù cuộc đời có đen tối thế nào đi nữa, cũng như ruộng lúa có bị cỏ lồng vực quấy nhiễu, chúng ta cũng hãy cố giữ vững bản thân, trung kiên theo bước Chúa Kitô, nâng đỡ người anh em yếu đuối. Thế gian này chỉ là nơi tạm thời: Sự xấu để ta lập công đức; điều tốt giúp ta hân hoan tiến bước; Vinh quang Thiên Quốc mới là tương lai ta trông chờ.
54. Hãy để cả hai mọc lên(Suy niệm của Br John Quốc Toản, CRM)
Qua bài Tin Mừng Chúa muốn dạy ta trong Giáo Hội sẽ luôn có những người tội lỗi và những gương mù gây trở ngại cho những tâm hồn thành tâm theo Chúa. Nhìn vào Giáo Hội ngay từ đầu đã có cỏ lùng mọc lên giữa lúa: Giuđa, một trong nhóm 12, đã phản bội Chúa Giêsu với 30 đồng bạc. Những bè rối nổi lên trong bốn thế kỷ đầu và rồi đến biến cố Giáo Hội ly khai sau này. Những biến cố này đã là những khó khăn cho Giáo Hội và là xì-căng-đan lớn cho những người trong cũng như ngoài Giáo Hội.
Ngày nay, trong mấy tháng qua, cỏ lùng lại mọc lên trong Giáo Hội. Cùng với Đức Giáo Hoàng, các Đức Giám Mục Mỹ đang phải đối phó với "cọng cỏ lùng" gây nên do lỗi lầm của một số ít linh mục qua việc lạm dụng tính dục trẻ em. Xi-căng-đan này đã gây nhiều khó khăn cho giới lãnh đạo trong Giáo Hội và đã làm cho nhiều tâm hồn bị hoang mang.
Người có đức tin vững mạnh đã nâng đỡ và cảm thông với Giáo Hội và những ai liên quan đến xì-căng-đan này bằng lời cầu nguyện. Nhưng cũng có nhiều người (trong và ngoài Giáo Hội) đã phản ứng rất tiêu cực. Họ đã không ngần ngại lên án những linh mục có lỗi và còn yêu cầu một số Giám mục từ chức vì đã hành động thiếu khôn ngoan trong khi giải quyết những vụ này trong quá khứ. Thậm chí còn có những kẻ vì quá bất mãn với Giáo Hội đã bỏ đức tin.
Phần chúng ta, chúng ta đã phản ứng thế nào? Tôi không biết mỗi người đã phản ứng thế nào, nhưng tôi biết chắc một điều là có rất nhiều người đã nêu lên câu hỏi bất hủ: "Tại sao Thiên Chúa để cho sự dữ xảy ra và cho những kẻ dữ tồn tại?" Dụ ngôn hôm nay cho chúng ta câu trả lời. Chắc chắn Chúa Toàn Năng biết sự dữ sẽ xảy ra, tuy nhiên Ngài để cho chúng xảy ra vì Ngài có mục đích khôn ngoan riêng của Ngài. Mục đích đó chẳng gì khác ngoài việc để rèn luyện những tôi tớ trung thành của Ngài. Vì chỉ trong chiến trường ta mới biết ai là một quân binh thật sự.
Hơn nữa, trong dụ ngôn, cỏ lùng không thể giết chết lúa. Nó chỉ làm cho lúa khó phát triển đến mức trọn vẹn của lúa. Với chúng ta cũng thế. Không ai có thể giết chết đức tin của chúng ta. Nhưng những ảnh hưởng và gương xấu của những kẻ lầm lỗi có thể làm cho ta không sống đức tin cách trọn hảo. Nên, nếu có ai bị lôi cuốn bởi những ảnh hưởng và gương xấu đến mức bỏ đức tin là lỗi của chính cá nhân đó. Vì Thiên Chúa không thể ép ai theo Ngài.
Hãy nhớ chúng ta tất cả đều là con người. Là con người thì ai cũng có những yếu đuối và tội lỗi. Nếu đã có tội thì không ai có quyền xét đoán và lên án kẻ khác. Chỉ một mình Thiên Chúa là Đấng vô tội có quyền xét xử mọi người. Nhưng qua dụ ngôn cỏ lùng Chúa đã nêu cho ta một tấm gương kiên nhẫn và nhân từ đối với những tội nhân.
Cỏ lùng không thể thay đổi bản tính xấu của nó nhưng những kẻ tội lỗi có thể thay đổi cách sống. Thiên Chúa luôn ban cho họ mọi cơ hội và phương thức để ăn năn trở lại, cả cho đến giây phút cuối đời. Vì thế Ngài đã phán trong dụ ngôn: "Hãy để cho cả hai (cỏ lùng và lúa) mọc lên cho đến mùa gặt."
Dụ ngôn cỏ lùng nêu cho ta hai bài học về sự kiên nhẫn. Bài học thứ nhất, ta hãy kiên nhẫn với những người gây trở ngại cho bước tiến thiêng liêng của ta. Nếu xét cho đúng thì họ đang giúp ta trở nên một Kitô hữu tốt hơn nếu ta kiên nhẫn chịu đựng những khó khăn họ đã gây ra cho chúng ta. Bài học thứ hai, ta hãy nói gương kiên nhẫn và nhân từ của Chúa trong cách cư xử với tội nhân. Tuy ta không thể chấp nhận những hành động bất chính và lỗi lầm của tội nhân, nhưng ta vẫn phải đối xử với họ như một anh em của ta. Thay vì xét đoán và lên án tội nhân ta hãy làm mọi cách để đưa họ về đường ngay qua những gương sáng và lời cầu nguyện của ta.
Theo bản tính tự nhiên của con người, đây không phải là một việc dễ làm, nhưng hãy tin là Chúa sẽ ban cho ta những ơn cần thiết để vượt qua những yếu đuối tự nhiên, nếu ta cư xử với người anh em tội lỗi với một đức ái chân thật. Người tội lỗi và xì-căng-đan sẽ luôn hiện diện trong Giáo Hội. Điều quan trọng là đừng để lòng chúng ta bị lôi cuốn và ảnh hưởng bởi những xì-căng-đan và tội lỗi. Trái lại, ta hãy dùng đức tin để chịu đựng những gương mù và tội lỗi đó để thăng tiến cuộc sống Kitô hữu. Đừng để những gương mù tội lỗi làm cho ta mất đức tin bởi vì đức tin của ta là ở nơi Thiên Chúa chứ không phải ở nơi loài người. Hãy noi gương Emily Engel và tuyên xưng: "Đức tin của tôi không đặt nền tảng vào quan niệm là mọi linh mục là hoàn hảo. Đức tin của tôi có nền tảng nơi Thiên Chúa và tôi tin những việc tốt Giáo Hội làm vượt xa những lỗi lầm của một ít linh mục." (Times, 04/20/2002)
55. Lúa và cỏ.Có một câu chuyện cổ kể về một ông vua ở Ba Tư muốn dạy cho bốn người con trai một bài học về sự phán đoán. Bốn người con phải lên đường đi tìm một cây đào trong những thời điểm khác nhau. Trước tiên, vào mùa đông nhà vua ra lệnh cho người con trai lớn nhất phải lên đường. Vào mùa xuân, người con kế tiếp phải ra đi. Đến mùa hè, người con thứ ba ra đi. Cuối cùng, khi mùa thu về người con út phải ra đi. Sau đó nhà vua đã gọi tất cả bốn anh em lại để hỏi xem họ diễn tả cây đào như thế nào.
Người con cả nói cây đào giống như một gốc cây khẳng khiu trơ trụi. Người con thứ cãi lại, cây đào nở đầy hoa mầu hồng rực rỡ. Người con thứ ba không đồng ý, cây đào cành lá xanh tươi. Người con thứ tư nói tất cả các anh đều sai. Đối với anh, nó đeo đầy trái trên cành!
“Này các con”, nhà vua nói, “mỗi người đều đúng cả”. Trong khi nhìn vào những cặp mắt lúng túng của các con, nhà vua giải thích. “Các con thấy đó, mỗi người đã nhìn thấy cây đào trong mỗi mùa khác nhau, do đó tất cả các con đã diễn tả rất đúng điều đã nhìn thấy. Bài học cho các con là phải từ bỏ sự phán đoán của mình cho tới khi các con nhìn thấy cây đào trong bốn mùa của nó”.
Đây chính là bài học Chúa Giêsu đã dạy chúng ta qua dụ ngôn cỏ lùng: “Hãy cứ để cả hai, lúa và cỏ lùng, mọc lên cho đến mùa gặt”. Đến mùa gặt là ngày tận thế, sẽ biết được ai xấu ai tốt, và Thiên Chúa sẽ phán đoán và xét xử họ.
Chúa Giêsu đã so sánh những người Kitô hữu chân chính của Nước Trời giống như hạt cải bé nhỏ, như men trong bột. Khi so sánh như thế Chúa muốn chúng ta là những con người năng động, tích cực vì Nước Trời. Hãy nhìn vào lịch sử của Kitô giáo, lúc ban đầu chỉ là một nhóm nhỏ Kitô hữu ở Giêrusalem, đến nay đã ảnh hưởng trên toàn thế giới. Hãy nhớ rằng 1 ounce men, khoảng 28.35 grams, có thể làm 17 pound bột, khoảng 7.718kg, dậy men.
Trong phần chú giải về dụ ngôn men trong bột, William Barclay đã nói lên cái thành quả của men Kitô giáo trong việc biến đổi thế giới trần gian này như sau:
1. Kitô giáo đã biến đổi đời sống các cá nhân. Trong I Cor 6, 9-10 thánh Phaolô đã liệt kê ra một danh sách những điều ghê tởm của con người tội lỗi, rồi ngài nói: “Trước kia, có vài người trong anh em đã là như thế. Nhưng anh em đã được tẩy rửa, được thánh hoá, được nên công chính...” Sự biến đổi của Kitô giáo bắt đầu từ đời sống cá nhân, vì qua Chúa Kitô, nạn nhân của cám dỗ có thể trở thành người chiến thắng.
2. Kitô giáo đã biến đổi đời sống của phụ nữ. Lời cầu nguyện của một người đàn ông Do Thái vào ban sáng là tạ ơn Thiên Chúa vì đã không tạo dựng nên ông là một người ngoại đạo, một nô lệ hay một người phụ nữ! Trong văn hóa Hy Lạp, người phụ nữ phải sống ẩn dật, làm việc nội trợ... Trong những vùng đất ở phương đông, nhất là một gia đình du mục: người cha được ngồi trên lưng lừa; người mẹ phải đi bộ, và có thể còn phải mang vác một gánh nặng. Lịch sử chứng tỏ rằng Kitô giáo đã biến đổi thân phận và đời sống của phụ nữ.
3. Kitô giáo đã biến đổi đời sống của người yếu đuối và bệnh nhân. Trong cuộc sống chưa văn minh, họ bị coi là một mối phiền muộn. Ở Sparta, một trẻ thơ khi vừa sinh ra, phải nộp để khám xét; nếu khoẻ mạnh, nó được phép sống; nếu yếu đuối hay dị dạng, sẽ bị phơi nắng cho đến chết ở bên sườn núi... Kitô giáo là đức tin đầu tiên chú ý vào những sự đau khổ của cuộc sống.
4. Kitô giáo đã biến đổi đời sống cho người già. Giống như người yếu, người già là một sự quấy rầy... Người già, sau thời gian làm việc đã hoàn tất, không còn thích hợp với bất cứ điều gì hơn là bị loại trừ ra trên đống rác của cuộc sống. Kitô giáo là đức tin đầu tiên coi con người như là những ngôi vị chứ không phải là những dụng cụ có khả năng làm việc càng nhiều càng tốt.
5. Kitô giáo biến đổi đời sống cho trẻ thơ. Trong thời Chúa Giêsu những vụ ly dị xảy ra lan tràn. Con cái là mối phiền muộn; và theo thói quen thường xảy ra là cứ để mặc cho trẻ em chết một cách bi thảm. Trong thời xa xưa trẻ em có nhiều dịp để chết trước khi bắt đầu sống. Chỉ một nhóm nhỏ những người Kitô giáo đã làm thay đổi tất cả vấn đề này.
Ảnh hưởng của Kitô giáo được chứng minh bằng sức mạnh mang tính chất giống như men trong bột của một số nhỏ những người theo Chúa Kitô. Điều này giúp ta hiểu tại sao sách Công vụ Tông đồ đã ghi rằng khi Kitô giáo đến Thessalonica, những người Do Thái phải kêu la lên: “Những người đã làm điên đảo thế giới nay đã có mặt ở đây”.
Bất cứ ai hỏi rằng “Kitô giáo đã làm gì cho thế giới”? Cũng phải nhìn nhận một sức mạnh biến đổi nơi các Kitô hữu trong mọi thời đại. Lịch sử đã chứng minh điều này. Chúng ta có quyền lạc quan, tin tưởng, và hy vọng vào tương lai. Lời Chúa nói trong các dụ ngôn cỏ lùng. Dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bột không bao giờ sai. Và câu hỏi được đặt ra cho chúng ta là liệu chúng ta có dám tiếp tục đứng chung với những người Kitô hữu sơ khởi đấu tranh cho sự sống của con người, nhất là bênh vực cho các trẻ em chưa sinh ra, còn trong bụng mẹ không?
56. Cỏ và lúa.Bài Tin Mừng thuật lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu: cỏ lùng, hạt cải và men. Nghe Chúa nói ba dụ ngôn, nhưng các môn đệ lại chỉ xin Chúa giải thích một dụ ngôn cỏ lùng, và Chúa đã giải thích: người đi gieo giống tốt là Thiên Chúa, hạt giống là người ta, là con người, là con cái Chúa, thửa ruộng là thế gian, là nơi sinh sống, làm việc, phục vụ, cỏ lùng là người xấu, người dữ, mùa gặt là ngày chết hay ngày tận thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu vào kho lẫm, tức là những người tốt lành, công chính, thánh thiện, thì được thưởng, còn cỏ lùng là những người xấu, người dữ thì bị tống vào hoả ngục.
Nghe hay đọc dụ ngôn này cùng với sự giải thích của Chúa, chúng ta thấy dễ hiểu và hợp tình hợp lý. Thế gian này có người tốt người xấu, người lành người dữ sống bên nhau, sống cùng nhau là chuyện bình thường. Chẳng có nơi nào toàn là những người tốt và cũng chẳng có nơi nào toàn là những người xấu. Nhưng có một điều khác biệt: cỏ lùng, vì bản chất của nó là cỏ dại, cỏ xấu, cho nên vạn đại nó cũng không thể nào biến thành lúa tốt được. Cũng thế, cây lúa thì lúc nào nó cũng là cây lúa, chỉ có điều là nó cho nhiều hay ít hạt lúa, chứ không bao giờ biến thành cỏ lùng được.
Đối với con người thì không như vậy: bản tính con người được Chúa tạo dựng là tốt lành: “Nhân chi sơ tính bản thiện”: khi sinh ra, con người vốn tốt lành, nhưng với thời gian lớn khôn, con người vẫn tốt hay trở thành xấu, nghĩa là con người tốt hay xấu là do thêm vào hay mất đi. Có người trước kia là lúa tốt, bây giờ là cỏ lùng, ngược lại, có người trước kia là cỏ lùng, bây giờ là lúa tốt. Dĩ nhiên cũng có những người luôn luôn là lúa tốt và những người lúc nào cũng là cỏ lùng, hoặc có những người khi thì là lúa tốt khi thì là cỏ lùng hoặc ngược lại. Điều quan trọng là tới khi chết, người ta đang ở trong tình trạng nào: cỏ lùng hay lúa tốt? Đó là trách nhiệm của mỗi người.
Chính vì yếu tố trách nhiệm này, vì khả năng biến đổi tốt thành xấu và xấu thành tốt nên chúng ta phải cố gắng làm giảm bớt đến mức tối đa, tức là mức thấp nhất những gì là xấu xa, tội lỗi, tức là cỏ lùng, và gia tăng đến mức tối đa, tức là mức cao nhất, nhiều nhất những gì là tốt lành, thánh thiện, tức là lúa tốt. Hơn nữa, trong đời sống hằng ngày, ngoài việc cố gắng bớt cỏ lùng, thêm lúa tốt, tức là bớt tư tưởng, lời nói, việc làm xấu và gia tăng những việc phúc đức, mỗi người còn phải cố gắng làm sao để được nhắm mắt xuôi tay, kết thúc cuộc đời trong tình trạng đang kể là lúa tốt.
Ở đời này, thường chúng ta ít thấy công lý thắng gian tà, nhưng ở đời sau, thì tất cả mọi nợ nần đều phải trang trải, mọi bất công sẽ được san phẳng: lúa tốt, tức là người tốt, sẽ được nâng niu thu góp vào kho lẫm, tức là được thưởng công xứng đáng. Còn cỏ lùng, tức là người xấu, sẽ bị ném vào lửa để thiêu huỷ. Câu chuyện cỏ lùng giữa lúa tốt quả quyết với chúng ta về sự báo oán công minh ở đời sau: người tốt sẽ được thưởng, người xấu sẽ bị phạt muôn đời. Như vậy, tốt hay xấu, được thưởng hay bị phạt là do chính mỗi người chúng ta. Vì thế khi kết thúc dụ ngôn Chúa nói: “Ai có tai thì nghe:, nghĩa là Chúa muốn nhắc chúng ta rằng: chúng ta là đầu óc, có trí khôn, chúng ta biết phân biệt phải quấy, chân giả, đúng sai, tốt xấu thì đừng có sống đóng kịch hay sống bất chính, chúng ta phải biết sống đúng là con Chúa, chúng ta phải sử dụng đầu óc, trí khôn để sống theo luật Chúa. Chúng ta sống làm sao Chúa sẽ căn cứ vào đó để thưởng hay phạt chúng ta.
Tóm lại, trong cánh đồng mầu mỡ là con người yếu đuối của chúng ta, lúa tốt và cỏ lùng, tức là nhân đức và tội lỗi, đức tính và tật xấu... luôn luôn chèn ép nhau, giành giật nhau. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu để loại trừ cỏ lùng, tội lỗi và tật xấu, đồng thời bảo vệ lúa tốt, nhân đức và công phúc của chúng ta. Có như thế đến mùa gặt, tức là khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, chúng ta sẽ được Chúa nhân từ âu yếm nói với chúng ta: “Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín, hãy vào hưởng sự vui mừng với Chúa ngươi”. Xin Chúa cho chúng ta biết sống theo lời Chúa để chúng ta đều được nghe những lời đầy thân thương trên đây của Chúa.
57. Lúa và cỏ lùng - T.Q.T.Hồi tháng 4-2014 vừa qua, thủ lãnh Boko Haram xác nhận trách nhiệm bắt cóc hơn 300 em nữ sinh tại ký túc xá ở Chibok trong bang Borno thuộc miền bắc Nigeria. Một số em trốn thoát, nhưng những kẻ bắt cóc còn giữ gần 300 em. Ông nói rằng: “Việc bắt những bé gái tiếp thu nền giáo dục Tây Phương để mang đi bán là một việc mà tổ chức của ông thực hiện theo lệnh của Thượng Đế.” Thượng nghị sĩ Mỹ Amy Klobuchar cho biết một số bé gái chỉ có 15 tuổi đã bị Boko Haram mang đem bán cho các chiến binh của họ để “làm vợ nhí” với giá 12 đô la. Nhóm này đã phá hủy hơn 200 trường học ở Nigeria và giết hại nhiều học sinh.
Nghe tin ấy, nhiều người chúng ta tự hỏi sao Chúa không sai thiên thần vặn cổ cho bọn đó chết hết đi. Không chỉ bọn ấy nhưng mà còn tất cả bọn du côn, hại dân bán nước nữa.
Chúng ta tự hỏi: “Tại sao Chúa tốt lành lại để sự dữ phát triển như vậy?” Chúng ta muốn nhổ sạch những nết xấu ngay lập tức. Nhưng thực tế xem ra như David Hume nói: “Các thụ tạo của Chúa vượt ngoài tầm kiểm soát và Chúa bất lực để chữa trị nó. Như chúng ta, Chúa chỉ còn cách nhìn xem và chờ đợi.” Không, các thụ tạo vẫn còn trong vòng tay Chúa nhưng Chúa nhẫn nại, chờ đợi. Romano Guardini viết rất đúng: “Nhẫn nại đòi hỏi sức mạnh - sức mạnh lớn lao. Nhẫn nại siêu việt ở nơi Đấng Toàn Năng. Bởi vì Chúa là Đấng Toàn Năng, Chúa có thể nhẫn nại với thế giới.”
Thái độ đó quên rằng lòng con người gồm cả tốt lẫn xấu. Cuộc đời phức tạp nên không dễ phân biệt người lành kẻ dữ. Chúa nhẫn nại là do sự hiểu biết lớn lao của Chúa và do lòng Chúa yêu thương chúng ta. Khi dựng nên chúng ta, Chúa biết nó cần thời gian. Chúa sẵn lòng chờ đợi. Điều này là nguồn khích lệ và cẩn trọng cho chúng ta. Chúng ta phải chống lại cám dỗ thất vọng thường dụ dỗ chúng ta. Chúng ta chớ thất vọng vì Chúa không bao giờ thất vọng. Chúng ta phải cẩn trọng không phán xét ai. Phán xét là việc của Chúa. Đây không phải cổ động cho việc dửng dưng với sự dữ. Chúng ta kinh hãi trước sự dữ nhưng không được ngừng yêu thương tội nhân. Còn Chúa thì nhẫn nại chờ họ biến đổi. Dụ ngôn lúa và cỏ lùng rất quan trong. Chúng ta rất dễ phân loại ai được rỗi ai bị phạt. Qua ơn Chúa, cỏ lùng có thể trở thành lúa tốt, dê trở thành chiên sẽ được chúc lành trong nước Chúa.
Một việc tốt nhỏ bé như hạt cải trong Phúc Âm có thể trở thành việc lớn. Nhiều tổ chức lớn lao bắt đầu với ý tưởng nhỏ bé. Nhiều tình bạn bắt đầu bằng nụ cười nho nhỏ. Hãy theo gương Chúa nhẫn nại gieo rắc những việc tốt lành nhỏ bé đó và nhẫn nại chờ mùa gặt phong phú.
58. Cuộc biến đổi thái độ.Trong những ngày đầu của thời đại kỹ thuật, một khẩu hiệu nổi tiếng cam đoan với chúng ta rằng: "Mọi ngày và trong mọi cách thức, tình hình sẽ một tốt và một tốt hơn." Thực tế là sự tiến triển của kỹ thuật không hẳn luôn luôn đưa chúng ta đến một thế giới tốt hơn. Chúng ta biết rằng sự tiến triển này không chắc chắn xảy ra. Kinh Thánh nói cho chúng ta biết rằng lịch sử chính là cuộc tranh chấp mà trong đó "các quản thần và quyền thần" của thời đại hiện tại thường cảm thấy như nhập lại chiến thắng trên các nhân đức tin, cậy và mến. Lời công bố của Chúa Giêsu về Nước Thiên Chúa đang gần đến không phải là lời mời gọi để lướt với làn sóng của sự tiến triển không thể tránh được. Nhưng, nó chính là lời kêu mời gia nhập vào cuộc chiến tranh, biết rằng bất chấp sự mẫu thuẫn và thất bại, lời hứa của Thiên Chúa về lòng thoả mãn tột bực của chúng ta sẽ không làm tròn. Cho đến khi Nước đến trong sự hoàn tất mỹ mãn của nó, con đường Kitô giáo vẫn là con đường của Thập Giá.
Có yếu tố của sự sợ hãi trong những thời kỳ biến đổi này và với một lý do chính đáng. Biến đổi có thể trở nên "xấu hơn" cũng như trở nên "tốt hơn." Thế nhưng con người mà đã gặp Chúa Giêsu đều học biết phân biệt những gì là mới và những gì đang hứa cho từ những gì là mới cũng như những gì đang đe doạ. Họ đang được nếm trước về Nước Thiên Chúa đang đến -- một "Thiên Đàng và Trần Gian Mới" và họ tín nhiệm hoàn toàn vào Chúa Giêsu là Đấng làm mọi sự trở nên mới. Do đó, họ không còn nhìn Kitô giáo như là một siêu thị nơi mà họ có thể chọn và lựa những gì họ ưa thích. Họ không nhặt lấy ý tưởng này tại đây, hay yếu tố kia chỗ nọ; kinh nghiệm tinh thần nhỏ bé tốt lành tại bàn này, hay nguyên tắc luân lý tại chỗ khác; và sau cùng, tiêu chuẩn của sự bình an tâm hồn tại nơi tính tiền. Không, loại đường lối này chính là những gì Chúa Giêsu đã cảnh cáo cho chúng ta. Loại đường lối chính là giống như "đổ rượu mới và bình cũ," Chúa Giêsu nói. Cuộc gặp gỡ Chúa Giêsu làm mọi sự trở nên mới mẻ, Thánh Tông Đồ Phaolô nói cho chúng ta biết: "Do đó, nếu ai ở trong Đức Kitô, người đó trở nên một tạo vật mới; thật vậy, sự cũ đã qua đi và sự mới đã đang đến!"
Khi một người quyết định theo Chúa Giêsu, khi một người quyết định tìm kiếm Nước Tình Yêu trước, người đó trải qua một cuộc đổi mới về phẩm chất. Nó không phải chỉ là cộng thêm một sự gì vào. Có sự mới về phẩm chất đã xảy ra. Khi các bạn chấp nhận ân sủng của Đức Kitô về cuộc sống mới, thì mỗi giây phút các bạn sống không còn chỉ lại là phần nối thêm của giây phút quá khứ nữa, nhưng một tạo vật mới; mỗi nhịp thở các bạn hít thở không còn chỉ là những chức năng của thân thể mà chính là hành vi đón nhận ân sủng của cuộc sống mới. Và tất cả những sự kiện này chính là kết quả của cuộc thay đổi về phẩm chất, cuộc thay đổi thái độ.
Quan điểm ngược lại thuộc về những kẻ chỉ thấy biến đổi như là một nối kết kéo dài không thể tránh được của quá khứ mà thôi. Tác phẩm Macbeth của Shakespeare đã than vãn: "...Cuộc sống như hình bóng biết đi, và không biết nghe; nó chính là chuyện tào lao được kể bởi một kẻ ngu dại, chỉ là những âm thanh nhưng không biểu tượng gì cả."
Đây chính là âm thanh của quan điểm thế giới về thuyết nhạo báng và thất vọng. Đây chính là quan điểm của những người khiếp sợ và cưỡng lại tương lai đến độ buộc cho sự dữ mà được biết trên sự thay đổi rằng không biết được. Người ta nói rằng có nhiều người quá khiếp sợ đến sự thay đổi mà nếu họ được hiện diện tại lúc tạo đựng, thì họ sẽ cố biểu quyết cho sự hỗn độn hư vô.
Trong bài học Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu nói rằng "Nước Trời thì giống như hạt cải người kia lấy gieo trong ruộng mình; nó là hạt giống bé nhỏ nhất, song khi mọc lên thì lớn hơn các thứ rau và thành một cây, chim trời có thể tới đậu trên cành" (Mt 13:31). Hạt cải nhỏ bé không phải là mọc lên thành hạt cải khổng lồ. Nó trở nên một vật mới. Một cuộc thay đổi về phẩm chất đã xảy ra.
Tại đây và lúc này, trong cuộc kinh nghiệm tôn thờ này, giống như chúng ta tưởng nhớ lại trong quá khứ chúng ta thật sự đang nhắm đến tương lai: Nước Đang Đến. Tại đây và lúc này, trong cùng một nghĩa, chúng ta là những người đi trước thời gian. Tại đây và lúc này chúng ta đang mong đợi ngày mà khi, tất cả mọi vật đã đang được làm trở nên mới, "mọi đầu gối sẽ phải bái quỳ và mọi miệng lưỡi phải tuyên xưng rằng Đức Giêsu Kitô là Chúa." Tại đây và lúc này chúng ta đang chuẩn bị cho thời kỳ mà toàn thể thế giới sẽ tụ họp lại trong một cộng đồng thân mến -- Nước Tình Yêu.
"Tất cả mọi vật đều mới mẻ trong Đức Kitô" không phải chỉ là viễn cảnh dại dột thay thế cho viễn cảnh dại dột của hiện tại. Nó không phải là cuộc cộng thêm dại dột vào sự tiến triển của kỹ thuật. Nó chính là niềm hy vọng được thực hiện. Nó chính là sự công bình được thoả mãn. Nó chính là chân lý được toàn thắng. Nó chính là tình yêu được mãn nguyện. Nước Trời đã gần đến. Qua thái độ cởi mở cho triển vọng bất tận của thiên tài tạo dựng của Thiên Chúa, "tất cả mọi sự trở nên mới trong Đức Kitô" có thể là của các bạn. Hãy học biết mong đợi sự bất ngờ từ Thiên Chúa, và mọi sự trở nên Mới trong Đức Kitô sẽ là của các bạn.
59. Thiên Chúa là Đấng kiên nhẫn(Pr. Lê Hoàng Nam, SJ)
KINH TRUYỀN TIN CỦA ĐTC PHANXICÔ
Kính thưa quý vị thính giả,
Trưa Chúa Nhật 20.7.2014, như thường lệ, hàng chục ngàn khách hành hương ở khắp nơi trên thế giới đổ về quảng trường thánh Phêrô, Vatican để tiếp kiến Đức Thánh Cha. Đúng 12h trưa, Đức Thánh Cha xuất hiện ở ô cửa sổ và đưa tay chào thăm mọi người.
Trong bài chia sẻ, ngài đã diễn giải dụ ngôn “Lúa và Cỏ Lùng” của Chúa Nhật 16 A thường niên hôm nay. Ngài nêu bật hai điểm. Trước hết, sự dữ không đến từ Thiên Chúa, như do Quỷ Dữ gây ra vào lúc đêm hôm, ở những nơi không có ánh sáng. Thứ hai, Thiên Chúa là Đấng giàu lòng từ bi và rất kiên nhẫn, luôn chờ đợi chúng ta.
Đức Thánh Cha chia sẻ rằng:
“Anh chị em thân mến,
Trong những Chúa Nhật gần đây, phụng vụ gửi đến cho chúng ta một số dụ ngôn, là những trình thuật ngắn gọn mà Đức Giêsu dùng để rao giảng cho đám đông về Nước Trời. Trong những dụ ngôn của Tin Mừng hôm nay, có một dụ ngôn khá phức tạp, khiến chúng ta không thể hiểu được từ lúc đầu, nhưng Đức Giêsu đã giải thích cho các môn đệ về sau: đó là dụ ngôn lúc tốt và cỏ lùng, nói đến vấn đề sự dữ trên thế giới và đề cao sự kiên nhẫn của Thiên Chúa. Cảnh tượng diễn ra trên một cánh đồng mà người thợ gieo hạt giống tốt; nhưng vào một đêm nọ, kẻ thù đã đến và gieo vào đó cỏ lùng, từ này trong tiếng Do Thái có gốc từ chữ "Satan" và nói đến việc chia rẽ. Tất cả chúng ta đều biết rằng quỷ dữ là người gieo cỏ lùng: luôn tìm cách gây chia rẽ con người với nhau, chia rẽ trong gia đình, quốc gia và dân tộc. Những người đầy tớ muốn ngay lập tức nhổ cỏ xấu đi, nhưng ông chủ ngăn cản lại vì "sợ rằng khi nhổ cỏ lùng thì nhổ nhầm cả lúa" (Mt 13,29). Bởi vì chúng ta biết rằng cỏ lùng, khi lớn lên, trông rất giống lúa tốt, nên dễ gây nhầm lẫn.”
Ngài nói tiếp:
“Giáo huấn của dụ ngôn có một ý nghĩa kép. Trước hết, dụ ngôn nói rằng sự xấu trên thế giới này không đến từ Thiên Chúa, nhưng đến từ kẻ thù của Ngài là Quỷ Dữ. Quỷ Dữ đến trong đêm để gieo cỏ lùng, trong đêm tối, trong sự hỗn loạn... Nơi đâu không có ánh sáng, quỷ sẽ đến để gieo cỏ lùng. Kẻ thù này rất tinh khôn: hắn gieo sự xấu vào giữa điều tốt, để chúng ta không thể nào tách biệt ra rõ ràng, nhưng cuối cùng, Thiên Chúa sẽ làm điều đó. Ngài sẽ làm điều đó khi thời gian đến.
Và ở đây, chúng ta thấy được ý nghĩa thứ hai: sự đối nghịch giữa sự nóng vội của các tôi tớ và sự kiên nhẫn đợi chờ của chủ ruộng, hình ảnh biểu tượng của Thiên Chúa. Đôi khi chúng ta vội vàng kết án, xếp loại, cho người này tốt, người kia xấu... Nhưng chúng ta hãy nhớ đến lời cầu nguyện của người kiêu ngạo: "Lạy Chúa, con xin tạ ơn Chúa vì con tốt lành và không như tên xấu xa kia". Chúng ta hãy nhớ điều này. Nhưng Thiên Chúa thì luôn chờ đợi. Ngài nhìn đến "cánh đồng" cuộc sống của mỗi người với lòng nhẫn nại và từ bi: Ngài thấy rõ hơn chúng ta những điều nhơ uế và xấu xa, Ngài cũng thấy những hạt giống tốt và tin tưởng chờ đợi nó trưởng thành. Thiên Chúa rất kiên nhẫn, biết chờ đợi. Thật tuyệt vời: Thiên Chúa của chúng ta là một người cha kiên nhẫn, luôn chờ đợi chúng ta và chờ đợi chúng ta với con tim rộng mở để đón chào chúng ta, để tha thứ cho chúng ta. Ngài luôn tha thứ cho chúng ta, nếu chúng ta đến với Ngài...”
Đức Thánh Cha tiếp tục:
“Thái độ của người chủ cũng là thái độ của niềm hy vọng sâu thẳm chắc chắn rằng sự dữ không phải là điểm đầu và điểm kết. Có cái gì đó hơn thế nữa: nhờ niềm hy vọng đầy kiên nhẫn này của Thiên Chúa mà chính cỏ lùng, chính là những con tim xấu xa, ngập tràn tội lỗi, cuối cùng, có thể trở nên hạt giống tốt. Nhưng hãy lưu ý: sự kiên nhẫn của Tin Mừng không phải là làm ngơ trước sự xấu; không phải là lẫn lộn giữa tốt và xấu! Trước cỏ lùng đang hiện diện trên thế giới, người môn đệ của Chúa được mời gọi để bắt chước sự kiên nhẫn của Chúa, nuôi dưỡng niềm hy vọng với sự nâng đỡ của một niềm tin không dao động vào chiến thắng chung cuộc của sự tốt, là chính Thiên Chúa.
Thực vậy, vào phút cuối, sự dữ sẽ bị nhổ lên và bị hủy diệt: vào mùa gặt, tức là vào ngày phán xét, các thợ gặt sẽ làm theo lệnh của ông chủ, phân cỏ lùng ra để đem đi đốt. Trong ngày gặt chung cuộc, thẩm phán sẽ là Đức Giêsu, Đấng đã gieo hạt giống tốt trên thế giới và chính Ngài cũng là hạt giống, đã chết đi và đã phục sinh. Vào ngày sau cùng, tất cả sẽ bị xét xử theo tiêu chí này: đó là tiêu chí nào? Chính là tiêu chí mà chúng ta đã xét đoán người khác: lòng thương xót mà chúng ta đã dùng để ứng xử với người khác sẽ được dùng lại với chúng ta. Chúng ta hãy cầu xin Mẹ Maria, Mẹ chúng ta, giúp chúng ta lớn lên trong sự kiên nhẫn, trong niềm hy vọng và trong tình thương mến dành cho tất cả anh chị em.”
Sau kinh truyền tin, Đức Thánh Cha nhắc đến cuộc chiến đang leo thang đang diễn ra ở Trung Đông cũng như ở Ucraina. Ngài nhắn gửi để mọi người dân nơi đây những tâm tình sâu lắng và mời gọi mọi người hiện diện tại quảng trường cầu nguyện cho hòa bình tại nơi đây. Ngài nói:
“Anh chị em rất thân mến,
Tôt biết là anh chị em đang đau khổ như thế nào, tôi biết là anh chị em bị tước bỏ đi mọi thứ. Tôi hiệp cùng với anh chị em trong niềm tin vào Đấng đã chiến thắng sự dữ. Và với mọi người đang hiện diện tại quảng trường này, cũng như những ai đang theo dõi trên TV, tôi xin mời gọi mọi người hãy nhớ đến những anh chị kia trong lời cầu nguyện. Tôi cũng xin anh chị em hãy luôn cầu nguyện cho tình hình căng thẳng và xung đột ở khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là ở vùng Trung Đông và ở Ucraina. Xin Thiên Chúa khơi dậy lên trong tất cả một khao khát chân thực đối thoại và hòa giải. Không thể dùng bạo lực để giải quyết bạo lực. Chỉ có thể dùng hòa bình để giải quyết bạo lực. Trong thinh lặng, chính ta hãy cầu nguyện cho hòa bình.”
Sau cùng, Đức Thánh Cha gửi lời chào đến tất cả các khách hành hương đang hiện diện tại quảng trường.
60. Sự kiên nhẫn của Thiên Chúa(Suy niệm của Lm Giuse Đinh Lập Liễm)
A. DẪN NHẬP.
Tuần vừa qua, chúng ta đã suy niệm về dụ ngôn Lời Chúa, hạt giống Lời Chúa phải được sinh hoa kết quả trong lòng chúng ta. Hôm nay, chúng ta suy niệm về dụ ngôn hạt giống và cỏ lùng. Trong đồng lúa tốt lại có xen cỏ lùng do hạt giống xấu sinh ra, cỏ dại này cùng mọc bên cạnh lúa tốt, cả hai cùng mọc lên xanh tốt.
Cũng thế, trong trần gian cũng như trong Giáo hội luôn có những người xấu sống bên cạnh những người tốt, cái thiện và cái ác lẫn lộn, và trớ trêu thay, có khi người xấu lại được gặp may mắn hơn cả người tốt. Chúng ta phải có thái độ nào đối với những người xấu? Phải tiêu diệt người xấu đi chăng để chỉ còn lại người tốt?
Câu trả lời sẽ là: theo gương Chúa, chúng ta phải có thái độ như trong bài Tin mừng hôm nay: hãy bắt chước lòng kiên nhẫn của Chúa. Thiên Chúa cho kẻ lành người dữ sống chung với nhau, cũng như cho cỏ lùng và lúa cùng mọc lên, đến ngày tận thế Thiên Chúa mới phân xử, mới tách biệt chiên ra khỏi dê, người lành khỏi kẻ dữ. Trong khi chờ đợi ngày phân xử, chúng ta hãy yêu thương mọi người, nhất là tạo điều kiện cho những kẻ tội lỗi biết sám hối trở về đường lành, còn việc xét xử thì dành cho Thiên Chúa.
B. TÌM HIỂU LỜI CHÚA.
+ Bài đọc 1: Kn 12,13,16-19.
Các chương 10-19 của sách Khôn ngoan chứa đựng những suy tư về cách hành xử của Thiên Chúa qua những biến cố lịch sử. Dân Do thái bị kẻ thù hãm hại đủ điều, họ tưởng rằng Thiên Chúa sẽ dùng sức mạnh, dùng bạo lực để tiêu diệt quân thù của họ, nhưng ngược lại, Ngài hành xử với chúng bằng sự kiên nhẫn và nhân hậu.
Sự kiện này làm cho dân Do thái hiểu lầm rằng Thiên Chúa quá yếu ớt không thể can thiệp giúp họ. Nhưng câu trả lời cho họ là những kể thù ấy cũng là thụ tạo của Chúa, nên cũng được Ngài yêu thương. Ngài có đủ uy quyền phá tan kẻ dữ, nhưng Ngài chỉ dùng sức mạnh ấy đối với những kẻ ngoan cố. Còn đối với những người mà Ngài còn hy vọng họ hoán cải thì Ngài luôn kiên nhẫn chờ đợi cho họ sám hối để được tha thứ.
+ Bài đọc 2: Rm 8,26-27
Thánh Phaolô đề cao vai trò Chúa Thánh Thần trong đời sống Kitô hữu, nhất là trong việc cầu nguyện. Vì chúng ta yếu đuối không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp với ý Chúa, nên Chúa Thánh Thần sẽ ở trong chúng ta, Ngài giúp chúng ta cầu nguyện thế nào cho xứng hợp. Ngài sẽ dạy chúng ta cầu nguyện thế nào cho có hiệu quả bằng những “tiếng than khôn tả” như lời thánh Phalô đã nói.
+ Bài Tin mừng: Mt 13,24-43.
Chúa Giêsu hay dùng dụ ngôn để nói đến từng khía cạnh của Nước Trời. Trong bài Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu đưa ra ba dụ ngôn để ta suy gẫm, đó là dụ ngôn hạt giống và cỏ lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men bánh.
Dụ ngôn cỏ lùng giải thích cho chúng ta lý do tại sao lại có sự thiện và sự ác trên trần gian, tại sao trong Hội thánh lại có người lành kẻ dữ? Và tại sao Thiên Chúa lại để cho người dữ sống chung với người lành mà không tiêu diệt nó đi.
Hai dụ ngôn hạt cải và men bánh nói lên sự tăng triển của Nước Trời. Nước Trời hay Hội thánh chỉ là cộng đoàn nhỏ nhưng sẽ phát triển mạnh trong âm thầm và trong những hoàn cảnh khó khăn, như những cuộc cấm cách, bách hại đạo.
Qua những dụ ngôn này, chúng ta có thể rút ra được một kết luận để cảnh giác chúng ta: đừng có ảo tưởng là có thể có một Hội thánh hoàn hảo ở trên trần gian này, trong đó chỉ còn có toàn những người thánh thiện. Trái lại, kẻ lành người dữ sống chung với nhau. Thiên Chúa kiên nhẫn chờ đợi cho kẻ dữ biết ăn năn sám hối để được tha thứ.
C. THỰC HÀNH LỜI CHÚA.
Chúa kiên nhẫn chờ đợi.
I. DỤ NGÔN CỎ LÙNG.
1. Ý nghĩa dụ ngôn:
Dụ ngôn này cho biết trong các công việc của Nước Thiên Chúa, vẫn có xen lẫn những công việc của ma qủi, mà trong giai đoạn sống ở trần gian, nguời ta không thể nào triệt bỏ hết được, chỉ đến ngày tận thế sự phân định mới rõ ràng. Vì thế, dụ ngôn cỏ lùng có mục đích diễn tả lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa, Ngài chấp nhận tốt xấu pha trộn, đợi đến ngày cuối cùng Chúa mới lấy quyền phân xử.
2. Lúa và cỏ lùng.
Những hình ảnh trong dụ ngôn này rất rõ ràng và quen thuộc với người Palestine. Cỏ lùng là một thứ cỏ dại mà nhà nông phải diệt trừ. Lúc còn nhỏ, cây cỏ lùng giống như cây lúa mì nên khó phân biệt hai thứ, cho đến khi cả hai đâm bông thì có thể nhận ra cách dễ dàng, nhưng lúc đó rễ cỏ lùng và rễ lúa đã mọc quyện vào nhau đến nỗi hễ nhổ cỏ lùng thì lúa cũng dễ dàng bị trốc theo.
Lúa và cỏ lùng không thể tách riêng ra một cách an toàn khi cả hai đang phát triển, nhưng cuối cùng chúng phải được tách riêng ra. Cần phải tách riêng chúng ra bởi vì (khác với cỏ lồng vực bên chúng ta) hạt cỏ lùng rất độc, nó gây chóng mặt, đau ốm và hôn mê. Một số lượng nhỏ của nó cũng có thể gây vị đắng khó chịu. Rốt cuộc người ta thường tách riêng nó ra bằng tay.
Ông Levison mô tả diễn tiến như sau: người ta thuê đàn bà lượm hạt cỏ lùng trong lúa trước khi đem đi xay. Theo nguyên tắc thì người ta tách cỏ lùng với lúa mì sau khi đập xong. Người ta bầy hạt lên trên một cái nia to và các bà có thể lựa ra những hạt cỏ lùng có kích thước và hình dáng y như hạt lúa mì nhưng có mầu xám nhạt.
3. Người tốt và người xấu.
Ánh sáng và bóng tối trong thế giới ta đang sống, thiện và ác trong lòng mọi người, đó là cánh đồng lúa mì mà trong đó cỏ lùng mọc lẫn lộn bên cạnh cây lúa tốt. Còn đối với con người, xấu tốt ở xen lẫn với nhau, vàng thau lẫn lộn, không phân biệt được tốt xấu, hoặc đôi khi đánh giá lầm mà coi người tốt ra người xấu, hoặc người xấu ra người tốt.
Trong Hội thánh và nơi mỗi người có một sự pha trộn thánh thiện và tội lỗi, thiện và ác đó là điều không tránh được. Hội thánh là thánh thiện tự bản chất, nhưng Hội thánh cũng có những con người yếu đuối và tội lỗi, và chúng ta, mặc dầu đã nhận nhiều ân sủng qua phép Rửa tội cũng có khuynh hướng phạm tội. Thánh Phaolô đã nói:”Tôi không làm được điều thiện mà tôi muốn, mà điều ác tôi không muốn, tôi lại làm”.
II. THIÊN CHÚA KIÊN NHẪN CHỜ ĐỢI.
1. Cách hành xử của con người.
Chúng ta là những con người bất toàn nhưng lại muốn tiêu diệt những kẻ bất toàn vì chúng ta mang một thái độ bất bao dung. Chúng ta cảm thấy khó chịu tại sao trong Hội thánh lại có những kẻ xấu, những kẻ bách hại Hội thánh, gây đau khổ cho nhiều người mà họ cứ sống nhởn nhơ con cá vàng, đôi lúc lại còn may mắn hơn người chịu đau khổ? Chúng ta thường có thái độ như những đầy tớ của ông chủ trong Tin Mừng:”Vậy ông có muốn chúng tôi nhổ cỏ đi không”?
Đây là thái độ chung của mọi tín hữu chúng ta. Đó cũng là phản ứng của thánh Gioan Tẩy giả, người đã vẽ nên bức tranh gây ấn tượng về việc Đấng Messia sắp đến:”Tay Người cầm nia. Người rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi” (Mt 3,12). Hụt hẫng vì không thấy cách xét xử của Chúa diễn ra y như mình đã loan báo, nên từ trong ngục tù, Ngài sai hai môn đệ đến hỏi Chúa Giêsu rằng:”Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai khác “?
Đó là phản ứng ngỡ ngàng của tất cả những ai đã nghe lời Đức Giêsu loan báo:”Nước Trời đã đến gần”, thế mà họ lại chẳng thấy có gì được phác họa giống như sự xét xử vẫn trông đợi khi Nước này tới (Fiches dominicales, năm A, tr 230).
2. Cách hành xử của Thiên Chúa.
Phản ứng tự nhiên của con người là muốn tiêu diệt ngay cái xấu, diệt cả con người xấu. Nhưng Thiên Chúa lại có một lối hành xử khác với con người. Theo Tin mừng, đáp lại lời hỏi của đầy tớ, ông chủ nói:”Đừng, cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt... sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa”.
Từ mùa gieo – hình ảnh Nước Thiên Chúa đến – đến mùa gặt kèm theo việc đập lúa – hình ảnh việc xét xử – có một khoảng thời gian: Lúc này đang là thời kỳ lúa lớn lên là thời gian nhẫn nại của Thiên Chúa: nếu Thiên Chúa gớm ghét sự ác, thì Người vẫn cứ phải yêu thương con người – kẻ tội lỗi cũng như người công chính – và Người biết rõ tiềm năng lạ lùng của Lời trong lòng họ. Ngày thu hoạch mùa và lựa lọc sẽ đến vào giờ của Người; ngày đó không thể dự đoán trước. Ông chủ nói với các đầy tớ ông rằng:”Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy nhặt cỏ lùng trước đã, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi” (Fiches dominicales, năm A, tr 231).
Trong Thánh vịnh chúng ta thấy có câu:”Chúa chậm bất bình và giầu lòng khoan dung”. Chúa kiên nhẫn đợi chờ con người sám hối. Cỏ lùng thì không có cách nào thay đổi đuợc chỉ chờ đến ngày là thu hoạch cho vào lửa; còn con người thì khác, con người có thể cải tà qui chính, có thể từ một thằng qủi biến thành một vị thánh. Trong lịch sự Giáo hội, có biết bao “cỏ lùng”, nhờ ơn Chúa, đã trở nên hạt lúa tốt: những Augustinô, những Charles de Foucauld, những Ève Lavallìere là những chứng tích sáng chói.
Truyện: Cải tà qui chính
Piri Thomas có viết một tác phẩm nhan đề:”Hãy xuống những con đường tồi tàn này”. Tác phẩm thuật lại việc ông cải tà qui chính từ một người bị kết án tù vì nghiện ma túy và cố tình giết người, cuối cùng đã sám hối để trở thành một tín hữu Kitô gương mẫu.
Một đêm kia, Piri đang nằm trong phòng giam chuẩn bị ngủ. Đột nhiên, anh nghĩ tới tình trạng tệ hại xấu xa mà anh đã gây ra trong đời mình. Anh cảm thấy có một ước muốn mãnh liệt cần phải cầu nguyện. Nhưng anh đang nằm chung với một tù nhân khác tên là Chicô. Nên anh phải đợi cho Chicô ngủ đã, anh mới qùi gối trên sàn nhà và cầu nguyện. Anh kể lại rằng:”Tôi bầy tỏ với Chúa những gì có trong trái tim tôi... Tôi nói với Ngài những điều tôi muốn, những thiếu thốn của tôi, những hy vọng và thất vọng... Tôi cảm thấy dường như có thể khóc đuợc... đó là một điều mà bao nhiêu năm nay tôi không thể làm được”.
Sau khi Piri vừa cầu nguyện xong, một tiếng nói đáp lại:”Amen”. Đó là tiếng của Chicô. Rồi Chicô nói nhỏ với Piri:”Tôi cũng tin Chúa”. Thế là hai người bạn tù dốc cạn quá khứ tội lỗi xấu xa và cùng chia sẻ quyết tâm sám hối trở về. Không biết họ đã tâm sự với nhau bao lâu, nhưng trước khi đi ngủ lại, Piri đã nói:”Chúc Chicô ngủ ngon nhé! Tôi nghĩ rằng Thiên Chúa luôn luôn ở với chúng ta, chỉ có chúng ta là không ở với Ngài thôi”.
III. THÁI ĐỘ CỦA CHÚNG TA.
1. Tích cực hay tiêu cực.
Đứng trước tình trạng như thế trong trần gian và trong Giáo hội, chúng ta phải có thái độ nào? Chỉ có hai thái độ: hoặc là tiêu cực, hoặc là tích cực. Nếu có thái độ tiêu cực thì cho thế gian này là đồ bỏ đi, một thế giới hư hỏng đầy tội lồi, cứ để cho nó qua đi. Thái độ tiêu cực này làm cho chúng ta tuyệt vọng, không còn tin vào cái gì nữa, chỉ còn biết ngồi mà rủa bóng tối. Chắc chắn Chúa không cho chúng ta có thái độ tiêu cực này.
Chúng ta phải có thái độ tích cực. Thái độ này giúp chúng ta hãy hướng lòng lên, không ngồi đấy mà nguyền rủa bóng tối, mà chấp nhận nó, đồng thời cố gắng đốt lên một ngọn nến. Trong bài giảng trên núi, Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ:”Các con là ánh sáng cho thế gian, không ai đốt đèn rồi đặt dưới đáy thùng, ngược lại người ấy sẽ đặt trên giá đèn để soi sáng cho mọi người trong nhà. Ánh sáng các con cũng phải tỏa sáng trước thiên hạ như thế”(Mt 5,14-16).
Nhưng một cách thực tế, làm sao chúng ta có thể thắp lên một ngọn nến giữa đêm đen tối tăm của thế giới hôm này? Trước hết, chúng ta có thể cầu nguyện. Một thi sĩ đã nói:”Lời cầu nguyện mang lại nhiều điều hơn những điều thế giới dám mơ ước”. Thứ đến và tích cực hơn, chúng ta có thể xắn tay áo lên làm một điều gì đó chống lại sự ác trong thế giới chúng ta.
2. Tấm lòng khoan dung.
Chúa để người lành kẻ dữ sống chung với nhau là để gây ích lợi cho nhau như lời thánh Augustinô đã nói:”Kẻ dữ người lành đều là con cái Chúa, được Chúa thương yêu tất cả, chúng ta cũng phải thương yêu nhau và phải có thái độ khoan dung”.
Có lần Liên hiệp quốc đã chọn nguyên một năm làm “năm quốc tế về lòng khoan dung” để giảm thiểu khuynh hướng bất bao dung ngày càng gia tăng trong nhân loại. Bao dung là nhân từ, kiên nhẫn chịu đựng những điều xấu của người khác để dần dần tìm cách hoán cải họ.
3. Kiên nhẫn chịu đựng.
Sự kiên nhẫn mà Chúa khuyên chúng ta phải có là phản ảnh sự kiên nhẫn của Thiên Chúa. Đây không phải là sự cam chịu vô ích là đè nén cơn giận và cay cú thất vọng. Sự kiên nhẫn phải có là sự bình thản đợi chờ để kẻ tội lỗi có cơ may quay trở lại.
Chúa ghét tội nhưng lại yêu tội nhân vì họ còn có thể thống hối để được tha thứ (Rm 2,4). Nếu Chúa không kiên nhẫn với ta, ta sẽ thế nào? Ta có cần kiên nhẫn với người gây phiền hà cho ta không? Nhưng nên nhớ rằng Chúa kiên nhẫn chịu đựng là để giải thoát chứ không phải để dung túng.
Truyện: Giai thoại về thánh Antôn.
Một hôm thánh nhân nghe tin một người thợ giầy tiến bộ hơn Ngài về đường nhân đức. Lòng hăm hở tiến đức đã thúc đẩy Ngài quyết chí đi tìm người thợ giầy kia để học hỏi cách tu đức của người ấy.
Sau những ngày cố công tìm tòi, Ngài đã gặp được người thợ giầy kia. Thoạt thấy công việc của người thợ giầy, thánh nhân hơi nản lòng, vì thấy sinh hoạt duy nhất của người này là đóng giầy. Nhưng để cho bõ công đi tìm kiếm, thánh nhân đã trao đổi với người thợ giầy kia về lối sống tu đức.
Thánh nhân hỏi người thợ giầy về chương trình sống hằng ngày của người thợ ấy. Người này cho biết một ngày của ông được chia ra làm ba phần như sau:
- 8 giờ cho công việc của người thợ giầy.
- 8 giờ cho việc cầu nguyện.
- 8 giờ cho việc ăn uống nghỉ ngơi.
Sau khi nghe người thợ giầy nói, thánh nhân nản lòng vì chính Ngài đã dành cho hết cả ngày để cầu nguyện chứ không phải chỉ tám tiếng.
Thánh nhân hỏi cách xử dụng tiền của ông ta. Người này cho biết 1/3 dành cho ông, 1/3 dành cho Giáo hội, 1/3 dành cho người nghèo.
Nghe vậy thánh nhân cho rằng người thợ giầy này không thể nhân đức hơn Ngài được vì Ngài đã dành tất cả của cải của Ngài cho người nghèo chứ không phải chỉ 1/3.
Cuối cùng thánh nhân khám phá ra người thợ giầy phải sống giữa một thành phố sa đọa, chung quanh đầy những người tội lỗi và gương xấu, và ông thợ giầy đau khổ về chuyện đó, ông không ngớt kêu cầu cùng Chúa cho họ, và ông hằng cầu nguyện cho kẻ có tội chung quanh ông. Và thánh nhân chợt nhận ra rằng đó là điều mà Ngài thua kém người thợ giầy. Ngài thấy rằng Ngài chưa có được sự thao thức về những nỗi khổ đau của những người chung quanh, trái lại, Ngài lại đi tìm cho một mình một cuộc sống an phận với nếp sống ẩn tu (Cử hành phụng vụ Chúa nhật, năm A, tr 67-68).
Các bài đọc hôm nay dạy chúng ta rằng: luôn luôn có một thế lực thù địch ở trong thế gian, tìm kiếm và chời đợi để phá hủy hạt giống tốt. Kinh nghiệm đời sống chúng ta có hai loại ảnh hưởng và cùng tác động trên đời sống chúng ta: ảnh hưởng giúp cho hạt giống Lời Chúa được nảy nở tăng trưởng và ảnh hưởng tìm hủy hoại hạt giống tốt trước khi nó có thể đâm bông kết trái. Đó là bài học nhắc nhở chúng ta phải luôn đề cao cảnh giác.
Không có vinh quang nào mà không phải trải qua đau thương, không có vinh dự nào mà không đòi hỏi phải chiến đấu. Bởi đó, khi sống trong trần gian đối diện với cái ác, chúng ta không run sợ đầu hàng, hoặc thất vọng nản chí, nhưng hãy kiên tâm chiến đấu để luôn đứng vững trong hàng ngũ con cái Chúa, rồi chắc chắn Chúa sẽ đội mũ triều thiên cho ta. Trong khi chiến đấu với cái ác, chúng ta cũng phải luôn có cái nhìn bao dung với những người tội lỗi, phải có lòng quảng đại, biết cảm thông, và luôn giúp họ tìm dịp trở về. Có như thế chúng ta mới thực sự là những Kitô hữu hoàn thiện như người thợ đóng giầy trong câu chuyện trên.
61. Một nửa ánh sáng – một nửa bóng tối.Thiện Ác cùng hiện diện trong mỗi con người, mỗi cộng đồng cũng như trong thế giới:
Trong các tài liệu của Giáo Hội chúng ta thường thấy tựa đề này: "Ánh sáng và bóng tối trong... ví dụ: trong thế giới loài người hôm nay, trong gia đình hiện nay, trong giới trẻ hiện nay". Đó chính là vấn đề mà dụ ngôn cỏ lùng trong Tin Mừng theo thánh Matthêu muốn nêu lên.
Trong cuộc sống, chúng ta luôn chứng kiến một thực tại là Thiện và Ác luôn có mặt cùng lúc, cùng nơi, bên cạnh nhau và tranh giành nhau. Thực tại ấy xẩy ra nơi mỗi tâm hồn, mỗi cộng đồng, mỗi xã hội. Mỗi người mỗi cộng đồng và thế giới luôn bị giằng co, lôi kéo bởi hai lực, hai khuynh hướng, hai trào lưu nội tâm trái nghịch nhau, một kéo về hướng tốt, một kéo về phía xấu. Thánh Phaolô đã diễn tả thực tại ấy như thế này: "Những điều (tốt) tôi muốn làm thì tôi không làm, trong khi những điều (xấu) tôi không muốn làm thì tôi lại làm".
Một nhạc sĩ trẻ đã sáng tác một bài hát rất hay mang tựa đề "Một nửa ánh sáng, một nửa bóng tối trong tôi" để diễn tả thực tại ấy. Nội dung bài hát đại khái như vầy: Trong tôi, trong mỗi người chúng ta có một nửa là ánh sáng (tức là phần tốt lành, vị tha, thánh thiện) và một nửa là bóng tối (tức là phần xấu xa, vị kỷ, tội lỗi). Làm sao để nửa phần ánh sáng bừng cháy lên, đánh tan hoặc che phủ hoàn toàn nửa phần bóng tối kia đi.
Kinh nghiệm cho chúng ta thấy: chẳng có ai hoàn toàn tốt lành, vị tha, thánh thiện; mà cũng chẳng có ai hoàn toàn xấu xa, vị kỷ, tội lỗi. Vấn đề là làm sao đề phần tốt lành, vị tha, thánh thiện hiện rõ và thắng thế. Trong mỗi cộng đoàn đức tin cũng thế. Trong trong thế giới loài người cũng thế. Ngày nay có biết bao người dám xả thân vì tha nhân, vì công lý và hoà bình thì cũng có không ít người chỉ biết huỷ diệt, tìm mọi cách để huỷ diệt. Giữa ánh sáng và bóng tối luôn luôn có sự đấu tranh giành giật loại trừ nhau một cách quyết liệt. Ánh sáng càng lan toả thì bóng tối càng bị thu hẹp và ngược lại. Chính vì thế mà Đức Thánh Cha Gio-an Phaolô II luôn kêu gọi mọi người thành tâm thiện chí và nhất là các Kitô hữu hãy tích cực xây dựng một nền văn minh sự sống, chiến đấu chống lại nền văn minh sự chết đang hoành hành trong các quốc gia.
Thiện xuất phát từ Thiên Chúa, Ác là do ma quỷ:
Đứng trước sự kiện hiển nhiên "một nửa ánh sáng, một nửa bóng tối" ấy, con người không ngừng thắc mắc như các đầy tớ của dụ ngôn cỏ lùng trong Phúc Âm: "Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?"
Đối với những người tin rằng thế giới này do nhiều thần linh cai trị thì những điều tốt lành là do các thần tốt lành mà ra; còn các điều xấu, điều ác thì tất nhiên phải xuất phát từ những ác thần. Còn đối với chúng ta là những kẻ tin rằng Thiên Chúa là Chủ duy nhất của vũ trụ vạn vật và là Đấng toàn thiện, vậy thì sự ác, sự dữ do đâu mà có?
Thánh Kinh cho biết: ngay từ thuở ban đầu Thiên Chúa tạo dựng nên vũ trụ vạn vật và Ngài đã đánh giá công trình ấy là tốt đẹp. Nhưng Thánh Kinh cũng cho chúng ta biết ngay từ buổi đầu, chính Sa-tan đã lôi cuốn tổ tông loài người bất tuân lệnh Chúa mà ăn trái cấm trong vườn địa đàng và gây tai hoạ cho con cái loài người. Giáo huấn trên ăn khớp với điều Đức Giêsu giải thích về dụ ngôn: "Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần. Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ". Thế giới vũ trụ vạn vất là công trình tốt đẹp do quyền năng và tình thương của Thiên Chúa dựng nên; còn mầm mống sự ác là cỏ lùng đã được gieo vào lòng con người và lòng xã hội là do ma quỷ, do ác thần. Cỏ lùng mọc xen với lúa và cùng lớn lên với lúa. Lúa tốt và cỏ lùng tranh giành nhau đất sống. Đó là cuộc chiến tranh khốc liệt xảy ra hằng ngày trong mỗi tâm hồn, trong mỗi cộng đồng.
Tại sao Thiên Chúa không huỷ diệt sự ác ngay lập tức?
Một thắc mắc nữa là tại sao Thiên Chúa không huỷ diệt sự Ác ngay lập tức mà lại để cho sự ác hiện hữu, tác động xấu trên con người và xã hội? Trong dụ ngôn cỏ lùng, ông chủ không nghe theo đề nghị của các đầy tớ là cho nhỏ hết cỏ lùng khỏi ruộng lúa, mà cứ để cho cỏ lùng phát triển song song với lúa tốt. Lý do ông nêu lên là nếu cho nhổ hết cỏ lùng thì "sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt". Sẽ đến giờ, đến lúc cỏ lùng và lúa tốt được tách riêng ra.
Thiên Chúa có nhiều lý do để hành động như thế. Trước hết vì Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, không nỡ bẻ gẫy cây sậy đã dập, không dập tắt tim đèn còn khói. Ông chủ ruộng không ra lệnh nhổ hết cỏ lùng cũng là vị mục tử bỏ chín mươi chín con chiền lành để đi tìm một con chiên lạc, cũng là người cha ngày ngày đứng ngóng đợi đứa con hoang trở về.
Thứ đến là vì Thiên Chúa tin rằng người xấu có thể thay đổi thành người tốt, người tội lỗi có thể trở nên người công chính, nhờ hồng ân của Thiên Chúa và sức mạnh của Thánh Thần. Kinh nghiệm cho chúng ta thấy rằng khi một người ý thức mình là người có tội và phải vất vả lắm mới thoát ra khỏi cảnh tội thì người ấy sẽ sống khiêm tốn và yêu thương hơn.
Chúng ta có nhiều ví dụ trong Phúc Âm: Phêrô phút trước vẫn còn là người đánh cá, phút sau đã trở thành môn đệ Đức Giêsu. Cũng Phêrô phút trước còn là kẻ hèn nhát chối Thày trước mặt một người tớ gái, phút sau đã trở thành người sám hối vĩ đại, quyết sống chết với Thày Giêsu. Phaolô phút trước còn là kẻ bách hại các Kitô hữu, phút sau đã trở thành vị tông đồ dân ngoại. Matthêu và Da-kêu phút trước còn là một nhân viên thu thuế, phút sau đã trở thành môn đệ Chúa. Madalêna phút trước còn là một phụ nữ bán mình mua vui cho thiên hạ, phút sau đã trở thành người gắn bó chặt chẽ với Đức Giêsu. Người trộm lành phút trước còn là tên trộm dữ, phút sau đã là người được Đức Giêsu đưa vào thiên đàng hưởng hạnh phúc bên Chúa v.v.. Chúng ta cũng có thể tìm ở chung quanh mình những ví dụ khác mới mẻ hơn.
Lý do sau cùng là Thiên Chúa muốn con người đóng góp vào việc phát triển sự Thiện và tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong thế giới.
Làm thế nào để phát triển sự Thiện và tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội?
Chúng ta phát triển sự Thiện và tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội bằng cách làm cho một nửa ánh sáng bừng sáng lên và nửa bóng tối thu hẹp lại tức là tạo điều kiện cho các khuynh hướng tốt, các ước vọng tốt, các nỗ lực tốt thành hiện thực và đồng thời làm cho các khuynh hướng xấu, ước vọng xấu, hành động xấu không có cơ hội hình thành.
Nửa ánh sáng là lòng yêu thương, bác ái, nhân hậu, từ bi, quan tâm giúp người. Nửa bóng tối là ích kỷ, hận thù, khắt khe, sống thờ ơ với người bên cạnh. Nửa ánh sáng là khiêm nhường, hiền lành. Nửa bóng tối là kiêu căng, tự mãn, coi thường tất cả. Nửa ánh sáng là trong sạch, khiết tịnh, điều độ, siêu thoát. Nửa bóng tối là tham sân si, chạy theo lạc thú, ham hố của cải, chức quyền, địa vị. Nửa ánh sáng là công lý và hoà bình. Nửa bóng tối là bất công và chiến tranh... Mỗi lần chúng ta chọn phần nửa ánh sáng và từ khước phần nửa bóng tối là chúng ta phát triển sự Thiện và tiêu diệt sứ Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội.
Lạy Thiên Chúa là Cha từ bi nhân hậu, Cha đã tạo dựng vũ trụ vạn vật và con người. Cha lại còn giao phó cho con người sứ mệnh gìn giữ, cai quản và làm chủ công trình tốt đẹp ấy, để loài người cộng tác với Cha làm cho công trình ấy luôn luôn tốt đẹp và hữu ích. Xin Cha giúp chúng con biết quý trọng thiên nhiên và tôn trọng những định luật tự nhiên mà Cha đã đặt để trong đó. Xin Cha giúp chúng con biết tích cực bảo vệ và phát triển sự Thiện và đấu tranh tiêu diệt sự Ác nơi mình, nơi tha nhân và trong xã hội chúng con đang sống.
Lạy Chúa Giêsu Kitô, Chúa đã được Cha sai đến trần gian để gieo vãi hạt giống tốt trong cánh đồng thế gian và làm cho hạt giống ấy phát triển thành cánh đồng cao sản. Chúa đã chiến đấu hết sức mình, chiến đấu đến nỗi bị kẻ thù giết hại để thực hiện Ý Cha và đem lại chiến thắng cho Vương quốc của Cha. Xin Chúa giúp chúng con biết cách đấu tranh bênh vực sự Thiện trong chúng con, trong cộng đồng và xã hội chúng con và đẩy lùi sự Ác ra khỏi lòng chúng con, khỏi cộng đồng và xã hội chúng con.
Lạy Chúa Thánh Thần là sức mạnh Thiên Chúa, xin Chúa luôn ở cùng chúng con, luôn chiến đấu với chúng con để đem lại chiến thắng cho Nước Thiên Chúa.
62. Xin Thầy giải nghĩa thí dụ.Một em bé lúc 13 tuổi bị mọi người xua đuổi, vì em mắc bệnh phong cùi nên mất quyền sinh sống với cộng đoàn. Một nhà truyền giáo bật chợt đi ngang qua nhìn thấy vậy, ông cảm thấy thật đau lòng nên vội vàng xuống xe bênh vực cho em. Không những nhà truyền giáo này chỉ bênh vực cho em bé bất hạnh. Mà còn đem em về trung tâm của mình để săn sóc.
Vừa khóc vừa cảm động, em hỏi nhà truyền giáo:
- Lại sao ông tốt với tôi như vậy?
Em bé gọi nhà truyền giáo bằng ông, vì đây là một linh mục Công giáo đang công tác mục vụ cho bệnh nhân ở làng bên cạnh.
- Lại sao ông tốt và lo lắng cho tôi như vậy?
Nhà truyền giáo trả lời:
- Bởi vì Thiên Chúa là Cha đã dựng nên tôi và dựng nên con.
Tất cả chúng ta được Thiên Chúa dựng nên giống hình ảnh của Ngài, và được Ngài yêu thương cách trọn vẹn, Ngài cũng muốn chúng ta yêu thương liên đới với nhau. Vì chính Ngài đã sai Con Một mình xuống trần gian là Đức Kitô để giúp cho mỗi người chúng ta sống xứng đáng với phẩm vị của mình là con cái Thiên Chúa. Vì thế, vâng lời Ngài dạy, cha săn sóc cho con. Và từ đó em bé 13 tuổi bị bệnh phong cùi này không những không quên được những cử chỉ của nhà truyền giáo, mà còn xin được làm đồ đệ của Chúa Giêsu và dùng những năm tháng còn lại của đời em để săn sóc cho các người phong cùi khác nặng hơn em lại trung tâm người phong cùi của nhà truyền giáo.
"Vâng lời Ngài, cha xin săn sóc cho con. Vâng lời Chúa dạy, tôi phục vụ anh chị em". Đó là điều Thiên Chúa Cha qua hình ảnh người gieo giống trong Phúc âm hôm nay mong đợi nơi những đồ đệ của Chúa Giêsu Kitô, những kẻ đã lãnh hạt giống ân sủng và Lời Chúa trong cuộc đời của mình.
Câu chuyện về nhà truyền giáo vô danh và em bé phong cùi kia là một trong muôn vàn thí dụ cụ thể và cũng là một trong muôn vàn những sự kiện cụ thể để chứng minh rằng, qua bao thế hệ lời Chúa vẫn còn trổ sinh những chứng nhân của tình yêu, những hoa trái tốt đẹp trong lịch sử nhân loại cũng như trong lịch sử của mỗi người. Phải chăng Lời Chúa không trổ sinh bông trái là do chính con người là kẻ làm ngơ, thù ghét, muốn bóp chết hạt giống Lời Chúa trong tâm hồn của mình hay trong tâm hồn của anh chị em, chứ không phải Thiên Chúa ngưng không gieo giống, không ban xuống những ơn lành của Ngài, không phân phát Lời Ngài cho con người.
Thật thế, Thiên Chúa vẫn luôn tiếp tục thực hiện những công việc của Ngài để đổ tràn ân phúc và Lời Ngài xuống trên con người, nhưng chính con người từ chối không chấp nhận Ngài. Môi trường chúng ta sinh sống có thể còn nhiều thách thức, nhiều cám dỗ và nhiều trở ngại khác không cho Lời Chúa trổ sinh hoa trái được. Nhưng nếu trong những môi trường như vậy mà đồ đệ của Chúa cương quyết dấn thân sống Lời Ngài dạy, biến đổi cuộc sống của mình trước để trở nên thửa ruộng tốt cho Lời Chúa trổ sinh hoa trái, thì chắc chắn môi trường chúng ta sống sẽ được biến đổi cách tốt đẹp.
Với sức mạnh của ân sủng Lời Chúa, người Kitô hữu có thể biến cánh đồng xã hội thành đồng ruộng tốt tươi đầy bông lúa chín vàng mang lại cơm ăn áo mặc và hạnh phúc ấm no cho con người, cho anh chị em xung quanh. Nhưng nếu Lời chúa không được ăn rễ sâu vào trong tâm hồn của người Kitô hữu, có thể chính lúc đó họ đã làm cho những cánh đồng xã hội thành những đám ruộng hoang, cỏ lác mọc um tùm, bạo lực hận thù khắp nơi gây hoang mang và bất hạnh cho anh chị em.
Chúng ta là những người Kitô hữu đã lãnh nhận hạt giống Lời Chúa, cho nên mỗi người Kitô hữu chúng ta phải có trách nhiệm làm cho Lời Chúa được trổ sinh hoa trái. Bởi vậy, xin đừng ngồi than, đừng trách xã hội lịch sử con người của mình, nhưng hãy biết lợi dụng mọi biến cố, mọi ân sủng của Lời Chúa để làm cho Lời Chúa trổ sinh hoa trái tốt đẹp, biến đổi cuộc sống của mình, biến đổi cuộc sống của anh chị em và làm chứng cho tình thương của Chúa. Xin Chúa gìn giữ chúng ta trong tình thương và đức tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua kinh Tin Kính.
63. Cỏ lùng - lúa tốt(Suy niệm của Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng)
Bài Tin Mừng thuật lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu: cỏ lùng, hạt cải và men. Nghe Chúa nói ba dụ ngôn, nhưng các môn đệ lại chỉ xin Chúa giải thích một dụ ngôn cỏ lùng, và Chúa đã giải thích: người đi gieo giống tốt là Thiên Chúa, hạt giống là người ta, là con người, là con cái Chúa, thửa ruộng là thế gian, là nơi sinh sống, làm việc, phục vụ, cỏ lùng là người xấu, người dữ, mùa gặt là ngày chết hay ngày tận thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu vào kho lẫm, tức là những người tốt lành, công chính, thánh thiện thì được thưởng, còn cỏ lùng là những người xấu, người dữ thì bị tống vào hỏa ngục.
Nghe hay đọc dụ ngôn này cùng với sự giải thích của Chúa, chúng ta thấy dễ hiểu và hợp tình hợp lý. Thế gian này có người tốt người xấu, người lành người dữ sống bên nhau, sống cùng nhau là chuyện bình thường. Chẳng có nơi nào toàn là những người tốt và cũng chẳng có nơi nào toàn là những người xấu. Nhưng có một điều khác biệt: cỏ lùng, vì bản chất của nó là cỏ dại, cỏ xấu, cho nên vạn đại nó cũng không thể nào biến thành lúa tốt được. Cũng thế, cây lúa thì lúc nào nó cũng là cây lúa, chỉ có điều là nó cho nhiều hay ít hạt lúa, chứ không bao giờ biến thành cỏ lùng được.
Đối với con người thì không như vậy: bản tính con người được Chúa tạo dựng là tốt lành: "Nhân chi sơ tính bản thiện": khi sinh ra, con người vốn tốt lành, nhưng với thời gian lớn khôn, con người vẫn tốt hay trở thành xấu, nghĩa là con người tốt hay xấu là do thêm vào hay mất đi. Có người trước kia là lúa tốt, bây giờ là cỏ lùng, ngược lại, có người trước kia là cỏ lùng, bây giờ là lúa tốt. Dĩ nhiên cũng có những người luôn luôn là lúa tốt và những người lúc nào cũng là cỏ lùng, hoặc có những người khi thì là lúa tốt khi thì là cỏ lùng hoặc ngược lại. Điều quan trọng là tới khi chết, người ta đang ở trong tình trạng nào: cỏ lùng hay lúa tốt? Đó là trách nhiệm của mỗi người.
Chính vì yếu tố trách nhiệm này, vì khả năng biến đổi tốt thành xấu và xấu thành tốt nên chúng ta phải cố gắng làm giảm bớt đến mức tối đa, tức là mức thấp nhất những gì là xấu xa, tội lỗi, tức là cỏ lùng, và gia tăng đến mức tối đa, tức là mức cao nhất, nhiều nhất những gì tốt lành, thánh thiện, tức là lúa tốt. Hơn nữa, trong đời sống hằng ngày, ngoài việc cố gắng bớt cỏ lùng, thêm lúa tốt, tức là bớt tư tưởng, lời nói, việc làm xấu và gia tăng những việc phúc đức, mỗi người còn phải cố gắng làm sao để được nhắm mắt xuôi tay, kết thúc cuộc đời trong tình trạng đang là lúa tốt.
Ở đời này, thường chúng ta ít thấy công lý thắng gian tà, nhưng ở đời sau, thì tất cả mọi nợ nần đều phải trang trải, mọi bất công sẽ được san phẳng: lúa tốt, tức là người tốt, sẽ được nâng niu thu góp vào kho lẫm, tức là được thưởng công xứng đáng. Còn cỏ lùng, tức là người xấu, sẽ bị ném vào lửa để thiêu hủy. Câu chuyện cỏ lùng giữa lúa tốt quả quyết với chúng ta về sự báo oán công minh ở đời sau: người tốt sẽ được thưởng, người xấu sẽ bị phạt muôn đời. Như vậy, tốt hay xấu, được thưởng hay bị phạt là do chính mỗi người chúng ta. Vì thế khi kết thúc dụ ngôn Chúa nói: "Ai có tai thì nghe", nghĩa là Chúa muốn nhắc chúng ta rằng: chúng ta có đầu óc, có trí khôn, chúng ta biết phân biệt phải quấy, chân giả, đúng sai, tốt xấu thì đừng có sống đóng kịch hay sống bất chính, chúng ta phải biết sống đúng là con Chúa, chúng ta phải sử dụng đầu óc, trí khôn để sống theo luật Chúa. Chúng ta sống làm sao Chúa sẽ căn cứ vào đó để thưởng hay phạt chúng ta.
Tóm lại, trong cánh đồng màu mỡ là con người yếu đuối của chúng ta, lúa tốt và cỏ lùng, tức là nhân đức và tội lỗi, đức tính và tật xấu... luôn luôn chèn ép nhau, giành giật nhau. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu để loại trừ cỏ lùng, tội lỗi và tật xấu, đồng thời bảo vệ lúa tốt, nhân đức và công phúc của chúng ta. Có như thế đến mùa gặt, tức là khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, chúng ta sẽ được Chúa nhân từ âu yếm nói với chúng ta: "Hỡi đầy tớ tốt lành và trung tín, hãy vào hưởng sự vui mừng với Chúa ngươi". Xin Chúa cho chúng ta biết sống theo lời Chúa để chúng ta đều được nghe những lời đầy thân thương trên đây của Chúa.
64. Cứ để cả hai mọc lên.Nước Trời là một mầu nhiệm, Chúa Giêsu đã mạc khải và thiết lập trong lịch sử nhân loại. Qua những hình ảnh đơn sơ, bình dị, gần gũi với cuộc sống, Chúa Giêsu đã dùng nhiều dụ ngôn để giảng dạy về Nước Trời.
Chúa nhật trước với dụ ngôn “người gieo giống”, Chúa Giêsu cho thấy Nước Trời đã khai mạc. Cũng như người gieo giống đi gieo hạt trên khắp cánh đồng, Chúa Giêsu cũng gieo hạt giống Lời Chúa. Hạt giống ấy tăng trưởng trổ sinh hoa trái nơi mỗi người ra sao là tùy thái độ đón nhận của từng người ấy.
Chúa nhật hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giảng dạy về Nước Trời bằng dụ ngôn “lúa và cỏ lùng”. Như vậy, sau khi nói đến việc khai mạc Nước Trời, Người nói đến sự phát triển của Nước Trời trong lịch sử trần thế.
Chúa Giêsu đã khởi đầu công trình của Người với một nhóm nhỏ Mười Hai Tông Đồ. Sự khiêm tốn của “hạt cải bé nhỏ được gieo vào lòng đất bao la”. Sự khiêm tốn của “một nắm men bị vùi sâu vào ba đấu bột”. Điều kỳ diệu là “hạt bé hơn mọi thứ hạt giống” lại “trở thành cây cao bóng cả đến nỗi chim trời có thể đến nương náu nơi ngành nó”. Nắm men ít ỏi kia lại có khả năng làm dậy lên cả ba đấu bột chôn vùi nó. Cũng như vậy, Nước Trời sẽ vươn xa vươn rộng cho muôn dân nước đến nương nhờ. Hạt giống Nước Trời đã làm dậy lên cả thế giới bằng một tinh thần mới của Tin Mừng,biến đổi lịch sử trong tình thương và hòa bình.
Một vấn nạn luôn được đặt ra: Nếu Nước Trời đã được Chúa Giêsu thiết lập cách đây hơn 20 thế kỷ và nếu Thiên Chúa là Đấng nhân hậu giàu lòng xót thương thì tại sao cho đến nay cuộc sống con người vẫn đầy dẫy bất công, bạo lực, khổ đau, chiến tranh tương tàn, và xem ra sự dữ có chiều hướng gia tăng? Đôi khi những người xấu xa tội lỗi gian manh lại giàu có sung túc trong đời sống vật chất hơn những người lành? Vấn nạn này vẫn luôn là trăn trở khôn nguôi người Kitô hữu ở mọi thời đại! Dụ ngôn “lúa và cỏ lùng” giải thích vấn nạn ấy.
Cánh đồng được gieo toàn hạt giống tốt.Thiên Chúa đã gieo vào trần thế những con cái Nước Trời. Ban đêm kẻ thù xuất hiện. Satan tới gieo cỏ lùng. Thế là có cảnh lẫn lộn trên trần gian. Người lành kẻ dữ cùng chung nhau một mảnh đất. Đang khi hạt giống được gieo giữa ban ngày thì Satan lại lợi dụng đêm tối khi mọi người đã mất cảnh giác để gieo rắc tội lỗi. Hành động thấp hèn. “Xấu” chưa chắc đã “hèn”, nhưng “hèn” thì chắc chắn là “xấu”, bởi lẽ nhiều tay “giang hồ”, bặm trợn, vẫn rất ghét thói “ném đá dấu tay”, trong khi động cơ, phương tiện và mục đích của những hành động lén lút, luôn là bỉ ổi, xấu xa và hại người.
Thế giới này giống như cánh đồng lúa đầy cỏ lùng xen vào. Những ông thánh sống lẫn lộn với những thằng quỷ, tốt xen lẫn với xấu. Tốt như những tổ chức nhân đạo, nhân quyền, hoà bình thế giới: UNESCO, UNICEP, FAO, OLYMPIC, WORLD CUP là những tổ chức xây dựng văn hoá, giáo dục tình thương bảo vệ sức khoẻ trẻ em, phát triển lương thực thế giới, thăng tiến những tài năng, chăm lo y tế. Nhưng lại có rất nhiều những tổ chức xấu xen vào như Mafia, buôn lậu, ma tuý, vũ khí, khủng bố, trộm cướp, du đãng, buôn bán trẻ em, phim ảnh sách báo đồi truỵ… Đồ thật, hàng tốt bị xen lẫn hàng xấu, đồ giả. Người lương thiện, chân chính bị lẫn lộn với kẻ tham ô, móc ngoặc, bất lương. Những thứ cỏ lùng gai góc đó không bao giờ hết, chỉ đến mùa gặt tận thế chúng mới bị quét sạch, đốt sạch. Tận thế sẽ thiêu đốt tất cả những thứ cỏ lùng đó, những kẻ xấu, kẻ dữ đó. Còn lúa thì được gánh về, chở về kho. Những thánh nhân, những người lương thiện, công chính sẽ sáng chói trong ngày vinh quang đó, họ được rước vào nước hạnh phúc đời đời.
Thấy cỏ lùng xuất hiện với lúa, các đầy tớ đến hỏi ông chủ: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu ra vậy?”.Thấy sự dữ tràn lan trên thế giới, bao nhiêu người thắc mắc: sự dữ, sự ác bởi đâu ra? Chúng ta nhiều lần thấy gian tà thắng ngay lành, bất công thắng công chính. Kẻ ác thắng kẻ thiện, cũng thất vọng kêu trách: Sao Chúa để kẻ dữ sống lâu, mạnh khoẻ, giàu sang, may mắn, còn kẻ lành phải khổ cực trăm chiều?
Trước những thắc mắc đó, Chúa đáp: “Kẻ thù đã làm đó!” Kẻ thù là ai? Thánh kinh cho biết có hai thứ kẻ thù: kẻ thù ở trong ta và kẻ thù ở ngoài ta. Kẻ thù ở ngoài ta có những tên khác nhau: con rắn cám dỗ phỉnh gạt (St 3,2.13), con rồng, rắn xưa, quỷ, satan (Kh 12,9), con thuồng luồng Leviathan (Is 27,1), kẻ thù, kẻ chống đối (Mt 13,25; Lc 10,19; 2Cr 6,15). Những kẻ thù này ở ngoài con người, nhưng chúng xâm nhập vào con người sâu hiểm tới độ đồng hoá với bản tính nhân loại. Nhưng chúng sẽ bị “Thiên Thần Chúa từ trời xuống, tay cầm chìa khoá vực thẳm và một dây xích lớn, bắt lấy con rồng, tức là con rắn xưa cũng là ma quỷ satan xích nó… quăng vào vực thẳm, rồi đóng cửa niêm phong lại” (Kh 20, 2-3). Nhưng một mình quỷ thôi, chúng sẽ bất lực như bất lực đối với Thánh Gióp. Chỉ khi có sự tiếp tay của ta như Eva tiếp nó, nó mới thành kẻ thù trong ta: nó trở nên kẻ nội thù ghê gớm. Nó mọc lên những cỏ lùng, bụi gai, đá sỏi, quỷ dữ (Mt 13,18-22). “Vì tự lòng phát xuất ra những ý định gian tà, những tội giết người, ngoại tình, tà dâm, trộm cướp, chứng gian, vu khống” (Mt 15, 19). Khi chủ cho biết kẻ thù làm đó, thì đầy tớ xin nhổ đi, chủ sợ hại đến lúa, nên ông đáp: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”. Thái độ của chủ thật khôn ngoan, ông kiên nhẫn chờ đợi đến mùa gặt, mới nhặt cỏ lùng đốt đi.
Có thể trong tâm tưởng nhiều người lại quy gán cho Thiên Chúa trách nhiệm về tình trạng khổ đau đó chẳng khác gì câu hỏi ngày xưa: “Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng ở đâu mà ra?” Một câu hỏi không lên án nhưng chứa đựng sự nghi ngờ.
Để trả lời cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu đã lấy lại giáo huấn của sách Sáng Thế: Sự ác không đến từ Thiên Chúa. Ngài chỉ gieo hạt giống tốt lành vào mảnh đất người đời. Sự ác cũng không chỉ đến từ tâm trí con người nhưng nó đã có trước đó.Sự dữ cũng là một mầu nhiệm. Đối với Chúa Giêsu, con người là nạn nhân của sức mạnh mà Người gọi là ”Kẻ thù”, là ”Quỷ dữ” như cách diễn tả trong dụ ngôn: “Khi mọi người đang ngũ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng rồi đi mất”. Ở cội nguồn tội lỗi của con người,còn có một sức mạnh luôn tìm cách phá hoại công trình của Thiên Chúa và hành tung của nó rất bí mật. Đó là quỷ dữ lợi dụng đêm tối để gieo rắc tội lỗi rồi trốn đi.Thánh Phaolô đã nói về sự dữ trong thư Rôma: Công cuộc tạo dựng của Thiên Chúa tốt lành.Satan đã cám dỗ Adam, Eva, Nguyên Tổ sa ngã, tội lỗi sinh ra đau khổ và sự chết rồi nó như con bạch tuộc vươn vòi vào trần thế, con người nô lệ cho tội lỗi và nhận lấy án phạt là sự chết (x.Rm 1,20 -31;15,12).Ma quỷ luôn có mặt để gieo rắc sự xấu.
Thiên Chúa gieo vào thế giới hạt giống khát vọng hòa bình. Đẹp biết bao khi mọi dân tộc nắm tay nhau xây dựng một thế giới huynh đệ tươi thắm tình người. Nhưng thực tế lại đáng buồn thay! Cánh đồng hòa bình tươi xanh đã bị những cỏ dại của tham vọng, ích kỷ, ác độc làm hoen ố. Lịch sử thế giới được ghi bằng những trang buồn đau vì không lúc nào mà không có chiến tranh.
Thế giới này sẽ tươi đẹp biết bao nếu tất cả trí thông minh, tất cả tài nguyên, tất cả năng lực đều góp phần chung tay xây dựng! Nhưng thật đáng tiếc,rất nhiều trí thông minh, rất nhiều tài nguyên, rất nhiều năng lực đã tiêu tốn trong việc hủy hoại, tha hóa, nô lệ hóa con người. Đó là những hạt cỏ xấu ma quỷ lén lút gieo vào ruộng lúa tốt. Lúa tốt và cỏ lùng lẫn lộn trên cùng ruộng lúa. Cái tốt, cái xấu đan xen trong cuộc sống hàng ngày,nhất là trong tâm hồn mỗi người. Ở đó, hạt mầm sự sống và nọc độc sự chết cùng sống chung. Mỗi con người chắc chắn đều có kinh nghiệm bản thân như Thánh Phaolô đã từng kinh nghiệm “Điều lành tôi muốn làm tôi lại không làm, còn điều dữ tôi không muốn làm nhưng tôi lại cứ làm ( Rm 7,19). Con người có tự do để chọn lựa cái đúng cái sai, chọn cái tốt cái xấu. Nước Trời cũng gồm những con người có tự do, thì cũng có những người xấu do chọn lựa sai lầm. Cảm nhận được sự thật ấy trong tâm hồn mình để chúng ta biết khoan dung trong cách nhìn về người khác. Sự khoan dung không đồng nghĩa với đầu hàng cái ác nhưng phát xuất từ niềm tin vững chắc vào sự tất thắng của Nước Trời: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi”. Cho dù cỏ lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong một thời gian dài, nhưng mùa gặt đến, cỏ lùng sẽ bị gom lại và đốt đi, còn lúa tốt được cất vào kho lẫm.
Cỏ lùng chẳng bao giờ thành lúa tốt được,nhưng người xấu có thể hoán cải để nên người tốt.Thiên Chúa ghét tội lỗi nhưng lại yêu mến tội nhân vì Người chờ nơi họ lòng thống hối để được thứ tha (x.Rm 2,4). Chính vì thế mà Thiên Chúa kiên tâm chờ đợi. Chờ đợi vì Thiên Chúa tin vào sự hoán cải của con người. Chờ đợi vì Thiên Chúa tôn trọng tự do lựa chọn của con người. Chờ đợi vì Thiên Chúa nuôi một niềm hy vọng lớn lao.Thiên Chúa vẫn luôn nhẫn nại đợi chờ cho đến ngày tận thế “ cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt”.
Cỏ lùng và lúa tốt nằm ở trong tim con người. Mỗi người đong đưa giữa cỏ lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa Thiên Thần và Satan.Tự do chọn lựa là quyền mỗi người.Thiên Chúa vẫn chấp nhận cỏ lùng trong con người. Thiên Chúa nhẫn nại đợi chờ con người thanh luyện dần dần và hy vọng mọi sự trong họ sẽ thành lúa tốt.
Lạy Chúa, xin cho con nhẫn nại và can đảm cùng đi với Chúa và với tha nhân trên những nẻo đường ghập ghềnh cuộc đời, trong thác dốc tâm hồn với tất cả niềm tin và hy vọng. Amen.
65. Quyền năng Thiên ChúaNgay từ lúc tạo dựng vũ trụ, Thiên Chúa đã dùng quyền năng của Người mà làm nên mọi sự. Trong sự quan phòng của Thiên Chúa cũng vậy, Người đã dùng quyền năng của mình mà làm cho muôn loài muôn vật được phát triển. Cho dù con người có nhìn nhận sự hiện diện cũng như quyền năng của Thiên Chúa hay không thì Thiên Chúa vẫn có đó và quyền năng của Người vẫn bao trùm trên mọi loài thụ tạo.
Trong bài Tin mừng chúng ta được mời gọi suy niệm hôm nay, Chúa Giêsu đã kể ba dụ ngôn để cho thấy quyền năng thật sự của Thiên Chúa trên mọi loài. Tuy nhiên, quyền năng Thiên Chúa là để thực thi tình yêu của Người trên muôn loài, để tha thứ và để mời gọi trở về chứ không phải là để đánh phạt hay tiêu diệt.
Trong ba dụ ngôn, chúng ta thấy nổi lên tư tưởng chủ đạo đó là: Quyền năng của Thiên Chúa tuy ẩn tàng khó thấy nhưng mạnh mẽ như hạt cải, như nắm men đã làm cho cả khối bột dậy men, đã sinh trưởng thành những cây cải thật to... nhưng quyền năng ấy lại được thể hiện trong thầm lặng trong đợi chờ như người chủ đợi chờ ngày thu hoạch, đợi chờ ngày có sự phân biệt rõ ràng giữa lúa và cỏ lùng để không làm hại lúa cũng như chờ cỏ lùng có thể biến đổi để trở thành lúa. Ông chủ ruộng vẫn biết nếu để cỏ lùng trong ruộng lúa của mình có thể nó làm hại cho lúa, làm cho lúa có thể khó phát triển. Ông biết rằng mình có đủ sức mạnh để làm cho ruộng lúa của ông sạch bon cỏ lùng nhưng vì lòng ưu ái ông dành cho lúa, lòng nhân từ ông dành cho cỏ lùng nên ông chờ cho đến cơ hội cuối cùng.
Thiên Chúa là chủ ruộng đầy lòng nhân từ, vẫn biết rằng mảnh đất ven đường, mảnh đất sỏi đá, mảnh đất gai góc không thể nào làm cho hạt giống phát triển nhưng chủ ruộng là Thiên Chúa vẫn gieo Lời của Người vào tâm hồn của tất cả mọi người, Người không chọn lựa cũng không kỳ thị một ai. Bài tin mừng hôm nay cũng thế, vẫn biết rằng cỏ lùng khó có thể biến đổi trở thành lúa thế mà chủ ruộng này vẫn kiên trì chờ đợi, cho cơ hội đến phút cuối cùng... Thiên Chúa cũng đối xử như thế đối với những người tội lỗi.
Nhìn vào lịch sử dân Israel chúng ta có thể dễ dàng thấy được lòng nhân từ của Thiên Chúa được biểu lộ. Bốn chữ "Tội - Phạt - Hối - Cứu" vẫn luôn đồng hành với dân Israel. Thiên Chúa dùng quyền năng của Người để biểu lộ tình yêu, để thông chia tình yêu, nhưng khi dân từ chối tình yêu này thì họ đã đi vào con đường lầm lạc, họ tự nhận lấy án phạt do chính họ mang đến. Nhưng khi họ quay trở lại với Chúa thì Người vẫn không từ chối họ, cho họ được trở lại làm con cái Chúa. Quả là Thiên Chúa vẫn một lòng xót thương.
Suy niệm bài tin mừng hôm nay xin Chúa cho chúng con nhận biết được quyền năng của Thiên Chúa vẫn luôn ấp ủ chúng con, hướng dẫn và làm cho cuộc đời chúng con nên tươi sáng, xin Chúa cũng cho chúng con luôn biết quy hướng về Chúa để cái đổi đời sống và luôn chạy về trong vòng tay đầy tình thương của Chúa.
66. Không muộn.Mục sư Martin Luther King, người đấu tranh giành tự do cho nô lệ da đen tại Hoa Kỳ bằng phương pháp bất bạo động đã kể lại câu chuyện như sau:
Chúng tôi đã có dịp viếng thăm bang Kerela ở cực Nam Ấn Độ. Một buổi chiều cuối tuần, chúng tôi đến bãi biển Cap-Comorin, thường được gọi là “nơi tận cùng của thế giới”, vì đây là mũi đất cuối cùng của lục địa Ấn Độ tiếp giáp Ấn Độ Dương.
Trước mắt chúng tôi là đại dương mênh mông, với các đợt sóng nhấp nhô. Nơi đây được gọi là điểm hẹn của ba biển cả: Ấn Độ Dương, biển Ả Rập và vịnh Bengal. Ngồi trên tảng đá nhô ra trên mặt nước, chúng tôi cảm thấy mình bị cuốn hút vào biển cả mênh mông. Trong khi các đợt sóng dồn dập vào mỏm đá, tạo nên một bản nhạc nhịp nhàng, thì về phía tây, chúng tôi nhìn thấy mặt trời đỏ chói đang dần dần đi vào biển cả. Khi mặt trời gần khuất, vợ tôi đánh động tôi và nói: “Xem kìa, Martin, thật là tuyệt vời, phải không?” Tôi đưa mắt nhìn chung quanh và kìa mặt trăng đang từ từ lên khỏi lòng biển trong khi mặt trời chậm chạp đi xuống biển sâu. Khi mặt trời lặn, bóng tối bao trùm mặt đất, nhưng từ phía đông, mặt trăng mọc lên, rực rỡ, chói sáng.
Khi ánh sáng mặt trời tắt dần và dìm chúng ta vào trong bóng tối dày đặc, có thể ví như thời điểm của cái ác và sự dữ lộng hành, biến chúng ta thành nạn nhân của thế lực đen tối. Nhưng hãy nhìn về phía đông, chúng ta sẽ thấy một ánh sáng rực rỡ huy hoàng ngay trong đêm tối. Và đêm đen lại sáng tỏ như ban ngày. Đó là lúc điều thiện và cái tốt đang vươn lên mạnh mẽ. Nếu đã có ánh sáng ban ngày hướng dẫn chúng ta lúc thuận buồm xuôi gió, thì cũng có ánh sáng ban đêm dẫn đưa chúng ta khi bão tố phong ba. Cả hai phải cùng tồn tại để đồng hành với chúng ta đến với nguồn sáng vĩnh cửu là Thiên Chúa.
Đức Giêsu, trong bài Tin mừng hôm nay đã khẳng định lập trường của Thiên Chúa qua dụ ngôn cỏ lùng và lúa tốt. Đầy tớ muốn nhổ cỏ lùng đi, nhưng ông chủ lại bảo: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”. Kể từ khi nguyên tổ nuốt lấy trái cấm thì sự dữ và cái ác như con bạch tuộc vươn vòi đến mọi mặt của cuộc sống con người. Nó dai dẳng, ngoan cố, lì lợm, không dễ dàng buông tha nếu chúng ta không chống cự lại một cách mãnh liệt, dứt khoát. Chẳng thế mà Kinh thánh đã dùng biểu tượng con rắn để mô tả hành động xảo trá của sự dữ luôn gieo rắc bất hoà trong bản hoà tấu nhịp nhàng của đời sống con người.
Trong dụ ngôn cỏ lùng, Đức Giêsu khẳng định về sự xuất hiện của cỏ lùng là do kẻ thù đã gieo chúng vào ruộng lúa.
Cho dù kẻ thù đó là Satan hay bởi chính sự lạm dụng tự do của con người, thì cỏ lùng luôn mang đến tai hoạ và chết chóc.
Cho dù cỏ lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong một thời gian, nhưng mùa gặt đến, nó sẽ bị gom lại và đốt đi. Còn lúa tốt lại được cất vào kho lẫm.
Cho dù cứ để cỏ lùng và lúa tốt cùng lớn lên cho đến mùa gặt, nhưng không phải là để dung túng cho cái ác và để sự dữ lộng hành.
Thiên Chúa có chương trình hành động của Người: Trong hành trình của mỗi con người, vẫn có cỏ lùng mọc chung với lúa tốt, vẫn có cái ác sống chung với cái thiện, vẫn có bóng tối chen lẫn cùng ánh sáng. Đó là cuộc chiến đấu trường kỳ giữa sự lành và sự dữ. Trong lòng người tín hữu rễ cỏ lùng và lúa tốt vẫn đan xen lẫn nhau. Thánh Phaolô đã diễn tả chân lý ấy khi viết: “Điều tôi muốn, thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi cứ làm”. Người tín hữu hay bị cám dỗ ở trong tình trạng chưa là tội nhân mà cũng chưa muốn tìm về thánh thiện.
Khi chiến đấu chống lại sự dữ, chúng ta không chiến đấu đơn độc, có Chúa cùng chiến đấu với chúng ta, như một người Cha đầy yêu thương. Nhưng người không can thiệp để tiêu diệt sự dữ một cách vũ bão, vì Người đã ban cho chúng ta sự tự do, và bởi chúng ta là những con người có trách nhiệm. Sự dữ nào cũng có phần cộng tác của con người, tội lỗi nào cũng mang dấu tay của những kẻ đồng loã. Evà đã chẳng phạm tội nếu bà đừng đưa tay ra hái trái cấm. Để cứu lấy con người luôn luôn sa ngã, Thiên Chúa đã phải nhẫn nại, chờ đợi sự hoán cải tuy rất chậm chạp của họ.
Thiên Chúa yêu thương con người, và không hề quên sót một ai, cho dù họ là những tội nhân:
Nếu Thiên Chúa tỏ ra chậm chạp trong việc chống lại tội lỗi, là để chúng ta có thời gian mà sám hối canh tân.
Nếu chúng ta yếu đuối lầm lỗi, thì Người sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để can đảm trỗi dậy sau những lần vấp ngã.
Nếu phải bước đi trong bóng đêm tăm tối vì mất niềm hy vọng, thì Người sẽ là ánh sáng dẫn đường để chúng ta đến với niềm tin.
Thiên Chúa khinh ghét tội lỗi nhưng lại yêu mến tội nhân, vì Nười chờ đợi nơi họ lòng thống hối để được Người thứ tha. Thiên Chúa khoan dung, độ lượng không phải để dung túng cho các tội nhân, nhưng là để cho họ thời gian thức tỉnh mà quay trở về.
Chúa đã bao dung nhẫn nại với chúng ta. Lẽ nào chúng ta lại thiếu nhân hậu khoan dung với kẻ tội lỗi? Chúa đã yêu thương chúng ta, lẽ nào chúng ta không dùng tình yêu của Người mà hoán cải anh em? Lòng tương xót Chúa muốn kéo chúng ta vào quê hương vĩnh cửu. Nhưng không phải là một cuộc hành trình đơn độc. Trái lại, phải là một ngày hội thắm đẫm tình yêu, đầy ắp tiếng cười.
67. Sức mạnh ẩn tàngAnh chị em thân mến,
Hôm nay, tôi muốn nói về cây cỏ lùng trong cánh đồng lúa tại Việt Nam chúng ta. Hai mươi năm nay, ai là nông dân, và có làm lúa ngắn ngày, chắc hẳn sẽ biết cây cỏ lùn khá rõ. Trước năm 1975, nói tới cỏ lùng, người công giáo hầu như chỉ biết cỏ lùng qua bài dụ ngôn trong Phúc âm mà thôi. Thực tế, người ta không biết cây cỏ lùng ra sao cả. Như trên đã nói, chỉ sau năm 75, khi làm lúa ngắn ngày, người ta mới biết cỏ lùng là gì. Đặc điểm của cỏ lùng chính là vì nó rất giống cây lúa - chỉ khác là nó xanh đen, mướt hơn, và lá dài hơn. Chỉ khi cây lúa đã già, sắp trổ bông, người ta mới phân biệt được cỏ lùng và lúa. Chúng ta cũng không biết cây cỏ lùng trong ruộng lúa ở Việt Nam hôm nay, có phải là cây cỏ lùng thời Chúa Giêsu không? Dầu sao xem ra, cỏ lùng này cũng có những đặc điểm khá giống những gì Chúa Giêsu muốn nói. Bài Tin Mừng hôm nay kể lại dụ ngôn kẻ thù đã gieo cỏ lùng vào ruộng lúa của ông chủ.... Kính mời anh chị em cùng suy niệm.
a/. Chúng ta thử nghe lại cách giải thích của Chúa Giêsu về dụ ngôn cỏ lùng gieo trong ruộng: Chúa nói: hạt giống tốt là con cái Nước Trời - Người gieo giống chính là Con Người (Chúa Giêsu) - ruộng là thế gian - cỏ lùng là con cái ác thần - kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ - mùa gặt là ngày tận thế - thợ gặt là các thiên thần.
Chúa nói tiếp: Khi đến mùa gặt, sẽ không gặt lúa trước, nhưng ông chủ bảo thợ gặt lo nhổ cỏ lùng trước, rồi đốt đi. Hình ảnh Nước Trời ngày tận thế cũng vậy, Chúa sẽ sai thiên thần tập trung mọi kẻ xấu tống ra khỏi Nước Trời, cho họ vào lò lửa... còn kẻ lành sẽ được vinh quang trong Nước Trời...
b/. Có hai điều rút ra từ bài học Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay:
* Hình ảnh Nước Trời: được ví như hạt giống tốt được gieo trong ruộng là tâm hồn chúng ta. Hạt giống lúc đầu rất bé nhỏ âm thầm, như hình ảnh hạt cải, chỉ bé xíu thôi; nhưng hạt giống Nước Trời có sức mạnh vô biên, có thể sinh hoa kết quả.... Hình ảnh của một viên men, chỉ có 28grs, có thể làm cho một thúng bột độ 7 kg 500, đều dậy men... cũng chính là hình ảnh nói lên sức mạnh Nước Trời. Dỉ nhiên Nước Trời không phải là hạt giống, cũng không phải là viên men; đó chỉ là hình ảnh tượng trưng mà thôi...
Hình ảnh Nước Trời: ta thử nhìn vào lịch sử Kitô giáo, lúc đầu vào thời Giáo hội sơ khai, chỉ là một nhóm nhỏ gồm 12 tông đồ, một số môn đệ và ít người tin Chúa. Ngay thời đó, Giáo hội bị bắt bớ đủ điều. Rồi trải qua 20 thế kỷ, hầu như không lúc nào Giáo Hội không bị bắt bớ, có lúc hầu như người ta tưởng sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn. Vậy mà ngày nay trên thế giới, có lối 1 tỷ người Kitô hữu. Hầu như cứ 8 người thì có một người tin vào Thiên Chúa. Chúng ta không nói đến sức mạnh của tổ chức xã hội Kitô giáo, nhưng là nói đến sức mạnh của Hạt giống Lời Chúa, là ân sủng Chúa. Sức mạnh này có giá trị vô biên, mạnh hơn cả sự chết...
* Chúa muốn con người cộng tác vào việc phát triển Hạt giống Nước Trời: Hạt giống Nước Trời tuy có sức mạnh vô biên, nhưng hạt giống đó phải được gieo trên đất tốt. Hạt giống được gieo trong bụi gai, bên vệ đường sẽ không sinh hoa kết trái được. Viên men muốn làm cho thúng bột dậy lên, phải được người đàn bà trộn trong bột. Hạt cải muốn thành cây, phải được con người gieo trồng cẩn thận, và phải được chăm sóc chu đáo....
Qua lịch sử của Hội thánh, các thánh hiển tu, cũng như các vị tử đạo, họ là những con người đã hết lòng vì Nước Trời. Chính vì thế, họ cộng tác hết sức chặt chẻ để mong cho Hạt giống Nước Trời lớn lên; họ luôn tỉnh thức cầu nguyện, lấy Lời Chúa và Thánh Thể làm sức sống. Họ cũng là nhân chứng của Tin mừng, luôn xây đắp yêu thương và tha thứ...
c/. Gợi ý sống và chia sẻ: Qua những điều suy niệm kể trên, ta thấy được sức mạnh vô biên của Hạt giống Lời Chúa, vậy ta có sẵn sàng cộng tác vào việc xây dựng Nước Trời bằng cách như Chúa mong muốn không?
68. Sự nhẫn nại thật sự – Lm. Cantalamessa.Cha Capuchin Raniero Cantalamessa, người giảng Phủ Giáo Hoàng đã giải thích về dụ ngôn cỏ lùng và hột giống tốt.
* * *
Hột giống và cỏ lùng
Nước Trời có thể sánh với một người đã gieo giống tốt trong ruộng mình; nước Trời giống như một hột cải; nước trời giống như chất men. Ba câu đầu này của những dụ ngôn đủ cho chúng ta hiểu rằng Chúa Giêsu đang nói với chúng ta về một nước "Trời", nhưng nước đó được tìm thấy "trên mặt đất."
Thật vậy, chỉ trên mặt đất mới có một chỗ cho cỏ lùng và sự mọc lên, chỉ trên mặt đất mới có bột cần chất men. Trong nước cuối cùng, không có cái gì trong tất cả những thứ đó, nhưng duy nhất chỉ có Chúa, đấng sẽ là tất cả trong tất cả mọi người. Dụ ngôn hột cải biến thành một cây chỉ rõ sự lớn lên của nước Chúa trong lịch sử.
Dụ ngôn chất men cũng chỉ sự lớn lên của nước Chúa, nhưng không phải một sự lớn lên trong sự trải rộng cho bằng trong sự hùng mạnh; nó chỉ sức mạnh biến đổi Người có sức mạnh đó có thể đổi mới mọi sự. Hai dụ ngôn sau cùng này được các môn đệ hiểu dễ dàng. Nhưng dụ ngôn thứ nhất không được hiểu dễ dàng như thế đó là dụ ngôn cỏ lùng.
Sau khi bỏ những đám đông, và khi vào đến nhà, các môn đệ hỏi Chúa Giêsu về sự đó: "Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe".. Chúa Giêsu đã giải nghĩa dụ ngôn. Người nói Người là kẻ gieo giống, hột giống tốt là con cái nước trời, những cỏ lùng là những con cái kẻ dữ, và đồng ruộng là thế gian và mùa gặt là ngày tận thế.
Đồng ruộng là thế gian. Trong thời cổ Kitô giáo, các người Donatists đã giải quyết vấn đề một cách đơn giản và nói rằng Giáo Hội là tất cả những kẻ lành, và thế gian thì đầy dẩy những con cái kẻ dữ, không có hy vọng gì được cứu độ. Nhưng tư tưởng của Thánh Augustinô trổi bật hơn, tư tưởng đó là tư tưởng về Giáo Hội phổ quát.
Chính Giáo Hội là một cánh đồng, trong đó những hột giống và những cỏ lùng, những kẻ tốt và những người xấu, đều mọc lên chung, là một nơi có chỗ để mọc, để được cải thiện và hơn hết để bắt chước gương nhẫn nại của Chúa. "Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian này hoặc là để được cải thiện hay là nhờ họ mà những kẻ lành có thể luyện tập đức nhẫn nại" (Th.Augustine).
Bài đọc thứ nhất, trích từ Sách Khôn Ngoan, cũng nói về sự nhẫn nại của Chúa, với thánh thi ca ngợi sức mạnh của Chúa: "Nhưng dầu Chúa là chủ tể sức mạnh, Chúa xét xử nhân hậu, và Chúa cai trị chúng con với nhiều khoan dung,... Và Chúa đã dạy dân Chúa, bằng những việc làm này, là những kẻ công chính phải ở hiền lành, và Chúa ban cho con cái Chúa điều kiện tốt để hy vọng Chúa cho phép sám hối vì tôi lỗi của họ."
Hơn nữa, sự nhẫn nại của Chúa, không phải là một sự nhẫn nại đơn giản, nghĩa là chờ tới Ngày Phán Xét và lúc đó phạt theo thoả thích. Đó là sự nhẫn nhục, lòng thương xót và ý muốn cứu vớt. Do đó, trong Nước Chúa, không có chỗ cho những tôi tớ không biết nhẫn nại, cho những người không làm gì hơn là kêu xin Chúa phạt và thỉnh thoảng chỉ cho Chúa con người Chúa phải đánh.
Một ngày kia Chúa Giêsu quở trách hai môn đệ của Người muốn lửa mưa từ trời xuống trên những kẻ đã không tiếp rước Người (Lc 9:55). Có lẽ cũng phải quở trách như vậy đến một số người quá sốt sắng đòi công lý, hình phạt và báo oán những kẻ giữ cỏ lùng của thế gian.
Sự nhẫn nại của ông chủ ruộng cũng được chỉ như một gương mẫu cho chúng ta. Chúng ta phải chờ mùa gặt, nhưng không phải như những đầy tớ khó kiềm hảm, giữ chặt cái liềm, dường như nóng lòng thấy gương mặt của những kẻ dữ trong Ngày Phán xét. Ngược lại, chúng ta phải chờ như những người coi ý muốn của Chúa là của mình, là "tất cả mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý " (1 Tim. 2:4).
Do đó, một lời kêu gọi sống khiêm tốn và nhân hậu, là điều được gặt hái từ dụ ngôn hột giống và cỏ lùng. Chỉ có một đồng ruộng đúng đắn và cần thiết để nhổ ngay cỏ lùng, đó là từ chính lòng của mình!
69. Nước Trời được xây dựng trên lòng kiên nhẫnTiếp theo dụ ngôn người gieo giống, Chúa nhật hôm nay chúng ta được tiếp tục suy niệm các dụ ngôn về Nước Trời. Chúng ta cùng nhau dừng lại nơi dụ ngôn lúa và cỏ lùng. Ngày nay, người ta muốn diệt cỏ thì rất dễ dàng. Chỉ cần một bình xịt thì không bao lâu cỏ mà ta muốn diệt sẽ chết hết. Ngày xưa và nhất là nơi vùng đất Do thái không được như thế. Do đó, khi phát hiện trong ruộng có nhiều cỏ lùng người đầy tớ đã tức tốc chạy báo cho ông chủ. Đồng thời, anh cũng xin chủ cho mình ra ruộng nhổ và gom đi những cỏ lùng đó. Thế nhưng, ông chủ với thái độ bình thản và kiên nhẫn trả lời: "Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi." (Mt 13, 29 - 30)
Thiên Chúa của chúng ta là Đấng từ bi và hay thương xót, chậm bất bình và rất mực khoan dung (Tv 103, 8 ). Người không muốn một ai trong chúng ta phải hư mất. Chúa Giêsu đã nói: "Ta không đến để kêu gọi người công chính nhưng kêu gọi người tội lỗi" ( Mt 9, 13 ). Thiên Chúa không dung túng cho tội lỗi nhưng Người rất thông cảm cho sự yếu đuối và mỏng dòn của con người.
Chúng ta nhớ thời Cựu ước, dân Do thái không biết bao nhiêu lần bội nghĩa thất trung nhưng Thiên Chúa vẫn không bỏ rơi họ. Những Tông đồ đầu tiên được Chúa Giêsu kêu gọi cũng là những người thất học, thậm chí có người tội lỗi công khai. Dù vậy, chính những người đó lại là nền tảng để xây dựng Giáo hội. Đúng như lời của một ai đã nói: "Không thánh nhân nào mà không có một quá khứ tội lỗi. Cũng như không có một tội nhân nào mà không có một tương lai rực sáng".
Có lẽ nhiều lúc chúng ta tự hỏi tại sao còn nhiều kẻ ác vẫn còn sống thoải mái. Thậm chí họ còn làm hại nhiều người lành nữa. Trời đất sao tiêu diệt những hạng người đó cho xong. Suy niệm dụ ngôn hôm nay chắc phần nào chúng ta sẽ tìm được câu trả lời. Thiên Chúa không bao giờ muốn ai trong chúng ta bị hư mất. Hãy cám ơn Chúa vì biết đâu có lúc chính ta lại là những cỏ lùng. Thiên Chúa vẫn luôn kiên nhẫn trông chờ chúng ta có thể trở thành cây lúa tốt.
70. Hiểu biết và kiên nhẫn – Lm FX. Vũ Phan Long1.- Ngữ cảnh
Câu dẫn nhập ngắn (c. 24a) liên kết dụ ngôn Cỏ lùng (13,24b-30) với hai dụ ngôn tiếp theo (cc. 31a.33a). Chủ đề “gieo giống” cũng là chủ đề của dụ ngôn trước; các từ móc là “gieo” (speirô), “giống” (sperma) và “ruộng” (agros).
Hai dụ ngôn ngắn, Hạt cải và Men (cc. 31-33), đưa chúng ta tới với diễn từ về các dụ ngôn Đức Giêsu giảng cho công chúng. Dụ ngôn Hạt cải, với một câu mở tương tự 13,24, được liên kết với dụ ngôn trước bằng những từ móc “con người” (anthrôpos), “gieo” (speirô), “ruộng” (agros) và “giống” (sperma). Dụ ngôn Men có nhiều điểm khác biệt hơn. Hai dụ ngôn này có bố cục song song trong phần thứ nhất, còn kết luận thì khác nhau.
Các câu 34-35 đưa tới một kết luận cho bài Diễn từ công cộng. Tác giả Mt đưa độc giả trở lại với cc. 2-3 và cc. 10.13. Câu 35b tương ứng với Tv 78,2 LXX, vì có số phức en parabolais (“Mở miệng ra, tôi sẽ kể các dụ ngôn); còn c. 35c không tương ứng với một bản văn Kinh Thánh nào cả và cũng không thuộc ngôn ngữ Mt.
Với c. 36a, chúng ta được đưa trở lại với Mt 13,1-2: thể văn đóng khung. Câu hỏi của các môn đệ kèm theo câu trả lời của Đức Giêsu được đối lại ở c. 51, với câu hỏi của Đức Giêsu và câu trả lời của các môn đệ.
2.- Bố cục
Nếu xác định cấu trúc theo kiểu quen thuộc của Mt, chúng ta có thể cho rằng đoạn văn đọc hôm nay có ba phần A, B và C, với một câu mở và một câu kết như sau:
Mở (13,24a)
A. Các dụ ngôn:
(1) Dụ ngôn 1: “Cỏ lùng” (13,24b-30):
a) Trình bày sự việc (cc. 24b-26),
b) Mẩu đối thoại giữa chủ nhà và các đầy tớ (cc. 27-30);
(2) Dụ ngôn 2: “Hạt cải” (13,31-32),
(3) Dụ ngôn 3: “Men” (13,33);
B. Lý do nói bằng Dụ ngôn (13,34-35);
C. Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (13,36-42; c. 36 là câu dẫn nhập):
a) Giải thích bài dụ ngôn từng từ một (cc. 37-39),
b) “Bài khải huyền nhỏ” (cc. 40-43);
Kết (13,43).
3.- Vài điểm chú giải
- Cỏ lùng (zizania, 25): Đây là một loại cỏ ăn bám, độc hại. Khắp vùng Trung Đông đầy loại cỏ này. Nó bị coi là một dạng thoái hóa, biến chất, của lúa mì. Trong thân nó, có một thứ nấm thường tiết ra một chất độc.
- Hạt cải (31): Tiếng Hy Lạp là kokkos sinapeôs. Cây sinapi (ta tạm dịch là “cây cải”) là một loại cây rau thông dụng bên Paléttina, có thể cao tới ba hoặc bốn thước, dạng mộc với các cành tỏa rộng. Lá của nó có thể làm rau. Hạt của nó không phải là nhỏ nhất trong các loại hạt (đường kính khoảng 1mm), nhưng nhỏ nhất trong các loại hạt được người ta gieo trồng, được dùng làm mù-tạc, thuốc và thức ăn cho chim. Tục ngữ Do Thái dùng hạt này mà chỉ những gì nhỏ nhất. Sách Mishna coi cây cải đen (brassica nigra) là loại cây trồng ngoài cánh đồng. Nhưng tại Paléttina và nhiều nơi khác, người ta trồng trong vườn nhà.
- Nó trở thành cây to (32): Trong Cựu Ước, cây cho đàn chim trú ngụ là một hình ảnh quen thuộc để diễn tả một vương quốc hùng mạnh đảm bảo che chở các thần dân (x. Ed 17,23; 31,6; Đn 4,9; 11,18). Trong nền văn chương khải huyền, kinh sư hoặc targum, “chim” tượng trưng các dân ngoại đang kéo đến thật đông. Ở đây, Mt nêu bật đặc tính cánh chung của dụ ngôn khi phóng đại kích thước của cây rau thành “một cây to”.
- chim trời tới làm tổ trên cành (32): Chi tiết này không phải là không thể xảy ra, bởi vì chim chóc thích ăn hạt cải.
- vùi vào (33): dịch sát là “giấu trong” (enekrypsen). Động từ này đi với văn cảnh (x. cc. 35.44)
- ba thúng bột (33): “Thúng” là từ được chọn để dịch từ saton Hy Lạp. Saton là một đơn vị đo lường ngũ cốc và bột, tương đương với 13-15 lít. Đây là một lượng bột lớn, khi đã dậy men thì có thể làm ra bánh cho khoảng 150 người ăn. Mt nhấn mạnh đến tính hữu hiệu của men.
- công bố (35): Động từ “công bố”, ereugomai, hiếm khi được dùng. Nghĩa chữ là “mạc khải”, nhưng cũng có thể là “gây ồn ào”, “thốt ra”, “diễn tả”.
- các gương mù gương xấu (40): Trong Kinh Thánh, skandala nhắm đến những sự vật chứ không nhắm đến những con người (x. Mt 18,6-7). Đây là những điều làm cho người khác “vấp”, nghĩa là không đi vững vàng trong đường lối Thiên Chúa.
4.- Ý nghĩa của bản văn
Nhìn vào cuộc sống, ta thấy Thiên Chúa ở trong tình trạng ẩn mình, Ngài không can thiệp cách rõ ràng hiển nhiên. Người ta có thể sống không cần và còn chống lại Ngài mà dường như chẳng phải chịu hậu quả gì. Ngài biến mất hoàn toàn đàng sau các thế lực và các quyền hành đang thống trị sân khấu thế giới và đang can thiệp vào trong đời sống chúng ta cách quyết liệt. Tất cả tình trạng này vẫn là một chướng kỳ khiến con người khó mà coi trọng Thiên Chúa và tin cậy nơi Ngài. Điều này cũng đúng cho bản thân và công trình của Đức Giêsu, đúng cho cả cộng đoàn các tín hữu là Hội Thánh. Do bản tính, chúng ta hướng về sự to lớn, sức mạnh, sự hào nhoáng, sự hiển nhiên, sự cao cả, chứ chúng ta không nghiêng về sự chờ đợi, sự kiên trì nhẫn nại. Các giáo huấn của Đức Giêsu hôm nay giúp chúng ta suy nghĩ lại cách suy tưởng và xử sự của chúng ta.
Đức Giêsu đến không như một nhà chiến thắng oai hùng, có sức thuyết phục và thống trị mọi người. Con đường Người theo và công trình của Người gây nhiều mệt nhọc. Cái chết của Người trong tình trạng bất lực và bị bỏ rơi dường như cung cấp một dấu chỉ rõ ràng cho thấy Người không đáng giá gì và ta không thể tin cậy nơi Người.
Đức Giêsu biết hoàn cảnh khó chịu này, nhưng Người không thay đổi cách xử sự: Người là và vẫn là Ngôi Lời Thiên Chúa đã làm người (x. Ga 1,14), Người đã đi vào trong tình trạng lệ thuộc, yếu đuối và mỏng dòn của cuộc sống con người. Người vẫn là Người Tôi Tớ của Thiên Chúa, không gây ồn ào, không tỏ ra hào nhoáng (x. Mt 12,15-21).
* Dụ ngôn 1: “Cỏ lùng” (24-30)
Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng muốn giúp chúng ta hiểu đúng đắn hoàn cảnh này và ngăn cản chúng ta rút ra những kết luận vội vã. Chúng ta không được chỉ nhìn vào ngày hôm nay, và khép mình lại trong khoảnh khắc hiện tại. Dụ ngôn Cỏ lùng có mục đích ấy.
Dụ ngôn Cỏ lùng là một tấn kịch có hai cảnh. Cảnh thứ nhất diễn ra hai nhân vật và hành động đối lập: Trên cùng một mảnh đất, ông chủ và kẻ thù đã gieo hai loại giống khác nhau, lúa tốt và cỏ lùng là loại cỏ ăn hại. Cảnh thứ hai mở ra với sự can thiệp của các đầy tớ: Họ hỏi một câu hỏi thừa là chẳng lẽ ông chủ lại không gieo giống tốt, mà như vậy thì do đâu có cỏ lùng. Câu hỏi không cần thiết, nhất là bởi vì họ không hỏi vì sao có quá nhiều cỏ lùng như thế. Có ai lại ngạc nhiên khi thấy trong một thửa ruộng xuất hiện thứ cỏ không thể tránh được?
Câu trả lời của ông chủ thật đáng ngạc nhiên. Ông biết rõ ràng là kẻ thù đã làm điều đó. Tuy nhiên, có kẻ thù nào lại có ý tưởng đó và lại có đủ hạt giống cỏ lùng mà gieo ngay trong đêm như thế! Nếu họ lén lút gặt lúa chín hoặc đốt cánh đồng, thì còn dễ hiểu hơn. Đàng khác, gợi ý của các đầy tớ là nhổ cỏ lùng cũng dễ hiểu, vì người ta vẫn làm như thế. Vậy mà ông chủ lại không đồng ý, ông bảo: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt” (c. 30). Như thế, bài dụ ngôn không muốn mô tả cách làm ruộng thông thường.
Mọi chuyện trở nên rõ ràng khi đến cuối. Các thợ gặt, chứ không phải là các đầy tớ đã đến hỏi, trước tiên sẽ thu gom cỏ lùng, bó thành bó mà đốt đi. Thông thường người ta làm cách khác: cỏ lùng chưa được nhổ đi sẽ bị thợ gặt quẳng trên đất, sau đó được thu gom lại cho gà ăn hoặc để đốt đi.
* Dụ ngôn 2: “Hạt cải” (31-32)
Bằng dụ ngôn tiếp theo, Đức Giêsu mời độc giả quan tâm đến sự tương phản giữa hạt cải lúc đầu và cây to ở hồi kết thúc. Hạt cải là một thứ bé nhỏ và không đáng ai để ý, nhưng sẽ không cứ ở trong tình trạng nhỏ bé mãi; nó sẽ phát triển nhiều và mọi người phải nhìn nhận nó. Một chi tiết lạ: người nọ gieo “(chỉ) một” hạt cải trong ruộng/cánh đồng. Hẳn chúng ta nhớ lại bài dụ ngôn trước (13,24), nhưng ở đây rõ ràng không phải là vấn đề gieo và gặt, mà là vấn đề đặc tính của cây cải mà Đức Giêsu muốn vận dụng để giới thiệu Nước Trời.
Chuyện xảy ra cho Nước Trời cũng như vậy: khởi đầu trong tình trạng bé nhỏ, khiêm tốn; nhưng kết cuộc sẽ là một kết quả đầy sức thuyết phục. Dụ ngôn này là một lời “loan báo” đầy sức an ủi và khích lệ cho những ai chưa thấy các nỗi niềm chờ mong thiên sai được thể hiện nơi công trình của Đức Kitô.
* Dụ ngôn 3: “Men” (33)
Dụ ngôn về men lấy lại bài học của dụ ngôn trên. Hình ảnh “men” lấy từ nhà bếp. Bà nội trợ có thể mua men hoặc tự làm lấy. Đây là sự tương phản giữa phần khởi đầu nhỏ bé và khối lượng bột to lớn ở cuối. Khởi đầu với một chút men, không mấy ai để ý; nhưng trong đó đã chứa đựng tất cả sức bung mở trong tương lai. Như men đã được “giấu ẩn” trong bột, Nước Thiên Chúa lúc khởi đầu là một thực tại không ai thấy; chỉ sang giai đoạn thứ hai, ta mới thấy được sức mạnh của chút men ấy. Sự nhỏ nhoi khiêm tốn của chút men khiến làm ta không ngờ tới tác động của nó trên khối bột; đó cũng sẽ là tác động của Nước Thiên Chúa trong lòng nhân loại. Cũng như tình trạng nhỏ bé là một điều kiện quan trọng để hạt cải phát triển (c. 31), tình trạng giấu ẩn, hòa trộn với bột là điều kiện thiết yếu để cho men có thể tác động.
Động tác “vùi” (“giấu”) men vào trong bột hẳn muốn gợi ý đến tình trạng ẩn giấu của chân lý. Tình trạng ẩn giấu của sự thật trong các dụ ngôn (c. 35) và tình trạng ẩn giấu của kho báu trong ruộng (c. 44) tương ứng với men bị “vùi/giấu”. Hội Thánh có nhiệm vụ vén mở cho thấy chân lý giấu ẩn bằng lời nói và việc làm (10,26-27; x. 5,13-16). Khi làm như thế, Hội Thánh làm cho thế giới “dậy men”.
* Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (34-35)
Tác giả Mt cắt ngang diễn từ các dụ ngôn bằng cách đưa vào một “bản tóm tắt” hoạt động rao giảng của Đức Giêsu. “Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn” (c. 34). Câu văn này được TM Mc dùng để kết thúc “phân đoạn” các dụ ngôn (x. Mc 4,33-34); được đưa vào trong văn cảnh Mt, ta không hiểu rõ lý do bao nhiêu. Rất có thể tác giả Mt đưa câu ấy vào đây để ngưng một chút trong diễn từ dài về các dụ ngôn và để đào sâu những nguyên do thần học đã đưa Đức Giêsu đến chỗ chuộng ngôn ngữ dụ ngôn hơn là ngôn ngữ thông thường (x. c. 11). Sau đó, câu 35 với hai vế song song (c. 35b và 35c) giúp hiểu rằng mục đích của Đức Giêsu là trình bày những gì dược giấu kín. Cũng như ở 13,14-15, ở đây lại xuất hiện mối bận tâm biện giáo của Mt, đó là xác nhận thể văn dụ ngôn bằng một chứng từ Kinh Thánh. Lần này ngài trích Tv 78,2, trong đó mầu nhiệm tạo dựng được kể dưới dạng các câu bí hiểm. Tác giả Mt coi mọi bản văn Kinh Thánh Cựu Ước có một giá trị ngôn sứ. Rõ ràng Kinh Thánh đã tiên báo là Đấng Mêsia sẽ nói bằng dụ ngôn! Tuy nhiên, dân chúng lại không hiểu những gì Người đã nói. Chỉ các môn đệ mới hiểu, nên bây giờ Người rút về nhà với các ông. Thật ra, dụ ngôn Men là dụ ngôn cuối cùng Đức Giêsu công bố từ trên thuyền cho dân chúng, rồi sau đó Người về nhà và tiếp tục bài giảng với các môn đệ (c. 36).
Vậy dân chúng ở lại bên ngoài. Họ đã làm điều gì xấu khiến Đức Giêsu phải quay lưng lại với họ như thế? Dựa theo ngữ cảnh của Mt 13, thì chúng ta phải nói: họ không làm gì xấu cả. Đây là cách tác giả báo trước những điều sẽ xảy ra trong cuộc sống tương lai của Đức Giêsu. Dân chúng sẽ đưa Đức Giêsu đến thập giá, có nghĩa là họ sẽ liên tục loại trừ các sứ giả cho đến khi loại được cả vị Sứ Giả tối cao.
* Dụ ngôn Cỏ lùng được giải thích (36-43)
Đức Giêsu bỏ đám đông đang nghe Người tại điểm này và cùng với các môn đệ về nhà, nơi xuất phát (x. 13,1). Nay Người giảng dạy cho các môn đệ. Đời môn đệ là như vậy: suốt đời, họ phải học với “vị thầy duy nhất” là Đức Giêsu (x. 23,8). Tác giả gọi bài này là “dụ ngôn các Cỏ lùng trong ruộng” (hê parabolê tôn zizaniôn tou agrou) vì bài học nhắm vào điểm này.
Đức Giêsu đã giải nghĩa từng hình ảnh một. Danh mục ở cc. 37-39 chuẩn bị cho phần áp dụng ở cc. 40-43. Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Đến c. 41, ta thấy Con Người chính là vị Thẩm phán trần gian. Người nắm trong tay không những công việc gieo giống, mà cả việc thu hoạch và như thế là toàn thể lịch sử thế giới. Trong TM Mt, Con Người là Chúa tể xét xử, Người tháp tùng Hội Thánh suốt hành trình xuyên qua tình trạng cô đơn, đau khổ, để đi đến sự sống lại. Ruộng là thế gian (chứ không phải là Hội Thánh; Hội Thánh luôn hiện hữu chỉ trong sứ mạng truyền giáo cho thế gian). Hạt giống tốt là con cái Nước Trời (x. 8,12). Chúng ta không biết chính xác “con cái Nước Trời” là ai, nhưng toàn thể TM I cho thấy làm thế nào, thay vì dân Israel, “Dân ngoại” (ethnê) mang hoa trái (x. 21,43) sẽ trở thành “con cái Nước Trời”. Các cỏ lùng là “con cái Ác Thần”. Kẻ thù là ma quỷ, nó vẫn đang hoạt động, như ở 13,19, trong lúc này. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần của cuộc phán xét.
Sau những giải thích chuẩn bị, bây giờ tác giả Mt diễn tả mối quan tâm của ngài; ngài nhấn mạnh trên khía cạnh tiêu cực. Cũng như chủ nhà sẽ thu gom cỏ lùng lại vào lúc gặt và “lấy lửa đốt đi” (x. 3,12), chuyện cũng sẽ xảy ra như thế cho các con cái Ác Thần vào lúc tận thế. Ở đây, trên mặt đất này, các sự việc “trộn lẫn” với nhau: bên cạnh những người tốt, có những kẻ xấu. Sự gần kề này là một chướng kỳ. Các môn đệ trong nhà phải để ý đừng thuộc về “những kẻ làm gương mù gương xấu” (skandala) và “những kẻ làm điều gian ác” (anomia), đang có cả ở bên trong lẫn bên ngoài Hội Thánh.
Thiên Chúa lại không phải can thiệp, ngăn cản những kẻ xấu hành động và chặn đứng tất cả những lối xử sự bất công của họ sao? Đây lại không phải là nhiệm vụ của Đấng Mêsia: tách biệt người lành kẻ dữ và thiết lập những tương quan vĩnh viễn trong sáng sao (x. 3,12)? Chúng ta nhớ đến phản ứng của Giacôbê và Gioan khi cả nhóm không được một làng Samari tiếp đón: “Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không?” (Lc 9,54). Đức Giêsu dùng dụ ngôn để dạy cho loài người chúng ta biết chấp nhận hoàn cảnh pha trộn này. Người không có nhiệm vụ chia cắt rõ ràng và vĩnh viễn người lành với người dữ. Người quy tụ các môn đệ quanh Người và dạy cho họ biết con đường của Người; như Người, cả họ nữa, họ cũng phải rảo qua con đường ấy trong thế giới này.
Nếu trong cuộc sống trần thế này, vẫn còn tình trạng gần kề, chưa tách biệt, điều đó không có nghĩa là hoàn cảnh này sẽ kéo dài mãi, là làm tốt làm xấu thì cũng như nhau! Đức Giêsu cho biết, số phận của người lành kẻ dữ sau này sẽ hoàn toàn khác nhau. Những người tốt, vì đã ra sức thi hành ý muốn của Thiên Chúa, sẽ được đón vào trong Nước Trời và thuộc về gia đình Thiên Chúa, sẽ được Ngài nhìn nhận là con cái (x. 5,9). Họ sẽ được sống trong ánh sáng và niềm vui chan hòa; chính họ cũng sẽ chói chan hạnh phúc. Những kẻ khác, vì đã không quan tâm đến thánh ý Thiên Chúa, đã đi theo tính ích kỷ và còn muốn lôi kéo người thân cận theo, sẽ bị loại khỏi cộng đoàn này.
+ Kết luận
Xuyên qua hình ảnh cỏ lùng, Đức Giêsu nói lên sự kiên nhẫn của Thiên Chúa đối với loài người: về phương diện thực vật, cỏ lùng không thể biến thành lúa tốt, nhưng trên bình diện thiêng liêng, kẻ xấu có thể trở thành người tốt, nếu họ được người khác nêu gương sáng, tác động để họ biết vận dụng những ơn lành Thiên Chúa vẫn ban cho họ.
Xuyên qua hình ảnh hạt cải và nắm men, Đức Giêsu cho thấy rằng một tình trạng khởi đầu không nổi rõ không có nghĩa là kết thúc cũng như thế. Chỉ đến cuối, khi cây cải đã lớn lên và bột đã dậy men, người ta mới biết có cái gì ẩn giấu trong hạt cải và men. Cũng thế, Nước Trời (Thiên Chúa) trên mặt đất đang hiện diện, không viên mãn và xán lạn, nhưng trong sức mạnh dồi dào, và sẽ tỏ rõ ra vào lúc kết thúc. Vậy, ai ước ao thuộc về Đức Kitô, cần phải có một tầm nhìn rộng rãi và kiên nhẫn.
Như vậy, Nước Thiên Chúa đã khởi sự với công việc loan báo Tin Mừng, nhưng tình trạng hiện nay còn rất khiêm tốn (chưa đủ thuyết phục) và không rõ ràng (người tốt kẻ xấu đang lớn lên với nhau). Chỉ sau khi đã trải qua một hành trình dài, trong tình trạng tranh tối tranh sáng, Nước Thiên Chúa mới tỏ hiện rõ ràng là một cuộc quy tụ toàn thể vũ trụ vào sống trong bình an của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Phương pháp làm việc của con người và Thiên Chúa thật khác nhau. Tiêu chuẩn các đầy tớ nêu ra diễn tả một khát vọng vẫn dày vò các người của Thiên Chúa, như Giêrêmia, Gióp, những người nghèo của Đức Chúa. Gioan Tẩy Giả cũng đã chia sẻ mối bận tâm ấy khi giới thiệu Đấng Mêsia đến sẽ làm việc quyết liệt: như rìu đã đặt sẵn nơi gốc cây (x. Mt 3,10), như nia đã sẵn sàng để rê lúa (x. Mt 3,11; Lc 3,17); một phép rửa trong lửa đang chờ đợi mọi người (x. Mt 3,11; Lc 3,16). Người ta cũng tạo lập những nhóm “những người hoàn hảo” tách khỏi những người khác: đó là những người Pharisêu, “những người tách biệt”, và những người Exêni ở Qumrân, “các con cái ánh sáng”, “những người công chính”. Đây chính là những đầy tớ của ông chủ trong dụ ngôn. Tuy nhiên, vì có hiểu biết và kiên nhẫn vô biên, Thiên Chúa đã và vẫn xử sự cách khác.
2. Thiên Chúa không muốn triệt tiêu sự dữ, nghĩa là những kẻ dữ, nhưng muốn họ sống còn và sống chung với những người tốt. Hẳn là Ngài hiểu tính hợp lý trong đề nghị của các đầy tớ, nhưng Ngài đã phải xử sự ngược đời, là vì cỏ lùng sống đan quyện với lúa tốt, nên nếu nhổ cỏ lùng, thì khó tránh được chuyện nhổ cả lúa tốt. Với lại, nếu cỏ lùng không thể thành lúa tốt (về thực vật học), kẻ xấu lại có thể trở thành người tốt (trong đời sống thiêng liêng). Sự hiểu biết và kiên nhẫn của Thiên Chúa là nhằm cứu độ mọi người. Đàng khác, sự xấu và sự thiện đan quyện với nhau tinh vi đến nỗi không dễ gì mà phân tách ra. Thật ra không phải là với những cuộc tiêu diệt mà người ta xây dựng được Nước Thiên Chúa, nhưng là với sự kiên nhẫn và tin tưởng.
3. Những gì mà loài người thấy như là một chướng kỳ thật ra lại là một điều bí nhiệm nằm trong chương trình Thiên Chúa: sự bé bỏng và yếu đuối không gây phương hại mà đúng hơn lại tạo điều kiện cho thành công tương lai. Nếu Nước Thiên Chúa trở thành một định chế tự thỏa mãn về mình và hết là một hạt cải, thì Nước ấy thiếu mất điều kiện tăng trưởng. Chỉ khi biết mình yếu đuối, con người cậy dựa vào Thiên Chúa, con người mới nên mạnh mẽ (x. 2 Cr 12,9). Các tín hữu cần phải bỏ các điểm tựa và các duyên cớ trần tục, trở thành nghèo khó, khiêm nhường, yếu đuối, để Họi Thánh có được những đặc tính như Đấng Sáng Lập thần linh muốn cho có.
4. Dụ ngôn Men trong bột khiến chúng ta nhớ đến một phương pháp mục vụ mà các sứ giả Tin Mừng đều nhớ: họ được đề nghị sống âm thầm, khiêm tốn, nhỏ bé, để có thể chuyển sức mạnh Tin Mừng vào trong lòng thế giới và biến đổi thế giới từ bên trong. Một tư tưởng khác đến từ thư 1 Pr 1,1: “Tôi là Phêrô, Tông Đồ của Đức Giêsu Kitô, kính gửi những người được Thiên Chúa kén chọn, những khách lữ hành đang sống tản mác trong các xứ”. Các Kitô hữu sống tản mác, sống tình trạng diaspora. Trong tiếng Hy Lạp, diaspora là hành động gieo hạt: Vậy các Kitô hữu là hạt giống Thiên Chúa gieo vào trong thế giới, để cuối cùng toàn thế giới trở thành một cánh đồng của Thiên Chúa, mang những hoa quả tốt lành.
71. Chú giải của Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt.DỤ NGÔN CỎ LÙNG HẠT CẢI, MEN BỘT
CHÚ GIẢI CHI TIẾT
"Về Nước Trời thì cũng in như người kia": Trong lúc dụ ngôn người gieo giống có thể tóm tắt bằng mấy chữ: việc nảy mầm của Nước Trời sẽ gặp nhiều thất bại đau đớn; thì dụ ngôn cỏ lùng lập tức đi tiếp theo và đặt ngay câu hỏi: các thất bại, các sự chống đối Nước Trời, cái công việc của Thần dữ đó phải chăng không thể bị dẹp bỏ ngay lập tức? Cả hai đều cố gắng đánh đổ lòng nao nức trông chờ Đấng Thiên sai ra tay, dụ ngôn người gieo giống thì bằng cách xác quyết rằng không thể tránh được việc một phần lớn hạt giống bị mất đi; còn dụ ngôn cỏ lùng thì bằng cách khẳng định: đừng hành động trước thời gian, đừng muốn dẹp bô công việc của Thần dữ trước mùa gặt. Xin nhớ là vào thời Chúa Giêsu, sự nóng lòng này đã khiến người ta tin rằng việc giải phóng dân thánh và việc tiêu diệt quân vô đạo sẽ xảy ra ngay lập tức (x. các Thánh vịnh của Salomon và các bản văn Qumrân). Do đó họ không thể nghĩ là có việc chống đối lại Đấng Cứu thế (dụ ngôn người gieo giống) và việc chung sống, lâu dài với sự dữ trong thời Đấng Messia (dụ ngôn cỏ lùng).
(Chú thích về các công thức nhập đề của các dụ ngôn):
Như các dụ ngôn đương thời, dụ ngôn của Chúa Giêsu xuất hiện dưới hai hình thức căn bản:
1/ Những dụ ngôn bắt đầu với một tiếng chủ cách (nominatif) (chủ từ): đó là các câu chuyện đơn giản không có động thức nhập đề, ví như dụ ngôn người gieo giống ("Này người gieo giống đi ra gieo lúa").
2/ Những dụ ngôn bắt đầu với một tiếng ở dữ cách (datif) (tức từ gián tiếp) tương đương với chữ "Le" trong tiếng Aram. Đa số dụ ngôn của các giáo sĩ bắt đầu với các chữ ấy: MashalLe (người ta hay gặp chẳng hạn: Mashal. Le mélék shé: “Một dụ ngôn. Giống như ông vua kia..."). Ngữ điệu đó là một cách nói rút gọn, hay một lối viết tắt của câu émshol Lekha, Úlashal. Le ma haddabhar dom? Le... = "Tôi muốn kể cho anh một dụ ngôn. Tôi sẽ so sánh sự vật với cái gì? Thì nó cũng giống như... ". Thỉnh thoảng người ta thay thế ngữ điệu dài dòng đó bằng một tiếng dữ cách duy nhất.
Trong các dụ ngôn của Chúa Giêsu, ta gặp một công thức nhập đề dài ở dữ cách nơi các câu hỏi đi trước dụ ngôn của Mc 4, 30 tắt: "Làm sao mà so sánh Nước Thiên Chúa hay lấy gì mà ví nó được? Thì cũng như..." hoặc của Lc 13, 20t: "Ta sẽ lấy gì mà so sánh Nước Thiên Chúa?".
Tương ứng với công thức vắn với dữ cách khởi đầu, là các chữ hôs, hôsper, "như" viết ra tiếng Hy lạp là homoiôthêsetai, homoiôthê, homoios estin, "giống như"; trong căn ngữ của 5 công thức này, cũng có cùng một giới từ Aram là "Lc". Như vừa nói, chữ "Le" này là một lối viết tắt, nên không chỉ được dịch là "giống như song là: "Về... thì cũng giống như...". Trong nhiều trường hợp, chính nội dung của dụ ngôn buộc ta phải để ý đến lối viết tắt của công thức nhập đề đó, vì công thức này thay đổi điểm ta muốn so sánh. Trong Mt 13, 45, Nước Thiên Chúa rõ ràng là không "giống như người thương gia", mà giống như "viên ngọc quý"; trong Mt 25, 1, nó không "giống như mười trinh nữ" mà giống như bữa tiệc cưới; trong 22, 2 nó không "giống như vua kia" mà giống như các cuộc vui ở tiệc cưới; trong 20,1 Nước Thiên Chúa không "giống như gia chủ" nhưng giống như việc trả lương; trong 13, 24, nó không "giống như ' người kia gieo giống tốt trong ruộng mình", mà giống như mùa gặt hái; trong 18, 23 nó không "giống như ông vua trần thế" mà giống như việc tính sổ. Trong mọi trường hợp trên, ta tìm ra điểm so sánh đích thực khi nhớ rằng: dưới thành ngữ Hy lạp homoios estin "giống như", tiềm ẩn một chữ "Le" Aram, mà ta phải dịch là: "Về.... thì cũng giống như..".
Nhận xét này cũng có giá trị đối với các trường hợp khác trong đó ta thường không thấy lối viết tắt của công thức nhập đề. Không thể dịch Mt 13,31 là "Nước Thiên Chúa giống như hạt cải..." mà phải dịch: "Về Nước Thiên Chúa thì cũng giống như hạt cải... ", vì chẳng phải với hạt cải mà Nước Thiên Chúa được so sánh, nhưng là với cây to lớn phát sinh từ hạt cải và làm chốn nương náu cho chim trời. Ở trong Mt 13, 33 cũng thế: Nước Trời không "giống như men" mà giống như bột dậy lên (coi Rm 11,16) và trong Mt 13,47 Nước Trời không được ví với chiếc lưới đánh cá, nhưng như việc lựa lọc cá bị mắc vào lưới.
"Hãy để chúng mọc lên cả hai cho đến mùa gặt": Trong suốt cả dụ ngôn, ông chủ luôn tỏ ra tự tín. Khi được hỏi về nguồn gốc cỏ lùng, ông không chút ngần ngại tuyên bố: cỏ lùng do kẻ thù gieo. Ông cũng tỏ ra tin tưởng vào giá trị hạt giống của ông, và biết chắc cỏ lùng sẽ không tài nào thắng thế. Kể cũng lạ khi ở đây hầu như không biết đến nguy cơ làm chết ngạt hạt giống tốt, cái nguy cơ đã được tỉ mỉ mô tả ở dụ ngôn người gieo giống trước (13,7).
"Một hạt cải": Tính cách nhỏ bé của hạt cải được đưa vào ngạn ngữ Palestine. Nhưng cây cải lại cao đến 2 hay 3 mét, đứng quanh vùng có thể thấy. Tuy nhiên dù cao lớn (arbuste), nó cũng không phải là cây (arbre) như dụ ngôn nói.
“Thành một cây”: Trong Cựu ước, cây có chỗ cho chim trời nương náu là một hình ảnh thường dùng để chỉ một vương quốc hùng mạnh bảo đảm được an ninh cho thần dân mình (Ed 17, 23; 31, 6; Đn 4, 9; 11, 18). Trong văn chương khải huyền, giáp sĩ hay targum, chim tượng trưng cho dân ngoại đến từng lũ, từng đoàn. Ở đây Mt nhấn mạnh đặc tính cánh chung của dụ ngôn (nhưng điều này không loại bỏ lối áp dụng có tính cách Giáo Hội học) khi phóng đại thân cây rau lớn (arbuste) thành một "cây to (arbre).
"Bà nọ lấy, vùi...": dịch sát chữ: che dấu", hạn từ này đưa về ý tưởng chủ yếu của cả phần này.
"Ba thúng bột": Đây là một khối lượng bột rất lớn, trên 39 lít, nghĩa là khoảng 60-70 ký lô. Con số ba thúng bột này. Khác hẳn lấy từ St 18. 6 (x.Tl 6, 19 và 1 Sm 1, 24) là quá phóng đại vì lượng bột đó làm đủ bánh nuôi trên 150 người ăn! Viễn ảnh dị thường của bữa ăn này xem ra muốn đưa ta nghĩ đến bữa tiệc cánh chung. Ở dây Matthêu nhấn mạnh tới hiệu lực của men, thứ có một sức mạnh lạ lùng như vậy. "Cho đến khi tất cả dậy men": hiệu lực của Nước Trời lan rộng đến toàn thể sức mạnh của nó thật vô song, dù bề ngoài xem ra yếu ớt.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà nói hết thảy các điều ấy với dân chúng, và Người không nói với họ điều gì mà lại chẳng dùng dụ ngôn": Trong văn mạch Mt, phải giới hạn nghĩa của chữ “hết thảy" vào lời giảng dạy của Chúa Giêsu về Nước Trời. Vì không phải bao giờ Người cũng nói bằng dụ ngôn; nhưng khi dạy về mầu nhiệm Nước Trời, thì Người luôn dùng thể văn ấy. Phần thứ hai của câu ngụ ý rằng Chúa Giêsu, để dạy về Nước Trời cho quần chúng, đã cẩn thận nói bằng dụ ngôn, hầu tránh mọi hậu quả tuyên truyền có tính cách thiên sai chủ nghĩa.
"Sấm ngôn của ngôn sứ": Matthêu bảo là một ‘ngôn sứ’ nhưng lại trích dẫn một tác giả Thánh vịnh, Asaph. Có thể ông nhớ Asaph ấy đã được gọi là "ngôn sứ" trong 2 Sk 29, 30; nhưng đúng hơn, có Iẽ ông quan niệm tất cả các sách Cựu ước đều có giá trị sứ ngôn... Thế mà sách thánh đã tiên báo Đấng Messia sẽ dùng dụ ngôn mà phán dạy.
“Con cái của Nước... con cái quỷ dữ ”: Cách phân chia nhân loại thành hai khi đối nghịch nhau đây rất thông dụng trong Do thái giáo đương thời. Ta thường gặp lối phân chia đó trong các văn tập của Qumrân. Chỉ khác một điều là: đối với Qumrân, nói kẻ lành đều ở trường phái của họ. Tất cả kẻ dữ là những người bên ngoài; còn ở đây cá hai đều sống lẫn lộn, và các môn đồ không có quyền tách rời họ ra.
“Cũng như người ta nhặt cỏ lùng...”: Trong dụ ngôn, trọng tâm nằm trên quyết định của ông chủ là để cỏ lùng mọc chung với giống tốt, trong lúc ở phần giải thích lại là đề tài mùa gặt tương lai, là số phận chung cục của cỏ lùng và lúa: trên 7 câu giải thích, đã có tới 4 câu nói về mùa gặt tương lai. Có lẽ Matthêu đã lan rộng một kết luận nguyên thủy vừa phải hơn của Chúa Giêsu, để đánh đổ một niềm vững tin tự đại có khuynh hướng lan tràn giữa Kitô hữu thời ông: việc gia nhập Giáo Hội chưa phải là được cứu độ cách dứt khoát; còn có cuộc phán xét sau cùng sẽ vô cùng khốc liệt đối với các Kitô hữu xấu xa.
KẾT LUẬN
Được bắt đầu với việc rao giảng Lời, Nước Trời thoạt tiên rất nhỏ bé khiêm hèn. Nó không áp đặt trên mọi tạo vật một cách hách dịch và ngay tức thời. Tình trạng hiện nay của nó còn hỗn tạp hồ đồ: kẻ lành người dữ đều triển nở trong nó. Và chỉ vào cuối cuộc hành trình dài đằng đẵng? được theo đuổi một cách âm thầm trong cảnh tranh tối tranh sáng. Nước Trời âm ỉ quy tụ toàn thể vũ trụ trong Hòa bình của Chúa Kitô.
Ý HƯỚNG BÀI GIẢNG
1) Người môn đồ Chúa Kitô sẽ chấp nhận hiện tại dễ dàng hơn nếu biết tin tưởng như đã nói vào tương lai. Họ biết rõ rằng các bước đầu thật khiêm tốn như thế (Giáo Hội luôn luôn là thiểu số trong trần gian) chỉ là các dấu chỉ bất tương xứng vai công trình một ngày kia sẽ hoàn tất. Họ hoàn toàn tin tưởng ở Thiên Chúa. Thiên Chúa há không thể biến sỏi đá thành con cái Abraham được sao, nghĩa là Ngài không thể từ hư vô mà gầy dựng nên một dân tộc, một dân cho riêng Ngài được sao (Mt 3, 9)? Cái nhìn của Thiên Chúa khác với cái nhìn của người đời các vật tầm thường đối với Ngài lại là to tát, và cái lớn lao trước mặt người đời đôi khi lại làm Ngài ghê tởm.
2) Người hoàn toàn phó thác cho Nước Thiên Chúa, để Nước Chúa biến đổi, tái dựng mình, thì đúng là men đích thực của môi trường họ sống. Cái sinh lực liềm tàng trong họ cũng xâm nhập vào mọi thứ chung quanh và lan tràn đến hết mọi người. Tình yêu ở trong một con người luôn chiếu dọi cho những kẻ chung quanh.
3) Hạt giống tốt đã được gieo đầu tiên và ở khắp nơi, thì hạt lúa tốt sẽ được gặt hái sau cùng và khắp mọi chốn. Cỏ lùng không phải là nguyên thủy và cùng đích, chẳng phải là alpha và omêga:- Alpha và Omêga chính là hạt lúa tốt vậy.
4) Cái nhìn của Kitô hữu về thế giới, về tha nhân phải là một cái nhìn tích cực. Không phải vì ta có mắt tốt hơn những người khác để phân biệt cỏ lùng với lúa tốt hay bàn tay tài khéo hơn để tách rời thứ này khỏi thứ kia. Nhưng vì cái nhìn của ta là một cái nhìn đức tin: ta biết hạt giống hôm nay đang triển nở mà không gì ngăn được vì ta tin vào Chúa Giêsu Kitô; nhưng niềm xác tín này ta được không phải nhờ một phân tích “khoa học" về lịch sử đâu. Ta chẳng thấy hạt giống tốt ưu thắng và sẽ không bị chết ngạt, nhưng ta tin diều đó. Niềm tin làm ta hy vọng mãnh liệt vào con người, sự vật, biến cố.
5) "Óc kỳ thị" không chết trong ta đâu. Ta vẫn luôn bị cám dỗ lên án hay loại trừ những kẻ xem ra chẳng có cùng quan niệm như ta về chân thiện mỹ.
6) Ta thường đặt câu hỏi như các đầy tớ trong dụ ngôn: Từ đâu mà có biết bao sự dữ trong trần gian? Tại sao thế giới không nên tốt hơn sau 20 thế kỷ Kitô giáo? Vì sao Giáo Hội vẫn luôn có những khuyết điểm sờ sờ như vây? Chúa Giêsu trả lời bằng cách cho thấy tính cách hàm hồ không thể tránh được của toàn thể tạo vật đang trên đường tiến về Nước Trời. Một tính cách hàm hồ phổ quát, lan tới các tập thể cũng như cá nhân, Giáo Hội cũng như tín hữu. Điều đó có nghĩa là chân, thiện, mỹ không hiện hữu ở tình trạng hiển nhiên, y như điều sai quấy, xấu xa. Không một ai, không một tập thể nào hoàn toàn phù hợp với Nước Trời, nhưng cũng chẳng ai xa lạ, chẳng bị khai trừ khỏi Nước ấy.
7) Thiên Chúa là Đấng kiên nhẫn: Ngài chịu đựng nhiều thế kỷ tội lỗi vì viễn ảnh rộng lớn của Ngài là ban ơn cứu độ cho ta (Rm 3, 26). Ngài ghét tội lỗi, nhưng yêu kẻ biết thống hối ăn năn dù tội lỗi đến đâu (Rm 2, 4). Nếu Thiên Chúa không kiên nhẫn, bây giờ ta ở đâu rồi?
8) Đức kiên nhẫn ấy cũng cần cho con người. Do đấy có nhiều yêu sách xem ra mâu thuẫn nhưng phải biết dung hòa: không dung túng sự dữ, song vẫn kính trọng nhân vị và khả năng hoán cải của tội nhân, vẫn bảo vệ các tâm hồn ngay chính khỏi nhiễm lây gương xấu, tà đạo, thái độ dửng dưng tôn giáo. Do đó ngay từ nguyên thuỷ, ta thấy Giáo Hội khi thì nghiêm khắc (1Cr 5, 3- 5) lúc lại thông cảm (1 Cr 5, 9-10) tùy hoàn cảnh cụ thể của các tâm hồn. Hai thái độ ấy đều chính đáng và cần thiết, dù theo một lường độ khó mà xác định. Chúng cũng đề phòng ta khỏi bị ảo tưởng đạt được những trạng thái dứt khoát rõ ràng ở đời này. Một cộng đoàn Kitô hữu lý tưởng trong đó chỉ có các thánh, chỉ gồm người công chính là một điều hão huyền. Nếu đường ranh giới phân chia sự dữ điều lành khá rõ ràng, thì lại rất lu mờ giữa kẻ lành người dữ (lấy quyền nào mà cho mình là "tốt"?). Vì kẻ sống trong tội lỗi hôm nay, mai ngày có thể trở nên một thánh Augustinô hay một Charles de Foucauld.
72. Chú giải của Fiches Dominicales.DỤ NGÔN HẠT CẢI VÀ CỎ LÙNG, BỘT VÀ MEN
VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI:
1) Theo gương nhẫn nại của Chúa
Chúa nhật trước, chúng ta đã bắt đầu đọc bài giảng thứ ba trong năm bài giảng lớn của Phúc âm thánh Matthêu là dụ ngôn Người gieo giống. Hôm nay chúng ta tiếp tục với ba dụ ngôn khác. Trước tiên là dụ ngôn hạt cải và cỏ lùng, rồi sau là dụ ngôn bột và men. Cả ba đều tiếp theo sau phần giải thích dụ ngôn người gieo giống.
Dụ ngôn hạt cải và cỏ lùng đều mở đầu giống như dụ ngôn người gieo giống: "Nước Trời thì ví như người kia gieo giống tốt trong ruộng "mình...? Thế rồi đột nhiên câu chuyện trở nên bi đát: các đầy tớ sửng sốt khám phá thấy cỏ lùng đã mọc lan khắp cả ruộng lúa vừa gieo. Họ hỏi ông chủ: "Cỏ lùng ở đâu mà ra vậy ông đáp: "Kẻ thù đã làm đó". Họ sẵn sàng đi ra ruộng ngay để nhổ hết thứ cỏ dại làm hư ruộng của chủ.
+ "Vậy ông có muốn chúng tôi nhổ cỏ đi không”. Phản ứng tự phát của những người đầy tớ trong dụ ngôn cũng đúng là phản ứng của những người đã mắt thấy tai nghe bài giảng của Đức Giêsu, phản ứng của những tín hữu ở mọi thời. Đó là phản ứng của thánh Gioan Tẩy Giả, người đã vẽ nên bức tranh gây ấn tượng về việc Đấng Mêsia sắp đến: "Tay Người cần nia. Người sẽ rê sạch lúa. trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tốt là đốt đi" (Mt 3,12). Hụt hẫng vì không thấy cách xét xử của Chúa diễn ra y như mình đã loan báo, nên từ trong ngục tù, Người sai hai môn đệ đến hỏi Chúa rằng: "Thầy có thật là Đấng phải đến không, hay là chúng tôi còn phải đợi ai khác”. Đó là phản ứng ngỡ ngàng của tất cả những ai đã nghe lời Đức Giêsu loan báo: "Nước Trời đã đến gần, thế mà họ lại chẳng thấy có gì được phác hoạ giống như sự xét xử vẫn trông đợi khi Nước này tới.
Đó là phản ứng tỏ ra thất vọng của mấy môn đệ thân tín của Chúa khi thấy người ta không lịch sự tiếp đón Thầy mình. Giacôbê và Gioan, hai con ông Dêbêđê rất bực mình vì thái độ tiêu cực của một thôn làng miền Samari, liền hỏi Chúa: “ Thưa Thầy, Thầy có muốn chúng con khiến lửa trời xuống tiêu diệt họ không?”.
Thực vậy, làm sao tin được rằng những hành động chẳng có gì là vẻ vang của Chúa Giêsu như chữa lành người bệnh, quan tâm đến các trẻ em và những người hèn mọn, tiếp xúc gần gũi với những người tội lỗi, mà lại loan báo và thực thi Nước Chúa một cách hiệu quả đang lúc giờ phút xét xử của Thiên Chúa còn muộn màng, chưa tỏ hiện và sự ác thì hoành hành và có mặt khắp nơi.
+ Ông chủ bình tĩnh đáp lời những người giúp việc tỏ ra quá mẫn tiệp: "cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt... sợ rằng khi nhặt cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa”.
Từ hình ảnh mùa gieo Nước Thiên Chúa đến-đến mùa gặt kèm theo việc đập lúa - hình ảnh việc xét xử - có một khoảng giữa: Lúc này đang là thời kỳ lúa lớn lên là thời gian nhẫn nại của Thiên Chúa: nếu Thiên Chúa gớm ghét sự ác, thì Người vẫn cứ phải yêu thương con người - kẻ tội lỗi cũng như người công chính - và Người biết rõ tiềm năng lạ lùng của Lời gieo trong lòng họ. Ngày thu hoạch mùa và lựa lọc sẽ đến vào giờ của Người; ngày đó không thể dự đoán trước. ông chủ nói với các gia nhân ông rằng: "Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy nhặt cỏ lùng trước đã, bó thành bó mà đốt đi còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi. Là một lời mời gọi sống theo gương nhẫn nại của Thiên Chúa, dụ ngôn này đồng thời cũng đề nghị ta suy niệm về thời gian của Giáo Hội: đó là thời gian mà tiềm năng của Lời đang hoạt động, bất chấp mọi trở ngại và chống đối; thời gian chờ đợi ngày cánh chung, thời gian của niềm hy vọng. Lời giải thích dụ ngôn chúa có ý nhắm nói năng cho các môn đệ khi đã về tới nhà xem ra xa với bài học về lòng nhẫn nại mà dụ ngôn đã đưa ra. Điểm nhấn mạnh ở đây không còn nhắm tới sự sống giữa giống tốt và cỏ lùng nữa, mà là sự chọn lựa cuối cùng; đang khi chờ đợi sự chọn lựa này, thì phải cố gắng sống không như "con cái ác thần" mà như "những con cái Nước Trời".
2….trong niềm hy vọng hạt giống sẽ nẩy mần:
Xen giữa dụ ngôn cỏ lùng và người gieo giống được giảng cho đám đông, mà giải thích thì dành cho các môn đệ, ta thấy có hai dụ ngôn mới: dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bột. Dụ ngôn này cũng như dụ ngôn kia đều nói đến mối tương quan be,1ớn, mà có ý làm nổi bật sự bất cân xứng khác thường giữa một bên là cái bé nhỏ, khiêm tốn hầu như vô nghĩa lúc khởi đầu và bên kia là sự bành trướng lạ thường khi tới đích.
Quả thực, chẳng có tỉ lệ cân xứng chút nào giữa "một hạt nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống" và một cây lớn lên từ hạt đó" vì khi mọc lên thành cây lớn nhất trong vườn, nó trở thành cây cổ thụ, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được!".
Và thật là chẳng cân xứng chút nào giữa một bên là một dúm men hầu như không trông thấy mà người phụ nữ vùi vào trong bột, và ba đấu bột là dùng để ủ men: từ ba trở thành 40 hạt đủ bảo đảm bữa ăn cho hơn 100 người!
Cũng vậy, để làm cho Nước Chúa đến, Thiên Chúa cũng không xử sự khác người nông dân khi gieo vào đất một hạt bé nhỏ, hay như người đàn bà vùi một chút men vào bột. Dù bề ngoài xem quá khiêm tốn, sứ mệnh của Đức Giêsu vẫn cứ khai mào việc Thiên Chúa nhất định can thiệp vào lịch sử của con người. Vậy thì có lẽ nào mà phải nghi ngờ về kết quả chung cuộc?
BÀI ĐỌC THÊM:
1) “Chưa nhẫn nại đợi chờ”
"Sự nhẫn nại đợi chờ này thực là rõ nét trong dụ ngôn cỏ lùng, tâm điểm của Tin Mừng hôm nay. Cánh đồng được gieo toàn hạt giống tốt. Con người đã gieo vào trần thế những con cái Nước Trời. Ban đêm kẻ thù xuất hiện, Satan tới gieo cỏ lùng. Và thế là có cảnh lẫn lộn trên trần gian, người lành kẻ dữ cùng chung nhau một mảnh đất. Nếu chỉ thoáng nhìn, đôi khi khó mà không phê phán Thiên Chúa. Làm sao Chúa lại để điều ác phát triển như vậy? Những người xấu đôi khi xem ra lại được ưu đãi trong đời sống vật chất hơn những kẻ lành. Đó là vấn đề thường nhật mà không phải chỉ riêng cho những người chân chất. Thiên Chúa để cho như vậy. Và quả thực Thiên Chúa muốn để cho mọc lên hạt giống Người đã gieo; đó là người con Chúa đã tuyển chọn, những người Chúa đã ban ơn thanh tẩy, những người mà Thần Khí đã biến đổi nên đồng hình đồng dạng với Con của Người. Chúa để cho họ phát triển, cùng lúc để cho cỏ lùng Người đã không gieo và không thể gieo lớn lên. Nhưng Người kiên nhẫn đợi chờ. Thế giới phải đi con đường của mình, và Thiên Chúa cứ để cho họ đi. Người đợi cho đến mùa thu hoạch. Cuộc đời trần gian cứ trà trộn như vậy, nên tốt hơn ta đừng can thiệp quá sớm kẻo làm chết đi cái gì còn đang sống. Nhưng Nước Chúa vẫn không ngừng tiến triển như hạt cải như, bột lên men: Chúa đợi chờ cho mọi cái đạt tới độ chín mùi. Thánh Matthêu khi viết điều này không phải là người không biết đến tình trạng của cộng đoàn mà ngài trách nhiệm. Ngài thấy cộng đoàn ấy lớn lên bước đầu từ hạt cải nhỏ tí ti, rồi trở thành cây lớn. Ngài hiểu biết rằng men đang nằm trong bột, nhưng ngài cũng không thể không biết rằng cỏ lùng lẫn lộn với hạt giống. Chắc chắn điều đó tạo nên vấn đề cho các tín hữu của ngài, cũng như ngày nay vậy và vấn đề không chỉ đơn giản là trấn an những nổi lo âu và hâm nóng lòng tin tường vào Chúa quan phòng. Chứng tỏ cho thấy rằng Nước Chúa vẫn có sức năng động, mặc dầu có những kẻ thù, mặc dầu có những khiếm khuyết, và đồng thời giúp cho cộng đoàn biết suy nghĩ về trách nhiệm của mình đang khi chờ đợi Ngày hội ngộ, đấy mới phải là mục tiêu mà thánh sử nhắm tới.
2. “Hạt giống tốt và cỏ lùng lẫn lộn xà ngầu”
Phân loại nhưng "người lành", "kẻ dữ ” thực ra có quá dễ dàng như thế không? Chúa Giêsu phán rằng sẽ chỉ đến mùa gặt thì việc phân biệt lựa chọn (nghĩa là đến ngày tận thế) mới thực hiện được: "Con người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người. Phải, việc đó sẽ được thực hiện, nhưng chỉ những tình huống tuyệt vọng nhất, nơi những con người xem như tồi tệ nhất, vẫn còn lập loè vài tia sáng. Hơn nữa, trong tình liên đới giữa con người với nhau, những người bị hãm hại và bị ức hiếp không để mình chịu thua sự độc ác của những kẻ hành hạ mình, mà lại trở thành con đường hộ phù và cứu độ cho những kẻ ấy. Đức Giêsu người đứng đầu các kẻ công chính khi hấp hối trên thập giá đã cầu nguyện: "lạy Cha, xin tha cho chúng..!”. Nét đẹp của con người, vẻ cao cả của một tấm lòng, đức tận tuỵ hy sinh của tình yêu thương cho đến tận cùng cũng biểu lộ cả trong những tình huống tội lỗi hỗn loạn hoàn toàn. Đôi khi chính ở đó mà những vẻ đẹp kia lại tìm những cứ chỉ yêu thương và anh hùng bất ngờ, phải là phép lạ khi hình ảnh của Thiên Chúa thường bị biến dạng mà vẫn ẩn vùi trong thâm sâu của bản thân mỗi người phải là phép lạ khi tình yêu vẫn le lói như một tia sáng yếu ớt và kiên cường ngay ở nơi xem ra chỉ cồ bóng tối; hạt giống nhỏ xíu của Nước Trời "loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống" mà người ta tưởng chừng nó phải mất hút, thế mà lại xuyên qua được đá cứng nhất nhờ sức mạnh của nhựa cây? Hạt giống rất quý giá đó mà Thiên Chúa vốn nhẫn nại không cho phép người ta tạo nguy cơ loại bỏ nó, chỉ vì vội muốn nhổ ngay đám cỏ dại. "Sợ rằng khi nhặt cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa... ". Ta phải học cho biết hy vọng cả khi phải nguyện vọng như thế nào?; phải có lòng trắc ẩn và xót thương biết bao để biết tôn trọng tình trạng "'hổ lốn" mà ta vốn thích phân loại cho rõ rệt! Ta phải học đức nhẫn nại của Chúa, một sự nhẫn nại không mệt mỏi cho đến tận thế, học thương yêu con người, hết mọi người để cho không một ai phải hư mất, học lòng thương yêu của Chúa Con, Đấng đã mặc lấy xác phàm để các anh em nhân loại của Người không phải là những nạn nhân của chính lòng độc ác của họ. Đức nhẫn nại của Cha đâu có biết đến giới hạn? "Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt...? Con người thật là quý giá, nên phải coi chừng đừng để mất đi một mảnh vụn nào hết! Thiên Chúa không hề mệt mỏi khi phải kiên nhẫn "cho đến ngày tận thế".
73. Suy niệm của Noel Quesson.Đức Giêsu trình bày cho dân chúng nghe một dụ ngôn khác: "Nước Trời ví như chuyện người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng, vào giữa lúa, rồi đi mất.”
Vấn đề sự ác là vấn đề trầm trọng nhất trong mọi vấn đề và làm cho mọi người phải suy nghĩ. Ai trong chúng ta vấp phải sự ác trong da thịt mình, khi bệnh hoạn… trong lòng mình với mọi vết thương tình cảm... trong lương tâm khi bị tội lỗi cắn xé... trong gia đình, công việc của mình vì những khó khăn, trong quan hệ nhân bản... Trong thế giới vì những áp bức và bất công đủ mọi loại... Và cái chết? Đối với tất cả mọi người cái chết là biểu tượng không tránh khỏi.
Tại sao có sự ác trong thế giới này?
Chúng ta có sẵn sàng lắng nghe một trong những lời giải đáp khả hữu? Lời giải đáp của Đức Giêsu.
Theo cách thức đơn giản và không thể bắt chước được của Người, Đức Giêsu chỉ cho chúng ta thấy lòng chúng ta như thế nào? Một cái nhìn hiện thực, không phải là giấc mơ hoang tưởng của những kẻ lạc quan, cũng không phải là sự chê bai có hệ thống và nhị nguyên thiện ác của những kẻ bi quan. Nhân loại là một hỗn hợp của thiện và ác, của “ân sủng" và "tội lỗi". Trong lòng của chính tôi, có cả hai...cái tốt và cái ít tốt hơn. Và trong mọi con người mà tôi gặp gỡ hoặc sống chung, có cả hai... điều tốt và điều ít tốt hơn. Nhưng như các bạn đã nhận thấy, có một sự khác nhau giữa thiện và ác. Hai người gieo hạt không ngang bằng nhau. Người này gieo hạt ban ngày còn người giao vào ban đêm, lén lút lợi dụng lúc người ta không để ý. Theo những bước chân của Đấng gieo hạt, một kẻ gieo hạt khác lén đến ban đêm để thêm cỏ lùng?
Lạy Chúa, khám phá được điều đó thật tốt cho con!.
Phải, chính Chúa, Đức Giêsu cho con biết rằng điều xấu ác trong con và trong những người khác không phải là khuôn mặt đích thật của chúng con... mà nó lẻn vào một cách lén lút, chúng ta không hay biết, trong những kẽ hở của vô thức. Trong lúc người ta đang ngủ, kẻ thù chợt đến... hắn gieo cỏ lùng... và bỏ đi!
Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện. Đầy tớ mới đến thưa chủ nhà rằng: Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?". Ông đáp: "Kẻ thù đã làm đó?” Đầy tớ nói: "Vậy ông có muốn chúng tôi đi gom lại không?” Ông đáp: Đừng! sợ rằng khi gom cỏ lùng các anh làm bật luôn rễ lúa..."
Trong lời đáp ấy, có điểm làm người ta ngạc nhiên, trong khi mà dụ ngôn "người gieo hạt" Chúa nhật vừa qua, rõ ràng Đức Giêsu đã nhấn mạnh trên nguy hiểm của loài cỏ dại có thể lâu ngày làm cây lúa chết nghẹt. Vậy chúng ta cần phải "lắng nghe" một cách sâu xa hơn nhiều... dụ ngôn, ẩn ngữ, ý nghĩa được che giấu.
"Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt...”
Đây là quyết định của "ông chủ cánh đồng". Thiên Chúa dành cho Người "sự phán xét" sau cùng. Trong lúc chờ đợi, Người yêu cầu chúng ta không nên "xét đoán". Thiên Chúa nhẫn nại hơn chúng ta. Tạm thời, Người chịu đựng cỏ lùng: đây là một biểu lộ lòng thương xót vô cùng của Thiên Chúa đối với chúng ta. Và chính tôi là người được hưởng lợi bởi sự nhẫn nại ấy của Thiên Chúa: chính trong lòng tôi rễ lúa mì và rễ cỏ lùng đan kết vào nhau.
Lạy Chúa là Chủ cánh đồng, Chúa đã chấp nhận nguy cơ của cỏ lùng nhẫn nại: mầm sự sống và hạt giống sự chết sẽ càng lớn lên.
Lạy Chúa, xin giải thoát chúng con khỏi những thứ óc bè phái của chúng con, khỏi những phán đoán nghiêm khắc và vội vàng. Lạy Chúa, xin Chúa giải thoát chúng con khỏi sự khắt khe, những cuộc chiến tranh tôn giáo, những ý thức hệ đảng phái. Lạy Chúa, Chúa không muốn có một Giáo Hội của những người "Thanh khiết" những người thuần túy": Giáo Hội của Chúa là một tập hợp của những người tội lỗi. Chúng con... các Kitô hữu, chúng con không hơn gì những người khác. Với mọi người, với mọi kẻ tội lỗi! Chúa cho họ cơ hội để có thể trưởng thành, để có thể hoán cải.
Tôi có thể áp dụng dụ ngôn này vào những hoàn cảnh sống của tôi không?
Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: "Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi".
Mùa gặt! Đây là hình ảnh tuyệt vời của Kinh Thánh (Giê-rê-mi-a 51,33; Hô sê 6,11; Giô-en 4,13). Ở Israel, mùa gặt lúa mạch vào tháng tư và mùa gặt lúa mì vào tháng năm... như trong mọi nước khác, ở những mùa màng khác, đó là một cơ hội để quần chúng vui mừng (R 2; Is 9,2; TV 126,6). Sau những công việc nặng nhọc, mùa gặt tỉa: phần thưởng và lễ hội của người nông dân. Mùa gặt trong Kinh Thánh thường là biểu tượng cho cuộc Phán xét vào ngày Thế Mạt (Is 28,27; 17,5; Am 9,13)...
Có phải, tôi sẽ khám phá ý nghĩa ẩn giấu của hình ảnh rất đẹp đẽ ấy?
Đối với Đức Giêsu, tạo vật tiến về mục đích của nó:
Người biết rằng lúa mì sẽ không bị hủy hoại, mặc dù mọi nỗi sợ hãi chính đáng mà chúng ta có thể có phải chấp nhận quan điểm của Đức Giêsu. Phải kiên nhẫn cộng tác vào công việc chậm chạp của Thiên Chúa đồng thời trông cậy vào Người. Điều đó đòi phải có một lòng nhân từ cao cả Chúng ta hãy tôn trọng kẻ tội lỗi và kẻ ác vì cái phần tốt đẹp còn ở trong họ, và vì luôn còn có khả năng họ sẽ hoán cải. Tôi phải tập nhìn điều tốt đẹp có trong nhân loại và không chỉ nhìn cỏ lùng trong cánh đồng. Lời kêu gọi ấy là để đào sâu đức tin của chúng ta: Bạn có thật sự tin vào Thiên Chúa không?
Dẫu sao chúng ta đã được cảnh báo. Sau cùng, khi mùa gặt đến, chúng ta sẽ thấy những hoa trái thật sự của những nỗ lực mà chúng ta đã làm trong cánh đồng của Chúa Cha.
Cha mẹ, vợ chồng, các chiến sĩ tông đồ hãy lắng nghe, lắng ghe điều đó.
Đức Giêsu còn trình bày cho họ nghe một dụ ngôn khác. Người nói: "Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải người nọ lấy gieo trong ruộng mình. Tuy nó là loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống, nhưng khi lớn lên, thì lại là thứ cải lớn nhất! nó trở thành cây, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được".
“Một" hạt cải... một thôi! Xem ra buồn cười khi chỉ gieo một hạt cải.
“loại nhỏ nhất”: hầu như khó nhìn thấy trong lòng bàn tay. Tuy nhiên, mầm sống ấy sẽ mọc chồi xanh, rồi một cái cây... nếu bạn kiên nhẫn chờ đợi và chăm sóc cây trồng.
“Nước Thiên Chúa" là như thế!
Lạy Chúa tôi, tại sao thế gian dường như còn xa Triều đại của Chúa biết bao? Tại sao có quá ít người đi theo đến cùng Tin Mừng của Chúa?
Cha mẹ, vợ chồng, chiến sĩ, tông đồ... hãy nhìn, nhìn kỹ hạt giống ấy trong thế gian. Điều đáng kể không phải là cái vẻ hiện nay của chúng. Các bạn hãy tưởng tượng đến một cây lớn mà Đức Giêsu đã nhìn thấy trong đôi mắt sống lại của Người. Không còn là hạt cải bé tí xíu... bạn hãy tưởng tướng những con chim sẽ hót trên cây? Và bạn hãy gieo nó vào lòng đất... hạt cải duy nhất của bạn, hạt nhỏ nhất.
Người còn kể cho họ một dụ ngôn khác: “Nước Trời cũng giống như chuyện một nắm men bà kia lấy vùi vào ba đấu bột, cho đến khi tất cả bột dậy men”.
Đây cũng là sự không tương xứng về tỉ lệ giữa lúc đầu và lúc cuối giữa nguyên nhân và hậu quả: Một nhúm men nhỏ, trộn với bốn mươi ký lô bột? Một sức mạnh ẩn giấu của sự sống! Tác vụ của Đức Giêsu đã là một hoạt động rất nhỏ bé trong một vài tháng, mất hút trong một góc của một tỉnh trong đế Quốc La Mã. Nhưng Đttc Giêsu mơ mộng. Người nhìn xa. Tầm nhìn của Người trải rộng đến thời thế mạt, khi "Thiên Chúa sẽ là tất cả trong tất cả khi mọi thứ bột của nhân loại được dậy men Phúc âm. Nhưng về phần tôi, tôi sẽ làm thế nào cho công việc đó tại nơi tôi đang sống?
Một người dù nam hay nữ để cho mình biến đổi thành men. và để cho mình bị vùi xuống, trộn lẫn vào thế gi an… sẽ trở thành một sức sống vô hình thông ban cho tất cả môi trường mà mình được trộn lẫn vào. Tình yêu cư ngụ một con người, đức tin làm cho sống, hy vọng nâng đỡ những thất vọng... đều là "men" làm dậy tất cả bột" một cách vô hình, chậm chạp. Những người kbác cần đức tin, niềm hy vọng, niềm vui, sự thanh khiết, can đảm và lương tri của bạn... Bạn có là một thứ men không?
Tất cả các điều ấy, Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói với đám đông; và Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn, hầu ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ: "Mở miệng ra, tôi sẽ kể dụ ngôn, công bố những điều được giữ kín từ tạo thiên lập địa".
Với Đức Giêsu, nơi tín hữu phân biệt những thực tại “ẩn giấu” trong nơi thâm sâu của mình.
Bấy giờ, Đức Giêsu bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: "Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe".
Matthêu phân biệt rõ ràng giáo huấn dạy cho mọi người cách công khai và một sự đào sâu hơn về giáo huấn cho người trong nhà và những người tìm hiểu sâu xa hơn. Có phải tôi thuộc về những người ham thích giáo huấn ấy hoặc thuộc những người chỉ bằng lòng với điều tối thiểu?
Lạy Chúa, xin giải thích cho chúng con...
Người đáp: "Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái ác Thần. Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Vậy như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù, gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi -nước của Người..."
Lạy Chúa nếu chúng con có làm người khác sa ngã, nếu chúng con có phạm tội, xin Chúa tha thứ cho chúng con.
Rồi quẳng chúng vào lò lửa, ở đó chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng: Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước Cha của họ. Ai có tai thì nghe.
Ở đây Đức Giêsu, sử dụng những hình ảnh thường thấy ở thời đại Người. Không nên giải thích những hình ảnh một cách cụ thể. Chúng có nghĩa là sự hủy diệt chung cuộc mọi sự dữ, là ngày tận thế. May thay! Điều đó sẽ được thực hiện như thế nào? Đó là mầu nhiệm không được tiết lộ.
Về phần những người: được cứu, họ sẽ chói lọi như mặt trời: đây cũng là một hình ảnh để suy niệm trong những tháng hè này.
74. Sự kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngọc Biển)
Trong cuộc sống, chúng ta thường xuyên đặt ra cho mình thắc mắc hay được nghe những chất vấn của rất nhiều người như: “Tại sao Thiên Chúa lại để cho người dữ sống chung với người lành mà không tiêu diệt nó đi?”; hay “Tại sao kẻ ác lại gặp được may mắn, còn nhiều khi người tốt lại gặp phải thất bại?”; và “Trước thực trạng đó, chúng ta cần phải có thái độ nào? Có được phép tiêu diệt kẻ dữ để làm cho Giáo Hội được trong sạch không?”.
Hôm nay, chúng ta sẽ tìm thấy câu trả lời cho những vấn nạn trên qua ý nghĩa của ba dụ ngôn, đó là: dụ ngôn hạt giống và cỏ lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men bánh.
Qua ba dụ ngôn trên, ta thấy rất rõ cách hành xử của con người và Thiên Chúa hoàn toàn khác nhau. Cũng qua bài học của ba dụ ngôn trên, mỗi người chúng ta cần phải có thái độ sao cho phù hợp với thánh ý Thiên Chúa.
Trước tiên, chúng ta cùng xem cách hành xử của con người như thế nào?
1. Cách hành xử của con người
Vì mang trong mình sự hữu hạn của loài thụ tạo, nên chúng ta không thể thoát ra khỏi sự yếu đuối, bất toàn của kiếp nhân sinh. Tuy nhiên, thay vì cần có thái độ khiêm nhường như Đức Mẹ, thánh Phêrô, Phaolô, Âu tinh..., để tạ ơn Chúa và sửa sai hầu được tốt lành hơn, hay sẵn sàng cảm thông cũng như chia sẻ, nắm lấy tay nhau, dìu nhau đứng dạy và hướng tới sự thánh thiện, thì chúng ta nhiều khi chẳng khác gì những đầy tớ của ông chủ trong “dụ ngôn cỏ lùng”, luôn tìm cách triệt hạ những kẻ yếu đuối và bất toàn, để muốn giải quyết cho nhanh hầu được yên thân, xong chuyện: “Vậy ông có muốn chúng tôi nhổ cỏ đi không?”.
Thật vậy, đã nhiều lần chúng ta không đứng về phía bao dung để tha thứ, mà lại cảm thấy khó chịu và đòi hỏi mọi người phải thánh thiện, tốt lành, trong khi đó, chúng ta không hề xắn tay áo lên để cùng nhau giải quyết.
Thái độ của chúng ta là như thế đó. Luôn muốn loại bỏ cái xấu cũng như cả con người xấu cùng lúc. Tuy nhiên, xem ra thái độ này không được đảm bảo, bởi lẽ không hợp với thánh ý Thiên Chúa muốn.
Vậy ý muốn và cách hành xử của Thiên Chúa là gì?
2. Cách hành xử của Thiên Chúa
Qua dụ ngôn cỏ lùng, Đức Giêsu muốn giới thiệu cho chúng ta về bản chất của Thiên Chúa là: “Ðấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giàu tình thương” (Tv 103, 8).
Vì bản chất của Thiên Chúa là yêu thương, tha thứ và kiên nhẫn, nên trong mọi hoàn cảnh, biến cố, dù chúng ta suy nghĩ cách nào, tiêu cực hay tích cực, Ngài luôn tìm cách và dịp thuận tiện để hướng dẫn, dạy dỗ nhằm thể hiện tình yêu thương của Ngài và mong muốn chúng ta quay về để được tha thứ, yêu thương. Bởi vì “Ngài ghét tội chứ không ghét kẻ có tội”. Nên khi nghe đầy tớ đến xin cho phép được nhổ cỏ lùng ngay lập tức, thay vì thái độ ưng thuận, ông chủ đã ngăn chặn ngay và nói: “Đừng, cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt... sợ rằng khi nhổ cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa”. Cách hành xử này hoàn toàn khác với cách hành xử của con người mà chúng ta đã tìm hiểu ở trên.
Thật vậy, Nước Thiên Chúa đã đến nơi hành động của người gieo hạt. Tuy nhiên, Nước ấy được lớn lên ngay trong những thử thách qua hình ảnh cỏ lùng và lúa ở cùng với nhau, trà trộn vào nhau. Thời gian từ lúc gieo cho đến lúc gặt chính là thời gian kiên nhẫn chờ đợi của Thiên Chúa trong sự bao dung, nhẫn nại, để chờ đợi con người sám hối, ăn năn.
3. Sứ điệp Lời chúa và thái độ của chúng ta
Lời Chúa hôm nay muốn mời gọi chúng ta cần phải có thái độ như Thiên Chúa là: hiền từ, nhân hậu, bao dung và kiên nhẫn, để chịu đựng những điều xấu của người khác và dần dần tìm cách để hoán cải họ nhờ ơn Chúa Thánh Thần. Đồng thời cảnh tỉnh chúng ta tránh cho xa thái độ của những đầy tớ là ích kỷ, nóng vội, bảo thủ và bất bao dung.
Tại sao vậy? Thưa, vì chúng ta cần phải nhìn nhận rằng: “Kẻ dữ người lành đều là con cái Chúa, được Chúa thương yêu tất cả, chúng ta cũng phải thương yêu nhau và phải có thái độ khoan dung” (thánh Augustinô).
Thật vậy, Thiên Chúa là Đấng: “... cho mặt trời chiếu soi kẻ dữ cũng như người lành, và cho mưa trên người công chính cũng như kẻ bất lương”.
Khi Thiên Chúa mời gọi chúng ta trở nên hiền từ, nhân hậu và kiên nhẫn, ấy là lúc Ngài muốn chúng ta có sự bình tâm để được thanh thản ngay trong những thử thách do người anh chị em chúng ta gây nên, đồng thời đợi chờ để kẻ tội lỗi có cơ may quay trở lại. Thật vậy, "Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó"; hay "Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men" là bằng chứng cho thấy thành công của sự kiên trì và chờ đợi trong hy vọng.
Mặt khác, Lời Chúa hôm nay cũng cho chúng ta thấy rằng: không vinh quang nào mà không có thánh giá. Không thành không nào lại thiếu mồ hôi và nước mắt. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu, nếu không kẻ thù là ma quỷ sẽ tiến lại và thỏa sức gieo cỏ lùng là tội lỗi... vào trong mảnh đất tâm hồn, hầu làm cho lương tâm chúng ta nhuốm màu đen tối của sự ác...
Làm được điều đó, chúng ta phải trở nên khiêm tốn để lắng nghe Lời Chúa hướng dẫn chứ đừng có tai mà không nghe, có mắt mà không thấy.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con đừng rơi vào thái độ khó chịu, bất mãn về những khuyết điểm nơi anh chị em. Xin cho chúng con nhận ra sự nhẫn nại của Thiên Chúa. Đồng thời biết phản ánh tình yêu của Thiên Chúa qua hành động, lời nói và thái độ của chúng con. Amen.
75. Ứng xử thế nào với kẻ xấu(Suy niệm của Lm. Đan Vinh)
I. HỌC LỜI CHÚA
. Ý CHÍNH: Ba dụ ngôn về phẩm chất Nước Trời
Bài Tin Mừng hôm nay nối tiếp tư tưởng của tuần trước, nhằm trình bày về Nước Trời do Đức Giêsu thiết lập như sau:
Trong Nước Trời có người tốt sống chung với kẻ xấu, giống như trong ruộng lúa tốt lại có cỏ lùng xen lẫn (24-30): Sở dĩ Thiên Chúa chưa loại trừ kẻ xấu ngay vì muốn họ có thời gian để hồi tâm sám hối hầu được sống đời đời (x. 2 Pr 3,15).
Sự tăng trưởng của Nước Trời ví như sự tăng triển của hạt cải (31-32), lúc đầu Nước Trời nhỏ bé nhưng về sau sẽ phát triển to lớn có thể đón nhận được nhiều dân tộc.
Sức mạnh của Nước Trời ví như nắm men được hòa lẫn trong khối bột (33-34): Hội Thánh cũng có sứ mạng biến nhân loại từ tình trạng ích kỷ bất công nên vị tha nhân ái.
. CHÚ THÍCH:
- C 24-25: + Nước Trời ví như chuyện: Ở đây không cố ý so sánh Nước Trời với người gieo giống, nhưng muốn qua công việc của người nông dân đi cấy lúa để diễn tả ý nghĩa thiêng liêng của mầu nhiệm Nước Trời. Trong Nước Trời hiện nay người lành đang phải sống chung với kẻ ác. Nhưng đến ngày tận thế, Thiên Chúa sẽ phân thành hai loại chiên với dê, và sẽ thưởng người lành phạt kẻ dữ. + Người kia gieo giống tốt trong ruộng mình: Những gì Thiên Chúa thực hiện đều tốt đẹp, như tác giả sách Sáng Thế viết: “Thiên Chúa thấy thế là tốt đẹp” (x. St 1, 10.12.18.21.25.31).+ Khi mọi người đang ngủ: Ngủ là lúc người ta dễ mất cảnh giác, và kẻ thù là ma quỷ sẽ thừa cơ gieo cỏ lùng xen lẫn với lúa tốt. Cỏ lùng là thứ cỏ dại, rất dễ mọc và rễ của nó có thể làm hại cây lúa. Ma quỷ xảo quyệt chuyên đi cám dỗ loài người. Chúng gieo vào đầu óc người ta những tư tưởng hoài nghi và xúi giục họ bất tuân phục Thiên Chúa, như xưa chúng đã cám dỗ nguyên tổ loài người phạm tội (x. St 3, 1-7). + Rồi đi mất: ma quỷ vốn là thiên thần vô hình chuyên làm việc trong âm thầm. Chúng hành động mà không để lại dấu vết nào, khiến nhiều người không phát hiện ra sự hiện diện của chúng để cảnh giác đề phòng.
- C 26-28: + Khi lúa mọc lên và trổ bông, thì cỏ lùng cũng xuất hiện: Trong Hội Thánh người tốt kẻ xấu luôn sống đan xen, nên rất khó phân biệt ai tốt ai xấu. + Đầy tớ: ám chỉ những người thi hành sứ mạng rao giảng Tin Mừng. + Thưa ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Thế thì cỏ lùng ở đâu mà ra vậy?: Đầy tớ phát hiện ra có cỏ lùng xen lẫn với lúa tốt, nên thắc mắc tại sao cỏ lùng lại xuất hiện trong ruộng? + “Kẻ thù đã làm đó”: Ông chủ là hình ảnh của Thiên Chúa luôn tỏ ra bình tĩnh trước các hoạt động của ma quỷ chuyên cám dỗ con người hận thù ganh ghét nhau. + “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?”: một số người công chính muốn tiêu diệt những kẻ làm ác ngay.
- C 29-30: + Đừng, sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh làm bật luôn rễ lúa: Ông chủ Thiên Chúa luôn kiên nhẫn và muốn cho kẻ ác hồi tâm sám hối (x. Lc 13,8-9). Thực tế đã có nhiều tội nhân nhất thời làm điều ác, nhưng bản chất vốn lương thiện, nên khi có điều kiện đã hồi tâm trở về, như đứa con hoang đàng trong dụ ngôn người cha nhân hậu đã thành tâm trở về xin lỗi để làm hòa với cha mình (x. Lc 15,17-20). + Mùa gặt: Trong Thánh Kinh, mùa gặt là hình ảnh diễn tả ngày tận thế, khi Thiên Chúa sẽ cho các thiên thần thu gom lúa tốt là những người lương thiện vào Thiên Đàng và loại bỏ rơm rạ là các kẻ gian ác phải vào hỏa ngục chịu phạt muôn đời chung với ma quỷ (x. Is 17,5; Kh 14,14-20). Ngoài ra, Thiên Chúa để người tốt sống chung với kẻ xấu còn để thử thách đức tin của những người công chính. + Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi: Sở dĩ Thiên Chúa phải đợi đến ngày tận thế mới xét xử là để kẻ dữ có thêm thời gian hồi tâm sám hối.
- C 31-32: + Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải: Hạt cải là một thứ hạt được dùng làm gia vị (moutarde). + loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống: Người Do thái có câu ví von như sau: “nhỏ như hạt cải”. Hạt cải tuy nhỏ, nhưng lại có sức sống dồi dào, và sẽ trở thành cây rau cải to lớn, đến nỗi chim trời có thể bay đến làm tổ trên cành của nó. Dụ ngôn này nhằm nói lên sự tương phản giữa hai tình trạng của Nước Trời: Lúc khởi đầu Nước Trời chỉ là một nhóm nhỏ 12 môn đệ, nhưng đến ngày tận thế sẽ phát triển thành cây cải to lớn vững mạnh. + Chim trời tới làm tổ trên cành được: Cựu Ước thường dùng hình ảnh một cây to lớn có chim trời đến đậu, để chỉ một vương quốc hùng mạnh, có khả năng che chở con dân của mình (x. Ed 31, 5-7; Đn 4,18). Hình ảnh này ám chỉ Hội Thánh sau này sẽ giống như một cây cải to lớn, có thể thu nhận chim trời là các dân ngoại gia nhập.
- C 33: + Nước Trời cũng giống như chuyện nắm men: Men là một chất bột phụ gia, có sức biến đổi cả khối bột trộn chung với nó. + Ba đấu bột: Một khối lượng khá lớn khoảng trên 39 lít tức khoảng 60-70 kí-lô. Con số ba thúng bột này có lẽ lấy từ câu chuyện của tổ phụ Áp-ra-ham đã dùng ba thùng tinh bột làm bánh để đãi Đức Chúa, khi Người hiện ra với ông tại cụm sồi Mam-rê (x. St 18,6). + cho đến khi tất cả bột dậy men: Dụ ngôn này không so sánh Nước Trời với “Men”, nhưng muốn đề cao sức mạnh thánh hóa của Nước Trời: tuy chỉ có số lượng ít oi như một nắm men, nhưng lại có sức biến đổi cả nhân loại với số lượng lớn lao gấp hằng triệu lần. Tin Mừng được rao giảng đến đâu thì sẽ có sức cảm hóa, biến đổi người ta từ gian ác nên hiền hòa, từ tội lỗi nên thánh thiện. Ngoài ra, dụ ngôn cũng gián tiếp đề cập đến Bữa Tiệc Cánh Chung vào ngày tận thế cúa Đức Chúa (x. Is 25, 6-8).
- C 34-35: + Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn: Thực ra nhiều lần Đức Giêsu đã giảng mà không dùng dụ ngôn. Do đó câu này chỉ nhắm đề cập đến các bài giảng của Đức Giêsu về mầu nhiệm Nước Trời. Vì Đức Giêsu muốn tránh cho người nghe khỏi hiểu sai Nước Trời do Người thiết lập với một Nước mang tính thế tục, do ảnh hưởng của Thiên Sai chủ nghĩa mà dân Do Thái đang trông mong. + Hầu ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ: Thực ra đây là lời Thánh vịnh do A-saph viết. Sở dĩ Tin Mừng Mát-thêu gọi lời trích dẫn trên là lời ngôn sứ, có lẽ vì ông coi A-saph là ngôn sứ. Thánh vịnh cũng là Lời Chúa và có giá trị ngang hàng với sấm ngôn của các ngôn sứ.
- C 36-43: + Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe: Đức Giêsu đã giải thich ý nghĩa từng câu từng chữ của dụ ngôn cỏ lùng trong bài Tin Mừng. Ở đây, chỉ xin nêu ra mấy điều cần biết thêm như sau: + Con cái Nước Trời… con cái ác thần: Cách phân chia nhân loại thành hai loại người đối lập nhau rất thông dụng trong Do Thái giáo. Người ta thường đọc thấy lời phân chia đó trong các văn bản được khai quật ở Cum-ran (Qumrân). chỉ khác một điều là: đối với Cum-ran thì mọi người lành đều ở trong giáo phái này, phân biệt với những kẻ gian ác ở ngoài giáo phái. Còn trong Tin Mừng hôm nay, cả kẻ lành và người dữ đều sống lẫn lộn chung trong Hội Thánh mà các môn đệ không được tách kẻ xấu ra khỏi người tốt trước thời hạn tân thế. + Như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào…: Trong dụ ngôn Cỏ Lùng (24-30), Đức Giêsu nhấn mạnh đến sự sống chung hiện tại giữa người lành và kẻ dữ, còn trong phần giải nghĩa dụ ngôn (36-43) Đức Giêsu lại nói nhiều đến ngày phán xét và sự thưởng phạt, nghĩa là nói đến tương lai. Có lẽ Mát-thêu khai triển thêm điều này là để nhắn nhủ các tín hữu đương thời đừng tự phụ vì mình đã được vào Hội Thánh. Nhưng họ phải luôn sống tốt để khỏi bị hình phạt hỏa ngục trong ngày tận thế. + Rồi quăng chúng vào lò lửa: Sách Đa-ni-en cho thấy có một sự trừng phạt kẻ ác bằng cách họ sẽ bị ném vào lửa đang cháy phừng phực (x. Đn 3,5-6). Đức Giêsu cũng dùng hình ảnh “lò lửa”, là nơi các kẻ gian ác sẽ bị trừng trị. + Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng: Đây là hình ảnh sự đau đớn về thể xác ở đời này để qua đó diễn tả hình phạt thiêng liêng trong hỏa ngục muôn đời trong thế giới mai hậu. Kiểu nói “Bị quăng ra chỗ tối tăm bên ngoài, ở đó người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng” được sử dụng nhiều lần trong Tin Mừng Mát-thêu (x. Mt 8,12; 22,13; 24,51; 25,30). “khóc lóc nghiến răng” ám chỉ tình trạng những người bị giam trong hỏa ngục. Họ sẽ chịu đau khổ, thể hiện qua sự khóc lóc, và lòng thù hận Thiên Chúa qua sự nghiến răng. + Người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của cha họ: Kiểu so sánh này nhiều lần được dùng trong Thánh kinh. Chẳng hạn: “Các hiền sĩ sẽ chói lọi như bầu trời rực rỡ. Những ai làm cho người ta nên công chính sẽ chiếu sáng muôn đời như những vì sao” (Đn 12,3; x. 1 Cr 15,42-44).
. CÂU HỎI:
1) Ba dụ ngôn trình bày về Nước Trời trong Tin Mừng hôm nay là những dụ ngôn nào? 2) Tại sao trong Hội Thánh vẫn luôn có người tốt kẻ xấu sống chung xen lẫn? 3) Ma quỷ làm gì để loài người phạm tội hầu bị phạt giống như chúng? 4) Tại sao Thiên Chúa không tiêu diệt kẻ xấu ngay lúc họ phạm tội và đến khi nào Ngài mới trừng phạt họ?
II. SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA: “Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy thu gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi. Còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi” (Mt 13,30).
2. CÂU CHUYỆN: Sự ác đang hoành hành và gây đau khổ cho con người:
Mới đây bên Hoa Kỳ, một học sinh 15 tuổi đã mang súng tiểu liên cưa nòng vào nhà trường, bắn bừa bãi vào các thầy cô và các học sinh khác làm chết và bị thương nhiều người. Ở sở thú ĐI-TROI (Detroit) người ta phải thuê thêm 4 nhân viên để bảo vệ các thú vật khỏi bị khách tham quan quậy phá. Một con Kan-gu-ru Úc còn nhỏ bị lạc mất mẹ, đã bị đám con nít trêu chọc và ném đá đến chết. Tại hồ nuôi cá sấu, nhiều người lớn đã ném những mẩu điếu thuốc xì gà còn cháy dở vào những chú cá sấu đang nằm tắm nắng và thích thú reo hò khi thấy tro lửa làm cháy phỏng da khiến loài bò sát này quằn quại đau đớn. Tại gia đình, có những em nhỏ khi thấy con chó hay con mèo đang nằm ngủ trên sàn, đã đá mạnh vào bụng, khiến chúng kêu rú lên và các em cười lên khóai trá...Những điều điên rồ đáng kinh tởm đó khiến chúng ta phải tự hỏi: Tại sao sau hơn hai mưoi thế kỷ rao giảng Tin Mừng mà tội ác vẫn còn hiện diện khắp nơi như vậy? Chúng ta có thể và phải làm gì để loại trừ các tội ác ấy ra khỏi môi trường mình đang sống? Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đã gián tiếp trả lời cho các thắc mắc này qua ba dụ ngôn về Nước Trời là cỏ lùng, hạt cải và men trong hũ bột.
3. SUY NIỆM:
1) Dụ ngôn cỏ lùng: Thực trạng kẻ tốt người xấu sống đan xen
Ngày nay trong xã hội vẫn còn nhiều kẻ gian ác sống lẫn lộn với người lương thiện. Trong lòng Hội Thánh cũng có tình trạng tương tự: Trong cộng đoàn giáo xứ, hội đoàn hay dòng tu, luôn có các người tốt xấu sống chung lẫn lộn và người tốt luôn bị kẻ xấu ức hiếp hãm hại. Ngay trong hàng ngũ các mục tử chăn dắt đoàn chiên, ngoài đại đa số là các mục tử nhân hậu, đã tận hiến cuộc đời để phục vụ đoàn chiên, vẫn không thiếu những kẻ chăn thuê ích kỷ vụ lợi, chỉ lo tìm lợi bằng việc xén lông chiên, uống sữa chiên và ăn thịt chiên nhưng lại không tha thiết đến số phận của đoàn chiên, biểu hiện qua thái độ làm khó con chiên và chạy trốn khi thấy sói rừng, bỏ mặc đoàn chiên cho sói mặc sức cắn xé giết hại… Tin Mừng hôm nay cũng cho thấy ma quỷ là kẻ thù của Thiên Chúa chính là tác nhân gieo rắc sự gian ác vào lòng con người, cám dỗ họ chống lại Thiên Chúa và gây đau khổ cho tha nhân. Vậy làm thế nào để phân biệt ai là lúa tốt ai là cỏ lùng? Phải đối xử thế nào với những kẻ xấu xa gian ác thành viên của Hội Thánh?
a) Phân biệt xấu tốt theo tiêu chuẩn của Thiên Chúa: Thông thường thật khó phân biệt được người tốt và kẻ xấu vì lòng người khó biết được như người xưa đã dạy: “Sông sâu còn có người dò. Lòng người nham hiểm ai đo cho cùng! ”. Các nhà tu đức cũng diễn tả về thực trạng này như sau: người thánh thiện thực sự thì không có dáng vẻ đạo đức, còn kẻ thánh thiện giả lại luôn mang bộ mặt thánh thiện (“Sanctus est sed non videtur, videtur sed non est”). Chẳng hạn: bọn Pha-ri-sêu giả hình “Làm mọi việc cốt để cho thiên hạ thấy… đeo những hộp kinh thật lớn mang những tua áo thật dài… (Mt 23,5) thì được mọi người kính trọng và khen là đạo đức, còn Đức Giêsu là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” lại có lối sống chan hòa bình dị như người thường, thì lại bị thiên hạ đánh giá là “tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi” (Mt 11,19). Tuy nhiên Đức Giêsu đã vạch mặt bọn người Pha-ri-sêu giả hình như sau: “Khốn cho các ngươi, hỡi các kinh sư và người Pha-ri-sêu giả hình!... bên ngoài thì có vẻ công chính trước mặt thiên hạ, nhưng bên trong toàn là giả hình và gian ác!” (Mt 23,27-28). Về việc xét đoán người tốt kẻ xấu, cần nghe theo lời dạy của Đức Chúa với Sa-mu-en: “Thiên Chúa không nhìn theo kiểu người phàm: Người phàm chỉ thấy điều mắt thấy, còn Đức Chúa thì thấy tận đáy lòng” (1 Sm 16,7).
b) Người đạo đức sẽ tránh thói giả hình và làm mọi việc với lòng mến: Đức Giêsu đã dạy môn đệ phải tránh thói giả hình khi làm các việc đạo đức: “Vậy khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em: chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo, và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả công cho anh” (Mt 6,2-4). Thánh Phao-lô còn dạy các tín hữu phải làm mọi việc với lòng mến Chúa yêu người: “Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi” (1 Cr 13,3).
2) Giá trị của đau khổ?:
Thiên Chúa cho phép sự ác xuất hiện để thử thách và thanh luyện con người. Trong chuyện ông Gióp, Thiên Chúa đã cho ma quỉ được thử thách đức tin của ông (x. G 1,12; 2,6). Như vậy đau khổ thử thách cũng có giá trị vì những lý do sau
a) Đau khổ giúp ta nên hoàn hảo hơn: Chẳng hạn lần đầu dùng dao, ta đã vụng về nên bị đứt tay, từ đó ta sẽ rút kinh nghiệm để ngày càng sử dụng dao thành thạo hơn.
b) Tội lỗi và đau khổ sẽ giúp ta khiêm tốn và thông cảm với tha nhân hơn: Nhờ đã từng bị đau mắt hay đau răng, bị đau khổ vì người yêu phụ bạc… mà chúng ta sẽ dễ cảm thông với những ai bị đau khổ như vậy, nhờ đó lòng đạo đức nơi ta cũng được gia tang.
c) Chúa có thể rút từ sự dữ ra sự lành: ngụ ngôn Trung Hoa có câu chuyện sau: Một ông già ở gần biên giới có con ngựa rất quí tự nhiên bị mất tích. Một tuần sau, con ngựa ấy quay về trang trại dẫn theo một con ngựa cái khác cũng xinh đẹp và quí hiếm như nó. Từ khi có hai con ngựa quý, cậu con trai ông chủ ngày ngày cùng chúng bạn chơi đua ngựa. Một hôm anh ta bị té gẫy chân. Năm sau, khi quân địch tấn công vào các làng biên giới, mọi trai tráng trong làng đều bị động viên lên đường chiến đấu nơi tiền tuyến, mười người đi thì bị chết chin người. Riêng con trai ông lão vì bị què chân không phải nhập ngũ nên còn sống… Câu chuyện này cho thấy điều dữ có thể là khởi đầu cho điều tốt và ngược lại. Nếu người ta có thể biến một điều xấu thành tốt, thì Thiên Chúa quyền năng nhân hậu cũng có thể rút từ sự dữ ra sự lành. Thánh Phao-lô đã viết như sau: “Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người” (Rm 8,28). Bài “Mừng vui lên” (Exultet) hát trong đêm Phục Sinh đã gọi tội nguyên tổ là “tội hồng phúc”, vì nhờ tội này mà Thiên Chúa đã ban Đấng Cứu Thế cho nhân loại chúng ta.
d) Chấp nhận đau khổ còn là cách chứng tỏ một tình thương thực sự: Trong đời sống thường ngày, đau khổ của người này có thể thành nguyên nhân đem lại hạnh phúc cho người kia. Chẳng hạn: Sự cực khổ của cha mẹ sẽ mang lại hạnh phúc cho con cái. Do đó khi chấp nhận chịu thua thiệt đau khổ để người khác được hạnh phúc là dấu hiệu của một tình yêu thực sự. Đức Giêsu đã thể hiện tình yêu tột cùng khi chịu thiệt rửa chân cho các môn đệ và sau đó đã lập bí tích Thánh Thể để nên của ăn và ở cùng Hội Thánh luôn mãi.
3) Tình thương của Thiên Chúa đối với kẻ gian ác:
a) Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt: Có lẽ chúng ta sẽ làm như các người làm công trong dụ ngôn khi phát hiện kẻ xấu đã đề nghị với ông chủ: “Vậy ông có muốn chúng tôi ra đi gom lại không?” Nhưng ông chủ đã từ chối với lý do: “Sợ rằng khi gom cỏ lùng, các anh lại làm bật luôn rễ lúa. Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt”. Qua đó cho thấy lòng nhân từ thương xót của Thiên Chúa đối với tội nhân là cho họ có thời gian hồi tâm sám hối. Thực tế có những người hôm nay là tội nhân, nhưng khi được ơn Chúa, đã trở nên thánh thiện, như các thánh: Phê-rô, Phao-lô, Ma-ri-a Ma-đa-lê-na, Au-gút-ti-nô…
b) Dụ ngôn cho thấy ý định của ông chủ là Thiên Chúa như sau: “Đến ngày mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: Hãy gom cỏ lùng lại, bó thành bó mà đốt đi, còn lúa, thì hãy thu vào kho lẫm cho tôi”. Như vậy, ngoài một số ít kẻ gian ác bị trừng phạt nhãn tiền để răn đe, còn nói chung, Thiên Chúa luôn tỏ lòng bao dung, kiên nhẫn chờ đợi kẻ gian ác ăn năn sám hối như Ê-dê-ki-en đã tuyên sấm: “Ta không muốn cho kẻ gian ác phải chết. Nhưng muôn nó ăn năn sám hối và được sống” (Ed 18,28).
c) Về số phận của con người: Số phận mỗi người được quyết định vào giờ chết của mỗi người hay vào ngày tận thế chung cả nhân loại, như Đức Giêsu đã giải thích ý nghĩa của dụ ngôn cỏ lùng: “vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy. Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu, và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người. Rồi quăng chúng vào lò lửa. Ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời trong Nước của Cha họ” (Mt 13,40-43).
4) Chúng ta phải làm gì?
a)Trước hết: Phải ghét ma quỷ và mọi tội lỗi gian ác, nhưng phải thương yêu các tội nhân và giúp họ quay về giao hòa với Thiên Chúa để được hưởng ơn cứu độ. Cần khôn ngoan phân biệt thật giả tốt xấu để làm bạn với người tốt và tránh chơi với kẻ xấu để tránh trở thành kẻ xấu, như người xưa đã dạy: “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”. Nhưng nếu kẻ có tội là người thân của mình, thì hay vì xa lánh, chúng ta cần kiên nhẫn chịu đựng và khôn ngoan nhủ bảo, hy vọng họ sẽ sớm hồi tâm trở về với Chúa. Nhưng nếu kẻ gian ác cố chấp và ngày càng lún sâu vào tội ác, thì chúng ta cần đoàn kết để chế tài, không cho kẻ ác tiếp tục làm hại người lương thiện.
b) Cũng cần ý thức mặt tích cực của tội lỗi và sự ác: Sự xấu hay điều ác tuy có gây cho chúng ta phải khó chịu, nhưng cũng có mặt tích cực là giúp thanh luyện chúng ta. Do đó nếu phải sống chung với chồng hay vợ là kẻ xấu thì ta cần tìm cách sửa lỗi cho họ. Cần nhẫn nhịn chịu đựng họ và coi họ như phương thế giúp ta được thanh luyện để ngày một nên hoàn thiện hơn. Về vấn đề này, tác giả thư Do thái cũng viết: “Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt” (Dt 12,6).
c)Mỗi ngày hãy quyết tâm làm một việc tốt để cộng tác chống lại sự ác: Chẳng hạn: giúp một người mù chữ biết đọc biết viết, gia nhập vào một hội đoàn tông đồ giáo dân... Mỗi ngày làm một việc thiện giúp ích cho một người kèm theo một lời nguyện tắt để xin Chúa cho một tội nhân được ơn trở lại, noi gương thánh Tê-rê-sa làm mọi việc để cầu nguyện cho một tử tội. Cuối cùng chị đã nhìn thấy hắn tỏ dấu ăn năn trước khi bị hành hình…
4. THẢO LUẬN:
1)Trong những việc làm kể trên thì việc nào bạn thấy hợp với khả năng của bạn và quyết tâm làm trong thời gian sắp tới? 2) Bạn thích lời nào trong các lời nguyện tắt được ghi trong Tin Mừng: “Lạy Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội”, “Lạy Chúa, xin tha cho chúng vì chúng lầm chẳng biết”, “Lạy Chúa, Chúa muốn con làm gì“?… Tại sao bạn thích?
5. NGUYỆN CẦU:
- Lạy Chúa Giêsu. Xin biến đổi con trở nên một người tốt và nên con hiếu thảo của Chúa Cha noi gương Chúa xưa. Xin hãy biến đổi đôi mắt con khi nhìn thấy lỗi lầm của anh em giống như cái nhìn từ bi bao dung của Chúa đối với tông đồ Phê-rô sau khi ông phạm tội. Xin hãy biến đổi tai con để biết lắng nghe những lời kêu cứu của anh em như Chúa đã nghe thấu lời người mù kêu xin và đã chữa cho anh được sáng mắt. Xin biến đổi lòng trí con để nhận ra thánh ý Chúa Cha như xưa Chúa đã vâng theo ý Chúa Cha trong Vườn Cây Dầu. Xin biến đổi tình cảm của con để mỗi ngày them lòng mến Chúa yêu người. Mỗi lần rước lễ, xin hãy thánh hóa môi miệng con, biến đổi tâm tư tình cảm và toàn thể con người con, để con trở thành người mang Chúa là tình thương đến chia sẻ với mọi người.
- Lạy Chúa Giêsu. Thế giới hôm nay không cần những Ki-tô hữu buồn chán thất vọng. Xin Chúa hãy biến đổi khuôn mặt của con nên ngời sáng giống như tổ phụ Mô-sê sau khi được gặp Đức Chúa trên núi. Xin giúp nụ cười của con luôn rạng ngời nét hồn nhiên vui vẻ và hiền hòa của Chúa. Xin cho lời nói của con luôn chân thật, khiêm nhu và dịu dàng dễ thương, nhất là những khi con giúp anh em sửa lỗi. Ước chi người đời khi thấy con là thấy Chúa đang hiện diện trong con. Ước chi con luôn can đảm vác thập giá đời mình mà bước theo chân Chúa. Vì con biết rằng khi con cùng chết, con cũng sẽ cùng được sống lại với Chúa sau này.
X) Hiệp cùng Mẹ Maria.- Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.
76. Chung đụng với lúa miến và cỏ lùng(Suy niệm của Lm Trần Bình Trọng)
Để giúp người nghe hiểu về sự phát triển của nước Trời, Chúa Giêsu dùng ba dụ ngôn để chuyển đạt ý niệm. Dụ ngôn về hạt cải ám chỉ nước Trời bắt đầu rất nhỏ bé như hạt cải với việc chọn có mười hai tông đồ. Dụ ngôn nắm bột dậy men ám chỉ việc bành trướng của nước Chúa lúc đầu cũng nhỏ bé. Và nước Trời được ví như một thửa ruộng được gieo hạt giống. Trong khi người gieo giống thiếp ngủ, thì kẻ thù đến gieo vãi cỏ lùng vực vào ruộng lúa của chủ như Phúc âm hôm nay ghi lại: Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào ruộng lúa, rồi đi mất (Mt 13:25).
Theo ý nghĩa dụ ngôn thì lúa miến và cỏ lùng tượng trưng cho thiện và ác, sự lành và sự dữ. Thánh kinh dạy ta có sự hiện diện của sự dữ trong thế gian. Theo thần học và Thánh kinh công giáo thì thần dữ không chịu tuân phục Thiên Chúa. Như vậy sự dữ là sản phẩm của tự do mà Thiên Chúa đã ban cho loài thụ tạo: cho thiên thần cũng như loài người. Lucifer vì bất tuân phục Thiên Chúa, nên đã trở thành thần dữ. Ađam vì không vâng lệnh Thiên Chúa nên đã để cho tội lỗi lọt vào thế gian..
Vì thế bao lâu con người còn tại thế, thì thiện ác, tốt xấu, vẫn xen lẫn nhau như lúa miến và cỏ lùng và gây xung đột trong lòng người. Kẻ thù của nước Trời hằng rình chực lúc con cái sự sáng ngủ mê, không tỉnh thức cầu nguyện, không sống và thực hành lời Chúa, để gieo vãi cỏ dại là tội lỗi và các thứ tính mê nết xấu vào tâm hồn loài người. Dưới chiêu bài tự do: tự do báo chí, tự do ngôn luận, tự do tư tưởng và tôn trọng quan điểm cá nhân, người ta tự do gieo vãi hạt giống cỏ lùng vào thế gian, trong xã hội ta đang sống bằng đủ mọi phương tiện truyền thông xã hội như sách vở, báo chí, truyền thanh, truyền hình, phim ảnh, mạng tin tức hầu làm tắc nghẽn lời Chúa, làm sa đoạ lòng người, làm lũng đoạn vườn nho của Giáo hội. Tội ác phạm đến Chúa, đến tha nhân và đến chính mình xẩy ra hằng phút trên thế giới.
Loài người thường có khuynh hướng hay đổ lỗi cho quỉ. Hễ cái gì xấu xa, dơ bẩn hay tội lỗi, thì cho là tại quỉ. Vì thế mà người ta ví nghịch như quỉ, xấu như quỉ, ác như quỉ.. Có lẽ người ta ví nghịch như quỉ cho nên hoạ sĩ mới hay vẽ hình thằng quỉ có cái đuôi dài? Mà thực vậy, hễ con vật gì có đuôi dài là nó thường nghịch, chẳng hạn như con khỉ. Về phương diện này thì kể ra cũng tội nghiệp cho thằng quỉ. Không biết còn gì giống như quỉ nữa không? Có một linh mục Việt Nam kia, trước khi qua Mỹ tu nghiệp có gặp một linh mục Mỹ, học làm linh mục cho giáo phận Đà nẵng, sau khi mãn lính Mỹ ở Việt Nam. Linh mục người Mỹ nói với linh mục người Việt: 'Cha cứ sang đó mà coi. Nó lạnh như quỉ vậy!' Ông cha Việt nam nghĩ bụng từ trước tới nay đọc sách nói về hoả ngục với lửa sinh lửa diêm, thì phải nóng chứ. Sao bây giờ ông cha Mĩ lại ví: nó lạnh như quỉ vậy?
Hôm nay mỗi người cần nhận thức rằng nhiều cám dỗ để làm bậy là do khuynh hướng xấu trong con người chứ không hẳn là do ma quỉ bầy đặt. Đó chính là điều mà Thánh Phaolô đã nhận ra là có hai khuynh hướng hay hai lề luật phản nghịch nhau nơi loài người: Theo con người nội tâm, tôi vui thích vì luật của Thiên Chúa; nhưng trong các chi thể của tôi, tôi lại thấy một luật khác: luật này chiến đấu chống lại luật của lí trí và giam hãm tôi trong luật của tội là luật vẫn nằm sẵn trong các chi thể tôi (Rm 7:22-23). Thánh Phaolô muốn nói là thần trí ta muốn vươn lên, nhưng xác thịt cứ kéo ghì ta xuống.
Gương xấu và sự dữ trong thế gian giống như cỏ lùng, có thể gây ảnh hưởng xấu và làm hại ta bất cứ lúc nào. Và hậu quả của sự dữ có ảnh hưởng đến người xung quanh, tốt cũng như xấu. Để bảo vệ mùa gặt lúa trong Phúc âm hôm nay, đầy tớ đề nghị với chủ phải nhổ cỏ lùng. Tuy nhiên chủ lại bảo phải để cỏ lùng mọc chung với lúa miến, cho tới mùa gặt là lúc mà người ta mới có thể dễ dàng tách biệt lúa ra khỏi cỏ. Chủ trương để cỏ lùng mọc chung với lúa miến cho tới mùa gặt nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa và lòng khoan dung của Người mà ta cần phải học. Biết đâu người gian ác được ơn sám hối để trở lại cùng Chúa như sách Khôn Ngoan hôm nay ghi lại: Ngài đã cho con cái niềm hi vọng tràn trề là người có tội được Ngài ban ơn sám hối (Kn 12:19). Có những người có thể phản đối giải pháp trì hoãn này. Lý do họ đưa ra là nếu Giáo hội hay nước Chúa ở trần gian là phương tiện cứu rỗi thì phải diệt cội rễ của sự dữ và nết xấu. Tuy nhiên thời giờ tách biệt thiện hảo ra khỏi gian ác một cách hiệu quả và toàn diện thì chưa tới lúc. Bài học thứ hai ta cần học là thời giờ phán xét cũng là của Chúa và thuộc về Chúa.
Còn bài học thứ ba ta có thể rút tỉa trong Phúc âm hôm nay là việc thiện cũng như thói xấu đều bắt đầu bằng những việc nhỏ bé, nảy mầm từ những cám dỗ phạm những lỗi nhỏ, rồi đưa đến tội tầy đình. Việc luyện tập nhân đức cũng phải bắt đầu bằng những việc nhỏ bé dễ dàng. Vì thế mà ta cần luyện tập để thắng lướt những cám dỗ nhỏ trước để lấy đà hầu có thế thắng vượt cám dỗ lớn. Muốn được như vậy, ta phải tỉnh thức cầu nguyện, luyện tập nhân đức để có thể chống trả cám dỗ. Bao lâu còn tại thế, ta phải chung đụng với lúa miến và cỏ lùng: chung đụng với sự lành và sự dữ, tốt xấu và thiện ác. Vì thế ta phải canh chừng kẻo bị cỏ lùng lấn át.
Lời nguyện xin cho được ơn đứng vững trước cỏ lùng:
Lạy Chúa, mọi công trình Chúa tạo dựng đều là tốt đẹp.
Mà tội lỗi của thần dữ và ông bà nguyên tổ đã làm ra xấu.
Xin cho con được nhận thức rằng bao lâu còn tại thế
con phải chung đụng giữa cỏ lùng và lúa miến
trong xã hội loài ngưòi cũng như trong chính bản thân con.
Xin cho những người đang gieo vãi cỏ lùng vào thế gian
có được tâm hồn biết kính sợ Chúa.
Và xin cho con được đứng vững, khỏi bị cỏ lùng lấn át. Amen.
77. Lúa miến và cỏ dại - Lm Trần Bình TrọngNước Trời được ví như một thửa ruộng được gieo hạt giống. Trong khi người gieo giống thiếp ngủ, thì kẻ thù đến gieo vãi cỏ lòng vực vào ruộng lúa của chủ.
Theo ý nghĩa của dụ ngôn thì lúa miến và cỏ dại tượng trưng cho sự lành và sự dữ. Thánh kinh dạy ta có sự hiện diện của thần dữ trong thế gian. Và sự dữ là cái sản phẩm của tự do mà Thiên Chúa đã ban cho loài thụ tạo, cho thiên thần cũng như loài người. Lucifer vì bất tuân phục Thiên Chúa, nên đã trở thành thần dữ. Ađam vì không vâng lệnh Thiên Chúa nên đã để cho tội lỗi lọt vào thế gian. Vì thế bao lâu con người còn tại thế, thì thiện ác, tốt xấu, vẫn xen lẫn với nhau và gây xung đột trong lòng người. Kẻ thù của Nước Trời hằng rình chực lúc con cái sự sáng ngũ mê, không tỉnh thức cầu nguyện, không sống và thực thành Lời Chúa, để gieo vải cỏ dại là tính mê nết xấu vào tâm hồn loài người.
Những hạt giống cỏ dại đang được gieo vãi khắp nơi vào thế gian, trong xã hội ta đang sống, bằng báo chí, truyền hình, phim ảnh đồi tệ, bằng đũ mọi phương tiện truyền thông xã hội hầu làm tắc nghẽn Lời Chúa, làm sa đọa lòng người, làm lũng đoạn vườn nho của Giáo hội. Người ta dùng cái chiêu bài tự do: tự do báo chí, tự do ngôn luận, tự do tư tưởng và tôn trọng quan điểm cá nhân để rồi tự do gieo đủ mọi thứ cỏ dại vào đời sống cá nhân và gia đình, bằng những hình ảnh trụy lạc, sách báo khiêu dâm, ca nhạc khích động.
Có những khi ta phải đương đầu với những cám dỗ thử thách, không hẳn là do ma quỉ bày đặt, nhưng là do khuynh hướng xấu trong người. Thường loài người có khuynh hướng hay đổ lỗi cho quỉ. Hễ cái gì xấu, không vừa lòng thì cho là tại ma quỉ. Vì thế mà người ta ví: nghịch như quỉ, xấu như quỉ, đen như quỉ... Không biết còn gì như quỉ nữa không? Cũng tội nghiệp cho thằng quỉ.
Hôm nay mỗi người phải nhận thức rằng nhiều cám dỗ để làm bậy là do khuynh hướng xấu trong con người chứ không phải do ma quỉ bày đặt. Đó chính là điều mà Thánh Phaolô đã nhận ra có hai khuynh hướng hay hai lề luật phản nghịch nhau nơi loài người: "Cái điều thiện tôi muốn làm thì lại không làm, còn điều ác tôi không muốn làm, thì lại cứ làm" (Rm 7,19). Thánh Phaolô muốn nói là thần trí ta muốn vươn lên, nhưng xác thịt cứ kéo ghì ta xuống. Gương xấu và sự dữ ở trong thế gian giống như cỏ dại, có thể gây ảnh hưởng xấu và làm hại ta bất cứ lúc nào. Và cái hậu quả của sự dữ có ảnh hưởng đến người xung quanh, tốt cũng như xấu.
Để bảo vệ mùa gặt lúa trong Phúc Âm hôm nay, đầy tớ đề nghị với chũ phải nhổ cỏ dại. Tuy nhiên chũ lại bảo hãy để cỏ dại mọc chung với lúa miến, cho tới mùa gặt là lúc mà người ta mới có thể dễ dàng tách biệt lúa ra khỏi cỏ. Chủ trương để cỏ dại mọc chung với lúa miến cho tới mùa gặt nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa và lòng khoan dung của Người. Có những người lại phản đối giải pháp trì hoãn này. Lý do là vì nếu Giáo hội hay Nước Chúa ở trần gian là phương tiện cứu rỗi thì phải diệt cội rễ của sự dữ và nết xấu. Tuy nhiên cái thời giờ tách biệt thiện hảo ra khỏi gian ác một cách hiệu quả toàn diện thì chưa tới. Và cái thời giờ phán xét cũng là của Chúa và thuộc về Chúa.
Cái bài học ta có thể rút tỉa trong Phúc Âm hôm nay là việc thiện cũng như thói xấu đều bắt đầu bằng những việc nhỏ bé, nẩy mầm từ những cám dỗ phạm những lỗi nhỏ, rồi đưa đến tội tầy đình. Việc luyện tập nhân đức cũng phải bắt đầu bằng những việc nhỏ bé dễ dàng. Vì thế mà ta cần luyện tập để thắng những cám dỗ nhỏ trước để lấy đà hầu có thể thắng vượt cám dỗ lớn.
Muốn được như vậy, ta phải tỉnh thức cầu nguyện, luyện tập nhân đức để có thể chống trả cám dỗ. Bao lâu còn tại thế, ta phải chung đụng với lúa miến và cỏ dại: chung đụng với lành dữ, tốt xấu và thiện ác. Vì thế ta không bao giờ được tự mãn với nếp sống thiêng liêng của mình.
78. Cỏ lùng - hạt cải - menThiên Chúa tốt lành, yêu thương, nhân hậu, ban cho con ngưòi món quà lớn lao là tự do. Ngưòi còn nhẫn nại, chờ đợi và mong mỏi nguời tội lỗi hối cải để được sống. Vì Thiên Chúa có ơn cứu độ. Cuối cùng mới phán xét và thưởng phạt công minh.
* Thiên Chúa thưởng công việc lành cách bội hậu nhất là đời sau "phần thưởng đời đời". Đời đời sánh với đời nầy thì như hạt cải tí xíu mà lớn thành cây to đến nổi chim trời đến làm tổ được. Việc làm của đức tin. (đức tin bằng hạt cải). Có gieo thì mới có gặt dù chỉ gieo hạt cải. Không gieo thì lấy gì mà gặt.(không làm việc lành mà muốn Chúa ban nhiều ơn).
* Men làm cho bột dậy men nhiều hơn và ngon hơn: Gương lành lôi cuốn những người xung quanh cũng tốt hơn.
CHÚ GIẢI
Là dụ ngôn về Nước Trời. Nói chuyện nước Trời.
- Nước trời ví như ngưòi kia gieo giống tốt trong ruộng mình: Thiên Chúa gieo Lời vào thế gian. Thế gian là tạo vật đã xuống cấp tệ hại. Xấu cùng khắp. Thiên Chúa gieo Lời là gieo giữa cỏ lùng.
- Kẻ thù đã làm đó: Từ xưa coi ma quỉ là kẻ thù. Mọi sự xấu đều dổ trên đầu nó. Đức Giêsu nói cái xấu là "tự lòng ta". Thiên Chúa ban trí khôn để con ngưòi biết lành biết dữ mà "làm lành lánh dữ" chứ đâu phải để làm dữ lánh lành. Ban cho tự do để dùng trí "khôn" chọn cái tốt mà làm cho mình tốt hơn (đâu phải để làm cái xấu mà thành xấu hơn). Ngưòi ta đã làm trái ý Thiên Chúa nên cái xấu đã tràn lan. Cỏ lùng cùng khắp.Ngay cả trong lòng Hội Thánh.
- Ông có muốn chúng tôi đi nhổ cỏ lùng không?: Có đen mới rõ trắng. Có cỏ mới thấy lúa quí. Kẻ lành phải lập công mới có công nghiệp. Cỏ lùng là thử thách của lúa. Kẻ dữ thử thách kẻ lành. Lữa thử vàng gian nan thử đức.
- Hãy để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt: Thiên Chúa tốt lành, yêu thương, nhân hậu thì nhẫn nại chờ đợi "người tội lỗi hối cải" để được sống. Thiên Chúa không muốn nó phải chết. Nhưng có mùa gặt. Có loại lúa 100 ngày, có thứ 120 ngày, có lúa mùa 6 tháng. Không có lúa 2509 (hai năm không chín). Thiên Chúa chờ đợi nhưng tuỳ theo "khả năng hối cải " của mỗi người. Lúa mùa 6 tháng phải cho gạo ngon hơn. Mùa gặt cho cá nhân. Mùa gặt cho cả thế gian.
- Đến ngày mùa ta sẽ cho gom cỏ lùng mà đốt đi còn lúa tốt thì thu vào lẩm: Lạnh lùng! Lúa tốt mới thu vào lẫm. Không có van xin thương xót. Mà là phán xét và thưỏng phạt công minh.
- Hạt cải là hạt giống nhỏ nhất nhưng khi lớn lên lại là thứ lớn nhất: Không có hạt cải tự nhiên nào như vậy. Chỉ có hạt cải trong Nước Trời "Đức tin bằng hạt cải". Đó là việc lành tự nguyện do đức tin. Đời nầy thì gấp trăm (ai bỏ cha mẹ...vì Thầy thì được lại gấp trăm ở đời nầy) đời sau thì đời đời. Được một chút đời đời thì cũng không thể tính nổi..
- Men làm cho bột dậy men: Làm bánh phải có men (bánh chai ăn không ngon). Bột dậy men sẽ nhiều hơn, bánh ăn ngon hơn. Ngưòi làm việc lành, gương lành sẽ làm cho xung quanh dậy men, xã hội tốt hơn. Hỡi ôi! Xã hội ngày càng xấu hơn vì cái xấu, gương xấu đầy dẩy, tràn lan.
Nhìn sơ thì thấy ba dụ ngôn rời rạc. Nhưng rất liên kết.
Thế gian - tạo vật- con người- xuống cấp tệ hại. Đâu đâu cũng chỉ thấy cỏ lùng.
Thiên Chúa là Đấng tốt lành, đầy lòng thương xót nên nhẫn nại chờ đợi "chậm bất bình và rất mực khoan dung". Chờ đợi người tội lỗi hối cải, gieo những hạt cải "đức tin", làm gương lành giúp cải tạo xã hội. Đường lối của Thiên Chúa tích cực. Không phải cứ phạm tội rồi xưng tội, Chúa tha, hết tội. Hay thậm chí đợi giờ chót rồi sám hối!Hoặc người ta rước cha giùm, Cha giải tội lòng lành, ban ơn toàn xá tha hết mọi phần phạt tạm, lên thiên đàng cái ục. Giữ đạo dễ lắm! Đã có ơn cứu độ "phổ quát" lên thiên đàng hết. Xin lỗi! lúa tốt mới được thu vào lẫm. Cỏ lùng thì đốt đi. Không có cọng cỏ nào được thu vào lẫm đâu.
Là cây lúa chưa đủ mà phải cho những hạt lúa tốt. Ngưòi tốt phải có việc lành, phải làm gương tốt. Phải làm lúa tốt cho tới mùa gặt nữa. Phải gieo những hạt cải đức tin. Một đời sống tốt Cho một ly nước với tư cách là môn đệ. Cho Chúa ăn cho Chúa uống, mặc, uống thuốc...
Có nhiều người gieo hạt cải, thì ruộng thế gian sẽ có lúa tốt, có bột, có men nữa thì có bánh ăn ngon.
Có nhiều đời sống "gương lành" giúp cải tạo môi trường xã hội thành Nước Thiên Chúa. Một vị thánh cải tạo thời đại mình rất nhiều. Hãy là thánh. Là Hội Thánh. Là Nước Trời đến.
Xin cho Nước Cha trị đến.
80. SNLC - Các ngày trong tuần 16 TNJos. Vinc. Ngọc Biển
THỨ HAI
PHÚC CHO AI KHÔNG THẤY MÀ TIN
(Mk 6, 1-4. 6-8; Mt 12, 38-42)
Người Việt Nam chúng ta thường có câu: “Bụt chùa nhà không thiêng”. Câu nói đó hàm ý rằng: những người ở gần và sống bên cạnh chúng ta, dù họ có tốt và làm được nhiều chuyện lành thánh thế nào thì cũng chẳng có gì phải bàn và những lời họ nói cũng chẳng cần phải tin. Một lý do đơn giản là: “Gần chùa gọi Bụt bằng anh”.
Hôm nay, thánh Mátthêu trình thuật cho chúng ta thấy việc Đức Giêsu khiển trách những Kinh sư và Pharisêu cứng lòng không chịu tin vào những lời giảng và những việc Ngài làm. Lòng họ đã trở nên trai cứng. Trái tim họ đã hóa đá. Vì thế, họ thách thức Đức Giêsu phải làm một dấu lạ trực tiếp trước mặt họ thì họ mới tin.
Tại sao vậy? Thưa! Đòi hỏi dấu lạ là đặc trưng của người Dothái, nhất là giới lãnh đạo. Trước mắt và tâm thức của những người này khi nhìn về Đấng Cứu Thế phải là một con người oai hùng lẫm liệt. Đấng ấy phải là người đánh đông dẹp bắc. Phải là người đưa dân Dothái đến bến bờ tự do và bá chủ mọi quốc gia. Và, như một sự tất yếu, Đấng ấy phải làm được dấu lạ, nếu không đáp ứng sự hiếu tri của họ thì họ không tin.
Tuy nhiên, Đức Giêsu đã không đi theo con đường đó. Con đường cứu thế của Ngài là con đường khiêm tốn và tự hạ, con đường của khiêm nhu và hiền hậu, chứ không phải con đường của thách thức, kiêu ngạo, khoe khoang... Vì thế, Ngài sẵn sàng làm những dấu lạ để cứu giúp và củng cố niềm tin của người đương thời, nhưng nếu vì thách thức, đi ngược lại với sứ mạng và ích lợi cho phần rỗi của con người thì không bao giờ Đức Giêsu làm.
Lời Chúa hôm nay muốn dạy cho chúng ta rằng:
Thứ nhất, tìm những dấu lạ để tin cũng được, nhưng đây không phải là đức tin trưởng thành. Đức tin trưởng thành là đức tin của những người không thấy mà vẫn tin. Bởi vì Đức Giêsu đã nói với Tôma: “Phúc cho những ai không thấy mà tin”.
Thứ hai, không nên thuần lý để thách thức Thiên Chúa như những người Dothái. Cần tránh cho xa ý tưởng bắt Thiên Chúa phải làm theo ý của mình.
Cuối cùng, tin Chúa thì phải hành động. Đức tin không có việc làm là đức tin chết. Thật vậy, ma quỷ nó cũng tin, nhưng nó không hề hành động theo điều nó đã tin.
Lạy Chúa, xin ban cho chúng con một đức tin trưởng thành. Xin cũng ban cho chúng con lòng yêu mến Chúa tha thiết. Biết khiêm tốn để nhận ra thánh ý Chúa và thi hành. Amen.
THỨ BA
MẸ VÀ ANH EM CỦA ĐỨC GIÊSU
(Mk 7, 14-15. 18-20; Mt 12, 46-50)
Trong cuộc sống, vì nhiều hoàn cảnh, các thành viên trong gia đình nhiều khi phải phân tán để đi làm ăn hay học hành, hoặc vì sứ vụ... Nỗi lòng nhớ quê hương và người thân hẳn không bao giờ vơi đi trong lòng kẻ xa quê! Như vậy, nếu may mắn có cơ hội gặp được người thân nơi đất khách quê người thì thật là hạnh phúc, nhất là người đó lại là cha, mẹ hay anh chị em thân thiện với mình.
Hôm nay, bài Tin Mừng thuật lại việc Đức Mẹ và anh em của Đức Giêsu đến gặp Ngài. Khi được tin báo, thay vì hồ hởi, tay bắt mặt mừng để ra chào đón Mẹ và anh em của mình, thì Đức Giêsu lại chỉ tay vào các môn đệ và những người đang nghe giảng mà nói: “Đây là mẹ và anh em của ta”. Phải chăng có phũ phàng quá không???
Thực ra, qua câu nói này của Đức Giêsu không có ý hạ thấp, giảm nhẹ vai trò Đức Maria là thân mẫu của mình cũng như không hề phủ nhận tình nghĩa anh em trong giòng họ. Nhưng mặt khác, Ngài muốn đề cao Đức Mẹ và anh em mình cách cụ thể, bởi vì chính các ngài là những người đã vâng theo thánh ý Chúa cách triệt để. Cũng qua câu nói này, Đức Giêsu đã đưa dân chúng đến một quan hệ khác còn quan trọng hơn tình mẫu tử và tình anh em ruột thịt, đó là những người nghe và mau mắn thi hành Lời Chúa thì đáng được gọi là mẹ hay anh chị em của Ngài hơn.
Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta hãy biết lắng nghe và mau mắn thi hành Lời Chúa trong đời sống hằng ngày, để trở thành thành viên trong đại gia đình của Chúa thực sự. Chỉ những ai được tháp nhập vào trong đại gia đình này mới là những người được ơn cứu độ, vì con cái thì mới được ở trong nhà.
Lạy Chúa, xin Chúa ban ơn thánh của Chúa xuống trên chúng con, để chúng con trở nên những con chiên ngoan ngoãn nhờ biết mau mắn thi hành Lời Chúa. Amen.
THỨ TƯ
HÃY LÀ THỬA ĐẤT TỐT
(Gr 1, 1. 4-10; Mt 13, 1-9)
Hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn “người gieo giống” để giúp cho những người đương thời nhận ra mình đang thuộc thành phần nào trong dụ ngôn, và qua đó cần có một thái độ phù hợp với Tin Mừng.
Đức Giêsu đã đưa ra hình ảnh của người gieo giống để thấy được có nhiều cách tiếp cận Lời Chúa.
“Có hạt rơi xuống vệ đường, chim trời bay đến ăn mất”. Hình ảnh này cho thấy có nhiều kẻ đón nhận Lời Chúa nhưng Lời ấy không sinh ích lợi cho họ vì sự hời hợt chóng qua, nên Lời Chúa không thấm nhập gì trong lòng, khiến những thứ tội lỗi sớm chiếm hữu tâm hồn họ.
“Có hạt rơi xuống trên đá sỏi, chỗ có ít đất, nó liền mọc lên, vì không có nhiều đất. Khi mặt trời mọc lên, bị nắng gắt, và vì không đâm rễ sâu, nên nó khô héo”. Thật vậy, có người đón nhận theo trào lưu, theo sở thích chứ không có chiều sâu. Vì thế, khó khăn xảy đến, họ là những người cao chạy xa bay vì sợ liên lụy, không dám can đảm để chấp nhận mình là người thuộc về Chúa nữa. Tâm hồn họ sẽ héo dần theo năm tháng vì không có Chúa ở cùng.
“Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết nghẹt” Trong đời sống của con người hiện nay cũng vậy, họ có quá nhiều sở thích, đến nỗi cái chính yếu lại trở thành phụ thuộc, cái bên lề lại đưa vào chính diện. Tin Chúa, nhưng đồng thời cũng tin đủ thứ, nên đời sống đức tin của họ thuộc dạng người thiếu lập trường, nên: “Gió chiều nào thì ngả theo chiều đó”.
“Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả... ”. Thật vậy, để trở thành thửa đất tốt theo tinh thần Tin Mừng, mảnh vườn tâm linh của con người phải là một mảnh vườn đơn sơ, chân thành để hạt giống một khi được gieo vãi, thì sẽ có cơ hội phát triển và trổ sinh bông hạt dồi dào.
Lạy Chúa, xin cho chúng con là hạt giống tốt và thửa ruộng màu mỡ, để Lời Chúa được lớn lên trong tâm hồn chúng con và được phát triển qua hành động tốt chúng con làm hằng ngày. Amen.
THỨ NĂM
XIN ĐƯỢC BIẾN ĐỔI
(Gr 2, 1-3. 7-8. 12-13; Mt 13, 10-17)
Đoạn Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe xem ra có vẻ khó hiểu. Vì khó hiểu, nên các môn đệ khi xưa đã hỏi Đức Giêsu: "Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?". Sự khó chịu và thắc mắc này đã được chính Đức Giêsu trả lời cho các ông biết nguyên do:
Nghe mà không chú ý, suy gẫm; nghe mà không cảm thấy Chúa nói với mình để mà sám hối sửa sai, thì cũng như người có tai mà không nghe. Có nhiều người miệng thì đọc “lỗi tại tôi mọi đàng”, nhưng tay thì lại “đấm ngực người khác”. Những người như thế thì chẳng khác gì: “vịt nghe sấm”; hay “nước đổ lá khoai”,nên có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, trố mắt nhìn cũng không thấy gì. Họ là những người không hề có thiện chí để cho Lời Chúa soi chiếu và hướng dẫn mình. Lời Chúa đến rồi lại đi như “khách bộ qua đường”, không để lại nơi tâm hồn họ điều gì cả, nên họ đâu có thấy điều gì lỗi mà phải sửa. Vì thế, chúng ta không lạ gì vẫn còn đó những người: “Bên ngoài thơn thớt nói cười mà trong nhan hiểm giết người không dao”.
Thái độ đón nhận Lời Chúa như thế, hẳn không bao giờ và không thể nhận ra Lời Chúa như là vị mật ngọt ngào hay như dòng suối mát cho tâm hồn, mà ngược lại, họ coi Lời Chúa như một cái gì đó khó ưa, khó dùng, khiến tâm hồn không thể đón nhận.
Tại sao vậy? Thưa! “Vì lòng dân này đã ra chai đá”, nên không còn có chỗ cho Thiên Chúa ngự trị.
Thật vậy, Nước Trời chỉ dành cho những người đơn sơ, chân thành và yêu mến. Họ là những người bé mọn, đơn thành nên đã có thì lại được đầy dư, còn kẻ không có nghĩa là không tin như Kinh sư và Pharisêu, thì những cái đang có tức lòng tin truyền thống của họ cũng sẽ bị lấy đi, và mọi việc họ làm trở nên vô ích.
Với nhiều người ngày nay, có lẽ đức tin không đến nỗi quá cứng lòng như những Kinh sư và Pharisêu, nhưng con người đang rơi vào tình trạng thờ ơ, dửng dưng, vô cảm với chính Lời Chúa và những nghĩa vụ liên quan đến đức ái với anh chị em đồng loại. Đây có lẽ là điều nguy hiểm không nhỏ đến ơn cứu độ, bởi vì có thể nói: đây là căn bệnh “ung thư” thời đại mới nơi tâm hồn rất nhiều người.
Lạy Chúa, xin cho tâm hồn chúng con được trở nên đơn sơ, bé nhỏ để đáng được hiểu Lời Chúa mặc khải cho chúng con. Xin cho chúng con biết yêu mến Lời Chúa và mau mắn thi hành để đáng được hưởng ơn cứu độ của Chúa. Amen.
THỨ SÁU
HÃY THEO THẦY
Lễ thánh Giacôbê Tông đồ
(2 Cr 4, 7-15; Mt 20, 20-28)
Ơn gọi làm môn đệ là một huyền nhiệm, bởi vì chẳng ai được gọi lại cho mình là xứng đáng với sứ vụ. Mặt khác, không ai có quyền buộc Thiên Chúa phải chọn mình vào trong chức này, việc nọ theo ý riêng. Vì thế, Thiên Chúa chọn và gọi ai tùy ý Ngài, miễn sao người được chọn cảm nghiệm và sẵn sàng đáp lại lời mời gọi đầy yêu thương của Ngài.
Cảm nghiệm được tình Chúa yêu thương mình quá đỗi, thánh Giacôbê đã rắp tâm đáp lại lời mời gọi làm môn đệ của Đức Giêsu ngay lập tức. Dẫu biết rằng bản thân mình chỉ là một con người tài thô ý thiển. Thật vậy, thánh nhân làm nghề chài lưới, được truyền từ đời này sang đời khác. Một nghề bình thường trong các nghề của người sinh thời với thánh nhân.
Tuy nhiên, khi được Đức Giêsu yêu thương, gọi và chọn, thánh nhân cũng được Ngài biến đổi, cải hóa để trở thành những môn đệ thân tín nhất của Đức Giêsu trong hành trình loan báo Tin Mừng. Từ một môn đệ “tham, sân, si” khi nhờ mẹ đến xin cho mình một địa vị ưu tiên trong Nước mà Đức Giêsu sắp thành lập, trở thành một con người say mê Đức Giêsu thực sự, nên được chính Đức Giêsu cho chứng kiến các thời điểm quan trọng trong cuộc đời Ngài.
Thánh Giacôbê đã là nhân chứng cuộc biến hình trên núi Tabor; chứng kiến con ông Zairô được Đức Giêsu làm cho sống lại; chứng nhân trong vườn Cây Dầu lúc Đức Giêsu hấp hối, và là người đầu tiên trong Nhóm 12 đã lấy máu đào làm chứng cho Thầy Chí Thánh của mình.
Vì yêu mến Đức Giêsu hết lòng, ngài hiểu rõ sứ vụ Thiên Sai của Đấng Cứu Thế, Đấng ấy: “... đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người” (Mt 20,28), nên ngài đã từ bỏ hết tất cả những địa vị mà trong tâm tưởng vẫn hy vọng theo kiểu thế gian, chấp nhận mất tất cả để chỉ còn một mối lợi duy nhất là được biết Đức Kitô, và sẵn sàng làm chứng cho Ngài.
Hôm nay, phụng vụ mừng kính lễ thánh Giacôbê Tông đồ. Giáo Hội muốn nêu bật gương sáng về lòng yêu mến Chúa và trung thành với sứ vụ nơi thánh nhân.
Nhân ngày lễ thánh Giacôbê, chúng ta hãy xin Chúa ban cho chúng ta được trở nên giống ngài. Biết nhìn nhận những sự bất toàn của mình để cho Lời Chúa uốn nắn ta theo ý Chúa. Luôn yêu mến và biết tạ ơn Chúa vì những hồng ân đặc biệt Chúa ban cho chúng ta. Đặc biệt, khi đã hiểu được con đường cứu độ của Thiên Chúa và thái độ cần có để được vào số những người Chúa chọn, người môn đệ cần phải khước từ những thứ không phù hợp với Đức Giêsu và sứ vụ của mình như: loại bỏ thái độ ăn trên ngồi trước, chỉ tay năm ngón. Khước từ chức quyền, nếu điều đó không có lợi cho ơn gọi và sứ vụ. Tránh cách làm việc theo kiểu sai khiến mà không cần dùng đến trái tim và tình thương. Từ bỏ thái độ thích được phục vụ hơn là phục vụ.
Lạy Chúa, đã biết bao lần con cũng giống như thánh Giacôbê là tìm mọi cách để đạt được quyền cao chức trọng mà quên đi bản chất của người tôi tớ nơi người môn đệ. Xin Chúa tha thứ cho chúng con, và xin biến đổi chúng con thành môn đệ đích thực như lòng Chúa ước mong. Amen.
THỨ BẨY
GIÁO DỤC BẰNG GƯƠNG SÁNG
Thánh Gioakim và Anna
(Hc 44, 1. 10-15; Mt 13, 16-17)
Hôm nay phụng vụ mừng kính song thân Đức Mẹ là thánh Gioakim và Anna. Các ngài là ông bà ngoại của Đức Giêsu. Cuộc đời của các ngài rất âm thầm đến nỗi không có một trang Tin Mừng nào nhắc đến.
Trải qua dòng lịch sử của Giáo Hội, thánh Anna cũng có những lúc thăng trầm trong phụng vụ, tức là ngài được Giáo Hội thiết lập ngày lễ mừng nhưng rồi lại bỏ và cuối cùng, Đức Lêo XIII (+ 1903) cho tái lập lại. Đến thời Đức Giáo Hoàng Phaolô thứ VI (+ 1978), khi canh tân phụng vụ, ngài mới cho phép mừng chung với thánh Gioakim vào ngày 26-7 như hiện nay.
Mỗi lần nhắc đến song thân Đức Maria, chúng ta có quyền hiểu rằng: các ngài là người công chính, được Thiên Chúa yêu thương, bởi lẽ các ngài là người sinh hạ Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Đấng Cứu Thế là Mặt Trời Công Chính.
Các ngài còn là người cha, người mẹ mẫu mực về đời sống đạo đức và trung thành với Thiên Chúa. Tại sao lại nói được như vậy? Thưa, bởi vì chúng ta cứ xem quả thì biết cây. Cây nào sinh trái đó. Cây xấu không sinh được trái tốt và cây tốt không thể sinh ra trái xấu. Quả thật, Đức Maria là người đẹp lòng Thiên Chúa, nên được Thiên Chúa yêu thương và tiền định cho làm mẹ Đấng Cứu Thế, vì vậy, Đức Giêsu không thể sinh ra bởi một người mẹ bất toàn được.
Mừng lễ Gioakim và Anna hôm nay, Giáo Hội mời gọi con cái của mình hãy tạ ơn Chúa vì những điều kỳ diệu Chúa đã làm nơi hai đấng trong mầu nhiệm cứu chuộc, đồng thời cũng biết noi gương các ngài để lại, nhất là gương sáng về đời sống đạo đức và gương mẫu trong đời sống gia đình.
Mong sao, các bậc làm cha mẹ hôm nay, biết giáo dục con cái bằng chính đời sống đạo đức và gương sáng của mình. Luôn biết chọn lọc những điều hay, điều tốt để đưa vào truyền thống gia đình, nhằm giúp cho gia đình được thăng tiến và quân bình trong một xã hội luôn có chiều hướng suy thoái đạo đức.
Tuy nhiên, chúng ta phải cậy dựa đến ơn Chúa rất nhiều, xin Ngài giúp cho chúng ta sáng suốt và khôn ngoan để chọn sao cho trọn, nếu không, chúng ta sẽ bị rơi vào tình trạng nhập nhằng giữa đạo đức thật và đạo đức giả trong một xã hội đang mê mẩn chạy theo và thích thú những “viên thuốc đắng bọc đường”. Thật vậy, trong cuộc sống của chúng ta hôm nay luôn phải đối diện với những thứ được coi là đạo đức nhưng thực chất không hề đạo đức chút nào.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết sống xứng đáng là con Chúa và luôn trung thành với bổn phận của mình. Amen.
Đang xử lý, vui lòng đợi trong giây lát...