Các Bài Suy Niệm Chúa Nhật 18 Thường Niên Năm C

Chuyện kể rằng, ngày xưa, có một vị tướng rất giỏi, có khả năng chinh đông dẹp bắc. Một lần kia, sau khi đánh thắng quân thù, nhà vua muốn khen thưởng cho vị tướng và nói: “Trẫm ban cho ngươi một phần thưởng: ngươi cưỡi ngựa phi đến đâu thì phần đất ấy thuộc về ngươi”. Vị tướng nọ cưỡi ngựa phi nước đại, chẳng mấy chốc, đã đi được rất xa. Nhưng ông ta tiếp tục phi ngựa vì nghĩ rằng cần phải mở rộng đất đai cho con, cháu và các thế hệ tương lai. Ông phi ngựa tới lúc xế chiều và con ngựa mệt mỏi vấp chân làm ông ngã lăn ra, đập đầu vào tảng đá. Lúc hấp hối, vị tướng đã thốt lên: “Ta tham vọng có một giang sơn, nhưng nay, lúc chết, chỉ cần mấy tấc đất làm chỗ chôn là đủ”.

Việc một người đề nghị Chúa Giêsu làm trọng tài phân chia của cải làm chúng ta nghĩ đến những cuộc tranh chấp thường xuyên xảy ra giữa những người cùng chung máu huyết trong cuộc sống hôm nay. Thực vậy, của cải tiền bạc đã làm nhiều người mờ con mắt và quên hết mọi sự. Đối với những người này, tiền bạc là lý tưởng, là ưu tiên. Vì tiền bạc, người ta có thể phủ nhận những gì là thiêng liêng nhất: anh em chia rẽ, huynh đệ tương tàn, bạo lực cướp bóc gia tăng tràn lan, xã hội hỗn loạn, gia đình tan vỡ, bạn bè chia lìa. Trong lãnh vực đức tin cũng vậy. Nhiều người sẵn sàng làm những điều trái với luật Đạo, để làm giàu hoặc thăng tiến trong đời sống chính trị. Giáo huấn của Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay muốn khẳng định: chọn của cải như lý tưởng của cuộc đời là một chọn lựa lầm lẫn, thậm chí là ngu ngốc.

Người phú hộ thực ra là người khôn ngoan và cần mẫn. Nhờ sự khôn ngoan khéo léo mà anh có thể làm giàu. Anh lo lắng tích trữ của cải, phá kho nhỏ đề xây kho lớn. Đến lúc anh tưởng như mình thực sự an toàn và được hưởng thụ của cải bao lao công khó nhọc làm ra, thì anh lại bị quở trách là đồ ngu ngốc! Anh bị kết án vì anh tham lam và coi của cải là lý tưởng cao cả nhất của mình. Anh đặt mọi niềm hy vọng nơi của cải. Anh còn bị kết án là ngốc, vì anh không biết lo lắng cho linh hồn mình, là điều mà Chúa Giêsu gọi là “làm giàu trước mặt Thiên Chúa”. Vì vậy, nếu anh nghĩ rằng đã đến lúc nghỉ ngơi thoải mái, thì Chúa lại đòi linh hồn anh, có nghĩa là anh chẳng còn cơ hội để mà hưởng lạc nữa.

Đừng vội cho rằng Chúa kết án những người giàu có! Trong lịch sử, biết bao người giàu có đã nên thánh. Họ không coi tiền bạc của cải như lý tưởng và mục đích cuối cùng của cuộc đời. Họ ý thức rằng, ở đời này, của cải thực ra là Chúa trao cho mỗi người quản lý và sinh lợi. Họ như những đóa sen, sống gần bùn mà vẫn thanh tao tinh tuyền, tỏa hương thơm ngát. Của cải chi là phương tiện để giúp họ nối kết tình bạn, thực thi bác ái và làm cho phẩm giá con người được tôn trọng.

“Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu.” Chúa dạy chúng ta, đừng cậy dựa vào của cải như một điểm tựa vững chắc vĩnh cửu. Kinh nghiệm đời thường cũng cho chúng ta thấy, dư dật của cải không phải lúc nào cũng cho chúng ta niềm vui và hạnh phúc.

Tác giả sách Giảng Viên đã khẳng định: mọi sự đời này đều như mây trôi, hội tụ rồi lại phân tán, như đóa hoa phù dung sớm nở chiều tàn, tất cả chỉ là hư vô. Con người cứ mải mê làm giàu, một lúc nào đó giật mình nhìn lại, không biết mình sống vì ai và để làm gì, như trường hợp vị tướng trong câu chuyện trên đây. Anh nghĩ rằng cần phải mở rộng giang sơn, nhưng “ba tấc đất mới thật là nhà”. Giang sơn rộng rãi ấy, đối với một người đang hấp hối, đã trở nên vô nghĩa.

Thánh Phaolô không chỉ phê phán thói quen gắn bó lệ thuộc vào của cải, mà còn mời gọi mọi người hãy từ bỏ gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam, từ bỏ giận dữ, nóng nảy, độc ác, thoá mạ, ăn nói thô tục. Thánh nhân cũng gọi tham lam là một thứ ngẫu tượng, cần phải diệt trừ để có thể trung thành sống theo giáo huấn của Chúa Giêsu, trở nên con người của thượng giới, vì con người hạ giới đã bị giết chết khi chúng ta trở thành môn đệ của Chúa Giêsu.

Lời Chúa hôm nay giúp chúng ta tự vấn lương tâm, xem đâu là chọn lựa quan trọng và ưu tiên cho đời mình. Chọn Chúa là một chọn lựa khó khăn và chấp nhận nhiều thiệt thòi, nhưng đó là một chọn lựa căn bản, giúp ta tìm ra ý nghĩa của cuộc sống. Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã khẳng định với chúng ta: Đừng sợ chọn lựa Chúa Giêsu. Bạn sẽ không phải thiệt thòi, vì Chúa Giêsu sẽ ở bên bạn và Người sẽ giúp bạn vượt lên những thử thách cam go của cuộc đời. Chúa cũng nói với chúng ta : “Hãy can đảm lên, Thầy đã thắng thế gian” (Ga 16,33).

Về mục lục

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG

Tgm. Ngô Quang Kiệt

Từ khi cuộc chiến tranh lạnh kết thúc, thế giới ít chú ý đến chính trị. Mọi nỗ lực đều tập trung vào phát triển kinh tế. Xưa kia, nước mạnh dùng sức mạnh quân sự để áp chế những nước yếu. Ngày nay những nước giàu dùng sức mạnh kinh tế để chèn ép những nước nghèo. Kinh tế trở thành một sức mạnh. Tiền bạc trở thành một vũ khí lợi hại. Chính vì thế ai cũng mong làm ăn phát đạt để trở nên giàu có. Thế mà Lời Chúa trong các bài đọc hôm nay dường như đi ngược chiều với xã hội. Phải chăng Chúa chống lại sự phát triển, sự sung túc thịnh vượng của xã hội?

Nếu đọc kỹ Lời Chúa và quan sát đời sống của Chúa Giêsu, ta sẽ thấy.

1) Chúa Giêsu xuống trần gian không nhằm giải quyết vấn đề kinh tế.

Khi người thanh niên đến xin Người phân xử vụ chia gia tài, Người đã trả lời: “Ai đặt ta làm quan án cho các ngươi?” Người đến không phải để giải quyết các vấn đề kinh tế. Việc phân chia tài sản là việc giữa con người với nhau.

Sau khi chứng kiến phép lạ bánh hoá ra nhiều, dân chúng muốn tôn Đức Giêsu lên làm vua. Nhưng Người đã lánh đi nơi khác. Người muốn cho con người thoát ra khỏi lãnh vực vật chất trong cuộc sống.

2) Chúa Giêsu muốn nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tuy không quan tâm đến vấn đề kinh tế, nhưng Chúa Giêsu không chống lại việc làm giàu, tích lũy của cải. Người chỉ muốn cho việc tích lũy của cải có một ý nghĩa.

Khi nói với đám đông: “Anh em phải coi chừng, phải tránh xa mọi thứ tham lam, vì dẫu có dư giả thì mạng sống con người cũng không nhờ của cải mà được bảo đảm đâu”, Chúa Giêsu muốn cho ta hiểu: đời sống đâu chỉ gói gọn trong vấn đề cơm, áo, gạo, tiền. Đời sống còn là cái gì cao hơn thế, đẹp hơn thế.

Triết học phân chia con người ra hai phạm trù: “avoir” (có) và “être” (là). Tôi có gì thuộc phạm vi khối lượng. Tôi là gì thuộc phạm vi chất lượng. Những gì tôi có như của cải, quần áo, chỉ là những gì ở ngoài, không làm thành giá trị con người. Những gì tôi là mới tạo thành bản thân tôi, gắn bó thân thiết với tôi, tạo thành giá trị đời tôi.

Khối lượng không quí hơn chất lượng. Đừng lầm tưởng rằng ý nghĩa cuộc đời sẽ tăng theo khối lượng của cải. Chúa Giêsu muốn đời nghèo khổ, không của cải, nhưng không phải vì thế mà cuộc sống của Người không có giá trị. Giuđa chết khi túi đầy tiền bạc, nhưng không phải vì thế mà ông có giá trị hơn người khác.

Truyện kể: xưa có nhà hiền triết sống rất đơn sơ. Ông không cần quần áo, nhà cửa. Nhà của ông là một chiếc thùng phuy. Một hôm, vị hoàng đế đến thăm hỏi xem ông có cần gì không. Ông trả lời: “Tôi chỉ cần nhà vua đứng tránh ra, kẻo che mất ánh mặt trời của tôi”. Trong hai người ấy, ai cao quý hơn, ai đáng kính trọng hơn?

Chất lượng cuộc sống làm con người sống nên người hơn, cao quý hơn, sung mãn nhân cách hơn. Của cải chỉ có ý nghĩa khi giúp con người đạt được chất lượng cuộc sống. Của cải chỉ là phương tiện. Đừng biến phương tiện thành mục đích.

3) Chúa Giêsu mở tầm nhìn vô biên

Ông phú hộ trong bài Tin Mừng hôm nay đã coi của cải là mục đích. Có được của cải rồi, ông không còn biết làm gì hơn là hưởng thụ. Tầm nhìn của ông quá hạn hẹp. Chỉ biết có vật chất. Chỉ nhìn thấy đời này. Lời Chúa phán: “Hỡi đồ ngốc! Nội đêm nay người ta sẽ đòi mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sửa đó sẽ về tay ai” đã mở tầm nhìn ra vô biên. Người ta đâu sống mãi mà hưởng thụ. Khi chết thì của cải dù nhiều cũng tan theo mây khói.

Nhưng chưa hết, chết rồi người ta còn phải ra trước toà Chúa mà chịu phán xét. Chúa không đánh con người theo khối lượng những gì họ có, nhưng đánh giá theo chất lượng của đời sống. Theo cách đánh giá của Chúa, những gì ta thu tích cho bản thân sẽ hết, sẽ qua đi. Nhưng những gì ta cho đi sẽ tồn tại.

Lời Chúa hôm nay dạy ta đừng hạ thấp đời sống con người trong một tầm nhìn hạn hẹp vào việc thu tích của cải cho riêng mình. Nhưng hay nâng cao cuộc sống, mở rộng tầm nhìn để biết tích trữ những kho tàng nơi Thiên Chúa, kho tàng ấy sẽ không bao giờ mất được.

KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG

1- Tiền bạc cần thiết cho cuộc sống, nhưng tiền bạc cũng nguy hiểm. Theo bạn đâu là những nguy hiểm do tiền bạc?

2- Tham nhũng, hối lộ đang trở thành phổ biến, người tín hữu phải có thái độ nào đối với tiền bạc?

3- Bạn nghĩ gì về Lời Chúa: “Hãy dùng tiền của phi nghĩa mà mua lấy bạn hữu trên trời”?

4- Tiền bạc có phải là tất cả? Hay đời sống con người còn cần nhiều thứ khác cao quý hơn?

Về mục lục

ĐỜI PHÙ DU HAY ĐỜI THIÊN THU

Lm. Jos Tạ duy Tuyền

Con người ngày nay xem ra họ rất cần tiền và chỉ cần tiền. Vì tiền mà họ bỏ rơi nhau, làm hại nhau, có khi loại trừ nhau. Có những gia đình ngày xưa nghèo chỉ ăn mắm muối mà hạnh phúc bên nhau, nay có lắm tiền nhiều của thì tranh giành lẫn nhau và xa rời nhau. Có những bạn bè khi cơ hàn là bạn chí cốt của nhau đến khi giầu sang lại quên đi tình nghĩa năm xưa. Có những mối tình phải ngậm ngùi chia tay chỉ vì đồng tiền xem trọng hơn con người mình yêu.

Cuộc đời vẫn là thế! Tình người dễ thay trắng đổi đen. Có thể vì một chút bổng lộc mà làm hại lẫn nhau. Người ta sống như thể không bao giờ chết. Sống giành giựt lẫn nhau. Bon chen, lừa đảo và làm hại lẫn nhau chỉ vì tiền. Một cuộc sống đề cao đồng tiền thì khác chi một chiến trường cạnh tranh đầy khốc liệt. Một cuộc sống chỉ lo tranh giành làm sao có giây phút tận hưởng cuộc sống mà Chúa đã tặng ban?

Tôi nhớ có một bài thơ của ai đó viết rằng:

Ta cứ tưởng trần gian là cõi thật
Thế cho nên tất bật ðến bây giờ !
Ta cứ ngỡ xuống trần chỉ một chốc
Nào ngờ ðâu ở mãi ðến hôm nay !

Nhưng rồi với những ngày tháng tất bật ngược xuôi đã giúp con người khám phá ra sự thật của kiếp người. Một kiếp con người thật mong manh, thật phù dù!

Bạn thân ơi! Có bao giờ bạn nghĩ
Cuộc ðời này chỉ tạm bợ mà thôi
Anh và tôi giàu sang hay nghèo khổ
Khi trở về cát bụi cũng trắng tay

Nếu hiểu rằng cuộc đời là phù du thì xin đừng tranh chấp, đừng tích lũy của cải phù vân. Hãy sống cho vui vẻ với cuộc đời và với mọi người:

Cuộc ðời ta phù du như cát bụi
Sống hôm nay và ðâu biết ngày mai ?
Dù đời ta có dài hay ngắn ngủi
Rồi cũng về với cát bụi mà thôi

Và hãy sống yêu thương đùm bọc lẫn nhau thay cho những bon chen ganh ghét, hận thù nào có ích chi?

Thì người ơi! Xin ðừng ganh ðừng ghét
Ðừng hận thù tranh chấp với một ai
Hãy vui sống với tháng ngày ta có
Giữ cho nhau những giây phút tươi vui

Nếu ta biết sống cho nhau và vì nhau, ta sẽ không bao giờ nuối tiếc vì cuộc đời đã qua. Con người chỉ tiếc nuối khi mình sống quá ích kỷ mà làm tổn thương đến đồng loại mà thôi.

Khi ra đi cũng không còn nuối tiếc
Vì ðời ta ðã sống trọn kiếp người
Với tất cả tấm lòng thành thương mến
Ðến mọi người xa lạ cũng như quen

Con người cần phải hiểu được nguyên lý của tạo vật : là cát ta sẽ về với bụi, lúc đó ta mới sống không bon chen, không tích lũy, nhưng luôn yêu thương quảng đại trao ban cho tha nhân.

Ta là cát ta sẽ về với bụi
Trả trần gian những cay ðắng muộn phiền
Hồn ta sẽ về nơi cao xanh ấy
Không còn buồn lo lắng chốn trần ai!

Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy hai nhân vật tiêu biểu cho hai loại người hôm nay: tham quyền và tham tiền. Kẻ tham quyền thì dùng quyền bính để ăn chận tài sản người khác. Kẻ tham tiền thì lo vun quén cho đầy kho. Mẫu số chung của cả hai loại người này là ích kỷ, chỉ lo cho bản thân và không màng tới tha nhân, cho dù đó là người thân của mình. Người anh đã dùng quyền bính để khước từ việc chia gia sản cho người em. Người phú hộ vì tham tiền nên chỉ lo nghĩ đến việc tích góp của cải đến nỗi không còn thời giờ dành cho tha nhân. Họ tham tiền, tham quyền đến mức độ coi tha nhân là kẻ thù, là kẻ đang tranh giành địa vị và tiền tài với mình. Họ không cần tình bạn, họ chỉ cần tiền. Họ không cần người thân, họ chỉ cần kho lẫm chất đầy vàng dư. Họ đâu hiểu được rằng tất cả chỉ là phù vân. Sự sống đời sau mới là vĩnh cửu. Và sự sống vĩnh hằng không thể mua bằng tiền bạc, càng không thể tìm kiếm bằng vũ lực mà bằng lòng nhân nghĩa. Lòng nhân nghĩa đối với đồng loại bao hàm tinh thần yêu thương và phục vụ. Yêu thương nên sẵn lòng dấn thân và phục vụ vì lợi ích của tha nhân. Yêu thương nên sẵn lòng nhường nhịn và chia sẻ lẫn nhau. Yêu thương nên sẵn lòng hy sinh bản thân mình để tìm niềm vui trong phục vụ tha nhân.

Ước gì mỗi người chúng ta luôn biết dùng gia sản là tài năng và khả năng của mình để mua lấy bạn hữu Nước Trời mai sau. Xin đừng tích lũy kho báu hư nát đời này mà hãy tích lũy công đức cho đời sau. Amen.

Về mục lục

HÃY CHỌN CÁI BỀN VỮNG VÀ BỎ CÁI TẠM THỜI

Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

“Hu không trên các sự hu không”. Ðây là lời của ông Côhelét con vua Ða-vít trong sách Giảng Viên, (Bài ðọc I). Côhélet là một vị vua khôn ngoan, ông nhìn thế giới với cái nhìn huớng thuợng và truyền lại cho các môn sinh. Một trong các môn sinh lấy lại lời dạy của Thầy và ðào sâu hon: “Hu không trên các sự hu không, và mọi sự ðều hu không” (Gv 1,2). Sự khôn ngoan này ðã trở thành cách ngôn dân gian ðể con nguời nhìn thế giới mình ðang sống với sự tỉnh táo, không ảo tuởng, với hy vọng những cố gắng của con nguời sẽ không bị tiêu tan vô ích trong một thế giới thấp hèn!

Tuy nhiên, ðây là dịp ðể chất vấn chúng ta về vị trí của mình trên trái ðất này và cách thức chúng ta quản lý thế giới. Chính trong bối cảnh này mà Ðức Giêsu ngang qua dòng nguời, ở giữa ðám ðông vây quanh Nguời, với tất cả khổ ðau và kêu cứu. Một nguời trong nhóm họ lên tiếng thua : “Lạy Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi” (Lc 12, 13). Ðức Giêsu bỗng dung bị ðặt làm trọng tài giữa hai nguời trong tuong quan nhân loại. Có nguời hỏi : vì lý do gì mà nguời kia lại thua với Ðức Giêsu một ðiều nhu thế, Nguời ðâu phải là một quan tòa chuyên xử các vụ chia cắt gia tài của các gia ðình ? Tuy nhiên chúng ta không vội kết án nguời này. Anh ta có hai lần ðúng khi chạy ðến nhờ Ðức Giêsu. Truớc hết ðối với Ðức Giêsu không có gì vô nghĩa, thứ ðến Ðức Giêsu với tu cách là Thầy, Nguời hoàn toàn có quyền làm trọng tại ðể giải quyết cho anh vấn ðề anh nêu ở trên, nên chạy ðến Nguời cầu cứu!

Tuy nhiên Ðức Giêsu nhanh chóng gạt ði và dứt khoát từ chối can thiệp vào những chuyện nhu thế : “Hỡi nguời kia, ai ðã ðặt Ta làm quan xét, hoặc làm nguời chia gia tài cho các nguoi? “ (Lc 12,14). Ðức Giêsu không can thiệp, nhung Nguời lại chỉ cho cách cần phải giải quyết những vấn ðề ðó với tinh thần nào : “Các nguoi phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì không hễ ai ðuợc du giả, thì mạng sống nguời ấy nhờ của cải mà ðuợc bảo ðảm ðâu” (Lc 12,15).

Trở lại bài ðọc I ta thấy : “Kẻ này làm việc vất vả trong sự khôn ngoan, hiểu biết và lo lắng, rồi phải ðể sự nghiệp lại cho nguời ở nhung không, thì thật là hu không và tai hại lớn lao” (Gv 1,3). Ở ðây “kẻ làm việc vất vả trong sự khôn ngoan” phải kể ðến là cha mẹ hai anh, nên hai anh có lý ðể tranh dành của cải họ ðuợc kế thừa.

Câu “Hu không trên các sự hu không” không thể hiện ðiều cam chịu nhung mở ra con ðuờng ân sủng cứu ðộ. Thật khôn ngoan khi biết rằng thế giới mà chúng ta ðang sống không mang lại ý nghĩa tối hậu chúng ta tìm kiếm trong cuộc ðời. Nhung cũng thật sai lầm khi ðể mình bị giam hãm trong sự phi lí của thế gian này. Thánh Phaolô trong bài ðọc II mời gọi chúng ta tìm kiếm những sự cao siêu trên trời (x. Cl 3, 1).

Câu hỏi ðuợc ðặt ra : chúng ta ðang bám víu vào ai và cái gì ? Dụ ngôn Ðức Giêsu kể trên dành cho chúng ta là những kẻ ðang ngồi ðây, ðang tiêu tán cho những dự án và lo lắng mà không biết rằng thế giời này là hu không (ý nghĩa vãn chuong hu không có nghĩa là hoi nuớc ðọng lại, phù du), chúng ta hy vọng sẽ thỏa mãn và ổn ðịnh lâu dài. Một ngày kia, nguời giầu tỉnh giấc, ðau buồn vì của cải thế gian này không còn là của ông nữa.

Nguời nhà giầu bị trách, không phải vì ông thu góp của cải, những của cải, vật chất ðời này không phải là xấu, nhung tự bản chất, chúng không có giá trị bền vững. Xấu là ở chỗ lòng ông bám bíu trọn vẹn vào chúng, ông ðã quên ði cái ðuợc cái mất và ý nghĩa cuộc ðời. Ông muốn “nghỉ ngoi”, ông muốn bình an “trong nhiều nãm” (x. Lc 12,19). Liệu có phải là mục ðích cuộc ðời của ông không? Tại sao? Ông có chắc rằng ông có thể tự cho mình nghỉ ngoi vui choi không ? Những thứ mà ông ðang sở hữu có mang lại bình an và niềm vui không? ” Ðó chính là lý do Ðức Giêsu cho ông là “kẻ ngu dại” (Lc 12,20). Vì hạnh phúc bền lâu không ðến từ thế gian này mà ðến từ Thiên Chúa. Ông ðã nhầm khi chọn cái tạm bợ (ðời này) làm chỗ dựa bền vững.

Mỗi lần “kẻ ngu dại” trong Tin Mừng xuất hiện là một lần Thánh Phaolô hỏi chúng ta về vấn ðề này : trong cuộc ðời, anh em có “bê tha, nho bẩn, dục vọng, uớc muốn sấu và thèm khát huởng thụ không ?” Chúng ta có chắc rằng “Hu không trên hết các sự hu không?” Trong ðời ta có còn những thần tuợng tạm bợ ở ðời này không ? Ðây là lúc chúng ta gạt bỏ “những thủ ðoạn của nguời xua”, vì ngu dại chọn lựa sự hu không khi Ðức Kitô trao ban cho chúng ta những phuong tiện ðể xây dựng trên sự bền vững.

Phải chãng lời của ông Côhelét trong sách Giảng Viên : “Hu không trên hết các sự hu không” không phải là một tiếng kêu ðầy thất vọng và chán chuờng sao? Tác giả của Sách Giảng Viên ðã bày tỏ nỗi buồn và thất vọng của mình về sự ðời, về những việc làm thuần túy nhân loại, vì chúng không mang lại lợi ích bền và không hề có giá trị tồn tại vĩnh cửu.

Ðức Giêsu và tác giả Sách Giảng Viên nhắn nhủ chúng ta hay rằng, tất cả là hu không, là lầm lẫn khi con nguời chỉ lo tìm ðịa vị, quyền hành và ðặt hết tin tuởng của mình vào những sự vật chóng qua, mà lại sao nhãng việc tích trữ các của cải thiêng liêng, thực thi các việc lành phúc ðức bác ái, thì chỉ là những kẻ dại dột và thua thiệt. Vì một ngày kia, khi chết, chúng ta sẽ làm ðuợc gì với những thứ của cải vật chất chúng ta từng ký cóp cả ðời? Chúng ta ðã trang bị, sửa soạn cho mình ðuợc những gì khi phải ra truớc tòa Thiên Chúa? Mọi vất vả khó nhọc của những kẻ sống nhu thế sẽ hoàn toàn hu không!

Ðây là một lời dạy khôn ngoan luôn mang tính cách thời sự. Vì trong thời ðại chúng ta, nhiều nguời ðang bỏ quên ði các giá trị tinh thần vĩnh cửu và cố chạy theo tìm kiếm cái tạm thời mau qua và chóng hết.

Thánh Gioan Maria Vianey nói: “Không có gì vững bền cả. Ðời sống sẽ qua ði… danh giá cũng sụp ðổ, của cải rồi sẽ tiêu tan, sức khỏe cũng bị tấn công, chúng ta ra ði nhu làn gió. “

Lạy Chúa, xin giúp chúng con biết tìm kiếm và tích lũy những thực tại của Nuớc Chúa. Amen.

Về mục lục

HÃY GIỮ MÌNH KHỎI MỌI THỨ THAM LAM

Lm. Giuse Nguyễn Hữu An

Người đời thường quan niệm: “Có tiền mua tiên cũng được”. Do đó ai cũng tìm cách kiếm tiền, càng nhiều càng tốt. Làm ăn hợp pháp cũng có mà một cách bất nhân cũng không thiếu. Phải thú nhận rằng thời đại nào tiền bạc cũng dễ có mùi hôi hám! Tiền bạc hôi nhưng người ta vẫn ham, mà vì ham tiền nên người đời sẵn sàng làm bất cứ mọi cách để có tiền, kể cả quật xác lợn dịch lên làm thịt đem bán! Họ mải mê chạy theo lòng tham lam vô độ bất chấp mọi hậu quả. Lòng tham giống như ngọn lửa : càng thỏa mãn nó bằng cách chất thêm củi vào thì lửa càng bùng to lên và càng đòi nhiều củi thêm.

Chứng bệnh trầm trọng nhất của con người trong nền kinh tế thị trường và văn minh hưởng thụ này là con người không biết khi nào mình đủ. Chính người tham lam phải chịu nô lệ cho một ông chủ thật ác nghiệt là tiền bạc. Theo triết lý Đạo Phật thì tham lam là nguyên nhân mọi khổ đau trên đời.

Tin mừng Chúa nhật hôm nay kể chuyện, khi một người đến xin Chúa Giêsu làm quan toà chia tài sản giúp cho anh thì Người khuyên dạy: Hãy giữ mình khỏi mọi thứ tham lam.

Bài đọc một theo Sách Giảng Viên đã cho thấy lý do tâm lý tại sao con người “hãy giữ mình khỏi mọi tham lam”, đó là vì “tất cả mọi sự đều là hư không… Vì con người được lợi lộc gì nơi tất cả những cực nhọc và lo toan làm họ phải chịu vất vả dưới ánh mặt trời này? Cả ngày họ quằn quại với sầu muộn và đau thương; ngay đêm về họ cũng còn trằn trọc. Hư không cũng là như thế nữa”.

Khi chưa có của thì mất ăn mất ngủ để tìm cho có, nhưng khi có rồi thì lại lo giữ của, ăn ngủ không yên : “Suốt ngày của họ đầy sự đau khổ gian truân, và ban đêm lại không được yên lòng”. Còn ông chủ nào tàn ác hơn kẻ bắt người ta phải làm đến kiệt sức để mua lấy phù vân : “Kìa thiên hạ thấy người khôn cũng chết, kẻ ngu đần dại dột cũng tiêu vong, bỏ lại tài sản mình cho người khác” (Tv 49,11).

Chúa Giêsu kể dụ ngôn ông phú hộ dại dột. Sai lầm lớn nhất của nhà phú hộ khi cho rằng tiền bạc và của cải là một thứ tài sản có giá trị tuyệt đối. Nó đảm bảo cho cuộc sống hạnh phúc của ông ta. Với đống của cải đồ sộ đó, nhà phú hộ tưởng rằng bản thân mình từ nay sẽ được sung sướng, được an toàn ngay cả mạng sống. Thế nhưng, những dự định mà ông cho là khôn ngoan thì đó lại là sự dại khờ. Nhà phú hộ dại khờ vì ông không thể phân định đâu là tài sản đích thực và đâu là tài sản tạm thời chóng qua, mau hư nát; Nhà phú hộ dại khờ vì ông ngỡ rằng có thể xây dựng cuộc đời mình trên nền tảng là tiền bạc và của cải mà quên đi đó chỉ là những thứ chóng tàn phai, nay còn mai mất; Nhà phú hộ dại khờ vì ông đã sai lầm trong nhận định đâu là chân giá trị, ông chỉ để ý đến của cải, tiền bạc vốn chỉ có giá trị nhất thời, không chắc chắn mà quên mất thứ tài sản trân quý nhất chỉ đến từ Thiên Chúa- Đấng có thể làm cho ông được sống cũng như có thể lấy mạng sống ông bất cứ lúc nào. “Đồ ngốc, nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì người sắm sẵn đó sẽ về tay ai?”.

“Người ngốc” được nói đến trong Phúc âm là kẻ chỉ biết có hiện tại, tìm kiếm và hưởng thụ những giá trị hữu hình. Cái chết sẽ đóng dấu chấm hết cho mọi cuộc sống giàu nghèo, sang hèn. Quan trọng là khi nhắm mắt, số phận đời đời của con người sẽ ra sao ? Của cải trần gian có giúp họ tìm được hạnh phúc bất diệt hay đưa vào chỗ trầm luân? Người khôn ngoan chính là người sống trong hiện tại nhưng biết hướng về tương lai, ở trong thế giới hữu hình nhưng luôn chuẩn bị cho mình những giá trị và tài sản vô hình thiêng liêng. Người khôn ngoan “khi còn sống trên địa cầu biết kiềm chế các chi thể là sự gian dâm, ô uế, dục tình, đam mê xấu xa và hà tiện, tức là những sự thờ quấy… (cùng với) nóng giận, gắt gỏng, thâm độc, chửi rửa, thô tục” (Col 3,5,8) Người khôn ngoan là người biết rằng không có gì quí bằng linh hồn, không có gì quan trọng cho bằng sự sống mai sau với Đức Kitô. Từ chỗ nhận biết này người khôn ngoan sẽ lo việc bảo hiểm linh hồn của mình nhiệt thành hơn.

Chúa Giêsu nhấn mạnh: Hãy lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa. Sự giầu có lâu bền, vĩnh cửu; chứ không phải của đời này chóng qua, phù vân và bấp bênh. Làm giàu trước mặt Thiên Chúa là trở nên giàu có như Đức Kitô, luôn “yêu thương, khiêm nhu, hiền từ, đại lượng” (Cl 3,12) và “trên tất cả là lòng mến, giềng mối của mọi trọn lành”. (Cl 3,14). Trong cuộc đời này, có biết bao người giàu tình thương, chăm lo cho bệnh nhân, chăm sóc trẻ em tật nguyền, tiếp đón người khổ đau bất hạnh, ưu tư lo lắng cho người sầu khổ, dấn thân phục vụ cho các hoạt động xã hội, bác ái và thăng tiến con người…

Có thể nói được là không ai giàu có, tự do, và mạnh mẽ hơn ‘người giàu trước mặt Chúa”, người mà niềm tin vào Chúa giúp họ vượt lên trên mọi tài sản trần gian, vì đã có “Chúa là nơi họ ẩn náu”(Tv 13,6). Vì thế, mối phúc đầu tiên được dành cho người nghèo, người “đặt niềm tin vào Đức Chúa, và có Đức Chúa làm chỗ nương thân” (Gr 17,7). Người giàu trước mặt Chúa không phải là người có nhiều tài sản, mà là người tài sản chỉ đủ dùng nhưng biết lo tìm kiếm Nước Trời : “chúng ta đã không mang gì vào trần gian, thì cũng chẳng mang gì ra được. Vậy nếu có cơm ăn áo mặc, ta hãy lấy thế làm đủ” (1Tm 6,7-8). Phải biết coi trọng con người hơn tiền bạc. Tình người đáng giá hơn giàu sang phú quý. Tiền bạc rồi sẽ hết. Chẳng ai mang theo gia tài khi chết. Có chăng là tình yêu thương đã chia sẻ với tha nhân nơi trần thế này để trở nên “giầu có trước mặt Thiên Chúa” trên Thiên Quốc. Hãy sống quảng đại, mở rộng quả tim, mở rộng bàn tay để chia sẻ và cảm thông với mọi người, như thánh Phaolô khuyên dạy : “Hãy làm ơn làm nghĩa, hãy giàu có việc lành, hãy hào phóng, rộng rãi chia sẻ để tích trữ vốn liếng cho cuộc đời mai sau”.

Phải biết coi trọng con người hơn tiền bạc. Tình người đáng giá hơn giàu sang phú quý. Tiền bạc rồi sẽ hết. Chẳng ai mang theo gia tài khi chết. Có chăng là tình yêu thương đã chia sẻ với tha nhân nơi trần thế này để trở nên “giàu có trước mặt Thiên Chúa” trên Thiên Quốc. Hãy sống quảng đại, mở rộng quả tim, mở rộng bàn tay để chia sẻ và cảm thông với mọi người, như thánh Phaolô khuyên dạy : “Hãy làm ơn làm nghĩa, hãy giàu có việc lành, hãy hào phóng, rộng rãi chia sẻ để tích trữ vốn liếng cho cuộc đời mai sau”.

Về mục lục

LÀM GIÀU TRƯỚC THIÊN CHÚA

Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty

Đọc câu chuyện dụ ngôn về ‘nhà phú hộ lo thu tích’, tôi trộm nghĩ: Đức Giê-su đúng là một hiền triết thứ thiệt. Từ cổ chí kim các nhà hiền triết đều dạy các điều tương tự như thế. Không ai còn lạ gì với tư tưởng uyên thâm: mọi của cải vật chất chỉ là phù phiếm, có những của cải khác còn đáng giá hơn nhiều; “Phù vân, mọi sự chỉ là phù vân!” (Gv 1:2 và xem thêm 1:16-18)… Tư tưởng này biện minh cho thái độ khinh chê giàu sang phú quí được nhiều người đề cao, hầu có được tâm hồn thanh thoát chuyên chăm vào các việc khác cao thượng hơn, như thu thập kiến thức, sống lịch lãm quân tử, khổ luyện đắc đạo chân tu… hầu lưu danh lâu dài cho hậu thế. Tuy nhiên như tất cả chúng ta đều biết, Đức Giê-su đâu có tới trần gian để chỉ dạy một triết lý sống; người không cần làm điều đó, vì nó chẳng có gì là mới mẻ cả, biết bao người khác cũng đã từng dạy môn sinh của mình như thế! Vì thế tôi rất mừng vì: trong một dịp khác Người đã từ chối trở thành người cầm cân nảy mực cho công lý: “Ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?” (Lc 12:14), cho dầu vào thời đại của Người, có lẽ xã hội đang rất cần những con người như thế (thử nghĩ tới những bóc lột, áp chế của đế quốc Rô-ma thống trị… , hay chế độ nô lệ bất nhân và hà khắc rất phổ biến). Không, Đức Giê-su không muốn được ai coi mình là thầy dạy luân lý; vì sứ mệnh của Người hoàn toàn khác!

Cái ‘triết lý’ xem ra Người muốn diễn đạt qua bài du ngôn dứt khoát phải theo định hướng Tin Mừng: Người muốn dẫn đưa con người tiến vào một tương quan đích thực với Thiên Chúa là Cha của Người. Theo Người: bất cứ cái gì cản trở mối tương quan đó đều phải dứt khoát loại bỏ. Dầu không sử dụng thành ngữ ‘làm nghèo trước mặt Thiên Chúa’, nhưng rõ ràng Đức Giê-su muốn ám chỉ điều đó khi Người nói: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó”. Trong nội dung này thì ‘của cải’ ở đây phải bao gồm luôn cả kiến thức, thanh danh, đạo đức… được các triết lý sống khác thường đề cao. Ngoài việc nhắc nhở phải tránh lòng tham, bài học Đức Giê-su dạy còn liên quan tới một điều khác nữa tích cực hơn: làm cách nào để trở nên ‘giầu / nghèotrước mặt Thiên Chúa. Rất tiếc là bài Tin Mừng Chúa Nhật XVIII dừng lại ở câu 21; lẽ ra nó còn phải được tiếp tục tới đoạn sau, là mục tiêu chính của bài huấn dụ: sống hoàn toàn tin tưởng phó thác nơi Thiên Chúa là Cha. Qua hình ảnh người phú hộ lo thu tích, nội dung ‘làm nghèo trước mặt Thiên Chúa’ đã lộ rõ; “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng người, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?… vì không lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa”.

Thế nhưng thế nào là ‘làm giầu’ trước mặt Thiên Chúa thì đoạn văn trên vẫn chưa làm sáng tỏ đủ? Ai có thể được coi là ‘giầu có’ trước mặt Thiên Chúa, phải chăng là các bậc tài cao học rộng, những người đạo đức thánh thiện, hay các vị chân tu đạo sĩ…? Đối với một thương nhân ‘giầu’ thì ‘làm giầu’ sẽ có nghĩa là làm ra lắm tiền nhiều của; đối với một nghệ nhân thì giầu là phát triển tài năng thiên phú; đối với nhà thông thái thì lại là trau dồi học thức uyên thâm v.v…; còn thì ‘làm giầu trước mặt Chúa’ thì cũng tùy thuộc rất nhiều vào quan niệm ta có về Thiên Chúa. Cựu Ước đề cao hình ảnh một Thiên Chúa quyền phép, thánh thiện, khôn ngoan, công minh; và thế là ta có các mẫu người ‘giầu trước mặt Thiên Chúa’ như Mô-sê hùng mạnh, như Ê-li-a thánh thiện, như Sa-lô-môn khôn ngoan, như Da-vít công minh…; vậy thì, Đức Giê-su khi kêu gọi ta ‘lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa’, Người đang có trong đầu hình ảnh nào về Thiên Chúa? Thiên Chúa mà Đức Giê-su phác họa chắc chắn không thiếu các nét trên vì Ngài bao gồn tất cả; tuy nhiên nét nổi bật và độc đáo nhất mà Cựu Ước chưa hề có, hoặc mới chỉ được các ngôn sứ phác thảo mờ mờ chưa rõ ràng đó là: Thiên Chúa nhân ái và đầy lòng xót thương, một Thiên Chúa cứu độ. Đây mới là nét chân dung trung thực nhất về Thiên Chúa mà Đức Ki-tô Giê-su, và chỉ duy nhất mình Người mà thôi, có thể vẽ lên. Đó đồng thời cũng là bản chất của ‘vương quốc’ giầu sang mà Người công bố và mời gọi chúng ta hết lòng chăm lo tìm kiếm cho bằng được (xem Lc 12:30).

Hiểu như thế: ‘làm giầu trước mặt Thiên Chúa’ theo cách nói của Đức Giê-su, còn cao xa hơn cả sống thánh thiện, khôn ngoan, công chính, làm phép lạ…, nó phải là nội dung trung thực nhất của đời sống Ki-tô hữu; đó chính là đón nhận lòng nhân ái xót thương vô điều kiện Thiên Chúa ban…, và rồi thực thi lòng nhân ái đó cách quảng đại đối với tha nhân. Đương nhiên đời sống tín hữu Ki-tô không được phép thua kém luật pháp Do Thái trong các khía cạnh luân lý đạo đức, tuy nhiên nó không dừng lại ở đó! Trong số các giá trị Tin Mừng thì đón nhận và sống lòng xót thương phải là cao trọng hơn tất cả! Ki-tô hữu phải đặt điều này lên tầm cao tuyệt đối, và rồi toàn tâm toàn lực thực thi nó; đó là mục tiêu cao cả nhất mà chỉ những ai dám đứt bỏ mọi thứ thu tích (=làm nghèo) mới có thể thực hiện nổi.

Thế nhưng ngay trong công tác ‘làm giầu trước mặt Thiên Chúa’ này, Đức Giê-su không quên khuyến cáo: không có gì phải lo lắng, phải gò ép, phải luyện tập…, chỉ cần một điều kiện duy nhất là tín thác trọn vẹn vào lòng nhân ái của Thiên Chúa: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban Nước của Người cho anh em” (Lc 12:32).

Ôi, thật an ủi xiết bao!

Lạy Thiên Chúa từ nhân, cảm tạ Chúa đã đưa con vào vương quốc yêu thương của Người. Ngay từ khi trở thành Ki-tô hữu, con đồng thời đã trở nên giầu có vô song, vì được sở hữu cách trọn vẹn lòng Chúa xót thương; xin đừng bao giờ để con bị rơi trở lại vào tình trạng nghèo nàn cố hữu, khi chỉ chuyên lo thu tích các của cải vật chất cũng như tinh thần mong làm cho đời mình thêm phong phú. Xin cho con biết ngày càng làm cho mình nên giầu sang hơn cho ‘vương quốc Nước Trời’, nhờ thủ đắc ngày càng trọn vẹn hơn lòng lân tuất vô biên của Thiên Chúa cứu độ. A-men

Về mục lục

SỰ KHÔN NGOAN ĐÍCH THỰC

Lm. GB. Trần Văn Hào

Sống ở đời, ai cũng muốn tỏ ra mình là người khôn ngoan để tồn tại. Tục ngữ Việt Nam có câu ‘Khôn sống, bống chết’. Kẻ khôn ngoan sẽ sống, còn kẻ khờ dại sẽ bị đào thải. Cả 3 bài đọc lời Chúa hôm nay đều nói về sự khôn ngoan, nhưng không theo quan niệm trần thế mà theo hướng đích của Tin mừng. Vậy đâu là sự khôn ngoan đích thực ?

Nguyên lý căn bản của khôn ngoan: ‘Memento Finis’ (hãy nghĩ đến cùng đích)

Ngay từ thời cổ đại, triết gia Socrates cũng đã nói đến nguyên lý này. Nhưng ông ta chỉ giới hạn quan điểm trong phạm trù triết học mà thôi. Nền triết học Hy lạp ngày xưa không thể đưa dẫn con người đến cùng đích tối hậu của cuộc sống như Kinh thánh mặc khải, mặc dù họ vẫn biết rằng sự khôn ngoan ở đời là hãy nghĩ đến mục đích sau cùng. Họ không biết và cũng không thể xác định được đích đến của cuộc sống hôm nay là gì, ở đâu và như thế nào. Trong bài đọc thứ nhất, tác giả sách Giảng viên từ từ hé mở thực tại này với nhận định ‘Phù vân, tất cả chỉ là phù vân’. Mọi giá trị trần gian chỉ mang tính tương đối và rất tạm bợ. Tiền bạc, danh vọng hay sắc đẹp rồi sẽ biến tan như mây khói khi chúng ta đối diện trước cái chết. Nhưng tác giả vẫn chưa soi tỏ cho chúng ta biết thực tại sau cái chết sẽ ra sao.

Mãi muộn thời sau này, ý niệm về cuộc sống mai hậu mới từ từ được hé mở. Anh em nhà Ma-ca-bê (thế kỷ thứ 2 trước công nguyên) đã quyên tiền xin lễ cầu nguyện cho những người đã chết. Đây là quyển sách đầu tiên trong Kinh thánh Cựu ước nói về niềm tin vào cuộc sống mai sau. Niềm tin đó được Chúa Giêsu dần dần mặc khải rõ nét qua các giáo huấn của Ngài. Đặc biệt, Đức Giêsu đã tiến nhận cái chết và đi vào vinh quang Phục sinh để diễn bày chân lý mà Thánh Phaolô diễn tả: “Những ai cùng chết với Đức Kitô, sẽ được cùng sống lại với Ngài”.

Trong cái nhìn thần học ấy về cánh chung, Thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Côlôssê mà Giáo hội đọc lên trong phụng vụ hôm nay, cũng tổng lược một viễn ảnh cuộc sống tương lai đặt nền tảng trên niềm tin vào Đức Kitô Phục sinh để giúp chúng ta có một thái độ sống khôn ngoan đích thực. Ngài viết :“Anh em đã được chỗi dậy cùng với Đức Kitô, nên hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa…Khi Đức Kitô xuất hiện, anh em sẽ được xuất hiện với Ngài và cùng Ngài hưởng phúc vinh quang.” (Col 3,1-5).

Sự khôn ngoan của Tin mừng: Tinh thần nghèo khó và sống thanh thoát.

Mối phúc đầu tiên trong bát phúc mà Chúa Giêsu đã công bố trong bài giảng trên núi, chính là nếp sống khó nghèo. “Phúc cho ai có tinh thần nghèo khó vì nước trời là của họ”. Mối phúc đó cũng được Chúa Giêsu nhắc lại gián tiếp qua dụ ngôn trong bài Tin mừng hôm nay. Tên nhà giàu bám vào của cải vật chất và sống cuộc sống hưởng thụ đã bị Chúa kết án một cách gay gắt. Chúa gọi anh ta là ‘đồ ngốc’ (c 20). Ngài còn răn đe một cách mạnh mẽ: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng sẽ giống như vậy (c 21).

Alexandre Đại Đế (thế kỷ thứ tư trước công nguyên) là một ông vua rất nổi tiếng trong thế giới Hy lạp ngày xưa. Ông đã chiến thắng lẫy lừng và chinh phục hầu hết các nước miền Trung Đông. Ông chết lúc còn rất trẻ, mới 30 tuổi. Trước khi chết, ông dặn các cận thần hãy để thi hài của ông trong cỗ quan tài với hai bàn tay thò ra ngoài. Ông muốn cho mọi người thấy rằng, một con người như ông với bao danh vọng và của cải giầu sang, khi chết cũng chỉ còn 2 bàn tay trắng. Giai thoại này rất tương thích với nội dung mà lời Chúa hôm nay đề cập đến. Chúng ta đã nghe nói khá nhiều về tinh thần nghèo khó mà Chúa Giêsu mời gọi, nhưng trong thực tế, tiền bạc vẫn luôn là tên cám dỗ khủng khiếp nhất ở bất cứ thời đại nào. Nó tấn công tất cả mọi người, không loại trừ ai. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta từng chứng kiến nhiều trường hợp, ngay cả cha mẹ và con cái đem nhau ra tòa chỉ vì tranh chấp một căn nhà hay vài ba thước đất. Có biết bao nhiêu bài học cay đắng và nghiệt ngã chúng ta đã rút ra từ vấn đề tiền bạc. Lúc còn nghèo xác nghèo xơ, chẳng ai thèm ngó ngàng tới. Khi trở thành việt kiều với đô la rủng rỉnh trong túi trở về thăm quê hương, căn nhà lúc nào cũng đầy ắp bạn bè đến hỏi han. Trong tiểu thuyết ‘Những con chim ẩn mình chờ chết (les oiseaux se cachent pour mourir)’ tác giả cũng nêu lên một thực tế phũ phàng đã và đang xảy ra, đó là tiền bạc như một ma lực làm tha hóa và biến chất rất nhiều người, ngay cả các anh em linh mục.

Kết luận

Ngày xưa có một ông vua nuôi một thằng ngốc trong cung để giải sầu. Những lúc buồn, ông gọi thằng ngốc đến để mua vui. Khuôn mặt ngờ nghệch và những cử chỉ ngô nghê của nó cũng giúp nhà vua khuây khỏa đôi chút. Nhà vua thưởng cho nó một cây gậy bằng bạc và dặn: “Tao thưởng cho mày cây gậy này vì mày rất ngốc. Khi có ai ngốc hơn mày, mày hãy trao cây gậy cho nó”. Một bữa kia, nhà vua lâm trọng bệnh và rất nguy kịch. Ông cho gọi thằng ngốc đến để giải khuây. Ông nói với nó : “Ngốc ơi, ta sắp đi xa rồi”. “Đức vua đi đâu và chuẩn bị hành trang gì chưa?” Thằng ngốc hỏi lại. “Ta chưa chuẩn bị gì và ta cũng chẳng biết đi đâu nữa”. Nghe vậy, thằng ngốc nhẩy cẫng lên và trao cây gậy bạc cho đức vua. Nó nói: “Bây giờ, con đã tìm ra được một người ngốc hơn con rồi, đó là chính đức vua. Đức vua sắp đi xa mà không biết mình đi đâu và cũng chưa chuẩn bị gì thì chắc chắn đức vua là người ngốc nhất trên đời”.

Đúng vậy, điều xuẩn ngốc nhất trên trần gian là ta đang sống mà không biết mình từ đâu đến, sống để làm gì và cuộc sống mai sau sẽ đi về đâu. Tên nhà giầu trong bài Tin mừng hôm nay cũng được Chúa gọi là ‘đồ ngốc’. Lời Chúa nhắc nhở để chúng ta biết sống khôn ngoan thực sự theo hướng đích của Tin mừng.

Về mục lục

GIÁ TRỊ CỦA VẬT CHẤT

Lm. Gia-cô-bê Tạ Chúc

Của cải vật chất luôn là những cám dỗ lớn của con người. Nhiều lúc do mải mê trong thế sự, đắm chìm trong những đam mê, của những giá trị trần thế, mà quên đi cùng đích, và ý nghĩa của cuộc đời. Các bài đọc lời Chúa tuần này, nhấn mạnh đến phần rỗi và sự sống đời đời, vì nếu được lời cả thế gian, mà mất linh hồn thì được ích gì.

Sách Giảng viên của một tác giả Qohelet sống vào khoảng năm 300-200, trước công nguyên, đã dạy rằng : “Hư không trên các sự hư không, hư không trên các sự hư không, và mọi sự đều hư không”(Gv 1,2). Tất cả mọi sự trên cuộc đời này sẽ không tồn tại mãi mãi. Triết gia Heralitus cũng đã nhận định rằng: “không ai tắm hai lần trên một dòng sông”, mọi sự sẽ qua đi. Vì thế, nếu cứ lo đi tìm cho mình những của cải chóng qua ở đời tạm này, thì thật khác nào: dã tràng xe cát biển đông, vì: “Hỡi kẻ ngu dại, đêm nay người ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì những của của ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai? Kẻ tích trữ của cải cho mình mà không làm giàu trước mặt Chúa thì cũng vậy.” (Lc 12:20-21). Nói thế, không phải phủ nhận tất cả những giá trị căn bản của trần thế, vì chính Đức Giê-su Ngài cũng đã dạy các môn đệ, và chính Ngài đã làm gương cho họ: “Cha Ta làm việc liên lỉ, Ta cũng làm việc như vậy” (Ga 5,17). Làm việc để tạo ra những vật chất, chúng là những phương tiện hữu ích, giúp cho đời sống con người, ngày một thăng tiến hơn. Sử dụng của cải vật chất ở đời này, để mua lấy thửa ruộng có chứa kho tàng, và viên ngọc quý, đó là cách làm của những người khôn ngoan. Trái lại, nếu chỉ biết dừng lại ở chỗ hưởng thụ và tham lam thu tích của cải đời này, thì chẳng khác nào người phú hộ trong Tin mừng hôm nay. Những gì tôi đang sắm sửa, sẽ không còn nữa. Những gì tôi đang có sẽ không thuộc về tôi. Chỉ những cái tôi cho, thì mới là cái tôi đang có.

Xin Chúa ban ơn giúp sức, để mỗi người chúng con biết tìm kiếm và sống theo những giá trị của Tin mừng. Đồng thời luôn cảnh giác với chủ nghĩa hưởng thụ và khoái lạc luôn rình rập xung quanh mình. Amen.

Về mục lục

TÍCH LŨY

Trầm Thiên Thu

Tích lũy là thu gom để chất chứa càng ngày càng nhiều thêm. Có nhiều dạng tích lũy: tích lũy của cải, kiến thức, kinh nghiệm, tinh thần, sức khỏe,… Tích lũy là quá trình lâu dài, khó chứ không dễ, thế nên rất cần lòng kiên trì.

Vạn sự khởi đầu nan. Khởi đầu là thời điểm quan trọng, cần dứt khoát và quyết tâm. Có lẽ vì thế mà người ta thường coi trọng ngày khai trương. Jim Rhon nhận xét: “Học tập là khởi đầu của giàu có. Học tập là khởi đầu của sức khỏe. Học tập là khởi đầu của tâm linh. Tìm kiếm và học hỏi là nơi điều kỳ diệu bắt nguồn”.

Hành trình lâu dài nên thường có những lúc gặp khó khăn. Như thế mới cần quyết tâm cao độ, và phải xác định rằng khó khăn là chướng ngại vật nhưng không thể cản bước tiến của chúng ta. Robert S. Schuller nói: “Rắc rối không phải biển báo cấm, chúng chính là những tấm biển chỉ đường”. Tuyệt vời lắm! Thật vậy, chí sĩ Phan Bội Chau đã đặt vấn đề: “Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả, anh hùng hào kiệt có hơn ai?”. Hơn nhau ở chỗ là dám vượt qua khó khăn.

Có những thứ cần tích lũy trong một thời gian – có thể mau hoặc lâu, nhưng có những thứ phải tích lũy cả đời. Con người có hai phần là xác và hồn, việc tích lũy cũng có hai phần rạch ròi – không thể lo cho phần này và bỏ mặc phần kia. Chắc chắn “phần tốt nhất” đối với một Kitô hữu vẫn là cách tích lũy tâm linh.

Người ta tích lũy nhiều thứ tài sản trần gian nhưng lại quên tích lũy tài sản thiêng liêng, người ta cũng tìm kiếm các kho tàng trần thế nhưng lại quên tìm kiếm kho tàng trên trời. Một trong các kho tàng quý giá nhất chính là sự khôn ngoan: “Trí khôn ngoan là cội rễ không thể nào hư hoại” (Kn 3:15).

Miệng ăn, núi lở. Tất cả sẽ hết. Không hết thì cũng chẳng đem theo được khi chúng ta chết. Những gì chúng ta tích lũy sẽ để lại cho người khác sử dụng. Cũng vì cứ lo tích lũy mà nảy sinh xung đột, tranh giành, rồi sinh ra chiến tranh. Tiền tan, tình tàn. Rồi cả đôi bên đều đau khổ và mất mát. Hơn thua gì, lợi lộc gì?

Ông Cô-he-lét thật là dày dạn kinh nghiệm và cảm nghiệm sâu sắc: “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân, quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân. Lợi lộc gì đâu khi con người phải chịu đựng bao gian lao vất vả dưới ánh nắng mặt trời?” (Gv 1:2-3).

Tiền nhân đã nói: “Ky cóp cho cọp xơi”. Quả không sai. Ăn không dám ăn, mặc không dám mặc, tối ngày cứ chạy theo đồng tiền. Tham thì thâm. Kinh Thánh xác định: “Quả thế, có người đã đem hết khôn ngoan và hiểu biết mà làm việc vất vả mới thành công, rồi lại phải trao sự nghiệp của mình cho một người đã không vất vả gì hết. Điều ấy cũng chỉ là phù vân và lại là đại hoạ. Chuyện gì xảy ra cho con người sau bao mối bận tâm và bao gian lao vất vả nó phải chịu dưới ánh mặt trời? Phải, đối với con người ấy, trọn cuộc đời chỉ là đau khổ, bao công khó chỉ đem lại ưu phiền! Ngay cả ban đêm, nó cũng không được yên lòng yên trí. Điều ấy cũng chỉ là phù vân!” (Gv 2:21-23). Cách đặt vấn đề rất độc đáo và thú vị. Chí lý lắm!

Tiền chỉ là tờ giấy mỏng, nhưng nó có thể “cưa đứt” mọi song sắt của tất cả các cửa ở trần gian, kể cả “cửa tâm hồn”. Tiền có một sức mạnh hầu như bất khả kháng, người ta gọi đó là mãnh lực, thậm chí là ma lực. Tiền không có mùi nhưng “hương vị” của nó quyến rũ bất cứ ai. Dính vào nó thì khó gỡ lắm: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc” (1 Tm 6:10). Thật vậy, tiền bạc làm người ta mất lương tri, mất tình nghĩa – kể cả tình ruột rà, nói chung là mất mọi thứ – mất trắng. Thế mà người ta vẫn không thoát khỏi “lưới dò” của tiền bạc, tôn giáo cũng chẳng thoát.

Ma quỷ rất ranh mãnh, lơ là một chút sẽ chết với nó ngay. Thật vậy, lịch sử xưa nay cho thấy rõ hệ lụy này. Tông đồ Giu-đa sẵn sàng bán Thầy không văn tự, nhiều cha mẹ bán con ruột của mình, chồng bán vợ, người ta dám bán cả đất nước, thậm chí là buôn thần bán thánh nữa,… Thiên hình vạn trạng. Bán để làm gì? Để lấy tiền!

Muốn thoát khỏi vòng kiềm tỏa của tiền bạc, chỉ có cách duy nhất là “bám chặt vào gấu áo Chúa Giêsu”. Áo Ngài có bị xé rách thì cứ giữ lấy miếng vải đó làm “bùa hộ mạng”. Chắc chắn ma quỷ sẽ sợ hãi “lá bùa” này. Bám vào Chúa sẽ có Chúa, có Ngài thì an tâm, an tâm thì vui sướng, vui sướng thì phải ca hát và chia sẻ niềm vui đó với người khác: “Hãy đến đây ta reo hò mừng Chúa, tung hô Người là Núi Đá độ trì ta, vào trước Thánh Nhan dâng lời cảm tạ, cùng tung hô theo điệu hát cung đàn” (Tv 95:1-2).

Vui mừng thì nhớ đừng ngủ quên trong chiến thắng, đừng ỷ lại mà làm cho con tim xơ cứng, đừng bắt Thiên Chúa phải lên tiếng nhắc nhở như Ngài đã cảnh báo dân Israel xưa: “Các ngươi chớ cứng lòng như tại Mơ-ri-va, như ngày ở Ma-xa trong sa mạc, nơi tổ phụ các ngươi đã từng thách thức và dám thử thách Ta, dù đã thấy những việc Ta làm” (Tv 95:8-9).

Con người rất yếu đuối, thế nên luôn phải tự cảnh giác. Lý do đơn giản là “cái tôi” lúc nào cũng rình vùng lên, bất cứ lúc nào, bất cứ nơi nào, với bất cứ ai. Cứ biện hộ với những cái VÌ, BỞI, TẠI, NẾU, GIÁ MÀ,… thì tiêu đời thôi. Tại sao vậy? Đó là kiêu ngạo, không phục thiện!

Thánh Phaolô vừa khuyên nhủ, vừa phân tích, vừa nhắc nhở: “Anh em đã được trỗi dậy cùng với Đức Kitô, nên hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa. Anh em hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới. Thật vậy, anh em đã chết, và sự sống mới của anh em hiện đang tiềm tàng với Đức Kitô nơi Thiên Chúa. Khi Đức Kitô, nguồn sống của chúng ta xuất hiện, anh em sẽ được xuất hiện với Người, và cùng Người hưởng phúc vinh quang. Vậy anh em hãy giết chết những gì thuộc về hạ giới trong con người anh em: ấy là gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam; mà tham lam cũng là thờ ngẫu tượng” (Cl 3:1-5). Ui da, thảo nào Chúa Giêsu bảo chúng ta là “vốn là những kẻ xấu” (Mt 7:11).

Vì chúng ta xấu xa nên mới “tham”, vì tham mà hóa “sân” khi không thỏa mãn, và rồi cứ miệt mài trong cõi “si”. Thật không dễ để vượt ra khỏi “tam độc” đó. Và Thánh Phaolô lại tiếp tục khuyến cáo: “Anh em ĐỪNG nói dối nhau, vì anh em đã cởi bỏ con người cũ với những hành vi của nó rồi, và anh em đã mặc lấy con người mới, con người hằng được đổi mới theo hình ảnh Đấng Tạo Hoá, để được ơn thông hiểu. Vậy không còn phải phân biệt Hy Lạp hay Do Thái, cắt bì hay không cắt bì, man di, mọi rợ, nô lệ, tự do, nhưng CHỈ CÓ Đức Kitô là tất cả và ở trong mọi người” (Cl 3:9-11).

Trình thuật Lc 12:13-21 cho biết lời cảnh báo về động thái “tích lũy của cải”. Cuộc sống mà cứ “bóc ngắn, cắn dài”, vung tay quá trán, cứ “xả láng sáng về sớm”, không lo tích cốc phòng cơ thì không được. Chắc chắn Thiên Chúa không cảnh báo dạng “tích lũy” này, vì đó là tiết kiệm, mà tiết kiệm là “đức tính tốt”, và hẳn là Ngài không ngăn cản mà lại khuyến khích.

Thiên Chúa cảnh báo là đừng tích lũy của cải vật chất theo kiểu tham vọng, mê tiền bạc, thực dụng đến nỗi bất chấp mọi thứ. Kiểu tích lũy này sẽ gây xung đột và tranh chấp. Rất nguy hiểm. Thế nên Ngài mới cảnh báo chúng ta phải cẩn trọng và cảnh giác!

Một hôm, có người trong đám đông đề nghị với Đức Giêsu: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi”. Ngài hỏi lại: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?”. Rồi Ngài nói với họ: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu”. Thảo nào người ta bảo rằng “người giàu cũng khóc”. Khóc nghĩa là khổ. Giàu sang mà sao lại không vui? Vì không có hạnh phúc, giàu vật chất mà nghèo tinh thần, nghèo lòng thương xót.

Rồi Ngài nói với họ dụ ngôn này: Có một nhà phú hộ kia, ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, mới nghĩ bụng rằng: “Mình phải làm gì đây? Vì còn chỗ đâu mà tích trữ hoa mầu!”. Rồi ông ta tự bảo: “Mình sẽ làm thế này: phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó. Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!”.

Dụ ngôn này gợi nhớ thi sĩ ngụ ngôn La Fontaine (1621-1695, Pháp). Ông có truyện thơ “Con Ve và Con Kiến” (được dịch giả Nguyễn Văn Vĩnh dịch ra Việt ngữ năm 1928). Chuyện kể rằng Ve suốt ngày cứ rong chơi, ca hát, chẳng lo gì cho tương lai, còn Kiến luôn cần mẫn làm việc. Mùa đông đến, Ve không còn đồ ăn nên phải sang vay Kiến, nhưng Kiến hỏi Ve làm gì khi trời nắng ráo, Ve vẫn sĩ diện và chảnh chọe trả lời: “Tôi ca hát đêm ngày, thế thì thiệt gì bác?”. Kiến thản nhiên nói: “Trước chú vui ca hát, giờ thử múa coi đi!”. Nói như vậy, Kiến cũng ngụ ý nói với Ve rằng: “Đúng là đồ ngốc!”.

Còn đối với đại gia kia, Thiên Chúa nói thẳng: “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai? Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, số phận cũng như thế đó”. Chúng ta cũng có những lúc lo tích trữ, không chỉ vật chất mà còn các thói hư và tật xấu khác, đôi khi chúng ta còn “hãnh diện” vì đã lừa được người này, bịp được kẻ khác, sỉ nhục được người nọ. Và cứ thế, “vốn tích lũy” khá nhiều khiến chúng ta bị “khóa chặt” trong vòng xoáy tam độc Tham-Sân-Si. Chúa Giêsu cũng đã hoặc đang nguyền rủa chúng ta là “đồ ngốc”.

Lạy Thiên Chúa giàu lòng thương xót, con thực sự là một kẻ ngu ngốc, xin Ngài mau phá ngu đời con. Xin giúp con biết chuyển hướng trước khi quá muộn, để con có thể tích lũy chút việc lành – mặc dù nhỏ mọn – để kịp trong Giờ Thương Xót của Ngài, trước khi Thẩm Phán Công Minh tái lâm. Con chân thành tạ ơn và cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

Về mục lục

CẨN TRONG KHI SỬ DỤNG TIỀN CỦA

Jos. Vinc. Ngọc Biển

Đã từ lâu đời, nơi xã hội loài người, con người luôn coi trọng đồng tiền. Đồng tiền nhiều khi đóng vai trò quyết định thành công hay thất bại… chẳng thế mà người ta thường nói:

“Đồng tiền là tiên là phật

Là sức bật của con người

Là nụ cười của tuổi trẻ

Là sức khỏe của tuổi già

Là cái đà danh vọng

Là cái lọng che thân

Là cán cân công lý…!”.

Và còn có những người mạnh miệng hơn khi tuyên bố rằng: “Có tiền mua tiên cũng được”.

Tuy nhiên, phụng vụ Lời Chúa hôm nay chỉ ra sự giới hạn của đồng tiền. Đồng thời cũng dạy cho chúng ta bài học về cách sử dụng tiền của sao cho hợp lý, để nó không chỉ có ích cho cuộc sống, mà còn có lợi cho phần hồn và ơn cứu chuộc.

Thái độ của con người về tiền bạc

Khi diễn tả tâm lý của con người về sự quý chuộng đồng tiền, người ta đã đúc kết qua một câu nói: “Đồng tiền liền khúc ruột”.

Bởi vậy, nhiều người đã dành cả một cuộc đời cặm cụi kiếm tiền, tìm mọi cách để giữ tiền và không chịu rời bỏ đồng tiền. Khi phải sử dụng hay mất mát, họ cảm thấy như mất đi một phần cuộc sống, chẳng khác gì: “Của đau con xót”.

Thực ra, việc kiếm tiền và giữ tiền tự bản chất không xấu. Tuy nhiên, sử dụng tiền làm sao cho hợp lý mới là điều đáng lưu tâm.

Đáng buồn thay, trong thực trạng xã hội hiện thời, người ta coi trọng đồng tiền đến độ tôn thờ nó như ông chủ. Họ sẵn sàng sử dụng đồng tiền để làm cho cán cân công lý bị lệch chuẩn cũng như đổi trắng thành đen…

Thật vậy:

“Đồng tiền không phấn không hồ,

Đồng tiền khéo điểm, khéo tô mặt người”.

Chính vì lẽ đó, mà thi sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm đã thốt lên một cách chua chát:

“Nếu không điều lợi khôn thành dại,

Đã có đồng tiền dở cũng hay”.

Nếu sử dụng đồng tiền cho tốt thì nó sẽ trở thành tên đầy tớ trung thành, còn nếu sử dụng sai, nó sẽ là ông chủ bất nhân và lẽ đương nhiên, ta trở thành nô lệ cho nó.

Kinh nghiệm cuộc sống của mỗi người đã dạy cho chúng ta bài học về đồng tiền. Thật vậy, đồng tiền nó cũng có thể trang điểm cho chúng ta vinh quang, danh dự và giúp chúng ta trở thành con người có nhân nghĩa với anh chị em đồng loại. Nhưng ngược lại, đồng tiền nó cũng nhấn chìm chúng ta xuống tận bùn đen và nó tước hết tất cả những gì là danh thơm tiếng tốt nơi mỗi người nếu đặt để chúng sai vị trí!

Thái độ và lời dạy của Đức Giêsu về tiền bạc

Bài Tin Mừng hôm nay, thánh Luca cho thấy thái độ của Đức Giêsu về vấn đề tiền bạc và làm toát lên lời dạy của Ngài cho người đương thời biết sự giới hạn của đồng tiền.

Câu chuyện được khỏi đi từ việc có hai anh em đến nhờ Ngài phân chia tài sản, bởi lẽ, trước mắt họ, Đức Giêsu là một bậc thầy rabbi có uy tín trong dân, nên việc nhờ Ngài phân chia tài sản là điều cần thiết.

Tuy nhiên, trước lời đề nghị này, Đức Giêsu đã thẳng thắn từ chối vai trò trung gian. Ngài từ chối, không phải vì Ngài thờ ơ, lạnh lùng với thực trạng cuộc sống của hai anh em này. Nhưng qua đó, Ngài muốn khẳng định rằng: sứ vụ Thiên Sai của Ngài không phải là để làm những chuyện như thế, mà là loan báo ơn cứu độ và phần rỗi của con người. Vì thế, Ngài đã trả lời khi được đề nghị: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay chia gia tài cho các anh”?.

Nhân dịp thuận lợi này, Đức Giêsu đã dạy cho hai anh em này bài học: hãy tránh xa mọi thứ tham lam, bởi lẽ những của cải chiếm dụng được sẽ không đảm bảo cho được sống đời đời. Vì thế, đừng cậy dựa vào chúng quá lẽ.

Như một sự chứng minh, Đức Giêsu đã kể cho họ nghe dụ ngôn nhà phú hộ giàu có, nhưng đã không biết sử dụng tiền của cách chính đáng và hữu ích.

Lý do, ông phú hộ này khi có tiền của dư thừa, đã chè chén say sưa, xây dựng đền đài kho lẫm khổng lồ; ăn chơi phung phí, không hề nghĩ đến việc chia sẻ cho người nghèo và mưu cầu sự sống mai sau, tức là phần hồn. Ông ta coi những thứ đó như là một thứ đảm bảo cho cuộc sống của ông. Vì thế, ông ta đã ngủ mê trên sự giàu có, nhưng thực ra, đến ngày tận cùng, sự giàu có đó đã tố cáo ông và làm cho ông trắng tay.

Kết thúc câu chuyện, Đức Giêsu đưa ra giả thiết: “Đêm nay người ta sẽ đến đòi linh hồn ngươi” thì lúc đó: “Những của cải ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai”?.

Thái độ của người Kitô hữu về việc sử dụng tiền bạc

Lời cảnh tỉnh trên của Đức Giêsu đã là một sự cảnh báo cho mỗi người chúng ta hôm nay.

Vì thế, với tư cách là Kitô hữu, chúng ta phải chọn sao cho trọn. Tức là trước khi lựa chọn, chúng ta hãy xét đến sự ưu tiên.

Sách Giảng Viên trong bài đọc I đã đưa ra lời nhắc nhở: “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân”.

Sang bài đọc II, thánh Phaolô tiếp nối tư tưởng đó để khuyên bảo tín hữu của ngài khi đã trở nên thụ tạo mới, mặc lấy Đức Kitô và thuộc về Ngài qua Bí tích Rửa Tội, thì: “Hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới”.

Và, như một sự mặc khải, Đức Giêsu đã chỉ dạy thật rõ ràng: “Đừng thu tích của cải trần gian cho mình mà hãy lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa”.

Nhưng oái oăm thay! Nhiều người trong chúng ta không mảy may đến những lời cảch báo trên, mà ngược lại, chúng ta đã thượng tôn đồng tiền đến độ tôn thờ chúng. Coi chúng như gia tài. Giữ chúng như kho báu. Nên đã tìm mọi thủ đoạn để chụp giật được đồng tiền, đôi khi bán rẻ cả lương tâm để có được đồng tiền. Khi có nó, chúng ta đã phung phí cách thỏa thích nơi các cuộc ăn nhậu vô bổ, hút chích cũng như những việc làm bất chính khác…!

Trước những thái độ trên, hẳn là chúng ta đã đi vào vết xe đổ của nhà phú hộ ngu ngốc trong bài Tin Mừng hôm nay.

Sứ điệp Lời Chúa dạy chúng ta rằng:

Nhiều tiền lắm bạc không phải là tội hay xấu xa, nếu đồng tiền được làm ra bởi công khó của mình. Mặt khác, giàu có mà biết sử dụng đúng mục đích thì thật là hữu ích không chỉ cho phần xác, mà còn cả phần hồn. Vì thế, giàu có trước mặt Thiên Chúa không hệ tại ở đồng tiền, mà là ở cách sử dụng đồng tiền.

Cần nhớ rằng: “Chúng ta đã chẳng mang gì vào trong thế gian, và chúng ta cũng không thể mang bất cứ cái gì ra khỏi đó” (1Tm 6,7).

Vì thế, đừng bám víu quá lẽ vào tiền bạc, mà hãy: “Sắm lấy túi tiền chẳng bao giờ cũ rách, một kho tàng chẳng thể hao hụt ở trên trời, nơi trộm cắp không bén mảng, mối mọt cũng không đục phá” (Lc 12,33), đó là sự sẻ chia cho người nghèo.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con hiểu rằng: chỉ có sự cho đi thì mới là gia tài của chúng con. Bởi vì khi nằm xuống, những gì chúng con đang có, cũng phải trả lại cho đời. Những gì thuộc về chúng con thì từ nay không còn nữa. Chỉ những gì đã cho đi vì lòng mến thì mới thuộc về chúng con và nó sẽ theo chúng con đến trước tòa phán xét để bênh vực chúng con mà thôi. Amen.

Về mục lục

TÍCH TRỮ KHO TÀNG TRÊN TRỜI

Lm. Inhaxiô Trần Ngà

Có một vị lãnh chúa rất giàu có, gia sản ruộng vườn bao la. Gần nơi ông ở có một người nông dân tuy nghèo nhưng rất giàu lòng tham.

Ngày nọ, vị lãnh chúa nói với người nông dân: “Tôi sẽ cho anh tất cả những phần đất nào mà anh có thể chạy bao quanh, tính từ khi mặt trời bắt đầu mọc cho đến khi mặt trời lặn. Nếu anh trở về đến điểm xuất phát trước khi mặt trời chìm khuất sau đồi, thì anh sẽ làm chủ tất cả những vùng đất anh đã chạy bao quanh. Nếu không, anh chẳng được gì.”

Người nông dân nghe lời vị lãnh chúa hứa mà tưởng như mơ! Đúng là một cơ hội ngàn năm một thuở. Thế là đến sáng hôm sau, khi mặt trời vừa nhô lên khỏi rặng núi, anh cắm đầu phóng chạy như bị cọp đuổi sau lưng. Trước hết, anh chạy bao quanh một khu rừng già đầy gỗ quý. Thế là chỉ trong buổi sáng, anh trở thành chủ nhân của hàng trăm mẫu rừng.

Mặt trời lên cao, nắng như đổ lửa, mồ hôi đầm đìa, nhưng anh vẫn tiếp tục chạy phăng phăng bao quanh đồng lúa phì nhiêu bao la bát ngát. Thế là đến xế chiều, anh là người điền chủ giàu có nhất vùng.

Mặt trời sắp lặn, chỉ cách ngọn đồi chỉ chừng một con sào, anh lại thấy từ xa một con suối lớn nước chảy lênh láng tràn bờ. Anh tự nhủ lòng: Nếu ta không làm chủ được con suối nầy thì toàn bộ cánh đồng mà ta vừa thu tóm được phải đành bỏ khô. Thế là anh dồn hết hơi tàn lực kiệt, quyết chạy bao quanh con suối.

Cuối cùng, lồng ngực như muốn vỡ tung ra, anh thở hồng hộc như con bò bị thọc tiết… Mặt trời bắt đầu lặn, chỉ còn là một vầng bán nguyệt đỏ ối sắp chìm xuống đỉnh đồi. Anh phải cố chạy nhanh cho tới nơi xuất phát, nếu không kịp thì tất cả chỉ còn là hư không. Và rồi khi chỉ còn mươi bước nữa là tới đích, anh ngã gục xuống… vỡ tim!

Thế là cuối cùng, anh chỉ còn được hưởng vài thước đất để chôn vùi thân xác!

(Phỏng theo chuyện ngắn: “Cướp đất” của văn hào Lev Tolstoi)

Câu chuyện vừa rồi là một minh hoạ rất thực về nhân loại hôm nay. Không phải chỉ có một mà hàng triệu, hàng tỷ người chạy như điên cuồng trong cuộc đua tranh không khoan nhượng để giành lấy cho mình thật nhiều của cải, vàng bạc, ruộng đất… như người nông dân tham lam trên đây để rồi cuối cùng cũng mang chung số phận với anh ta: chỉ còn một nấm mồ!

Người phú hộ trong Tin mừng hôm nay cũng học theo sách đó.

Khi ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, ông “mới nghĩ bụng rằng : ‘Mình phải làm gì đây? Vì còn chỗ đâu mà tích trữ hoa mầu!’ Rồi ông ta tự bảo : “Mình sẽ làm thế này: phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó. Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!”

Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta : “Đồ ngốc ! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?” Rồi Chúa Giê-su kết luận: “Vậy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó.”

Xét cho cùng, thế giới hôm nay không thiếu những người học theo sách của nhà phú hộ hay của người nông dân tham của trên đây.

Trong tôi vẫn có lòng tham của người nông dân ngu dại, hằng thúc đẩy tôi thu tóm, ky cóp cho thật nhiều của cải, không bao giờ thấy đủ.

Trong tôi cũng có một gã phú hộ dại khờ, tìm cách cơi nới thêm kho lẫm để chất cho đầy của cải chóng qua.

Nếu chỉ biết thu gom, ki cóp của cải vật chất mà lãng quên linh hồn thì chúng ta cũng đang đi vào vết xe của người phú hộ và người nông dân đáng thương kia.

Trái lại, nếu hôm nay chúng ta khôn khéo tích trữ thật nhiều của cải thiêng liêng, trở nên người giàu có trước mặt Thiên Chúa, thì chúng ta có thể an tâm tự nhủ lòng mình: Hồn ta ơi, hãy hoan lạc và vui mừng, vì ngươi đã có một kho báu trên trời. Mai đây tha hồ vui hưởng!

Lạy Chúa Giê-su,

Xin dạy chúng con đừng dại dột tích lũy những kho tàng hư nát nhưng biết khôn ngoan dùng thời giờ để “sắm lấy những túi tiền không hề cũ rách, một kho tàng không thể hao hụt ở trên trời, nơi kẻ trộm không bén mảng, mối mọt không đục phá.” (Luca 12,33).

Về mục lục

CÁCH LÀM GIÀU KHÔN NGOAN

JM. Lam Thy ĐVD.

Bài đọc 1 hôm nay (CN XVIII/TN-C – Gv 1, 2; 2, 21-23) trich Lời tựa của sách Giảng Viên: “Đây là lời ông Cô-he-lét (vua Sa-lô-môn), làm vua ngự tại Giê-ru-sa-lem. Ông là con vua Đa-vít.” (Gv 1, 1). Ngay câu mở đầu đã gây sự chú ý cho người đọc: “Ông Cô-he-lét nói : “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân, quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân.” Sau đó, tác giả trình bày “có người đã đem hết khôn ngoan và hiểu biết mà làm việc vất vả mới thành công. Điều ấy cũng chỉ là phù vân và lại là đại hoạ. Phải, đối với con người ấy, trọn cuộc đời chỉ là đau khổ, bao công khó chỉ đem lại ưu phiền! Ngay cả ban đêm, nó cũng không được yên lòng yên trí. Điều ấy cũng chỉ là phù vân!”. Chính vua Sa-lô-môn đã tự nhận mình là nhân vật có quan điểm cuộc sống là “phù vân”: “Tôi là Cô-he-lét, tôi đã làm vua cai trị Ít-ra-en ở Giê-ru-sa-lem. Tôi đã chú tâm tìm hiểu và dùng trí khôn ngoan mà khảo sát tất cả những gì xảy ra dưới bầu trời: đó là công việc nhọc nhằn Thiên Chúa bắt con cái loài người phải để tâm thực hiện. Sau khi nhìn thấy mọi công việc thực hiện dưới ánh mặt trời, tôi nhận ra: tất cả chỉ là phù vân, chỉ là công dã tràng xe cát. Cái gì đã cong, uốn làm sao nổi, cái gì đã thiếu, đếm thế nào ra?” (Gv 1, 12-15).

Tiếng “phù vân” được lặp đi lặp lại rất nhiều lần. Thử tìm hiểu xem “phù vân” là gì? Sách Giảng viên đã chú thích như sau: Nguyên ngữ tiếng Híp-ri là “hebel” có nghĩa là hơi nước hay hơi thở, nhằm nói đến cái gì mau qua làm cho con người chán chường, thất vọng. Chính vua Sa-lô-môn dù khôn ngoan (1V 5, 9-11), giàu có, sung sướng (1V 10, 4-10) cũng không được hạnh phúc. Bản dịch Kinh Thánh đã dịch “hebel” là “phù vân”. Theo từ nguyên Hán Việt thì “phù vân” ( 浮雲 ) có nghĩa: Đám mây nổi (chỉ sự không bền vững). Nói đến “Phù vân” lại nhớ đến 2 câu thơ của Đỗ Phủ (đời Đường, Trung Quốc): “Thiên thượng phù vân như bạch y, Tu du hốt biến vi thương cẩu” (Trên trời có đám mây bồng bềnh như áo trắng, Bất chợt biến thành con chó xanh). Hình ảnh “Đám mây trôi nổi trên bầu trời biến thành hình con chó xanh” đã khiến nhiều văn nhân thi sĩ đồng cảm với Đỗ Phủ và coi cuộc sống phù du giống như bức tranh “vân cẩu” (mây chó); như Nguyễn Gia Thiều trong “Cung Oán Ngâm Khúc” đã viết: “Lò cừ nung nấu sự đời; Bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương.”

Hồi còn trẻ, đọc câu “Bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương” cứ tưởng “tang thương” là “chết chóc (tang) đau thương”, nhưng sau được học “Tang thương ngẫu lục” mới biết “tang thương” ( 桑滄 ) là từ viết gọn của câu “thương hải biến vi tang điền 滄海變為桑田 ” (biển xanh biến thành ruộng dâu) có nghĩa là sự biến dịch mau lẹ trong thiên nhiên. Như vậy “Bức tranh vân cẩu vẽ người tang thương” chỉ hàm nghĩa cuộc đời chóng qua, biến đổi không ngừng. Đọc tiếp, sẽ thấy rõ hơn “Mùi phú quý nhủ lòng xa mã, Bả vinh hoa lừa gã công khanh. Giấc Nam kha khéo bất bình, Bừng con mắt dậy thấy mình tay không.” (“Cung Oán Ngâm Khúc”, câu 81-84). Cuộc thế ba vạn sáu ngàn ngày chẳng qua cũng chỉ là “Tuồng huyễn hoá đã bày ra đấy, Kiếp phù sinh trông thấy mà đau. Trăm năm còn có gì đâu, Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì.” (ibid – câu 101-104). Cũng còn may lắm khi có dịp “bừng con mắt dậy” để “thấy mình tay không”. Đến như anh chàng đầy tớ trong truyện cổ sau đây thì … hết biết!

Truyện kể rằng: Có một phú hộ cỡ bự, một hôm kêu đầy tớ đến bảo: “Ta sẽ cho ngươi ruộng đất của ta như lòng mong mỏi của ngươi. Vậy sáng mai lúc mặt trời mọc, ngươi sẽ chạy khoanh vùng cho tới khi mặt trời lặn. Ngươi chạy khoanh được bao nhiêu thì bấy nhiêu ruộng đất sẽ thuộc về ngươi. Nhớ điều này: Nếu ngươi trở về khởi điểm sau khi mặt trời lặn, ngươi sẽ chẳng được gì, dù một tấc đất”. Người đầy tớ sung sướng vô cùng nghĩ bụng : “chỉ trong vòng ngày mai thôi, với sức khoẻ thế này, ta sẽ có trong tay bao nhiêu ruộng đất và trở thành ông chủ chẳng kém gì ông chủ hiện thời”. Ngày hôm sau, khi mặt trời vừa ló dạng, anh ta đã cắm đầu cắm cổ chạy, chạy không kịp thở, chạy không biết mệt. Đến đúng ngọ, thay vì phải chạy vòng trở về, nhưng nhìn đồng ruộng xanh tươi bạt ngàn trước mắt, anh ta còn muốn có thêm ruộng đất nên vẫn cắm cúi chạy tới miết. Cho đến khi trời xế chiều, anh ta mới giật mình chạy vòng trở về khởi điểm. Nhưng thấy đường còn xa, tên đầy tớ lo sợ không về kịp lúc mặt trời lặn, nên càng gắng sức “vắt giò lên cổ” chạy nhanh hơn, trong khi thân thể đã mỏi mệt rã rời. Về tới nơi thì mặt trời cũng vừa lặn, nhưng tên đầy tớ kiệt sức, ngã gục và chết ngay dưới chân chủ. Chủ vẫn giữ lời hứa, nhưng anh đầy tớ giờ đây chỉ cần “ba tấc đất gửi nắm xương tàn” đã là quá đủ. Thế đấy! Tham giàu đến thiệt mạng! Quả đúng là “tham thì thâm”!

Anh chàng phú hộ trong dụ ngôn Đức Giê-su kể (bài Tin Mừng CN XVIII/TN-C – Lc 12, 16-21) nếu nói về lòng tham quả thực cũng y như anh chàng đầy tớ trong câu chuyện cổ. Nhưng anh phú hộ may mắn hơn anh đầy tớ nhiều, vì còn được Thiên Chúa nhắc nhở: “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai? Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó.” (Lc 12, 20-21). Và đây chính là dịp cho anh chàng phú hộ mở mắt. Mở mắt, “bừng con mắt dậy…” để “thấy mình tay không”, ngộ ra được cuộc sống trăm năm với biết bao của cải vật chất cũng chỉ là “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân, quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân.” (Gv 1, 2). Còn chàng đầy tớ, tiếc thay, lại tắt thở vào đúng thời điểm thu tích của cải!

Quả thực, đã qua tuổi “thất thập cổ lai hi” mới thấy thấm thía “bừng con mắt dậy thấy mình tay không”. Đợi đến khi “chán cơm, thèm đất” rồi mới hiểu “Trăm năm nào có gì đâu, Chẳng qua một nấm cỏ khâu xanh rì.” thì có quá muộn không? Vấn đề là ở chỗ biết được cuộc sống “Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy, Cảnh phù du trông thấy cũng nực cười.” (Nguyễn Công Trứ), thì phải làm gì, hay lại chỉ biết “Cứ liều nhắm mắt, đưa chân, Thử xem con tạo xoay vần đến đâu.” (“Kiều” – Nguyễn Du)? Kẻ viết bài này cứ lẩn quẩn với những câu tự vấn ấy, mãi chẳng tìm được lối ra. Tuy nhiên, gẫm cho kỹ, nghĩ cho sâu, suy cho cùng mới thấy mình vẫn còn may mắn có được một người thầy, một vị Chúa coi mình như bạn hữu (“Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu.” – Ga 15, 15), Người vẫn đồng hành và luôn sẵn sàng nhắc nhở: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu.” (Lc 12, 15). Hoá cho nên phải biết mở mắt ra mà nhìn lại chặng đường đã kinh qua, nhìn lại chính con người của mình.

Hàng ngày cầu nguyện “Xin cho chúng con lương thực hàng ngày” với mục đích “ăn để mà sống chớ không sống để mà ăn”, thì chẳng có gì đáng nói, bởi “anh em cứ xin thì sẽ được, cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ cửa thì sẽ mở ra cho”. Nhưng khốn nỗi, có 1 lại đòi 2, có 2 lại đòi 3, đòi 4, chưa có ăn thì chỉ cầu có bữa ăn, đến lúc có bữa ăn rồi thì lại muốn có “bữa ăn, bữa để”, rồi thì thu tích đầy hết kho lẫm vẫn chưa thoả mãn, lại muốn xây thêm kho lẫm thật hoành tráng, nguy nga, để chứa cho vừa lòng tham. Mà lòng tham con người vốn dĩ không có đáy, biết thế nào cho vừa, biết làm sao cho đủ, cho đầy. Như vậy thì phải chăng đã mờ mắt vì cái bả phù hoa, mà quên mất “bóng câu cửa sổ”, “cuộc đời ngắn chẳng tày gang”? “Phải, đối với con người ấy, trọn cuộc đời chỉ là đau khổ, bao công khó chỉ đem lại ưu phiền! Ngay cả ban đêm, nó cũng không được yên lòng yên trí. Điều ấy cũng chỉ là phù vân!” (Gv 1, 23). Nên chi, cần phải có một khoảnh khắc nào đó “bừng con mắt dậy…”, mà lắng nghe trong thẳm sâu tiềm thức Lời nhắc nhở “Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được.” (Lc 16, 13).

Vâng, mà muốn có được khoảnh khắc “bừng con mắt dậy…” ấy, thì cần pphải biết sử dụng cái vũ khí sắc bén nhất, đắc lực nhất, đó là “cầu nguyện”. Cầu nguyện xin ơn soi sáng để ý thức được “Nguyên lý của đời sống mới: kết hợp với Đức Ki-tô phục sinh: Anh em đã được trỗi dậy cùng với Đức Ki-tô, nên hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, nơi Đức Ki-tô đang ngự bên hữu Thiên Chúa. Anh em hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới. Thật vậy, anh em đã chết, và sự sống mới của anh em hiện đang tiềm tàng với Đức Ki-tô nơi Thiên Chúa. Khi Đức Ki-tô, nguồn sống của chúng ta xuất hiện, anh em sẽ được xuất hiện với Người, và cùng Người hưởng phúc vinh quang.” (Cl 3, 1-4).

Chỉ tới khi ấy, chỉ tới khi thấm thía được tất cả chỉ là “phù vân”, là “phù dung”, là “phù thế”, “phù sinh”, anh mới không còn lo sợ “thấy mình tay không” nữa, vì anh đã chiếm hữu được kho tàng không bao giờ hư nát, kho tàng vĩnh cửu: Nước Trời. Được coi là bạn của Con Người nghèo đến độ “không có chỗ tựa đầu” (Mt 8, 20), người Ki-tô hữu đừng bao giờ “tham phú phụ bần” (ham giàu chê nghèo), mà cần phải tỉnh thức mở mắt ra “nhìn linh thị” (Ds 24, 16) trong cầu nguyện, lắng nghe Lời Thầy Chí Thánh, hy vọng có dịp “bừng con mắt dậy” trước khi bước tới “một nấm cỏ khâu xanh rì”. Còn nếu có tham giàu, thì hãy lo làm giàu khôn ngoan bằng cách thu tích của cải Nước Trời mà “làm giàu trước mặt Thiên Chúa” (Lc 12, 21). Ước được như vậy. Amen.

Về mục lục

CỦA CẢI TRẦN GIAN VÀ CỦA CẢI NƯỚC TRỜI

P. Trần Đình Phan Tiến

Vâng, kính thưa quý vị, thưa các bạn, của cải chính là ”PHƯƠNG TIỆN “ tốt, nhưng là “ ÔNG CHỦ “xấu, bởi vì đừng ai đặt của cải là “ông chủ”. Tại sao vậy ? Thưa , quý vị, thưa, bởi vì “ của cải không có ” TRÁI TIM “. Vâng, thật vậy, nếu của cải có trái tim, thì không còn là của cải nữa, bởi vì ai cũng biết của cải là “vật chất”, mà vật chất là “bị động”, chỉ có con người mới là “ chủ động”, bởi vì con người được Thiên Chúa ban cho có “ trái tim”. Vâng, trái tim của con người chính là “LƯƠNG TÂM “. Vâng, Lương Tâm có nghĩa là: “TRÁI TIM TỐT LÀNH ”, trái tim tốt lành là trái tim lương thiện.

Vâng, chỉ có Thiên Chúa mới làm được điều đó mà thôi. Thưa quý vị. Người ta nói : “ Nhân chi sơ, tánh bổn thiện “ là như thế.

Thiên Chúa đặt vào trong tâm hồn con người sự lương thiện tức lương tâm tốt lành, như vậy, lương tâm của con người chính là Thần Khí của Thiên Chúa. Vì rõ ràng, lương tâm chính là điều mà không cần luật pháp. Vì lương tâm là điều thiện hảo, dù làm trong bóng tối , nó vẫn sáng, vì vậy, lương tâm “KHÔNG SỢ “ pháp luật. Pháp luật chỉ là dành cho kẻ bất lương trá hình. Vì, nếu bạn sống theo lương tâm, thì cần gì bạn phải sợ pháp luật. Vì , không pháp luật nào đi “ XÉT XỬ “ người có “ LƯƠNG TÂM “. Con người sống theo lương tâm, thì pháp luật phải sợ họ vì kẻ xấu phải lui bước.

Vâng, LƯƠNG TÂM chính là TINH THẦN PHÚC ÂM. Vậy, người chưa biết Thiên Chúa có “ LƯƠNG TÂM “không. ? Thưa có, tai sao ? Thưa, chính là “Nhân chi sơ , tánh bản thiện “. Vâng, lương tâm là ân huệ tự nhiên mà Thiên Chúa ban cho nhân loại, dù chưa nhận biết Ngài.

Nhưng, “ LƯƠNG TÂM CÔNG GIÁO” thì cao hơn một bậc, phải hơn lương tâm “Nhân chi sơ, tánh bản thiện”. Bởi vì, lương tâm Công Giáo được mặc lấy ơn cứu độ của Thiên Chúa, theo luật công bằng tự nhiên, điều gì được đón nhận nhiều , thì phải hoàn trả nhiều. theo đó, LƯƠNG TÂM CÔNG GIÁO, phải trả lẽ nhiều hơn trước mặt Thiên Chúa đối với lương tâm thuần túy.

Vâng, lương tâm không ai “soi xét “ được, vì vậy, kẻ “bất lương” thì phải cần đến “LUẬT PHÁP” , còn người có lương tâm, tức người công chính không cần luật pháp. Nhưng, thực tế thì nhiều khi “luật pháp” cũng bất chấp lương tâm, hay nói cách khác “chà đạp” lương tâm. Vâng, vì vậy, “LƯƠNG TÂM CÔNG GIÁO” luôn bị “trả giá” từ trong “ trứng nước “ cho đến ngày sau cùng.

Vâng, lương tâm là điều tốt phải thực thi dù không ai nhìn thấy, mục “ người tốt việc tốt”, hay “ việc tử tế” đôi khi không hẳn là” lương tâm”. Lương tâm là điều thôi thúc tự nhiên của bản năng con người và người Kitô hữu phải thực thi gấp nhiều lần việc tốt mà người ”có lương tâm” phải làm.

Vì vậy, người có Đức Tin, có Thiên Chúa mà lãnh đạo đất nước, thì tốt hơn người không có Thiên Chúa làm lãnh đạo đất nước, lãnh đạo Quốc Gia.

Trở lại lời Chúa, Chúa Nhật XVIII ( C ) ( Lc 12 , 13 -21) hôm nay, chúng ta có thể thấy ngay điều mà Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta. Môn đệ của Người thì xin Người dạy cho họ cách cầu nguyện. Cầu nguyện để Tôn Vinh, chúc tụng Thiên Chúa, cầu nguyện để xin ơn lương thực và xin ơn tha thứ, sau cùng để xin ơn khỏi sa chước ma quỷ, thoát khỏi tai ương.

Vâng , nhu cầu thiêng liêng và nhu cầu thể xác, đó là “dùng đủ”. Dùng đủ là dùng đúng, dùng chính đáng, không dư thừa, không thiếu thốn. Vậy, “ cái gì đủ” là” chính đáng”, tục ngữ Việt Nam cũng có câu : “Thái quá thì bất cập”, có nghĩa là cái gì “quá “ là xấu.

Vì thế, Chúa Giêsu dạy chúng ta cầu xin cho đủ dung là như thế. Theo đó, ý nghĩa Lời Chúa tuần nầy quãng diễn cho chúng ta tiếp theo ý nghĩa tuần trước. Đọc Lời Chúa Chúa Nhật tuần nầy, hôm nay ( Lc 12 ,13 -21) , tuy chủ đề nói về tiền của, nhưng con lại có ý tưởng về “LƯƠNG TÂM “. Vâng, một lương tâm trong sạch sẽ dễ dàng “xem nhẹ” tiền của. Nhưng , một lương tâm đen tối , chắc chắn sẽ coi trọng tiền của, và như thế hiểm họa tức khắc sẽ xảy ra. Bởi vì, nếu xem “TIỀN CỦA “ là “ÔNG CHỦ “, tức khắc chúng ta sẽ là “NÔ LỆ ” cho nó. Ngược lại, nếu xem tiền của là “ ĐẦY TỚ ”, thì nó sẽ phục vụ chúng ta. Vì ,có lần Chúa Giêsu nói : “ Các ngươi hãy dùng tiền của mà mua lấy bạn hữu… “ Như vậy, rõ ràng tiền của là phương tiện để đạt đến cứu cánh.

Vâng, sức mạnh của đồng tiền thì thật kinh khủng, nó có thể bất chấp tât cả, bởi vì, nó như một phương tiện, thì người ta sẵn sàng lạm dụng nó. Đồng tiền do công sức con người làm ra, giúp ích cho gia đình và xã hội, thì mặc nhiên nó trở nên thánh thiện. Nhưng, nếu “đồng tiền “ ấy không có lương tri, thì nó là quỷ dữ.

Vốn tự bản chất, đồng tiền không xấu, vì nó là vật “ vô tri “, nhưng, kẻ sử dụng đồng tiền mà không có “LƯƠNG TÂM “, thì vô cùng nguy hiểm.

Vì đồng tiền có thể thay trắng đổi đen, làm nghiêng cán cân công lý. Vì : “Nén bạc đâm toạc tờ giấy ”, đồng tiền có thể làm khuynh loát gia đình và xã hội, làm chao đảo mọi thứ. Vì vậy, trong trang Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu khẳng định dứt khoát, Người không phải là Vị quan tòa thế gian có trách nhiệm phân chia gia sản cho người trần thế. Có lẽ về mặt tích cực, người thanh niên trong đoạn Tin Mừng hôm nay rất “ ngưỡng mộ” Chúa Giêsu, vì nghĩ rằng Người rất ngay thẳng, là người công chính qua cách Người giảng dạy và thi hành. Nhưng, về mặt siêu nhiên, thì người thanh niên nầy hoàn toàn không lầm. Nhưng, Chúa Giêsu đến thế gian không phải vì thế gian, mà vì Nước Trời.

Nếu chúng ta sống bằng một lương tâm ngay thẳng, chắc chắn chúng ta không đặt “tiền của” làm “ông chủ” của chúng ta, mà là sẽ tôn thờ Thiên Chúa là Ông Chủ duy nhất của chúng ta mà thôi. Chúng ta tín thác hoàn toàn tuyệt đối vào Thiên Chúa, thì không thể nào Người để cho thể lý của chúng ta phải đói khổ khi chúng ta toàn tâm phục vụ Người và tha nhân.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã yêu thương chúng con và đã dạy chúng con biết tín thác vào Cha trên Trời. Xin cho chúng con biết hoàn toàn tín thác vào Lời Chúa, để chúng con biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa bằng “của cải đích thực” mà Người đã ban cho chúng con là ơn cứu độ ./. Amen.

Về mục lục

GIÁ TRỊ HẠNH PHÚC

Lm. Jos. DĐH

Đời người như bóng câu, hơi đâu mà nghĩ tới chuyện lặt vặt. Cuộc đời chỉ là giấc mơ, đẹp hay xấu, tùy vào sự bình an hiện tại của mỗi người đang tô vẽ hạnh phúc đời mình. Hầu hết những lời hay ý đẹp đều mở ra cánh cửa hy vọng, an vui, tuy nhiên, chúng ta đang chọn, và sống lý tưởng ấy thế nào. Nếu hỏi người trẻ, điều nào hấp dẫn bạn, câu trả lời sẽ là tài sắc, tiền của, vì có tiền mua tiên cũng được. Hỏi người trung niên thế nào là hạnh phúc ? Câu trả lời sẽ cụ thể hơn : giá trị cuộc đời thành đạt ở chỗ gia đình ấm êm hòa thuận. Nếu gặp người đau bệnh, tự chúng ta sẽ có câu trả lời : sức khỏe là vàng, sức khỏe làm nên giá trị cuộc sống.

Người thanh niên trong Tin-mừng hôm nay lầm tưởng Đức Giêsu sẽ trả lại công bằng cho anh ta, nhưng không, lẽ công bằng theo Đức Giêsu phải là người biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa. Tình người, tình máu mủ ruột thịt, chỉ bền vững khi được xây dựng trên nền tảng yêu thương. Bông hoa, phải có hương hoặc có sắc mới gây được sự chú ý đến cộng động xã hội ; người khôn ngoan phải là người biết tôn trọng nghĩa tình, mới mong xóa đi được hai từ “cô đơn” nơi cuộc sống này. Tiền và quyền không làm nên tính nông hay sâu đối với tình yêu Chúa, điều thích hợp để tưới gội nên mùa bội thu ở phía trước chính là tình người được sẻ chia.

Để nói lên giá trị thật của hạnh phúc, Chúa Giêsu kể câu chuyện rất thực tế về người phú hộ, ông ta chỉ lo làm việc, ki cóp, rồi nghĩ đến hưởng thụ, thật đáng tiếc cho ông ! Vì suy nghĩ nông cạn, vì không biết sử dụng lợi thế mà hiện tại ông đang có, nên người phú hộ bị đổi tên là “ngốc”, là “khờ dại”. Ngu ngốc, đần độn, khờ dại, thật đáng để hậu thế mỉa mai chê cười : ba năm sống gần người đần, không bằng một phút sống gần người khôn. Kiểu phá kho lẫm nhỏ, xây dựng kho lẫm lớn, rồi nghĩ tới hưởng thụ, có thể hiếm gặp đối với người thời nay, nhưng dụ ngôn có ý nhắc nhớ ta không sử dụng thời giờ, thành quả đúng, vẫn bị coi là khờ dại.

Giá trị hạnh phúc ở đời này không thể đong đo bằng địa vị cao sang, nhiều tiền lắm của, nhưng do chúng ta hiểu, biết và sống tốt với anh chị em mình, sống đúng với khả năng điều kiện ta đang có. Câu chuyện về người phú hộ còn nói rõ là chỉ những ai biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa, mới đáng gọi là người khôn ngoan. Người ngốc, người khờ dại, là người chỉ lo làm giàu vật chất rồi hưởng thụ, không sử dụng đúng những thành quả hiện tại của mình, sẽ mãi là nghèo hèn trước Thiên Chúa mà thôi. Tư duy của người phú hộ quá nhỏ hẹp, ích kỷ, khối óc và trái tim của ông không có tình người, không còn biết đâu là tình nghĩa anh chị em.

Kinh nghiệm của các đấng bậc khôn ngoan cho rằng, cuộc đời chẳng ai cho không ta thứ gì cả, những giá trị hạnh phúc đem lại cho ta đều đã được “ghi giá” một cách kín đáo. Đức Phật thì nhắn nhủ các học trò, đừng nhìn lại quá khứ, đừng mơ tưởng vào tương lai, nhưng hãy chú tâm vào giây phút hiện tại. Chúa Giêsu vẫn thực tế đối với những ai theo Ngài, hãy trở nên khôn ngoan, sớm biết tích trữ kho tàng trên trời, mau biết sống bác ái yêu thương, đừng ngại làm giàu công đức với số vốn hiện tại của mình. Niềm tin của người Kitô hữu là chẳng ai có thể đi đúng đường lối của Thiên Chúa, không ai được gọi là khôn ngoan, nếu không sử dụng của cải vật chất theo tinh thần công bằng và bác ái.

Tụ ngữ có câu : chữ tốt xem tay, người hay xem khoáy. Nhìn bàn tay, người ta có thể đoán biết được những việc làm tốt ; qua cách ứng xử, người ta sẽ phân biệt đâu là kẻ tiểu nhân, đâu là người quân tử. Người phú hộ khờ dại đến độ, dùng cả cuộc đời để tích cóp, để hướng tới mục đích hưởng thụ, nhưng đáng tiếc, cả kho lẫm lớn nhỏ của ông cũng không thể đánh đổi được mạng sống. Cổ nhân chúng ta còn cho rằng, khôn ngoan hiện ra mặt, què quặt hiện ra chân tay. Kẻ hoang phí là kẻ là kẻ ăn mày trong tương lai, kẻ tham lam là kẻ ăn mày suốt đời. Chỉ những ai biết sử dụng con tim, khối óc của mình cách hợp lý, mới đáng gọi là khôn ngoan, biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa.

Bằng những cảm nghiệm thực tế, chúng ta biết con tàu sẽ thật an toàn, khi neo đậu trong bến cảng, nhưng người đóng tàu không hề có mục đích hướng tới là neo đậu. Thiên Chúa ban điều kiện vật chất, ban trí thông minh không để người ta tùy tiện sử dụng cho riêng mình, nhưng Thiên Chúa luôn kêu gọi người ta thực thi đức công bình yêu thương. Người khôn ngoan ở đâu cũng có, người không màng lợi lộc vật chất địa vị thì ít hơn ; đâu phải ai cũng biết lấy giá trị hạnh phúc làm thước đo cho hiện tại và tương lai của mình. Xin Chúa chúc lành, ban ơn khôn ngoan để mỗi người biết sử dụng hồng ân Chúa cách tốt nhất, biết làm giầu trước ơn gọi làm công dân nước trời chứ không phải nước trần gian này. Amen.

Về mục lục

CÙNG ĐÍCH CỦA ĐỜI NGƯỜI

Lm. Giuse Nguyễn

Hằng ngày, tôi gặp nhiều hoàn cảnh khác nhau của những gia đình công giáo. Có những gia đình làm ăn thất bại, thế là họ đến xin cha Phanxicô Trương Bửu Diệp cho công việc làm ăn thuận lợi. Tôi hỏi thăm: “Anh chị có đọc kinh cầu nguyện, có đi lễ… nói chung là sống đạo tử tế không?” Họ trả lời: “Nghèo quá cha ơi, sao giữ đạo được, đợi khi nào bớt vất vả thì tụi con mới đi đạo lại”. Cũng có những người rất giàu có, họ đến đây để xin cho gia đình mình được bình an, vì dù có tiền bạc nhưng gia đình họ vẫn trục trặc. Tôi hỏi thăm cùng một câu hỏi: “Anh chị có đọc kinh cầu nguyện, có đi lễ… nói chung là sống đạo tử tế không?” Và họ trả lời “Gia đình con còn bê bối quá hà, đợi khi nào ổn định tụi con mới đi lễ lại”.

Nhưng trong thực tế chúng ta vẫn thấy nhiều người dù nghèo, dù làm mướn kiếm tiền hằng ngày vẫn đi lễ, vẫn đọc kinh lòng thương xót mỗi chiều, vẫn đến đài Đức Mẹ mỗi tối, thậm chí là làm việc bác ái rất tốt. Nhiều người giàu có, tiền bạc không thể tưởng, nhưng họ rất bình an và xem đó là chuyện nhỏ. Điều quan trọng của họ là làm sao thờ phượng Chúa cho đàng hoàng tử tế, làm sao thực thi tình bác ái một cách cụ thể.

Qua đó chúng ta thấy sống đạo không phải do có tiền hay không có tiền, giàu hay nghèo, đời sống ổn định hay không ổn định, mà do người ta biết chọn lựa điều gì, người ta thấy cùng đích cuộc đời người ta ở chỗ nào. Phụng vụ lời Chúa hôm nay một lần nữa nhắc nhở chúng ta đâu là giá trị thật? đâu là cùng đích cuộc đời mình?

I. PHỤNG VỤ LỜI CHÚA

Bài Đọc I: Gv 1, 2;2,21-23

Sự khôn ngoan của các bậc hiền triết được ghi lại trong sách Giảng viên. Một trong những sự khôn ngoan đó là nhìn nhận giá trị thật của sự sống đời này, tác giả viết: “Phù vân nối tiếp phù vân, trần gian tất cả chỉ là phù vân”. Tác giả dẫn chứng cụ thể: có người làm lụng vất vả để thu tích của cải vật chất, nhưng khi chết cũng phải bỏ lại tất cả. Đó là phù vân. Hoặc tác giả mỉa mai những người lo thu tích tài sản: “Ngay cả ban đêm, nó cũng không được yên lòng, yên trí. Đó cũng là phù vân”.

Bài đọc II: Cl 3, 1-5.9-11

Thánh Phaolô nhắc nhở cho các tín nữu Côlôxê khi đã có được sự sống mới nhờ phép rửa, hãy “Biết tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới”. Thánh Phaolô đã liệt kê những thứ thuộc hạ giới: gian dâm, dâm ô, đam mê, ước muốn xấu và tham lam. Nói chung là những giá trị vật chất.

Tin Mừng: Lc 21, 13-21

Giáo huấn trong bài Tin Mừng hôm nay xuất phát từ việc tranh giành tài sản: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi”. Chúa Giêsu đến đâu phải để làm điều đó. Tuy nhiên không vì thế mà CG lại tỏ vẻ bực mình, ngược lại Ngài lấy sự kiện đó để giáo huấn họ: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu.”

Để phần giáo huấn về việc đừng ham mê tiền của sống động hơn, Chúa Giêsu đã kể cho họ nghe dụ ngôn về ông phú hộ suốt ngày cứ lo tính toán xây nhiều kho lẫm để chứa gia tài. Chúa Giêsu gọi ông ta là “Đồ ngốc!” Tại sao vậy? Có tiền thì phải lo tìm chỗ gởi, tìm ngân hàng nào uy tín chất lượng. Cái ngốc của người phú hộ này là ông ta vui thích với tài sản của mình, tưởng nó là cùng đích của cuộc đời ông. Chúa Giêsu giả dụ: “Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?” Và đó là sự thật chứ không phải giả dụ. Vất vả lo kiếm tiền để cho cả đống, bỗng nhiệt nằm lăn ra chết, thì thử hỏi được ích gì?

Vì vậy qua phụng vụ Lời Chúa hôm nay chúng ta nhận được sứ điệp gần gũi với cuộc sống thường ngày, đó là đừng ham mê tiền bạc một cách quá đáng, nhưng hãy biết khôn ngoan tìm kiếm giá trị đích thực là hạnh phúc vĩnh cửu trên trời; và nhất là hãy biết tận dụng tiền của để thực thi bác ái, chính là giá trị vĩnh cửu.

II. QUAN NIỆM VỀ TIỀN CỦA

Tiền của nói riêng và vật chất nói chung không phải là điều xấu vì Thiên Chúa dựng nên mọi sự cho con người đều tốt đẹp. Tuy nhiên tiền của vật chất chính là điều chi phối đời sống người ta nhiều nhất. Chính vì vậy cần phải có quan niệm đúng đắn về tiền của vật chất, thì chúng ta mới có thể “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”, kẻo chúng ta sử dụng không đúng, CG lại quở trách chúng ta là “đồ ngốc!”.

Ân ban của Thiên Chúa

Khi hỏi thăm một số người: “Lúc này làm ăn sao rồi?” Họ trả lời: “Chúa cho chúng con cũng tàm tạm vậy!” Hoặc có người làm ăn khá hơn thì trả lời: “Chúa cho chúng con đủ xài, còn dư chút đỉnh để làm việc bác ái”. Đó là những cách nhìn đúng đắn. Tiền của vật chất là do Chúa ban. Vì là một ân ban nên Chúa ban cho ai là tùy, ban bao nhiêu là kệ. Con người không được quyền trách tại sao Chúa ban cho người kia mà không ban cho mình, không được quyền phân bì tại sao Chúa ban cho thằng kia nhiều còn tôi thì ít. Tấm gương ông Gióp trong cựu ước cho chúng ta có cái nhìn vô tư về tiền của vật chất: “Chúa ban cho Chúa lại lấy đi. Xin chúc tụng Chúa”; chứ không phải ban cho thì mừng, còn lấy đi thì buồn bực. Trong mọi hoàn cảnh đều chúc tụng Chúa.

Để phục vụ con người

Khi sáng tạo con người, Thiên Chúa đã có ý định “Để con người làm bá chủ cá biển chim trời, gia súc, dã thú, tất cả mặt đất và mọi giống vật bò dưới đất”. Nghĩa là để con người có quyền sử dụng của cải vật chất, và của cải vật chất là để phục vụ con người. Chính vì vậy tiền bạc vật chất chỉ có ý nghĩa đúng đắn khi nó phục vụ con người. Còn nếu con người phục vụ cho tiền bạc của cải vật chất, hay nói cách khác để nó điều khiển con người thì vật chất đó không làm đúng bản chất, và tệ hơn là sẽ dẫn con người đến sai trái, thậm chí là tội lỗi.

Để con người thực thi tình bác ái

Trong dụ ngôn ông phú hộ mà chúng ta vừa nghe, phải chi ông biết dùng số hoa lợi từ ruộng nương nhiều đến mức không còn chỗ chứa kia để phục vụ xã hội, phục vụ con người thì chắc chắn ông không bị CG quở trách là “đồ ngốc!”, ngược lại đó là sự khôn ngoan, là tài sản đích thực của ông, vì ông đã có một gia tài mà mối mọt, ten sét không thể nào ăn được. Nhưng bởi vì ông ích kỷ, chỉ giữ cho riêng mình, tưởng rằng đó là tài sản vĩnh viễn của mình, lấy làm vui thích về những điều đó, nên CG đã quở ông là “Đồ ngốc!”. CG đến là để phục vụ với tất cả những gì Ngài có, thậm chí là cả mạng sống của Ngài. Vì vậy con đường theo Đức Kitô cũng đòi hỏi chúng ta phải biết phục vụ với tất cả những gì mình có, mà tiền bạc vật chất là một trong những điểm chia sẻ cụ thể nhất.

SỬ DỤNG TIỀN CỦA

Khi biết được tiền bạc vật chất là một ân ban của Thiên Chúa, là để phục vụ con người và để con người dùng đó mà phục vụ người khác. Chúng ta hãy sử dụng tiền của vật chất sao cho đúng đắn.

Trước hết biết cám ơn Chúa về cuộc sống vật chất của mình. Những người giàu có hoặc đủ ăn thì dễ cám ơn, còn những người nghèo khổ, kiếm cơm từng ngày sẽ nói: “Khổ muốn chết mà cám ơn gì!” Tất cả đều là ân huệ của Chúa. Lao động vất vả, cuộc sống khó khăn cũng có giá trị của nó, hệ tại ở cách nhìn con người. Tôi nhớ một câu trong một bài hát nào đó: “Đời nghèo mà vui cũng như tình nghèo mà vui”. Người vui vẻ lạc quan nhìn mọi thứ rất nhẹ nhàng, đến nỗi nhạc sĩ Mặc Thế Nhân sáng tác bài hát có vẻ ngược đời “Xin Trả Tôi Về”: “Xin trả tôi về miền quê tôi nghèo khó, có đám dân lành lòng chất phác vô tư, ngày chăm lo cấy trồng đêm quần vui bên chén trà, kể chuyện một ngày qua”. Người ta mơ ước được trở lại cảnh nghèo nàn, nhưng bình an và thanh thản. Người ta mơ ước được trở lại “những ngày xưa thân ái” dù nghèo khổ để thoát khỏi cảnh nhân tình thê thái của hiện tại…

Kế đến đừng để tiền bạc làm cho mình bận tâm. Linh mục nhạc sĩ Thái Nguyên đã viết: “Có cũng như không dù không hay là có, chớ để âu lo cho lòng thêm vấn vương”. Hãy để tâm hồn thanh thản để tìm kiếm giá trị vĩnh cửu. Người ta ví von người kia có 3 người bạn, 2 người kia là bạn thân, người thứ 3 bình thường vậy thôi. Ngày kia ông bị bắt ra tòa, ông xin 3 người bạn đi theo để biện hộ. Người bạn thứ nhất từ chối ngay, viện cớ không đi được. Người bạn thứ hai bằng lòn đi đến cửa quan nhưng không dám vào. Chỉ có người bạn thứ ba dù ông không yêu thích nhưng vẫn vào tận tòa án và biện hộ cho ông được trắng án. Người ta kết luận: Người bạn thứ nhất là tiền bạc. Khi ta chết tiền bạc bỏ rơi ta, chỉ để lại cho ta chiếc chiếu và cái hòm. Người bạn thứ hai là bà con bạn hữu, họ khóc lóc đưa tiễn ta tới huyệt rồi về. Người bạn thứ ba là những việc lành ta đã làm. Chính nó dẫn chúng ta vào thiên đàng. Biết như vậy để chúng ta đừng bám víu vào tiền của, vật chất, nó sẽ bỏ rơi ta.

Sau cùng hãy cố gắng dùng tiền của vật chất để làm những việc từ thiện bác ái. Vì chính những việc lành từ những hy sinh của chúng ta sẽ dẫn chúng ta đến hạnh phúc thật.

Đó là thái độ khôn ngoan mà sứ điệp lời Chúa muốn gởi đến chúng ta ngày hôm nay.

Về mục lục

CHÚA NHẬT 18 THƯỜNG NIÊN_C

Lm. Antôn

Ông bà anh chị em thân mến. Chúng ta đang sống trong một quốc gia giàu có nhất thế giới, có nền văn minh hưởng thụ, và có sự lôi cuốn mạnh về vật chất, vì vậy, chúng ta bị tiền bạc và vật chất thu hút, chi phối và điều khiển, cũng như có ảnh hưởng rất lớn vào đời sống cá nhân, gia đình và đức tin. Chúng ta cũng biết rõ tiền bạc là một yếu tố cần thiết và quan trọng cho cuộc sống. Muốn có cuộc sống thoải mái và muốn có cái gì cũng phải bằng tiền. Hàng ngày chúng ta phải dùng tiền để trả tiền nhà, tiền thuế, tiền bảo hiểm, tiền ăn, tiền điện, tiền nước và tiền đóng cho nhà thờ. Nhưng tiền cũng là một con dao hai lưỡi vừa tốt và vừa xấu, nhiều khi có hại, nghĩa là nó vừa có thể giúp chúng ta có đời sống thoải mái và đầy đủ, nhưng cũng có thể vì tham lam làm giảm giá trị và phẩm giá con người, bán lương tâm, mất đức công bằng, và mất tự do. Tiền bạc nhiều khi cũng không đem lại hạnh phúc và bình an đời này, nhưng nhiều khi vì quá tham lam, tiền bạc đem lại những bất trắc, gia đình tan nát, những lo âu, sợ hãi và bất an. Có một nhà hiền triết đã nói “Có tiền và có những cái mua bằng tiền là tốt. Nhưng biết dùng tiền và đừng để mất những thứ tiền không mua được còn tốt hơn.” Và ông nói tiếp rằng “Có những mà tiền bạc không mua được: tiền không mua được tình bạn chân thực; tiền không mua được lương tâm trong sạch, tiền không mua được niềm vui mạnh khoẻ.” Và chúng ta cũng biết khi chết chúng ta không thể mang tiền bạc theo được. Do đó, là Ki-tô hữu, chúng ta hãy lắng nghe lời Chúa dạy phải có thái độ và xử dụng tiền bạc như thế nào để cuộc sống có giá trị, hữu ích đời này, và để làm giàu, mang lại hạnh phúc vĩnh cửu cho đời sau.

Bài đọc một hôm nay theo Sách Giảng viên là những lời dạy quí báu cho chúng ta, vì là những suy tư và kinh nghiệm khôn ngoan gom góp của nhiều thế hệ qua dòng thời gian. Thoáng vừa nghe, chúng ta cảm thấy hình như có nhiều ý tưởng bi quan yếm thế, nhưng lại rất chí lý và là sự thật. Con người chúng ta phải vất vả làm việc suốt đời thu tích tiền bạc, của cải và vật chất, nhưng khi chết thì buông xuôi phải bỏ lại tất cả. Ngoài ra, khi có được nhiều tiền, nhiều người cảm thấy hay phải đối diện với đau khổ, bất hòa và mất hạnh phúc trong gia đình, cũng như bất an vì nhiều đêm giấc ngủ không yên vì sợ mất, trộm cắp và bị hành hung. Thế thì chẳng phải cuộc sống chúng ta là hư không ư!

Qua câu truyện Người phú hộ trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa muốn dạy chúng ta một điều, một bài học quan trọng cho đời sống đức tin của chúng ta hôm nay, đó là, đừng quá tham lam và cậy dựa vào tiền của mà khi thần chết đến, và nhiều khi đến bất ngờ lúc chúng ta không biết, thì sự giàu có hay tiền muôn bạc bể cũng không cứu được linh hồn của chúng ta. Tất cả những gì chúng ta đang có, chúng ta sẽ không đem theo được vào cuộc sống vĩnh cửu. Nếu chúng ta chỉ biết làm giàu, hay mãi mê chạy theo lòng tham của mình không chu toàn bổn phận gia đình và đời sống đức tin, thì tất cả sự giàu sang và tiền bạc của chúng ta chỉ là hư vô thôi.

Có một câu chuyện dụ ngôn về 1 người kia có ba người bạn. Anh rất thân với người bạn thứ 1 và thứ 2, còn người thứ ba thì thường thường vậy thôi. Ngày kia ông ra tòa và xin 3 người bạn đi theo để biện hộ giúp cho mình. Người bạn thứ nhất từ chối ngay viện cớ quá bận rộn với công việc làm ăn không đi được. Người thứ hai bằng lòng đi nhưng đến cửa phòng xử án lại không dám vào. Chỉ người bạn thứ ba tuy không được ông yêu thích nhưng tỏ ra rất trung thành vào trong tòa án biện hộ cho ông không những trắng án mà còn được thưởng nữa. Tôi xin được cắt nghĩa dụ ngôn như sau. Người bạn thứ nhất là tiền bạc. Khi chúng ta chết, tiền bạc bỏ rơi chúng ta, chỉ để lại cho chúng ta một cái hòm và ngôi mộ. Người bạn thứ hai là bà con, bạn hữu, thân thuộc, họ khóc thương đưa chúng ta tới mộ huyệt rồi trở về. Người bạn thứ ba là các việc tốt lành, hy sinh và bác ái, chúng theo chúng ta đến tòa Chúa phán xét, biện hộ và đưa chúng ta vào tận cửa Thiên đàng.

Ông bà anh chị em thân mến. Như chúng ta biết, khi chúng ta đến một quốc gia nào trên thế giới, thì việc đầu tiên là phải có “visa’ hay giấy thông hành, và thứ hai là phải đổi tiền của mình thành tiền đang lưu hành tại quốc gia đó. Là những Ki-tô hữu tin vào Chúa Giê-su là Vua trên trời dưới đất và là Vị Thẩm Phán công minh chính trực, chúng ta có “visa”, thông hành, để chắc chắn được sống lại và hiện diện trước tòa phán xét. Nhưng chúng ta phải ý thức tiền bạc của chúng ta trên trái đất chẳng có giá trị gì trên Nước Trời, nếu chúng ta không đổi tiền bạc, những ơn lành Chúa ban, thành những việc tốt lành, hy sinh, quảng đại và bác ái. Vì thế, Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta duyệt xét lại quan niệm, thái độ và cách sống của chúng ta trước của cải và tiền bạc. Xin Chúa giúp chúng ta biết tránh thái độ và cách sống ích kỷ của người phú hộ mà Chúa đã khiển trách “Hỡi kẻ ngu dại, đêm nay Ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì những của cải ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai?”, xem tiền bạc và của cải trên cả Thiên Chúa, đức tin, trên cả giá trị, phẩm giá cuộc sống mình và trên cả hạnh phúc, hòa thuận của gia đình. Lời Chúa hôm nay không đề cao tiền bạc mà cũng không khinh rẻ chúng. Chúa chỉ muốn chúng ta lưu ý hai điều: một là nhận định đúng giá trị của tiền bạc và hai là sử dụng cách khôn ngoan tiền bạc mà Chúa đã ban.

Là những Ki-tô hữu, chúng ta tin có cuộc sống vĩnh cửu đời sau. Chắc chắn một ngày nào đó, như Chúa đã cho chúng ta biết trước, khi chúng ta đến trước mặt Chúa, Chúa sẽ hỏi chúng ta đã xử dụng tiền bạc, những ơn lành của Chúa trong cuộc sống trần gian như thế nào? Hy vọng rằng lúc đó ông bà anh chị em và tôi có “cái gì” để làm bằng chứng, trình lại với Chúa, và để Chúa ban cho chúng ta hạnh phúc vĩnh cửu. trên Nước Trời.

Về mục lục

GIỮ MÌNH KHỎI MỌI THỨ THAM LAM

Lm. Đan Vinh

I. HỌC LỜI CHÚA

TIN MỪNG: Lc 12,13-21

(13) Có người trong đám đông nói với Đức Giêsu rằng: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi”. (14) Người đáp: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh ?” (15) Và Người nói với họ: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam. Vì không phải hễ ai được dư giả, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu”. (16) Sau đó Người nói với họ dụ ngôn này: “Có một nhà phú hộ kia, ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, (17) mới nghĩ bụng rằng: “Mình phải làm gì đây ? Vì còn chỗ đâu mà tích trữ hoa màu ! (18) Rồi ông ta tự bảo: “Mình sẽ làm thế này: phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó. (19) Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: Hồn ta hỡi. Mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã !”. (20) Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: “Đồ ngốc ! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai ?” (21) Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa thì số phận cũng như thế đó”.

Ý CHÍNH: Bài Tin mừng hôm nay gồm hai phần chính như sau:

– PHẦN THỨ NHẤT: Một anh thanh niên đến khiếu nại xin Đức Giêsu can thiệp để người anh phải chia gia tài cho anh ta. Nhưng Người từ chối, và nhân dịp này đã dạy mọi người phải tránh thói tham lam ích kỷ, cũng đừng trông cậy vào sự bảo đảm của tiền bạc cho tương lai cuộc đời mình.

– PHẦN THỨ HAI: Người kể ra dụ ngôn về một người giàu có chỉ lo thu tích của cải và làm giàu cho bản thân. Điều đó thật là dại khờ ! Vì chính lúc anh ta tưởng rằng tương lai cuộc đời của mình được của cải bảo đảm, để yên tâm nghỉ ngơi ăn uống và vui chơi thỏa thích, lại là lúc cái chết thình lình ập đến. Thế thì số tài sản của anh ta tích trữ kia sẽ về tay ai ? Cuối cùng Người kêu gọi người ta hãy lo làm giàu về thiêng liêng, để những của cải này sẽ có giá trị trước tòa phán xét sau này.

CHÚ THÍCH:

– C 13-15: + “Xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi”: Luật Môsê qui định: trong việc thừa kế, chỉ con trai mới được chia gia tài. Trưởng nam được hưởng trọn phần di sản về bất động sản như đất đai nhà cửa, và còn được gấp đôi phần động sản như tiền bạc, hoa màu… nữa (x. Đnl 21,17). Vậy có một người anh cả kia sau khi cha chết đã chiếm hết tài sản cha để lại và không chia cho người em phần nhỏ bé mà lẽ ra anh ta được hưởng. Thời Đức Giêsu người Do thái thường yêu cầu một luật sĩ đứng ra làm trọng tài khi có sự tranh chấp về Luật pháp. + Ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh ?: Tuy “là Đấng Thiên Chúa đặt làm thẩm phán để xét xử kẻ sống và kẻ chết” (Cv 10,42), nhưng Đức Giêsu đã từ chối can thiệp về việc chia gia tài này, vì điều cấp bách mà Người sắp phải chu toàn là đi lên Giêrusalem chịu khổ nạn, nên Người tránh mất thì giờ vào việc riêng cá nhân, vốn thuộc thẩm quyền của các đầu mục Do thái (x. Xh 2,14). + Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam…: Tuy từ chối can thiệp, nhưng Đức Giêsu không nhắm mắt làm ngơ. Người nhân cơ hội này giúp cho anh ta và những người hiện diện tránh lòng tham tiền bạc của cải và tránh trông cậy quá đáng vào sự bảo đảm của tiền bạc cho tương lai cuộc đời của mình.

– C 16-19: + Có một nhà phú hộ kia: Dụ ngôn cho thấy ông phú hộ đã thành công trong công việc làm ăn. Ông mở rộng thêm nhà kho để tích trữ thóc lúa dư thừa cho an toàn. + Ta sẽ nhủ lòng: đồng nghĩa với: “Tôi sẽ bảo hồn tôi”. Danh từ “hồn” có nghĩa là một con người sống động. + Cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã !: Của cải vật chất đã tác động làm cho ông nhà giàu không những chi lo làm giàu, mà còn dẫn ông ta đến chỗ ăn chơi sa đọa và lười biếng làm việc bổn phận, đồng thời trông cậy số tài sản lớn lao đã tích trữ được kia sẽ bảo đảm cho tương lai cuộc đời của mình.

– C 20-21: + Đồ ngốc: Cựu ước dùng kiểu nói “ngốc, ngu dại” để ám chỉ những người chối bỏ sự hiện hữu của Thiên Chúa như lời Thánh vịnh đă viết: “Kẻ ngu si tự nhủ: Làm chi có Chúa Trời” (x. Tv 14,1). Người phú hộ này được coi là kẻ ngu dại, vì đã lãng quên Thiên Chúa, do quá bon chen về việc kiếm thêm của cải vật chất. + Nội đêm nay người ta sẽ đòi lại mạng ngươi: Có nghĩa là đêm nay Thiên Chúa sẽ gọi ngươi ra khỏi thế gian bằng cái chết. + Những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai ?: Thiên Chúa mới là chủ của sự sống và sự chết chứ không phải tiền bạc. Của cải trần gian không thể bảo đảm cho người ta được sống mãi mãi. Khi chết thì cả người anh giàu có khờ dại và đứa em nghèo khó tham lam đều không thể mang theo mình sang thế giới bên kia được. Như thế: Lòng tham lam và sự tích trữ của cải là một hành động khờ dại và vô ích ! + Kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa thì số phận cũng như thế đó: Đức Giêsu nhắn nhủ về việc sử dụng của cải. Nếu dùng của cải để hưởng thụ một mình thì sẽ bị trắng tay khi giờ chết đến. Nhưng nếu dùng của cải để làm việc thiện, quảng đại chia sẻ cơm áo cho người nghèo đói, thì đó là một cách để làm giàu trước mặt Thiên Chúa và sẽ đem lại hạnh phúc vĩnh viễn cho mình ở đời sau (x. Lc 12,33; 18,22; 16,9; Mt 25,40).

CÂU HỎI: 1) Tại sao người em lại yêu cầu Đức Giêsu can thiệp để người anh chia gia tài cho mình ? 2) Đức Giêsu đã từ chối can thiệp về việc chia gia tài này vì lý do gì ? 3) Đức Giêsu đã khuyên bảo thế nào về thái độ phải có đối với tiền bạc của cải trần gian ? 4) Tại sao Đức Giêsu gọi kẻ chỉ biết thu tích của cải vật chất và quá trông cậy vào giá trị của đồng tiền là “đồ ngốc” ? 5) Người muốn các tín hữu phải sử dụng tiền bạc của cải trần gian thế nào cho có lợi ở đời sau ?

II. SỐNG LỜI CHÚA

LỜI CHÚA: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó” (Lc 12,21).
CÂU CHUYỆN:

1) LÒNG THAM KHÔNG ĐÁY :

TOLSTOI kể rằng một bác nông dân kia tên là Pakhom rất thích có một mảnh đất làm tài sản riêng. Sau một thời gian làm lụng cực nhọc, bác ta rất mừng khi tậu được một mảnh đất rộng tới 40 mẫu tây. Nhưng rồi sau đó, anh muốn sở hữu một mảnh khác rộng hơn. Anh liền chịu vất vả làm lụng để dành, rồi bán đi mảnh đất cũ, cộng thêm tiền để dành, và cuối cùng đã mua được một mảnh đất 80 mẫu tây. Nhưng anh vẫn chưa cảm thấy thoả mãn, muốn có một mảnh đất khác rộng hơn nữa. Có người mách bảo rằng ở vùng bên kia núi có một bộ lạc mà dân chúng sống rất đơn giản, họ có rất nhiều đất, ai muốn mua bao nhiêu cũng được. Ngay sáng hôm sau, anh nông dân liền đi sang vùng đất phía bên kia núi. Vị tù trưởng bộ lạc nói : “Anh chỉ cần đặt cọc trước 1000 rúp là có thể sở hữu được một vùng đất mà anh có thể đi vòng quanh được trong một ngày hôm đó. Nhưng phải nhớ kỹ điều kiện là bắt đầu xuất phát từ 6 giờ sáng và đến đúng 6 giờ chiều phải quay trở lại điểm đã xuất phát. Nếu về không kịp một giây thì anh sẽ bị mất trắng số tiền đã đặt cọc 1000 rúp kia !”

Đêm hôm đó bác nông dân cảm thấy thật sung sướng không sao ngủ được. Vừa rạng sáng hôm sau anh đã có mặt để nhờ người đánh dấu điểm xuất phát rồi bắt đầu đi. Càng đi anh càng sung sướng khi nhìn thấy phần đất của mình mỗi lúc một rộng thêm. Anh cứ đi và đi mãi quên cả dừng lại dọc đường để nghỉ ngơi ăn uống. Khi thấy mặt trời bắt đầu xuống núi anh liền hốt hoảng quay trở về. Nhưng vì đã đi quá xa sợ về không kịp nên anh cắm đầu chạy. Khi chạy về tới điểm đã xuất phát thì anh đã ngã gục xuống. Vị tù trưởng đến chúc mừng : “Xin chia vui với anh. Từ trước tới nay tôi chưa gặp được người nào đi xa được như anh. Anh hãy nhận phần đất của anh”. Nhưng người nông dân kia đã không thể đứng dậy được nữa để nhận lấy phần đất của mình, vì anh đã chết rồi !

2) TỪ “MỘT TÊN SÁT NHÂN” TRỞ THÀNH ÂN NHÂN CỦA THẾ GIỚI.

Cách đây khá lâu, vào một buổi sáng sớm, khi mở mấy tờ báo hằng ngày ra đọc, ON-PHIT NÔ-BƠN (Alfred Nobel) vô cùng sủng sốt khi nhìn thấy trên nhiều tờ báo hằng ngày được phát hành số lượng rất lớn, đã đồng loạt đưa tin về cái chết của ông với những hàng tít trên trang nhất, kèm theo những bài bình luận đầy ác cảm đối với ông. Họ dùng những từ có tính bôi nhọ, hạ nhục cá nhân ông như: “Nô-bơn, ông vua cốt mìn đã chết”, “Tên đồ tể Nô-bơn đã bị tiêu đời”, “Nô-bơn, một tên sát nhân đã chế tạo các thứ vũ khí giết người hàng loạt giờ đây không còn nữa !”… Sau đó dư luận mới té ngửa rằng: người chết không phải là Nô-bơn nhưng là người anh ruột có tên gần giống với ông. Mặc dù các tờ báo kia sau đó đã phải đính chính và xin lỗi về sự loan tin thất thiệt. Nhưng dù sao các bài bình luận đó cũng là một cú “sốc” đối với Nô-bơn. Nó đánh thức lương tâm khiến ông luôn suy nghĩ và tự hỏi: “Tại sao báo chí lại coi ta là một tên đồ tể giết người như vậy ? Tại sao dư luận lại tỏ ra ác cảm và thù hận ta như thế ? Tại sao chẳng thấy ai nói một lời an ủi thông cảm và lấy làm tiếc về cái chết của ta ?” Sau thời gian này, Nô-bơn đã quyết định phải biến đổi hình ảnh xấu trong dư luận đang có về mình. Ông đã nhờ luật sư lập tờ di chúc để trao tặng toàn bộ số tài sản kếch sù đang gửi trong ngân hàng, số tiền do ông kiếm được nhờ bán các phát minh khoa học về cốt mìn cho chính phủ. Từ đó mỗi năm một ủy ban quốc tế đã lấy ra số tiền lời, chia thành 5 phần thưởng có giá trị lớn để trao tặng cho những người có công về các lãnh vực: hòa bình, vật lý, hóa học, y học và văn chương. Nô-bơn đã thành công trong việc sử dụng tiền của vào việc tốt đẹp. Việc đó không những làm cho ông lấy lại quân bình về tinh thần, mà nó còn giúp ông biến đổi dư luận đang coi ông là “một tên đồ tể giết người”, công khai nhận ông là một vị đại ân nhân của nhân loại.

3) VỀ BA NGƯỜI BẠN THÂN CỦA CHÚNG TA :

Một người kia có 3 người bạn, trong đó hai người là bạn rất thân còn người thứ ba chỉ là bạn thân bình thường. Nhưng rồi đến một ngày nọ, ông ta bị quân lính đến bắt và bị đưa ra trước quan tòa. Ông ta liền xin 3 người bạn thân kia đi theo ra trước tòa án biện hộ cho mình. Nhưng anh bạn thân thứ nhất liền từ chối và dứt khoát không chịu theo ông, viện cớ bận nhiều việc phải làm không thể đi được. Anh bạn thứ hai thì cũng bằng lòng đi theo ông ta đến tòa, nhưng khi đến nơi, anh ta liền dừng lại và sợ không dám theo ông vào nghe tòa xử. Chỉ có anh bạn thứ ba tuy không được ông mấy yêu thích, nhưng đã tỏ thái độ trung thành khi sẵn sàng ra trước tòa án để biện hộ cho ông cuối cùng được trắng án và còn được ban thưởng nữa.

Mỗi người chúng ta cũng có ba người bạn giống như người trong câu chuyện trên: Anh bạn thứ nhất là Tiền Bạc Của Cải: Khi chúng ta chết, anh bạn Tiền Bạc này lập tức bỏ rơi chúng ta, chỉ để lại cho chúng ta một chiếc chiếu và một cái hòm. Anh bạn thứ hai chính là các Thân Bằng Quyến Thuộc. Họ yêu thương khóc lóc tiễn đưa chúng ta ra tới nghĩa trang, nhưng sau đó đã trở về nhà. Chỉ duy anh bạn thứ ba là các Việc Lành Phúc Đức. Chúng sẵn sàng đi theo chúng ta ra trước tòa Chúa phán xét và giúp chúng ta xin cho chúng ta được hưởng hạnh phúc Thiên Đàng.

THẢO LUẬN: 1) Có hai cách sử dụng đồng tiền: Nếu dùng tiền cách ích kỷ thì ta sẽ bị mất sự sống ở đời sau. Ngược lại nếu dùng tiền của đời này cách bác ái vị tha thì ta sẽ có cuộc sống vĩnh hằng. Vậy bạn quyết tâm sẽ sử dụng tiền bạc thế nào ? 2) Trong những ngày này bạn sẽ làm gì cụ thể để biến những đồng tiền vật chất trở thành đồng tiền thiêng liêng có giá trị cho phần rỗi đời đời sau khi chết ?
SUY NIỆM:

1) Giữ mình khỏi mọi thứ tham lam:

Nhân có người yêu cầu Đức Giêsu can thiệp để người anh ruột chia gia tài cho anh ta. Người trả lời: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh ?”. Nhân dịp này Người đã kể dụ ngôn về một nhà phú hộ đã lo làm giàu rồi lại lo hưởng thụ số tài sản đã kiếm được, để dạy mọi người phải tránh cho mình thói xấu tham lam ích kỷ như sau:

-Thói tham lam: Lòng tham của nhà phú hộ biểu lộ qua sự tính toán làm giàu. Tính toán để làm tăng thêm lợi nhuận tiền bạc qua câu nói : “Ta sẽ phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó”.

-Thói ích kỷ: Lẽ ra nhà phú hộ có thể làm được biết bao việc tốt cho tha nhân với số tài sản lớn lao đó như : giúp đỡ những người nghèo khổ sống bên cạnh nhà ông, tăng lương cho những người làm công cho ông; Đóng góp xây dựng trường học tại địa phương để trẻ em có nơi học hành tử tế; Góp phần tu bổ hội đường của làng ông đang ở cho khang trang tốt đẹp hơn… Nhưng ông đã không làm như thế, mà chỉ quan tâm dùng tiền để thỏa mãn các nhu cầu hưởng các lạc thú ích kỷ qua suy nghĩ như sau: “Thôi, hãy cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã !”

2) Giá trị đích thực của đồng tiền là gì ? :

a) Loài người thường gán cho tiền bạc của cải nhiều giá trị cao quý như sau:

– Đồng tiền rất được yêu quý : “Đồng tiền liền khúc ruột” và “Của đau, con xót” …

– Đồng tiền có sức vạn năng : “Có tiền mua tiên cũng được” hoặc “Kim ngân phá lề luật”.

– Đồng tiền là chúa tể mọi sự : “Đồng tiền là Tiên là Phật; Là sức bật của tuổi trẻ; Là sức khỏe của tuổi già; Là cái đà danh vọng; Là cái lọng để che thân; Là cán cân của công lý; Là đồng chí thật thân thương; Là đồng hương rất thân cận; Là thời vận tuổi thanh xuân… Tóm lại là vui mừng và phấn khởi !”.

b) Nhưng Lời Chúa dạy chúng ta hôm nay lại không phải như thế ! :

– Sách Giảng Viên trong bài đọc I đã nhắn nhủ người đời : “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân”.

– Trong bài đọc II, thánh Phaolô khuyên các tín hữu một khi nhờ bí tích Rửa Tội được trở nên thụ tạo mới, được mặc lấy Đức Kitô và thuộc về Người thì : “Hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới”.

– Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu đã dạy : “Đừng thu tích của cải trần gian cho mình mà hãy lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa”. Vì những kẻ giàu có mà thiếu lòng nhân ái thì quả thật khờ dại như lời Chúa phán với tên phú hộ : “Đêm nay người ta sẽ đến đòi linh hồn ngươi thì lúc đó những của cải ngươi tích trữ kia sẽ để lại cho ai ?”. Thánh Phaolô cũng khuyên đồ đệ Timôthê như sau : “Chúng ta đã chẳng mang gì vào trong thế gian, và chúng ta cũng không thể mang bất cứ cái gì ra khỏi đó” (1 Tm 6,7).

– Vì thế, thái độ khôn ngoan của các tín hữu là : Đừng quá tham lam tiền bạc, nhưng hãy : “Sắm lấy túi tiền chẳng bao giờ cũ rách, kho tàng chẳng thể hao hụt ở trên trời, nơi trộm cắp không bén mảng, mối mọt cũng không đục phá” (Lc 12,33), và hãy biết quảng đại sẻ chia những đồng tiền mình đang chiếm hữu cho những người nghèo khổ túng cực.

– Một vị thừa sai tại Phi châu cũng cho biết như sau: Có một số dân tộc Phi châu hiện vẫn giữ tục lệ này là: Khi một người trong bộ lạc chết, trước khi liệm xác chết vào quan tài, họ sẽ lột bỏ tất cả y phục kẻ đó đang mặc rồi mới đem đi chôn. Tục lệ này nói lên sự thật này là: chúng ta sẽ rời bỏ thế gian mà không mang theo được gì như tiền bạc châu báu và mọi vật dụng khác ! Đây cũng là điều Đức Giêsu muốn dạy qua Tin mừng hôm nay : Khi chết thì cái chúng ta cần đến không phải là những gì đã tích trữ được khi còn sống, mà chính là những việc tốt đã làm ở trần gian. Vì “Không phải hễ ai được dư giả, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu”. Thực tế đã có biết bao người giàu phải ra đi mãi mãi khi chưa kịp “nghỉ ngơi, ăn uống vui chơi cho đã”. Cho nên điều quan trọng chúng ta phải làm là: ý thức về giá trị đích thực của tiền bạc : Chúng chỉ có giá trị tương đối ở đời này và là phương tiện Chúa ban để chúng ta sử dụng mà phục vụ làm sáng danh Chúa và mưu ích cho tha nhân, nhờ đó chúng ta sẽ được hưởng hạnh phúc đời sau. Vì thế, chúng ta đừng bao giờ coi tiền bạc là ông chủ, nhưng chỉ là đầy tớ. Vì quả thật : “Đồng tiền sẽ là một đầy tớ tốt, nhưng lại là một ông chủ xấu !”.

3) Chúng ta phải làm gì ? :

– Ưu tiên tìm Nước Thiên Chúa : Đối với của cải vật chất Đức Giêsu dạy các tín hữu : “Tất cả những thứ đó, dân ngoại vẫn tìm kiếm. Cha anh em trên trời thừa biết anh em cần tất cả những thứ đó. Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho” (Mt 6,32-33).

– Biến đồng tiền vật chất đời này trở thành đồng tiền thiêng liêng đời sau : Chúng ta cần ưu tiên “lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa”. Đồng tiền chúng ta tích trữ được hôm nay, chúng ta vẫn có thể biến chúng thành những đồng tiền có giá trị trước tòa phán xét mai ngày, bằng cách : Tích cực góp phần vào việc xây dựng Hội Thánh “làm cho Danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến” ; Quảng đại chia sẻ cơm áo cho những người nghèo đói bệnh tật, như lời Chúa phán : “Hãy tích trữ cho mình những kho tàng trên trời, nơi mối mọt không làm hư nát, nơi trộm cắp không đào ngạch và lấy đi được” (Mt 6,20). Đến ngày tận thế, Vua Thẩm Phán Giêsu sẽ xét xử chúng ta dựa vào những việc bác ái chúng ta đã làm cho tha nhân như sau : “Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn cho các ngươi ngay từ thuở tạo thiên lập địa. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu , các ngươi đã thăm nom; Ta ngồi tù, các ngươi đã đến thăm… Mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (Mt 25,34-36.40).

NGUYỆN CẦU

– LẠY CHÚA GIÊSU. Bài học Chúa dạy chúng con hôm nay là phải biết khôn ngoan sử dụng tiền bạc của cải Chúa đã ban cho chúng con. Trong thực tế những kẻ đang giàu lại muốn ngày một giàu thêm. Còn những kẻ nghèo mà có lòng tham thì “bao nhiêu cũng không vừa!”, “Của vào nhà khó như gió vào nhà trống”: Người nghèo thật khổ lắm chắc Chúa đã quá rõ.

– LẠY CHÚA. Xin ban cho chúng con “mưa thuận gió hòa”, cho con người biết nghĩ tới nhau và biết chia sẻ cho nhau đáp ứng các nhu cầu cần thiết. Xin Chúa soi sáng cho người giàu biết thực hành Lời Chúa hôm nay để biết làm giàu cả về phần thiêng liêng, bằng cách quan tâm chia sẻ cơm áo vật chất cho những người đói khổ bất hạnh. Xin cho người nghèo đừng chỉ miệt mài đi tìm kiếm tiền của như lẽ sống đời mình. Xin cho mọi người chúng con biết thực hành Lời Chúa dạy : “Trước hết hãy lo tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sự công chính của Người, còn các sự khác như ăn gì mặc gì thì Người sẽ thêm cho chúng con sau” (Mt 6,33).

X) HIỆP CÙNG MẸ MARIA.- Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

Về mục lục

THỪA KẾ NƯỚC TRỜI

AM. Trần Bình An

Sáng 21/5/ 2015, Toà Án Nhân Dân Thành phố HCM đã hòa giải thành vụ tranh chấp tài sản giữa nguyên đơn là ông Hà Xuân (em bà bán bún Thạch Kim Phát – người để lại khối tài sản nghìn tỷ sau khi đột tử) và bị đơn Thạch Hà Huệ Lan (27 tuổi, con gái nuôi bà Phát). Theo đó, người đại diện cho bị đơn đồng ý trả cho ông Xuân số tiền 90.000 Euro theo giấy cam kết trước đó.

Hai bên cũng thống nhất về việc bị đơn sẽ đổi số tiền trên thành tiền Việt Nam (tương đương 2,2 tỷ đồng) và chuyển vào tài khoản của ông Thạch Vũ Phương (người đại diện của ông Xuân) sau khi tòa có quyết định công nhận hòa giải thành. Ngoài ra, số tiền án phí cũng được chia đều cho hai bên là 18 triệu đồng. Theo đơn kiện, ông Hà Xuân (đang sống ở nước ngoài) cho rằng trước đây có gửi chị gái Thạch Kim Phát số tiền 90.000 Euro tại ngân hàng Việt Nam với ý định để dưỡng già khi về nước. Bà Phát sống độc thân, chỉ có con nuôi là Thạch Hà Huệ Lan (27 tuổi). Tuy nhiên, hồi tháng 3/2011, bà Phát đột tử để lại tài sản lên đến cả nghìn tỷ đồng.

Là người duy nhất thừa kế khối di sản, Lan được cho là đã cam kết trả lại 90.000 Euro cho ông Hà Xuân. Tuy nhiên người chú cho rằng, sau khi nhận khối tài sản của bà Phát, cô cháu gái né tránh không chịu trả tiền như cam kết nên ông khởi kiện. Vụ việc được ủy quyền cho ông Thạch Vũ Phương, một người em khác của bà Phát, tham gia tố tụng. Sau nhiều lần phải hoãn xét xử do người đại diện của bị đơn vắng mặt, tòa đã tiến hành hòa giải thành.

Liên quan đến việc tranh chấp khối tài sản nghìn tỷ đồng của bà bán bún, nửa tháng trước, Lan cũng đồng ý trả cho một người em khác của mẹ nuôi số tiền 100.000 USD.

Hiện, người thân trong gia đình bà Phát vẫn còn theo đuổi một vụ kiện khác với Lan, liên quan đến căn biệt thự cũ trên đường Tô Hiệu (quận Tân Phú), nơi bà Phát sống trước đây và được các anh em của bà cho là tài sản chung của cả gia tộc. Hồi cuối năm 2014, TAND TP HCM đã ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án vì đã hết thời hiệu khởi kiện. Không đồng ý với quyết định này, ông Phương kháng cáo. (Hải Duyên, Cô gái thừa kế di sản nghìn tỷ tiếp tục trả 90.000 Euro cho chú, vnexpress)

Chuyện thừa kế bỗng nhiên trở nên một “cuộc chiến gia tộc” khốc liệt giữa những người một thời khắng khít thương yêu, khiến họ lôi nhau ra toà với lòng tràn ngập chua xót và oán hận. Trong Tin Mừng Chúa nhật 18, mùa thường niên hôm nay, thánh sử Luca tường thuật một người đến cậy nhờ Đức Giêsu xét xử việc chia gia tài bất công. Nhưng Người từ chối, không can dự việc này.

Đức Giêsu tránh can thiệp việc tranh chấp, chẳng phải Người chấp nhận sự bất công, hay dửng dung với nỗi thua thiệt của người kêu xin, nhưng chỉ vì đó không phải sứ vụ hay trách nhiệm của Người. Trong khi Thánh Ý Chúa Cha muốn Người lo liệu, làm sao cho toàn thể loài người được cứu rỗi và thừa kế Nước Trời. Người đến chủ yếu phục vụ con người, chứ không phải phân xử quyền lợi vật chất thế gian phù vân.

Sau này, thánh Phaolô còn thành tâm nhắc nhủ tín hữu thành Côlôxê: “Anh em đã được trỗi dậy cùng với Đức Kitô, nên hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa. Anh em hãy hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới.” (Cl 3, 1-2)

Trong thư gửi ông Timôthê, thánh Phaolô còn ân cần, tha thiết và thân thương khuyên nhủ: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham muốn tiền bạc, vì buông theo lòng ham muốn đó, nhiều người đã lạc xa đức tin và chuốc lấy bao nỗi đớn đau xâu xé.” (1 Tm 6, 10)

Khôn dại

Trong cuộc đời, những ai nỗ lực, phấn đấu và may mắn gặt hái nhiều phúc lộc, giàu sang, quyền cao chức trọng, đều được thiên hạ bái phục, kính nể, cho rằng họ thiệt là khôn ngoan, thành đạt, thật phúc đức.

Nhưng có thật là phúc đức chăng, nếu chỉ biết ích kỷ hưởng thụ, thoả mãn, kiêu hãnh, tự tôn về những thành quả ấy, thì hẳn chưa phải là khôn ngoan thật dưới cái nhìn của Thiên Chúa, như sách Giảng Viên đã viết: “Có người đã đem hết khôn ngoan và hiểu biết mà làm việc vất vả mới thành công, rồi lại phải trao sự nghiệp của mình cho một người đã không vất vả gì hết. Điều ấy cũng chỉ là phù vân và lại là đại hoạ.” (Gv 2, 21) Câu chuyện thừa kế kể trên đúng là tai hoạ kinh khủng khôn lường cho cả một gia tộc, còn dai dẳng chưa biết đến khi nào mới kết thúc.

Chính Đức Giêsu cũng cực lực cảnh báo những ai tham lam của cải thế gian, sẽ chẳng bảo đảm được sống đời đời: “Các ngươi hãy coi chừng, giữ mình tránh mọi thứ tham lam: vì chẳng phải sung túc mà đời sống được của cải bảo đảm cho đâu.”

Thánh Phaolô cũng cực lực tẩy chay những thứ vật chất, danh lợi của gian trần nhơ nhuốc, mà lòng tham lam cũng chính là tôn thờ ngẫu tượng: “Vậy anh em hãy giết chết những gì thuộc về hạ giới trong con người anh em: ấy là gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam; mà tham lam cũng là thờ ngẫu tượng.” (Cl 3, 3-5)

Vậy khôn ngoan thế gian, tham lam vơ vét mọi sự, thu gom danh lợi, đam mê phù hoa, đắm đuối hưởng lạc, bất nhân, vị kỷ, sẽ chẳng thế nào tìm được và gia nhập Nước Trời. Cứ cố gắng noi gương dại khờ, điên rồ của các thánh, các tu sĩ, từ bỏ thế gian, từ bỏ những quyến rũ, ảo ảnh phù vân, quyết tâm theo Chúa đến cùng, để được sống hạnh phúc viên mãn trong Nước Trời.

Làm giàu

“Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó, vì Nước Trời là của họ.” (Mt 5, 3) Đức Giêsu kêu gọi sống tinh thần nghèo khó, đơn sơ, giản dị, không làm nô lệ cho thế gian, cho của cải, quyền lực, danh lợi, không làm ôsin cho tham sân si, cũng chẳng làm tay sai cho bản năng.

Hơn nữa, Người còn kêu gọi từ bỏ vật chất, những thứ phù phiếm, ảo ảnh quyến rũ thế gian, mà dấn thân, hy sinh phục vụ, sống nhân đức, bác ái, thương xót tha nhân, để đầu tư, tích luỹ và làm giàu kho tàng vĩnh cửu: “Hãy bán tài sản của mình đi mà bố thí. Hãy sắm lấy những túi tiền không hề cũ rách, một kho tàng không thể hao hụt ở trên trời, nơi kẻ trộm không bén mảng, mối mọt không đục phá. Vì kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh em ở đó.” (Lc 12, 33)

Người còn khuyên nhủ tín hữu đều hết sức cố gắng, kiên quyết làm giàu, kiên trì, thuỷ chung, tích luỹ thật nhiều nhân đức, thật nhiều tấm lòng vàng, thật nhiều lòng nhân ái, để có thể sắm được viên bảo ngọc Thiên Quốc: “Nước Trời lại cũng giống như chuyện một thương gia đi tìm ngọc đẹp. Tìm được một viên ngọc quý, ông ta ra đi, bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc ấy.” (Mt 13, 45-46)

“Con chỉ thiếu một điều: “Bán của cải, bố thí và theo Thày” nghĩa là con phải dứt khoát. Chúa cần hạng tình nguyện thoát ly!” (Đường Hy Vọng, số 993)

Lạy Chúa Giêsu, Người đã vâng theo Thánh Ý Chúa Cha nhập thể xuống trần, rao giảng Tin Mừng, chịu khổ nạn và chịu chết trên thập giá, cùng Phục sinh vinh hiển, để cứu rỗi chúng con, để cho chúng con xứng đáng được thừa kế Nước Trời vinh hiển. Nguyện xin Chúa giúp chúng con luôn ý thức, luôn ước ao, luôn trông cậy của thừa kế vô song, tràn đầy hạnh phúc viên mãn.

Khấn xin Mẹ Maria cầu bầu chúng con biết từ bỏ mọi sự thế gian, cùng hy sinh bỏ cả chính bản thân, để được diễm phúc đồng hành cùng Mẹ về quê Trời. Amen.

Về mục lục