THÁNH LỄ GIAO THỪA - TẠ ƠN CHÚA VÌ MUÔN PHÚC LÀNH
Người Việt nam có một nét văn hóa rất đẹp trong đêm giao thừa: Vào đêm ba mươi, gia đình tụ họp trước bàn thờ tổ tiên hoặc trước Bàn Thiên để cùng nhau tạ ơn trời đất một năm qua mưa thuận gió hòa; tạ ơn ông bà vì một năm phù hộ, độ trì cho con cháu làm ăn tốt đẹp. Thời khắc giao thừa cũng là lúc mọi người muốn loại bỏ những gì là muộn phiền của năm cũ, để bắt đầu năm mới với hy vọng một khởi đầu mới sáng tươi.
Đón nhận truyền thống văn hóa tốt đẹp đó, đêm giao thừa người Công giáo Việt Nam cùng nhau quy tụ nơi nhà của Chúa, nhìn lại một năm đã qua, để tạ ơn Thiên Chúa về tất cả mọi sự tốt lành Chúa đã ban tặng, cho cuộc sống cá nhân, gia đình và cầu xin Chúa ban một mùa xuân và một năm mới được may lành hạnh phúc. Vì thế, các bài đọc Lời Chúa đêm nay đều nhắc tới phúc lành của Thiên Chúa như là quà tặng Chúa đã ban cho con người.
Bài đọc một kể lại việc ông Mose đứng lên chúc lành cho dân chúng theo lệnh truyền của Thiên Chúa. Phúc lành quan trọng nhất được nhắc đến, không phải là sự giàu sang phú quý, cũng không phải là sự may mắn trong làm ăn theo kiểu thế gian, nhưng là sự gìn giữ và quan phòng của Thiên Chúa: Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn giữ anh em. Nói đến việc Thiên Chúa chúc lành và gìn giữ, dân Israel đã có kinh nghiệm được Thiên Chúa chúc phúc và dùng cánh tay hùng mạnh để gìn giữ, giải thoát và bảo vệ họ. Ước mong được Thiên Chúa chúc lành và gìn giữ, là ước mong được sống trong tình yêu của Thiên Chúa. Nguyện ước tiếp theo là xin Thiên Chúa ghé mắt nhìn và ban bình an của Ngài cho anh em. Lời nguyện ước này, dân Israel đặt mình như một đứa con thơ sống dưới ánh mắt chăm sóc và che chở của Thiên Chúa là Cha. Khi được Thiên Chúa nhìn đến, con người sẽ được sống trong hạnh phúc an vui dưới sự bảo vệ của Ngài.
Bài đọc hai thánh Phaolô mời gọi : Anh em hãy vui mừng luôn mãi và cầu nguyện không ngừng. Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Đó cũng là tâm tình chúng ta cần có trong giờ phút này và suốt cuộc đời. Vì cầu nguyện, chính là lúc chúng ta sống tâm tình con thảo, đặt hết niềm tin tưởng cậy trông vào Thiên Chúa là Cha, Đấng yêu thương và quan phòng, luôn muốn và làm điều tốt cho ta là con của Ngài. Hãy tạ ơn Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh, vì trong một năm qua và suốt cả cuộc đời, có những lúc thăng trầm biến đổi, thành công xen lẫn thất bại, niềm vui xen lẫn nỗi buồn. Nhưng trong tất cả những bước thăng trầm đó, chúng ta luôn cảm nghiệm một cách cụ thể, Thiên Chúa luôn ở với ta, Ngài vẫn luôn ra tay kịp thời, để giúp giải gỡ những khó khăn, an ủi khi ưu sầu và dẫn qua những đoạn đường chông gai.
Suốt một năm trôi qua, tất cả mọi người đều bận rộn với công việc, các toan tính của mình, của gia đình. Có những người công việc thành công, đem lại lợi nhuận kinh tế, nhưng cũng có những người không được như mong đợi. Tuy nhiên, dù lo toan rất nhiều việc, nhưng có nhiều người vẫn không xác định được mục tiêu của gia đình là gì và mục đích chung cuộc của cuộc đời mình là gì? Vì thế, họ để mình đi lạc hướng và dù có thành công nhưng vẫn không tìm thấy hạnh phúc.
Tin Mừng đêm giao thừa chỉ cho thấy, mục đích cuối cùng của đời người chúng ta là tìm kiếm hạnh phúc. Tuy nhiên nhiều người đã dừng lại ở việc tìm kiếm niềm vui và hạnh phúc ở đời này, mà quên tìm kiếm hạnh phúc cho đời sau. Niềm vui và hạnh phúc đời này là điều cần, nhưng chưa đủ. Chỉ khi đạt được hạnh phúc ở đời này và hạnh phúc đời sau, chúng ta mới hạnh phúc thật. Kinh nghiệm cuộc sống cho thấy, tiền bạc của cải, danh vọng, địa vị, có thể thỏa mãn niềm vui, nhưng không chắc đem đến hạnh phúc cho mình và gia đình.
Trong bài diễn từ về Tám Mối Phúc Thật, Chúa Giêsu chỉ cho ta những con đường và những cách sống, để đạt được hạnh phúc ngay ở đời này và là bảo đảm cho hạnh phúc vĩnh cửu mai sau. Những con đường và cách sống này, đòi chúng ta phải dám sống khác với những khuynh hướng và trào lưu của xã hội. Đây là một con đường khó, nhưng là con đường chắc chắn, bảo đảm chúng ta sẽ đạt được cùng đích cuộc đời và mục tiêu của gia đình. Cuộc sống và nền kinh tế thị trường hôm nay cám dỗ mọi người lao vào làm giàu bằng mọi giá, thì mối phúc thứ nhất lại mời gọi chúng ta phải có một tâm hồn khó nghèo. Người có tâm hồn khó nghèo trước hết là một người khiêm tốn trước mặt Thiên Chúa và với mọi người. Có tâm hồn khó nghèo, để không vênh vang, nhưng biết cậy dựa vào Thiên Chúa và biết sống tâm tình tạ ơn Thiên Chúa. Người sống khó nghèo là người không cậy dựa vào thế lực của tiền bạc, để chèn ép người khác, không để mình bị lệ thuộc hoặc yêu thích tiền của, khiến họ khép lòng từ chối anh chị em, biến mình trở thành nô lệ tiền của. Khi sống thanh thoát như vậy, họ sẽ có được niềm vui và hạnh phúc ngay ở đời này và nhất là họ được Nước trời làm gia nghiệp.
Sống trong xã hội đầy dẫy bạo lực bạo hành, ganh đua ghen tị, mạnh được yếu thua, chúng ta được Chúa mời gọi sống hiền lành và biết xót thương những người chung quanh. Sống hai mối phúc này gíup chúng ta loại trừ được sự nóng nảy cãi vã, biết cư xử với nhau bằng tình yêu thương và lòng quảng đại vị tha. Người sống hiền lành sẽ là người đem lại bình an cho mình và cho người khác. Hiền lành không phải là nhu nhược, cũng không thụ động nhắm mắt làm ngơ trước sự dữ và bất công, nhưng hiền lành, để dù có phản ứng chống lại bất công, chúng vẫn phản ứng trong ôn hòa, đúng mực. Cũng vậy, khi có tâm hồn biết xót thương, chúng ta sẽ có một trái tim rông mở, một tâm hồn bao dung, để đồng cảm và thông cảm với anh chị em. Khi sống hiền lành và biết xót thương, chúng ta sẽ đón nhận được lòng xót thương của Thiên Chúa và được Chúa làm gia nghiệp.
Bước qua năm mới, mọi người đếu muốn những điều cũ không vui, không tốt sẽ qua đi, để bắt đầu năm mới với bình an và niềm vui mới. Nhưng để có được hạnh phúc, bình an, niềm vui, Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta phải trở thanh người xây dựng hòa bình. Nhìn lại một năm qua, chúng ta đã làm gì để đem lại hòa bình, bình an và niềm vui cho mình, cho gia đình và cho giáo xứ ? Muốn trở thành người xây dựng hòa bình, trước hết chúng ta phải tạo nên sự hòa bình trong tâm hồn, phải dẹp bỏ cuộc nội chiến trong tâm hồn và trong gia đình. Cuộc chiến trong tâm hồn trước tiên, là cuộc chiến với ma quỷ, ham muốn và tội lỗi. Chỉ khi chúng ta tẩy trừ khỏi mình tội lỗi và sự chi phối của ma quỷ, tâm hồn ta mới có thể được bình an. Hãy dùng Bí tích giải tội để tẩy trừ tội lỗi và dùng Bí tich Thánh Thể để xua trừ ma quỷ khỏi tâm hồn. Chỉ khi tâm hồn có Chúa, tâm hồn sẽ bình an và ngập tràn niềm vui, từ đó chúng ta mới có thể đem bình an và niềm vui cho gia đình và cho người khác.
Nếu chúng ta chỉ chúc cho nhau, hoặc chỉ mong điều tốt đẹp mới mẻ cho mình và cho gia đình trong năm mới, thì chưa đủ, nhưng mỗi người cần phải thay đổi và bắt tay xây dựng điều tốt, làm điều tốt trong năm mới, cho mình và gia đình, thì mới có thể thay đổi được gia đình, xã hội và thế giới.
Trong giờ phút linh thiêng này, chúng ta cùng nhau tạ ơn Thiên Chúa vì muôn phúc lành Chúa đã thương ban cho từng người, từng gia đình và cộng đoàn giáo xứ trong năm qua; đồng thời cũng nhìn lại trách nhiệm tìm kiếm hạnh phúc cho mình và gia đình. Chúng ta cùng tạ ơn Chúa về những gì đã đạt được, xin lỗi Chúa và xin lỗi nhau về những điều thiếu sót, cùng bắt đầu năm mới với một tinh thần và quyết tâm mới.
Ngày tết là ngày của gia đình, trong năm Gia đình là dấu chỉ lòng thương xót của Chúa này, hãy đem về cho gia đình thật nhiều niềm vui, tiếng cười, không chỉ trong những ngày xuân, nhưng trong suốt năm này; hãy loại trừ sự say sưa, cờ bạc, cãi vã, lấy tình yêu thương, lòng trắc ẩn để vun đắp cho gia đình.
Dưới sự soi sáng, nhắc bảo của Lời Chúa trong đêm giao thừa này, chúng ta mạnh dạn nhìn lại, để xác định mục đích cuộc đời và mục tiêu của gia đình, cho phù hợp với sự hướng dẫn của Lời Chúa, để mỗi người, mỗi gia đình tìm được niềm vui ngay hôm nay và nhất là niềm vui và hạnh phúc Nước Trời sau này. Amen
Giuse Đỗ Đức Trí
Người Việt nam có một nét văn hóa rất đẹp trong đêm giao thừa: Vào đêm ba mươi, gia đình tụ họp trước bàn thờ tổ tiên hoặc trước Bàn Thiên để cùng nhau tạ ơn trời đất một năm qua mưa thuận gió hòa; tạ ơn ông bà vì một năm phù hộ, độ trì cho con cháu làm ăn tốt đẹp. Thời khắc giao thừa cũng là lúc mọi người muốn loại bỏ những gì là muộn phiền của năm cũ, để bắt đầu năm mới với hy vọng một khởi đầu mới sáng tươi.
Đón nhận truyền thống văn hóa tốt đẹp đó, đêm giao thừa người Công giáo Việt Nam cùng nhau quy tụ nơi nhà của Chúa, nhìn lại một năm đã qua, để tạ ơn Thiên Chúa về tất cả mọi sự tốt lành Chúa đã ban tặng, cho cuộc sống cá nhân, gia đình và cầu xin Chúa ban một mùa xuân và một năm mới được may lành hạnh phúc. Vì thế, các bài đọc Lời Chúa đêm nay đều nhắc tới phúc lành của Thiên Chúa như là quà tặng Chúa đã ban cho con người.
Bài đọc một kể lại việc ông Mose đứng lên chúc lành cho dân chúng theo lệnh truyền của Thiên Chúa. Phúc lành quan trọng nhất được nhắc đến, không phải là sự giàu sang phú quý, cũng không phải là sự may mắn trong làm ăn theo kiểu thế gian, nhưng là sự gìn giữ và quan phòng của Thiên Chúa: Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn giữ anh em. Nói đến việc Thiên Chúa chúc lành và gìn giữ, dân Israel đã có kinh nghiệm được Thiên Chúa chúc phúc và dùng cánh tay hùng mạnh để gìn giữ, giải thoát và bảo vệ họ. Ước mong được Thiên Chúa chúc lành và gìn giữ, là ước mong được sống trong tình yêu của Thiên Chúa. Nguyện ước tiếp theo là xin Thiên Chúa ghé mắt nhìn và ban bình an của Ngài cho anh em. Lời nguyện ước này, dân Israel đặt mình như một đứa con thơ sống dưới ánh mắt chăm sóc và che chở của Thiên Chúa là Cha. Khi được Thiên Chúa nhìn đến, con người sẽ được sống trong hạnh phúc an vui dưới sự bảo vệ của Ngài.
Bài đọc hai thánh Phaolô mời gọi : Anh em hãy vui mừng luôn mãi và cầu nguyện không ngừng. Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Đó cũng là tâm tình chúng ta cần có trong giờ phút này và suốt cuộc đời. Vì cầu nguyện, chính là lúc chúng ta sống tâm tình con thảo, đặt hết niềm tin tưởng cậy trông vào Thiên Chúa là Cha, Đấng yêu thương và quan phòng, luôn muốn và làm điều tốt cho ta là con của Ngài. Hãy tạ ơn Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh, vì trong một năm qua và suốt cả cuộc đời, có những lúc thăng trầm biến đổi, thành công xen lẫn thất bại, niềm vui xen lẫn nỗi buồn. Nhưng trong tất cả những bước thăng trầm đó, chúng ta luôn cảm nghiệm một cách cụ thể, Thiên Chúa luôn ở với ta, Ngài vẫn luôn ra tay kịp thời, để giúp giải gỡ những khó khăn, an ủi khi ưu sầu và dẫn qua những đoạn đường chông gai.
Suốt một năm trôi qua, tất cả mọi người đều bận rộn với công việc, các toan tính của mình, của gia đình. Có những người công việc thành công, đem lại lợi nhuận kinh tế, nhưng cũng có những người không được như mong đợi. Tuy nhiên, dù lo toan rất nhiều việc, nhưng có nhiều người vẫn không xác định được mục tiêu của gia đình là gì và mục đích chung cuộc của cuộc đời mình là gì? Vì thế, họ để mình đi lạc hướng và dù có thành công nhưng vẫn không tìm thấy hạnh phúc.
Tin Mừng đêm giao thừa chỉ cho thấy, mục đích cuối cùng của đời người chúng ta là tìm kiếm hạnh phúc. Tuy nhiên nhiều người đã dừng lại ở việc tìm kiếm niềm vui và hạnh phúc ở đời này, mà quên tìm kiếm hạnh phúc cho đời sau. Niềm vui và hạnh phúc đời này là điều cần, nhưng chưa đủ. Chỉ khi đạt được hạnh phúc ở đời này và hạnh phúc đời sau, chúng ta mới hạnh phúc thật. Kinh nghiệm cuộc sống cho thấy, tiền bạc của cải, danh vọng, địa vị, có thể thỏa mãn niềm vui, nhưng không chắc đem đến hạnh phúc cho mình và gia đình.
Trong bài diễn từ về Tám Mối Phúc Thật, Chúa Giêsu chỉ cho ta những con đường và những cách sống, để đạt được hạnh phúc ngay ở đời này và là bảo đảm cho hạnh phúc vĩnh cửu mai sau. Những con đường và cách sống này, đòi chúng ta phải dám sống khác với những khuynh hướng và trào lưu của xã hội. Đây là một con đường khó, nhưng là con đường chắc chắn, bảo đảm chúng ta sẽ đạt được cùng đích cuộc đời và mục tiêu của gia đình. Cuộc sống và nền kinh tế thị trường hôm nay cám dỗ mọi người lao vào làm giàu bằng mọi giá, thì mối phúc thứ nhất lại mời gọi chúng ta phải có một tâm hồn khó nghèo. Người có tâm hồn khó nghèo trước hết là một người khiêm tốn trước mặt Thiên Chúa và với mọi người. Có tâm hồn khó nghèo, để không vênh vang, nhưng biết cậy dựa vào Thiên Chúa và biết sống tâm tình tạ ơn Thiên Chúa. Người sống khó nghèo là người không cậy dựa vào thế lực của tiền bạc, để chèn ép người khác, không để mình bị lệ thuộc hoặc yêu thích tiền của, khiến họ khép lòng từ chối anh chị em, biến mình trở thành nô lệ tiền của. Khi sống thanh thoát như vậy, họ sẽ có được niềm vui và hạnh phúc ngay ở đời này và nhất là họ được Nước trời làm gia nghiệp.
Sống trong xã hội đầy dẫy bạo lực bạo hành, ganh đua ghen tị, mạnh được yếu thua, chúng ta được Chúa mời gọi sống hiền lành và biết xót thương những người chung quanh. Sống hai mối phúc này gíup chúng ta loại trừ được sự nóng nảy cãi vã, biết cư xử với nhau bằng tình yêu thương và lòng quảng đại vị tha. Người sống hiền lành sẽ là người đem lại bình an cho mình và cho người khác. Hiền lành không phải là nhu nhược, cũng không thụ động nhắm mắt làm ngơ trước sự dữ và bất công, nhưng hiền lành, để dù có phản ứng chống lại bất công, chúng vẫn phản ứng trong ôn hòa, đúng mực. Cũng vậy, khi có tâm hồn biết xót thương, chúng ta sẽ có một trái tim rông mở, một tâm hồn bao dung, để đồng cảm và thông cảm với anh chị em. Khi sống hiền lành và biết xót thương, chúng ta sẽ đón nhận được lòng xót thương của Thiên Chúa và được Chúa làm gia nghiệp.
Bước qua năm mới, mọi người đếu muốn những điều cũ không vui, không tốt sẽ qua đi, để bắt đầu năm mới với bình an và niềm vui mới. Nhưng để có được hạnh phúc, bình an, niềm vui, Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta phải trở thanh người xây dựng hòa bình. Nhìn lại một năm qua, chúng ta đã làm gì để đem lại hòa bình, bình an và niềm vui cho mình, cho gia đình và cho giáo xứ ? Muốn trở thành người xây dựng hòa bình, trước hết chúng ta phải tạo nên sự hòa bình trong tâm hồn, phải dẹp bỏ cuộc nội chiến trong tâm hồn và trong gia đình. Cuộc chiến trong tâm hồn trước tiên, là cuộc chiến với ma quỷ, ham muốn và tội lỗi. Chỉ khi chúng ta tẩy trừ khỏi mình tội lỗi và sự chi phối của ma quỷ, tâm hồn ta mới có thể được bình an. Hãy dùng Bí tích giải tội để tẩy trừ tội lỗi và dùng Bí tich Thánh Thể để xua trừ ma quỷ khỏi tâm hồn. Chỉ khi tâm hồn có Chúa, tâm hồn sẽ bình an và ngập tràn niềm vui, từ đó chúng ta mới có thể đem bình an và niềm vui cho gia đình và cho người khác.
Nếu chúng ta chỉ chúc cho nhau, hoặc chỉ mong điều tốt đẹp mới mẻ cho mình và cho gia đình trong năm mới, thì chưa đủ, nhưng mỗi người cần phải thay đổi và bắt tay xây dựng điều tốt, làm điều tốt trong năm mới, cho mình và gia đình, thì mới có thể thay đổi được gia đình, xã hội và thế giới.
Trong giờ phút linh thiêng này, chúng ta cùng nhau tạ ơn Thiên Chúa vì muôn phúc lành Chúa đã thương ban cho từng người, từng gia đình và cộng đoàn giáo xứ trong năm qua; đồng thời cũng nhìn lại trách nhiệm tìm kiếm hạnh phúc cho mình và gia đình. Chúng ta cùng tạ ơn Chúa về những gì đã đạt được, xin lỗi Chúa và xin lỗi nhau về những điều thiếu sót, cùng bắt đầu năm mới với một tinh thần và quyết tâm mới.
Ngày tết là ngày của gia đình, trong năm Gia đình là dấu chỉ lòng thương xót của Chúa này, hãy đem về cho gia đình thật nhiều niềm vui, tiếng cười, không chỉ trong những ngày xuân, nhưng trong suốt năm này; hãy loại trừ sự say sưa, cờ bạc, cãi vã, lấy tình yêu thương, lòng trắc ẩn để vun đắp cho gia đình.
Dưới sự soi sáng, nhắc bảo của Lời Chúa trong đêm giao thừa này, chúng ta mạnh dạn nhìn lại, để xác định mục đích cuộc đời và mục tiêu của gia đình, cho phù hợp với sự hướng dẫn của Lời Chúa, để mỗi người, mỗi gia đình tìm được niềm vui ngay hôm nay và nhất là niềm vui và hạnh phúc Nước Trời sau này. Amen
Giuse Đỗ Đức Trí